Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Starogardzie Gdańskim III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Orlikowski

Protokolant sekretarz Hanna Jankowska

po rozpoznaniu w dniu 16 marca 2016 r. w Starogardzie Gdańskim

sprawy z powództwa J. W.

przeciwko małoletnim E., D.i D. (...) zastępowanym przez matkę A. W.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

oraz z powództwa małoletnich E., D.i D. (...) zastępowanych przez ojca J. W.

przeciwko A. W.

o alimenty

I.  Ustala, że obowiązek alimentacyjny powoda J. W.wobec małoletnich pozwanych E., D.i D. (...)ustalony wyrokiem S. R.w S.z dnia (...)roku w sprawie IIIRC (...) wygasł z dniem 1 lipca 2015 roku.

II.  Zasądza od pozwanej A. W.na rzecz małoletnich powodów E., D.i D. (...) tytułem alimentów kwotę po 250 złotych miesięcznie na rzecz każdego z nich, to jest łącznie kwotę po 750(siedemsetpięćdziesiąt) złotych miesięcznie, płatnych do rąk ojca małoletnich powodów – J. W.do dnia 15-go każdego miesiąca, z ustawowymi odsetkami w przypadku zwłoki w płatności każdej raty, poczynając od dnia 1 lipca 2015 r.

III.  W pozostałym zakresie powództwo oddala.

IV.  Odstępuje obciążania stron kosztami sądowymi.

V.  Wyrokowi w punkcie II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 305/15

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym w dniu (...)r. przeciwko małoletnim D., E.i D. (...)reprezentowanym przez matkę - A. W., powód J. W.domagał się wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego ustanowionego na mocy ugody zawartej przed S. R.w S.w dniu (...)r. w sprawie o sygn. akt (...). W uzasadnieniu pozwu J. W.powołał się na postanowienie S. R.w S.z dnia (...)r. w sprawie o sygn. akt (...) dot. ustalenia miejsca pobytu małoletnich przy ojcu.

Sąd postanowieniem z dnia (...)r. zawiesił niniejsze postępowanie, z uwagi na to, iż postępowanie o sygnaturze (...), na które powód powoływał się w uzasadnieniu pozwu, nie zostało prawomocnie zakończone.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia (...)r. niniejsze postępowanie zostało podjęte, z uwagi na prawomocne zakończenie postępowania dot. ustalenia miejsca pobytu małoletnich D., E.i D. (...).

Pozwem wniesionym w dniu (...)r. w sprawie (...) J. W.domagał się zasądzenia od A. W.na rzecz małoletnich D., E.i D. (...) kwoty po 500 zł miesięcznie tytułem alimentów – łącznie 1.500 zł miesięcznie poczynając od dnia 01.07.2015r.

Postanowieniem tut. Sądu z dnia (...)r. sprawa o sygnaturze (...)została połączona ze sprawą (...) do wspólnego rozpoznania.

W odpowiedzi na pozew A. W. wniosła o uwzględnienie powództwa w przedmiocie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego oraz orzeczenie wobec niej obowiązku alimentacyjnego na rzecz małoletnich w wysokości po 100 zł miesięcznie tj. łącznie 300 zł, poczynając od września 2015r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

Małoletni: D. (...) ur. (...), E. (...) ur. (...)i D. (...) ur. (...)są dziećmi urodzonymi ze związku małżeńskiego A.i J. W..

Na mocy wyroku S. R.w S.wydanego w dniu (...)r. w sprawie o sygn. akt. (...) J. W.został zobowiązany do łożenia alimentów na rzecz dzieci w kwocie po 250 zł na każde dziecko miesięcznie, w miejsce alimentów ustalonych w ugodzie zawartej przed S. R.w S.dnia (...)w sprawie (...). W chwili orzekania w poprzedniej sprawie obowiązku alimentacyjnego, małoletni pozwani zamieszkiwali wraz z matką oraz ojcem w domu będącym własnością J. W.. A. W.zajmowała wraz z dziećmi parter, zaś J. W.zajmował pomieszczenia na piętrze. A. W.nie pracowała, przebywała wówczas na rencie z powodu częściowej niezdolności do pracy. Dochód matki małoletnich stanowiła renta w wysokości 540 zł, zasiłek rodzinny na dzieci w łącznej kwocie 355 zł oraz alimenty na rzecz dzieci. Matka małoletnich ponosiła następujące koszty: prąd – 605 zł ( za miesiące od kwietnia do września), woda – 67,12 zł, opał – 300 zł, gaz – 54 zł miesięcznie, polisa – 53,80 zł miesięcznie, środki czystości – 100 zł, żywność- 400 zł, farby – 26,59 zł, dojazdy autobusem – 6,50 zł, wydatki szkolne na dzieci: książki – 804 zł, przybory szkolne – 122,21, ubezpieczenie – 99 zł, wycieczki szkolne – 120 zł, herbata – 12 zł miesięcznie, papier ręcznikowy – 6 zł miesięcznie, składki klasowe – 9 zł miesięcznie, odzież i obuwie – 226.99 zł. J. W.zatrudniony był wówczas w k. (...) w P.i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1.250 zł netto miesięcznie. Powód pracował również dorywczo, posiadał gospodarstwo rolne. Powód był zapożyczony u rodziny na kwotę 5.000 zł. J. W.wykonał w domu remont za kwotę 1.337 zł , opłacał rachunki za energię, wodę, zakupił dzieciom obuwie za łączną kwotę 247,89 zł. Pozostałe koszty, które powód ponosił to: ubezpieczenie + podatek od domu- 400 zł, żywność – 600 zł, telefon dla syna – 140 zł, doładowanie telefonu dla syna – 50 zł, zabawy dzieci na polu golfowym – 150 zł, środki czystości – 80 zł, polisa na życie – 159,60 zł, paliwo – 150 zł, ubezpieczenie OC – 350 zł, amortyzacja samochodu – 600 zł, przegląd – 100 zł, amortyzacja budynków gospodarczych – 420 zł.

Od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów minęło niespełna trzy i pół roku. Małoletni D.ma obecnie 15 lat, jest uczeniem II klasy Gimnazjum w S.. Małoletni E.ma obecnie 12 lat jest uczniem V klasy Szkoły Podstawowej w S., posiada opinię Poradni P. (...)w S., z której wynika, iż małoletni ma obniżony poziom funkcji słowno – teoretycznych. Ojciec jeździ z nim do psychologa. Natomiast mał. D. (...) ma obecnie 10 lat i jest uczennicą IV klasy Szkoły Podstawowej w S..

Postanowieniem S. R.w S.z dnia (...)r. sygn. akt (...)ustalono miejsce pobytu małoletnich przy ojcu. Dzieci przebywają u ojca na stałe od początku wakacji 2015r.

J. W.ma lat 53, jest z zawodu ślusarzem mechanikiem, jest nadal zatrudniony na podstawie umowy o dzieło w k. (...)w P.na stanowisku konserwatora i osiąga wynagrodzenie w wysokości 1.310 zł netto miesięcznie. Uczestnik pracuje co drugi dzień w dni powszednie w godzinach od 16:00 do 07:00 rano oraz dwie niedziele w miesiącu. Podczas jego pobytu w pracy dziećmi zajmuje się sąsiadka. J. W.mieszka wraz z dziećmi w domu w P.. Warunki bytowe i wychowawcze, które stwarza małoletnim ojciec są bardzo dobre.

Na koszty utrzymania mieszkania, w którym powód zamieszkuje wraz z małoletnimi składają się: zakup gazu butlowego – 50 zł miesięcznie, doładowanie energii – 100 zł miesięcznie, woda – 30 zł, podatek od ziemi i nieruchomości – 115 zł rocznie, opał . Koszt utrzymania samochodu wynosi: OC- 300 zł, amortyzacja – 500 zł, paliwo na dojazdy do pracy – 200 zł.

A. W. ma lat 43, jest z zawodu szykowaczką, pracuje na pełen etat w firmie (...) w S. na stanowisku sprzątaczki z wynagrodzeniem w wysokości 1.221 zł netto miesięcznie, otrzymuje również rentę inwalidzką w wysokości 591,37 zł . Matka małoletnich pozostaje pod opieką lekarza neurologa i reumatologa, posiada częściową niezdolność do pracy. A. W. od września 2015 r. wynajmuje 3-pokojowe mieszkanie przy ul. (...) w S.. Na miesięczne koszty utrzymania pozwanej składają się: wynajem mieszkania – 700 zł, woda + podgrzanie – średnio 64 zł, kanalizacja – średnio 30 zł, energia elektryczna– 123 – 180,76 zł co drugi miesiąc, wywóz nieczystości – średnio 32 zł, ubezpieczenie – 53.80 zł, żywność – 500 zł, środki czystości – 50 zł, inne- 100 zł.

A. W. pomimo tego, że małoletni od lipca 2015 r. przebywali przy ojcu, egzekwowała do stycznia 2016 r. alimenty w wysokości 750 zł miesięcznie na rzecz dzieci, nie przekazując powyższej kwoty na utrzymanie dzieci.

/dowody: akta postępowania (...), (...), (...), (...), zaświadczenie o dochodzie powoda k. 6, k. 23, zestawienie wydatków k. 27, protokół z ugodą k. 24, wyrok k. 25, roczne obliczenie podatku l. 26, umowa o pracę k. 27, zestawienie wypłaconych świadczeń k. 28-29, dokumenty potwierdzające wydatki i stan zdrowia pozwanej k. 30 poz. 1-91, zeznania J. W.k. 33, zeznania A. W.k. 33-34/

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalając stan faktyczny w sprawie oparł się w głównej mierze na dokumentach załączonych do akt sprawy oraz do akt ostatniej sprawy alimentacyjnej (...), poprzednich spraw w przedmiocie alimentów: (...), (...)oraz sprawy dotyczącej ustalenia miejsca pobytu małoletnich przy ojcu sygn. (...), których prawdziwość nie budzi wątpliwości.

Nadto należało uznać za wiarygodne zeznania stron, w takim zakresie, w jakim są spójne, logiczne i korespondują z pozostałym materiałem zebranym w sprawie.

Na podstawie art.133§1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców wobec dziecka stanowi uszczegółowienie ogólnego obowiązku "troszczenia się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka" i należytego przygotowania go, odpowiednio do jego uzdolnień, do pracy zawodowej (art. 96 k.r. i o.). Obowiązek ten nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin, a w szczególności - przez termin dojścia osoby uprawnionej do pełnoletności. Obowiązek alimentacyjny względem dziecka nie jest powiązany z posiadaniem lub też brakiem władzy rodzicielskiej wobec dziecka. Ponadto zgodnie z treścią art.133 § 3 krio rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Natomiast zgodnie z treścią art. 135 § 1 krio zakres świadczeń alimentacyjnych zależy w każdym przypadku od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Ustawa uzależnia zatem zakres świadczeń alimentacyjnych nie tylko od rzeczywiście osiąganych dochodów, ale od takiej ich skali, jaką mógłby zobowiązany osiągnąć przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swych sił i możliwości. Każdy rodzic ma obowiązek dzielić się z dzieckiem nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości jest w ogóle pozbawiony. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych. Taki pogląd jest zresztą zgodny z ugruntowanym orzecznictwem. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej z dnia 9 czerwca 1976 r. (III CZP 46/75, OSNCP z 1976 r., z. 9, poz. 184) wskazał, że rodzice muszą podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. Natomiast pozbawienie dziecka zasądzonej kwoty tytułem alimentów mogłoby sprowadzić dla niego następstwa w postaci braku prawidłowego rozwoju, a zwłaszcza uniemożliwienia kontynuowania nauki, a tym samym osiągnięcia usprawiedliwionego celu życiowego.

Na podstawie art. 138 krio w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Na mocy powyższego przepisu można również żądać ustalenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego.

W przedmiotowej sprawie Sąd uznał, iż roszczenie powoda częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów sytuacja stron uległa zmianie. Małoletni pozwani w lipcu 2015 r. zamieszkali z ojcem. Od tego momentu ciężar wychowania i utrzymania małoletnich spoczywa w głównej mierze na powodzie. Matka małoletnich widywała się z dziećmi sporadycznie, nie wspiera również małoletnich finansowo. Pomimo przebywania dzieci od lipca 2015 r. pod opieką ojca, A. W.do (...)r. egzekwowała przez komornika alimenty na rzecz dzieci, nie przekazując jednocześnie ojcu małoletnich jakichkolwiek środków finansowych na utrzymanie dzieci, poza niewielkimi prezentami dla dzieci. W związku z powyższym Sąd uznał, iż obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanych winien ustać z chwilą zamieszkania małoletnich z ojcem.

Małoletni D., E. i D. nie osiągnęli jeszcze pełnoletności, nadal się uczą i nie mają wykształcenia w konkretnym zawodzie ani też nie posiadają żadnych własnych źródeł dochodów. W ocenie Sądu, bezspornym jest to, że nie są jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie bez pomocy rodziców. A. W. podjęła pracę i posiada stałe źródło utrzymania. Jej miesięczny dochód oprócz wynagrodzenie za pracę w wysokości 1.222 zł netto, stanowi renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy w wysokości 591,37 zł. Analizując aktualną sytuację rodzinną, materialną i zarobkową A. W., Sąd stwierdził brak podstaw do zasądzenia od matki małoletnich alimentów w kwocie żądanej przez J. W. w pozwie, tj. w kwocie po 500 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie 1.500 zł miesięcznie. Matka małoletnich ma problemy z kręgosłupem, pozostaje pod opieką lekarza neurologa i reumatologa, posiada częściową niezdolność do pracy i w związku z powyższym, Sąd uznał, iż jej możliwości zarobkowe i majątkowe są ograniczone. Jednocześnie Sąd uznał, że wysokość dotychczas orzeczonych alimentów na rzecz dzieci tj. łącznie kwoty 750 zł mieści się w możliwościach zarobkowych A. W. i powinna być ona w stanie sprostać swoim potrzebom, mimo konieczności uszczuplenia swoich przychodów o alimenty na rzecz dzieci. Zasądzona przez Sąd kwota po 250 zł miesięcznie na każde dziecko, tj. łącznie 750 zł miesięcznie, mieści się także w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletnich, zważywszy na to, iż od ostatniego orzeczenia w przedmiocie alimentów zasadniczo nie zmieniły się koszty utrzymania dzieci - minimalnie wzrosły co najmniej o wysokość inflacji. Podkreślenia wymaga również fakt, iż od kwietnia 2016 r. powód będzie mógł ubiegać się o świadczenie wychowawcze w wysokości 500 zł na każde dziecko, co będzie stanowiło dodatkowe wsparcie finansowe dla jego rodziny.

Biorąc powyższe pod uwagę na mocy art.138 krio, art. 135§ 1 krio, art. 133§ 1 krio Sąd uwzględnił powództwo uznając, że od momentu orzeczenia o obowiązku alimentacyjnym powoda względem dzieci nastąpiła istotna zmiana stosunków, która uzasadnia wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego oraz uwzględnił w części powództwo dot. zasądzenia od A. W.alimentów na rzecz małoletnich E., D.i D. (...) Jednocześnie na podstawie art.108§1 kpc przy zastosowaniu art.102 kpc, Sąd odstąpił od obciążania stron kosztami sądowymi poniesionymi w sprawie i obciążył nimi Skarb Państwa, mając na uwadze jego aktualną sytuację materialną .