Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt X K 316/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 września 2015 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku w X Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Dorota Zabłudowska

Protokolant: Marta Filipiak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pruszczu Gdańskim Bartosza Woźniaka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniach 15 grudnia 2014 r., 16 kwietnia 2015 r. i 29 września 2015 r.

sprawy:

1)  P. S. , syna S. i W. z domu F., urodzonego (...) w G.

2)  P. L. , syna J. i W. z domu K., urodzonego (...) w G.

oskarżonych o to, że:

w dniu 30 czerwca 2013 roku w miejscowości P., wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, uczestniczył w pobiciu K. P., który został uderzony kilkukrotnie pięścią w twarz, po czym przewrócony i kopany po całym ciele, w wyniku czego pokrzywdzony doznał obrażeń w postaci zasinień pleców i głowy, a biorąc pod uwagę mechanizm i okoliczności powstania obrażeń podczas zdarzenia K. P. był narażony na wystąpienie skutków w rozumieniu art. 157 § 1 k.k.,

tj. o czyn z art. 158 § 1 k.k.

I.  oskarżonego P. S. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia i za to na podstawie art. 158 § 1 k.k. skazuje go na karę roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 2 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. S. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat tytułem próby;

III.  na podstawie art. 73 § 2 k.k. oddaje oskarżonego P. S. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

IV.  na podstawie art. 46 § 2 k.k. w zw. z art. 48 k.k. orzeka od oskarżonego P. S. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego K. P. w kwocie 300 zł (trzysta złotych);

V.  oskarżonego P. L. uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia i za to na podstawie art. 158 § 1 k.k. skazuje go na karę roku pozbawienia wolności;

VI.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego P. L. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat tytułem próby;

VII.  na podstawie art. 73 § 1 k.k. oddaje oskarżonego P. L. w okresie próby pod dozór kuratora sądowego;

VIII.  na podstawie art. 46 § 2 k.k. w zw. z art. 48 k.k. orzeka od oskarżonego P. L. nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego K. P. w kwocie 300 zł (trzysta złotych);

IX.  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 6 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 1983r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) obciąża oskarżonych P. S. i P. L. kosztami sądowymi: wydatkami w kwotach po 290 (dwieście dziewięćdziesiąt) złotych oraz opłatami w kwotach po 180 (sto osiemdziesiąt) złotych.

Sygn. akt X K 316/14

UZASADNIENIE

W związku ze złożeniem wniosku o sporządzenie na piśmie i doręczenie uzasadnienia wyroku w trybie art. 422 § 2 k.p.k. ze wskazaniem, że wniosek dotyczy postaw prawnych wymierzenia kary oskarżonym P. S. i P. L. , Sąd stosownie do treści art. 424 § 3 k.p.k. ograniczył zakres uzasadnienia w sprawie.

Uznając P. S. i P. L. za winnych popełnienia wspólnie i w porozumieniu zarzucanego im i kwalifikowanego aktem oskarżenia czynu z art. 158 § 1 k.k., Sąd doszedł do przekonania, że w świetle wszystkich ujawnionych w toku rozprawy dowodów oraz przyznania się przez oskarżonych do winy, sprawstwo P. S. i P. L. we wskazanym zakresie nie budzi wątpliwości. Co za tym idzie, Sąd uznał za udowodnione, iż w dniu 30 czerwca 2013 roku w miejscowości P. obaj oskarżeni, wspólnie i w porozumieniu ze sobą i innymi osobami uczestniczyli w pobiciu K. P., który został uderzony kilkukrotnie pięścią w twarz, po czym przewrócony i kopany po całym ciele, w wyniku czego pokrzywdzony doznał obrażeń w postaci zasinień pleców i głowy, a biorąc pod uwagę mechanizm i okoliczności powstania obrażeń podczas zdarzenia K. P. był narażony na wystąpienie skutków w rozumieniu art. 157 § 1 k.k. Tym samym zachowaniem swoim wyczerpali znamiona przestępstwa z art. 158§1 k.k.

Rozważając kwestię kary dla P. L. i P. S. za tak opisane czyny, Sąd miał na względzie przesłanki określone w dyrektywach jej wymiaru ujętych w art. 53 k.k. Jednocześnie mając na względzie, iż P. S. jest osobą młodocianą w rozumieniu art. 115 § 10 k.k. Sąd, w jego przypadku wziął pod uwagę również treść art. 54 § 1 k.k., zgodnie z którym sąd winien kierować się przede wszystkim tym, by sprawcę wychować.

Te właśnie zasady kodeksu karnego Sąd miał na uwadze, uznając karę roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, za sprawiedliwą względem P. S.. W ocenie Sądu, wymierzona oskarżonemu kara jest bowiem adekwatna zarówno do stopnia jego zawinienia, jak i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Tak ukształtowana kara uwzględnia okoliczności łagodzące winę oskarżonego. W pierwszym zatem rzędzie – przyznanie się do popełnienia zarzucanego mu czynu, a także jego postawę w toku postępowania, tj. złożenie wyczerpujących wyjaśnień, które przyczyniły się do dokonania ustaleń faktycznych w sprawie. Ponadto bierze ona również pod uwagę uprzednią niekaralność oskarżonego, co wskazuje na nienaganny tryb jego dotychczasowego życia oraz uwzględnia młody wiek P. S.. Okolicznością niewątpliwie przemawiającą na korzyść oskarżonego, jest również to, iż był on prowokowany przez pokrzywdzonego, z którym pozostawał w sporze. Na niekorzyść oskarżonego przemawiał natomiast fakt, iż przypisanego mu czynu dopuścił się umyślnie, tym samym świadomie łamiąc obowiązujący porządek prawny. Tym samym, biorąc pod uwagę, iż sprawca czynu z art. 158 § 1 k.k., podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, zasadnym było wymierzenie P. S. kary roku pozbawienia wolności, a zatem sytuującej się bliżej dolnego rejestru ustawowego zagrożenia.

Wskazana natomiast powyżej postawa P. S. w toku postępowania, a także dotychczasowy sposób życia oskarżonego – jego niekaralność, w tym również w czasie popełnienia przypisanego mu czynu, dały podstawy do przyjęcia, iż rokuje on pozytywne prognozy i kara pozbawienia wolności spełni swoje funkcje nawet wówczas, gdy jej wykonanie zostanie warunkowo zawieszone. Z tego też względu, Sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 2 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonego wobec P. S. kary pozbawienia wolności, na okres 3 lat tytułem próby. Orzeczony okres próby, będzie w ocenie Sądu wystarczający do skutecznego zweryfikowania przyjętej, pozytywnej prognozy kryminologicznej, co do przyszłej postawy oskarżonego.

Jednocześnie Sąd zobligowany treścią art. 73 § 2 k.k. oddał P. S. pod dozór kuratora w okresie próby.

Odnosząc się do wymiaru kary orzeczonej względem P. L., Sąd jako okoliczność obciążającą oskarżonego uwzględnił wysoki stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez niego występku wyrażający się w sposobie i okolicznościach popełnienia czynu. Zdecydowanie na niekorzyść P. L. przemawia okoliczność, iż przestępstwa tego dopuścił się umyślnie, a zatem mając pełną świadomość przestępczego charakteru swojego działania. Okolicznościami przemawiającymi na korzyść oskarżonego była natomiast jego uprzednia niekaralność, Sąd wziął pod uwagę również młody wiek oskarżonego, jak też przyjętą przez niego w toku postępowania pozytywna postawa – wyrażenie chęci współpracy z organami ścigania poprzez złożenie wyczerpujących wyjaśnień pozwalających na dokonanie ustaleń faktycznych. Mając na uwadze powyższe, Sąd doszedł do przekonania, iż najwłaściwszą karą dla P. L. będzie, wymierzona przy zastosowaniu art. 158 § 1 k.k., kara roku pozbawienia wolności.

Jednocześnie Sąd biorąc pod uwagę warunki osobiste P. L. uznał również, iż przez wzgląd na wcześniejszą niekaralność oskarżonego, wystarczające dla osiągnięcia wobec niego celów kary, a w szczególności zapobieżenia jego powrotowi do przestępstwa, będzie orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania. Orzekając w powyższym zakresie, Sąd wziął pod uwagę art. 58 § 1 k.k., ustalający tak zwany prymat kar wolnościowych. Sad nie znajdując podstaw, by przyjmować, iż oskarżony jest osobą zdemoralizowaną, uznał, że wejście przez niego w konflikt z prawem miało charakter incydentalny i w konsekwencji przyjął, iż dla zrealizowania celów stawianych karze, nie jest konieczne jej efektywne wykonywanie w warunkach penitencjarnych. Z tego też względu, Sąd na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz art. 70 § 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec P. L. kary pozbawienia wolności, na okres trzech lat tytułem próby. Orzeczony okres próby, będzie w ocenie Sądu wystarczający do skutecznego zweryfikowania przyjętej, pozytywnej prognozy kryminologicznej, co do przyszłej postawy oskarżonego.

Nadto Sąd mając na względzie warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej wobec P. L. kary pozbawienia wolności za celowe uznał oddanie go na postawie przepisu art. 73 § 1 k.k. pod dozór kuratora sadowego w okresie próby. W ocenie Sądu, stosowanie wskazanego środka będzie stanowiło dodatkową gwarancję realizacji celów kary w sferze prewencji szczególnej.

Sąd, biorąc pod uwagę charakter naruszonego przez oskarżonych przestępstwem dobra prawnego, na podstawie art. 46 § 2 k.k., zobowiązał każdego z oskarżonych do zapłacenia na rzecz pokrzywdzonego K. P. po 300 zł tytułem nawiązki. Rozstrzygając w powyższym zakresie, Sąd wziął pod uwagę jeden z głównych celów prawa karnego, jakim jest kompensowanie szkód poniesionych przez pokrzywdzonego przestępstwem.

W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż Sąd rozstrzygając w omówionych powyżej kwestiach miał na uwadze zagadnienia związane z tak zwaną konkurencją ustaw. W niniejszej sprawie sprowadzało się to do oceny, czy ustawa obowiązująca w czasie popełnienia przez oskarżonych przypisanego im czynu była dla nich względniejsza od tej, która obowiązywała w czasie orzekania. Ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396) treść kodeksu karnego została bowiem znowelizowana. W pierwszej kolejności podkreślić należy, iż stosownie do zgodnego stanowiska doktryny i orzecznictwa, które Sąd orzekający w sprawie w pełni podziela, ocena, która z konkurujących ustaw jest względniejsza dla oskarżonego, zawsze wymaga uwzględnienia okoliczności konkretnej sprawy ( vide: uchwała SN z dnia 24 listopada 1999 r., I KZP 38/99, OSNKW 2000, nr 1-2, poz. 5). Aprobując przytoczony pogląd, Sąd orzekający w sprawie dostrzegł, iż w przypadku wymierzenia kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, co uwzględniając uprzednią niekaralność (również w momencie popełnienia czynu) tak P. S., jak i P. L., jawiło się jako wysoce prawdopodobne, okres próby przy uwzględnieniu wersji ustawy obowiązującej w momencie orzekania mieściłby się w granicach od roku do 3 lat w odniesieniu do P. L., zaś wobec P. S. – od 2 lat do 5 lat. Natomiast gdyby zastosować przepisy obowiązujące w momencie popełnienia przestępstwa względem P. L. byłoby to od 2 lat do 5 lat, zaś względem P. S. – od 3 lat do 5 lat. Niewątpliwie krótszy okres próby jest z punktu widzenia oskarżonych rozwiązaniem dla nich znacznie korzystniejszym. Tym samym prima facie należało przyjąć, że korzystniejsza była ustawa obowiązująca w momencie orzekania, nie zaś popełnienia przypisanego oskarżonym czynu.

Niemniej jednak Sąd niezasadnie pominął przy tym, iż na gruncie Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym od 1 lipca 2015 roku na gruncie art. 72 § 1 k.k. przewidziany jest obligatoryjny obowiązek orzeczenia przy warunkowym zawieszeniu kary pozbawienia wolności co najmniej jednego z obowiązków probacyjnych, o których mowa w tym przepisie, bądź środka karnego. Tymczasem poprzednio obowiązujące przepisy przewidywały, iż jest to fakultatywne. Zatem, jako że Sąd nie uznał za konieczne, by obciążać oskarżonych jakimkolwiek dodatkowym środkiem probacyjnym czy karnym, pomimo wskazań odnoszących się do art. 70 k.k., należało zastosować w niniejszej sprawie ustawę obowiązującą poprzednio. W konsekwencji stosowanie w niniejszej sprawie przepisów w brzmieniu nadanym im ustawą z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.396) należało uznać za błędne.

Sąd zdecydował również na mocy art. 626 § 1 k.p.k. i art. 627 k.p.k., art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 6 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) o zasądzeniu od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, w tym po 290 zł tytułem wydatków oraz po 180 zł tytułem opłaty. Sąd przy rozstrzyganiu tej kwestii kierował się ogólną zasadą sprawiedliwego postępowania zgodnie z którą, każdy kto przez swoje zawinione zachowanie spowodował wszczęcie postępowania karnego, zobowiązany jest do poniesienia jego kosztów. Oskarżeni są osobami młodymi i zdolnymi do pracy zarobkowej i nie posiadają nikogo na swoim utrzymaniu, brak jest zatem podstaw do przyjęcia, że uiszczenie kosztów procesu byłoby dla nich zbyt uciążliwe ze względu na sytuację majątkową czy osobistą.

ZARZĄDZENIE

1)  odnotować w rep. K i kontrolce uzasadnień;

2)  odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć:

- PR w P.;

3)  przedłożyć z wpływem lub za 14 dni.

G., dnia 23 października 2015 r.

.