Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 340/15

UZASADNIENIE

` Pozwem z dnia 14 sierpnia 2015 r. małoletnia J. P. (1) reprezentowana przez matkę J. P. (2) wniosła o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 28 kwietnia 2005 r. sygn. XII C 675/04 od G. P. z kwoty po 350 zł miesięcznie do kwoty po 1.200 zł miesięcznie od dnia wniesienia powództwa.

Na rozprawie w dniu 22 lutego 2016 roku, strona powodowa sprecyzowała swoje żądanie do kwoty po 1.000 zł miesięcznie.

Pozwany G. P. wniósł o oddalenie powództwa.

Strony podtrzymały swoje stanowisko do końca postępowania.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnia J. P. (1), ur. (...) pochodzi ze związku małżeńskiego J. P. (2) i G. P. rozwiązanego przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 28 kwietnia 2005 r. sygn. XII C 675/04. Uczęszcza do 2 klasy publicznego gimnazjum. Zamieszkuje wraz z matką oraz jej partnerem w wynajętym mieszkaniu w W.. Otrzymuje od ojca 350 zł miesięcznie tytułem alimentów. W ocenie matki koszt utrzymania małoletniej wynosi obecnie 1.900 zł miesięcznie. Na tę sumę składają się następujące kwoty: około 450 zł miesięcznie tytułem kosztów wyżywienia, 120 zł miesięcznie tytułem kosztów zakupu odzieży, koszt środków czystości w kwocie 40 zł, koszt wypoczynku oraz rozrywki w kwocie 170 zł miesięcznie, koszty związane w edukacją małoletniej w kwocie 310 zł miesięcznie, koszt udziału małoletniej w wynajmowanym mieszkaniu wraz z rachunkiem za telefon w kwocie 670 zł miesięcznie, koszty leczenia małoletniej powódki w kwocie 100 zł miesięcznie oraz koszty wyjazdów do ojca w kwocie 50 zł miesięcznie.

Na datę ostatniego wyrokowania małoletnia miała 4 lat. Podobnie jak obecnie, mieszkała z matką w wynajętym mieszkaniu. Chodziła do przedszkola. Jej matka oceniała koszt utrzymania małoletniej na kwotę 1000 zł.

Przedstawicielka ustawowa J. P. (3) jest w wieku 39 lat, posiada wykształcenie średnie z zawodu jest doradcą finansowym. Obecnie, jak wyjaśniła, zarabia około 1.700 zł miesięcznie. Jej wynagrodzenie jest prowizyjne. Zamieszkuje wraz z małoletnią powódką oraz partnerem w mieszkaniu wynajętym w W.. Koszt wynajmu wynosi 2200 zł. Nie ma innych dzieci. Jest zadłużona z różnych tytułów, na kwotę łącznie 30.000 zł. (...) przedstawicielki ustawowej prowadzi własną firmę i zarabia 5000 zł.

Na datę ostatniego wyrokowania matka małoletniej zarabiała 5000 zł miesięcznie. Mieszkała sama z córka w wynajętym mieszkaniu. Nie miała żadnych długów.

Pozwany G. P., jest w wieku 50 lat. Posiada wykształcenie średnie z zawodu jest technikiem administracji. Obecnie pozostaje osobą bezrobotną. Utrzymuje się częściowo z prac dorywczych, zasiłku z pomocy społecznej oraz wsparcia rodziny pozostającej za granicą. Pozwany ma długi w wysokości 35.000 zł. Posiadał, również zadłużenie w chwili rozwodu. Choruje na stożek rogówki, jest zakwalifikowany do przeszczepu rogówki. Od 2007 roku posiada grupę inwalidzką. Cierpi na zator w sercu. Przeszedł terapię odwykową. Obecnie nie pije alkoholu. Swoje koszty leczenia określił na 200 zł miesięcznie, koszty wyżywienia wycenił na 200 zł. Pozwany mieszka sam w domu należącym do jego ciotki, wcześniej należącym do jego zmarłej matki, w którym również mieszkał w czasie ostatniego wyrokowania. Nie ma innych dzieci, obecnie nie pozostaje w związku. Utrzymuje kontakt z córką.

Na datę ostatniego wyrokowania pracował jako przedstawiciel handlowy w (...) osiągając wynagrodzenie w kwocie 3.000 zł miesięcznie. Pracę stracił z uwagi na problemy zdrowotne.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie dołączonych dokumentów, a nadto wyjaśnień obu stron co do ich sytuacji rodzinnej i zawodowej oraz mieszkaniowej, które Sąd uznał za wiarygodne w pełni. Znajdują one potwierdzenie w zebranych w aktach sprawy dokumentach. Wiarygodnie również zostały ocenione wyjaśnienia przedstawicielki ustawowej, co do sytuacji szkolnej oraz zdrowotnej małoletniej powódki oraz wyjaśniania pozwanego co do nieregularnych kontaktów z córką i jego stanu zdrowia.

W ocenie Sądu zebrany materiał dowodowy, w szczególności wyjaśnienia stron postępowania oraz dokumentacja są wiarygodne, jako w przeważającej mierze spójne ze sobą zasługują na wiarę. Przedstawione dowody logicznie łączą się w spójną całość, wzajemnie się nie wykluczają.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Należy wskazać, iż w myśl postanowienia Sądu Najwyższego powództwo o zmianę przewidziane w art. 138 k.r.o. wchodzi w grę w razie zmiany stosunków. Przez pojęcie "stosunków" w tym wypadku należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu (np. art. 133 i 135 k.r.o). Zmiana zatem "stosunków" tak pojmowanych, bez potrzeby zajmowania się zagadnieniami szczególnymi, jest zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1974 r.)

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy należy zaznaczyć, iż przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie się potrzeb uprawnionego do alimentacji lub istotne pogorszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. W przedmiotowej sprawie zadaniem Sądu było ustalenie czy od czasu ostatniego wyrokowania do chwili obecnej nastąpiła istotna zmiana okoliczności uprawniająca do podwyższenia alimentów na rzecz powódki J. P. (1). Innymi słowy, do Sądu należało ustalenie, wysokości alimentów, które pozwany winien płacić na rzecz powódki oraz zestawienie ich z alimentami zasądzonymi wyrokiem Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 28 kwietnia 2005 roku w sprawie o sygn. akt XII C 675/04 oraz usprawiedliwionymi potrzebami małoletniej oraz możliwościami jej ojca. W kontekście wysokości świadczenia alimentacyjnego, należnego powódce od pozwanego godzi się podnieść stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 6 stycznia 2000 r. wskazujące, iż rozważając przepisy art. 135 § 1 k.r.o. i art. 138 k.r.o. nie można abstrahować od obowiązków wynikających z innych przepisów. Art. 96 k.r.o. nakłada na rodziców obowiązek troski o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, zaś wedle art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2000 r. w sprawie o sygn. akt I CKN 1077/99)

Zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Odnosząc się do pierwszego kryterium należy uznać, iż usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia. Sąd uznał za prawdziwe i odpowiadające stanowi faktycznemu, twierdzenia powódki dotyczące kosztów jej utrzymania. Kwota 1.900 zł miesięcznie jest w ocenie Sądu adekwatna do potrzeb powódki.

Od daty ostatniego wyrokowania minęło 10 lat. W tym okresie małoletnia z małej dziewczynki zmieniła się w nastolatkę, rozpoczęła naukę w gimnazjum. W związku, z czym wzrosły koszty utrzymania małoletniej w zakresie dotyczącym edukacji, nadto w związku z upływem czasu wzrosły również koszty wyżywienia powódki, a także koszty środków czystości oraz pielęgnacji, jak również koszty ponoszone na zakup ubrań. Katalog usprawiedliwionych potrzeb jest rzeczą indywidualną, w przedmiotowej sprawie Sąd wziął pod uwagę, okoliczności wskazane wyżej – szczególnie koszty związane z jej edukacją, mieszkaniem, wyżywieniem. Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, iż nastąpiła wskazana w art. 138 kro zmiana stosunków uzasadniająca podwyższenie alimentów płaconych przez pozwanego na rzecz małoletniej powódki.

Odnosząc się do sytuacji pozwanego i jego możliwości zarobkowych należy wskazać, iż jakkolwiek bezsporną pozostaje kwestia jego częściowej niepełnosprawności, tak nie ma on zakazu podejmowania pracy zarobkowej. Należy wskazać, iż pozwany posiada duże doświadczenie zawodowe jako kuśnierz. Sąd stoi na stanowisku, iż pozwany powinien dokładać większych starań nakierowanych na znalezienie zatrudnienia. W ocenie Sądu pozwany ma możliwości zarobkowe, pozwalające zarówno na opłacenie alimentów jak i utrzymanie samego siebie, szczególnie zważając na fakt, iż nie sprawuje on bezpośredniej opieki nad małoletnią powódką w związku, z czym ma zarówno czas jak i możliwości podjęcia pracy zarobkowej. Ponadto mieszka on w mieszkaniu należącym do rodziny, opłaca czynsz, nie musi wynajmować mieszania, co wiązałoby się z większymi kosztami. Z uwagi na stan zdrowia pozwanego większą częścią finansowego utrzymania powódki Sąd obciążył jej matkę.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Sąd przyjął, iż w niniejszym postępowaniu zaszły okoliczności uzasadniające zwolnienie pozwanego od kosztów postępowania.

Zważając na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie art. 138 kro.