Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 751/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Jabłoński

Protokolant: Artur Pokojski

z udziałem Prokuratora Prokuratury Rejonowej G.-W. w G. M. K.

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2016 roku sprawy

G. Ł. , syna J. i A. (z d. Dzikowska),

urodzonego w dniu (...) w G.,

oskarżonego o to, że:

w dniu 26 maja 2015 roku w G. na ul. (...) prowadził w ruchu lądowym pojazd mechaniczny m-ki O. o nr rej. (...) będąc w stanie nietrzeźwości w ilości stężenia alkoholu: I badanie – wynik 0,29 mg/l w wydychanym powietrzu, II badanie – wynik 0,32 mg/l w wydychanym powietrzu wykonane za pomocą urządzenia AlcoQuant 6020 (...) oraz stwierdzonym na podstawie badania urządzeniem Alkometr A2.0. I badanie – wynik 0,29 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, II badanie – wynik 0,29 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu,
tj. o czyn z art. 178a §1 k.k.

I.  ustalając, że oskarżony dopuścił się czynu zarzucanego mu aktem oskarżenia, kwalifikowanego z art. 178a §1 k.k. i uznając, że wina i społeczna szkodliwość tego czynu nie są znaczne na podstawie art. 66 §1 k.k., art. 67 §1 k.k. warunkowo umarza postępowanie wobec oskarżonego na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata;

II.  na podstawie art. 67 §3 k.k. orzeka od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 3000 zł (trzech tysięcy złotych);

III.  na podstawie art. 67 §3 k.k. orzeka wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku;

IV.  na podstawie art. 63 §4 k.k. na poczet orzeczonego w punkcie II. wyroku środka karnego zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zalicza okres zatrzymania dokumentu prawa jazdy od dnia 26 maja 2015 roku;

V.  na podstawie art. 626 §1 k.p.k., art. 627 k.p.k. oraz art. 1, art. 3 ust. ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz.U. z 1983r. nr 49 poz. 223 z późniejszymi zmianami) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 170 złotych (sto siedemdziesiąt złotych) tytułem kosztów sądowych, w tym opłatę w wysokości 100 złotych (sto złotych).

Sygn. akt II K 751/15

UZASADNIENIE

Na podstawie dowodów ujawnionych i przeprowadzonych w toku przewodu sądowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W godzinach porannych w dniu 26 maja 2015 roku G. Ł., kierujący samochodem marki O. (...) i poruszający się ulicą (...) w G., został zatrzymany do kontroli drogowej i poddany badaniu na zawartość alkoholu we krwi. Wynik pierwszego badania o godzinie 7:52 wyniósł 0,29 mg/l, a ponownego o godzinie 8:07 – 0,32 mg/l. Kolejne badania, przeprowadzone w godzinach 8:35 i 8:38 wykazały poziom alkoholu w wydychanym powietrzu w stężeniu 0,29 mg/l.

Dowody: protokół zatrzymania G. Ł. – k. 2, protokół przeszukania – k.5-6
protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym – k. 8, 9, świadectwo wzorcowania k. 10, 11, protokół przesłuchania M. F. – k. 14 -15; wyjaśnienia oskarżonego – k. 21-22, 53;

G. Ł. jest żonatym ojcem trójki dzieci w wieku 17, 12 i 3 lat. Ma wykształcenie średnie. Utrzymuje się z prac dorywczych, z czego osiąga miesięczny dochód w wysokości około 2000 złotych. Jest właścicielem samochodu osobowego marki O. (...), poza tym nie posiada jakiegokolwiek majątku. Nie był dotychczas karany.

Dowody: wyjaśnienia oskarżonego – k. 21-22, 53, dane osobopoznawcze – k. 23, 24, dane o
karalności k. 33;

Słuchany w toku postępowania przygotowawczego oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Oświadczył, iż w dniu poprzedzającym inkryminowane zdarzenie, w związku z narodzinami córki jego kuzyna, spożywał wraz z nim alkohol – wypił około 6 piw. O poranku wypił jedynie kawę. Czuł się dobrze, normalnie, był przekonany o swej trzeźwości, z którego to powodu postanowił prowadzić auto.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego – k. 21-22;

Przesłuchany w toku rozprawy głównej oskarżony podtrzymał dotychczasowe wyjaśnienia, oświadczając ponadto, iż w okresie pomiędzy wieczorem dnia poprzedniego a czasem inkryminowanego zdarzenia, poza wypitą rano kawą, nie przyjmował żadnych innych płynów, ani nie spożywał posiłków.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego – k. 53;

Słuchany w toku rozprawy głównej po raz wtóry, odmówił składania wyjaśnień, podtrzymując jednak te, złożone uprzednio.

Vide: wyjaśnienia oskarżonego – k. 78-79;

Sąd zważył, co następuje:

Opisany wyżej stan faktyczny został ustalony w oparciu o zeznania świadka M. F., zgromadzone w sprawie dokumenty, w tym zwłaszcza protokoły badania na zawartość alkoholu we krwi, a także istotnej części wyjaśnienie samego oskarżonego.

Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego za wiarygodne, albowiem rzeczowe, spójne i logiczne. Mężczyzna od początku konsekwentnie przyznawał się do winy, nie umniejszając swej odpowiedzialności i szczegółowo wyjaśniając, z czego wynikał taki, a nie inny wynik badania na zawartość alkoholu we krwi. G. Ł. nie starał się przed organami prowadzącymi postępowanie zataić ilości spożytego w poprzedzającym dniu alkoholu. Jego oświadczenie o tym, iż wraz z kuzynem celebrował w ten sposób narodziny dziecka, nie są, zdaniem Sądu, ani pokrętne, ani absurdalne. Doświadczenie życiowe pozwala na wniosek, iż uroczystości takie, jak wspomniana przez oskarżonego, nierzadko obchodzone są także poprzez spożywanie alkoholu. Sąd nie dał wyjaśnieniom oskarżonego wiary jedynie w tym zakresie, w jakim wskazywał on, iż nie był świadom i nie przewidywał, że w jego organizmie znajdować może się jeszcze alkohol. jego zachowanie dowodziło bowiem czegoś innego. Wedle relacji funkcjonariusza Policji M. F. oskarżony widząc fakt prowadzonej kontroli drogowej zjechał na pobocze (k. 14v). Powyższe wskazuje, że G. Ł. przynajmniej godził się na to, że niewydalona z jego organizmu ilość alkoholu powoduje stan nietrzeźwości. Sąd miał na względzie, iż w pozostałym zakresie wyjaśnienia oskarżonego korespondują ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym zwłaszcza dokumentacją z przebiegu badania alkometrem i zeznaniami funkcjonariusza Policji.

Sąd dał również wiarę zeznaniom M. F., który jako funkcjonariusz Policji rzeczowo, spójnie i logicznie opisał przebieg przeprowadzonej w inkryminowanym dniu kontroli drogowej w stosunku do G. Ł.. Wedle jego oświadczenia, asumptem do jej dokonania był fakt, iż na widok policyjnego radiowozu oskarżony zjechał na pobocze jezdni, co wzbudziło podejrzenia funkcjonariuszy. Przyczyną natomiast użycia alkometru, było to, że od kierowcy wyczuwalna była woń alkoholu. Dokonując oceny zeznań świadka M. F., Sąd nie znalazł jakiegokolwiek powodu, by podważać ich wiarygodność. Funkcjonariusz ten jest osobą obcą wobec oskarżonego, nie sposób zatem upatrywać w jego zachowaniu celu, który przyświecałby mu przy fałszywym obarczaniu oskarżonego odpowiedzialnością za przestępstwo, którego ten nie popełnił. Zeznania te odnajdują nadto potwierdzenie w pozostałym zgromadzony w sprawie materiale dowodowym, w tym zwłaszcza protokołach użycia alkometru oraz wyjaśnieniach samego G. Ł..

Sąd uznał również za wiarygodne wszystkie dokumenty, na podstawie których ustalono opisany wyżej stan faktyczny. Zostały one bowiem sporządzone przez uprawnione do tego podmioty, w granicach przyznanych ich kompetencji i prawem przepisanej formie. Ich autentyczność i rzetelność zawartych w nich treści nie była przez strony w żaden sposób kwestionowana, przy czym także i Sąd podstaw do tego nie odnalazł. Stąd też, dokumenty te stanowią obiektywne źródło zaświadczonych nimi okoliczności.

W kontekście poczynionej wyżej oceny dokumentacji, istotne znaczenie mają przede wszystkim protokoły z przebiegu badań na zawartość alkoholu we krwi. Badania te zostały przeprowadzone przy użyciu w pełni sprawnych, prawidłowo funkcjonujących i pozwalających na uzyskanie wiarygodnego wyniku urządzeń, których niebudzące wątpliwości Sądu w zakresie autentyczności i rzetelności świadectwa wzorcowania, zostały ujawnione w toku przewodu sądowego. Sąd nie miał zatem zastrzeżeń co do wiarygodności ustalonych wskutek ich użycia wyników, dotyczących wysokości stężenia alkoholu w wydychanym przez oskarżonego powietrzu.

Ustalony stan faktyczny stanowi podstawę do przypisania G. Ł. odpowiedzialności za przestępstwo z art. 178a §1 k.k.

Przepis ten penalizuje zachowanie polegające na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Stan nietrzeźwości, zgodnie z treścią art. 115 §16 k.k. zachodzi wówczas, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila, w jednym decymetrze sześciennym powietrza przekracza 0,25 mg, a także wówczas, gdy w którymkolwiek ze wskazanych wyżej przypadków zawartość ta prowadzi do stężenia wyższego. Ruchem lądowym jest natomiast między innymi ten, który odbywa się po drogach publicznych, czyli takich, które dostępne są dla nieograniczonej ilości osób. Stwierdzić zatem należy, iż zachowaniem swym G. Ł. zrealizował znamiona opisanego wyżej przestępstwa. W inkryminowanym czasie prowadził bowiem pojazd mechaniczny w postaci samochodu osobowego. Działaniem swym wprawił pojazd ten w ruch i nadawał mu dalszy kierunek ruchu. Mężczyzna poruszał się po ulicy (...), stanowiącej drogę publiczną w rozumieniu obowiązujących przepisów prawnych. Przeprowadzone badania na zawartość alkoholu we krwi w sposób niepodważalny wykazały natomiast, że w chwili czynu, G. Ł. znajdował się w stanie nietrzeźwości, skoro stężenie alkoholu w wydychanym przez niego powietrzu wyniosło 0,29mg/l i 0,32 mg/l, a zatem więcej, aniżeli dopuszczalny ustawą próg.

Odnośnie znamion strony podmiotowej, czyn z art. 178a k.k. może być popełniony wyłącznie umyślnie. Sprawca już w chwili wprawienia w ruch pojazdu mechanicznego musi być świadom tego, że znajduje się w stanie nietrzeźwości. Nie jest przy tym wymagane, by wiedział on dokładnie, jaki jest poziom stężenia alkoholu w jego organizmie. Dostatecznym dla stwierdzenia umyślności w przedsiębranym przez niego działaniu jest to, by sprawca co najmniej dopuszczał myśl, iż nie jest bądź może nie być w pełni trzeźwy. W taki właśnie sposób zakwalifikować należy zachowanie G. Ł., który jakkolwiek wyjaśniał, iż na podstawie swego samopoczucia wnioskował, iż jest w pełni trzeźwy, tak mimo to w chwili dostrzeżenia policyjnego radiowozu, zjechał na pobocze. Okoliczność ta dobitnie przesądza o tym, że oskarżony godził się na to, iż spożycie poprzedniego wieczoru niemałej przecież ilości alkoholu (około 5-6 piw), mogło wciąż uniemożliwiać mu prowadzenie pojazdu mechanicznego. Sąd uznał, iż sprawca popełnił przestępstwo w zamiarze ewentualnym, jako że kierując pojazdem mechanicznym, godził się na to, iż mógł nie być jeszcze w pełni trzeźwy.

W świetle powyższego, zachowaniem swym oskarżony zrealizował komplet znamion występku opisanego w art. 178a §1 k.k., co implikuje stwierdzenie, że czyn, jakiego się dopuścił, był kryminalnie bezprawny i karygodny. Czyn ten był również społecznie szkodliwy, czego domniemywać można choćby z tego tylko faktu, iż jego popełnienie jest przez ustawodawcę penalizowane. Wobec braku okoliczności, powodujących wyłącznie winy, zachowanie oskarżonego uznać należało również za zawinione.

Oceniając stopień społecznej szkodliwości czynu Sąd kierował się dyrektywami wskazanymi prze ustawodawcę w art. 115 §2 k.k. Zachowaniem swym oskarżony godził w dobro, jakim jest bezpieczeństwo w komunikacji. Rozmiar szkody grożącej wskutek popełnionego przez niego czynu był niebagatelny, skoro potencjalnie godził ponadto w nienaruszalność cudzego mienia, a także zdrowie i życie innego człowieka. Jest bowiem powszechnie wiadomym, iż prowadzenie pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, mającym niezwykle negatywny wpływ na funkcjonowanie ośrodków mózgowych, a zatem zdolność do należytego postrzegania otaczającej rzeczywistości, jest częstą przyczyną tragicznych w skutkach wypadków drogowych. Sprawca w żaden sposób nie wykazał, by znalazł się w inkryminowanym czasie w anormalnej sytuacji losowej i motywacyjnej, która mogłaby uzasadniać prowadzenie przez niego samochodu w stanie nietrzeźwości. Nic nie stało na przeszkodzie, by tego dnia skorzystał on ze środka komunikacji publicznej, miast wybierać komfortową podróż prywatnym autem. Oskarżony naruszył jeden z elementarnych obowiązków ciążących na kierowcy, jakim jest kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie trzeźwości i niestwarzanie zagrożenia dla bezpieczeństwa innych uczestników ruchu. Biorąc jednak pod uwagę wysokość stężenia alkoholu w organizmie oskarżonego oraz fakt, iż jego przestępcze działanie nie spowodowało dalej idących konsekwencji, Sąd uznał, iż społeczna szkodliwość czynu popełnionego przez oskarżonego nie jest znaczna.

Analizując zgromadzony materiał dowodowy, Sąd doszedł wniosku, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie wystąpił jakiekolwiek okoliczności wyłączające kryminalną bezprawność czynu, bądź winę oskarżonego. G. Ł. nie był w szczególności z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego, bądź innych czasowych zaburzeń czynności psychicznych ograniczony w możliwości rozpoznania znaczenia swego czynu lub pokierowania swoim postępowaniem. Oskarżony to osoba dojrzała, w pełni zdolna do prawidłowego interpretowania obowiązujących norm prawnych i odczytywania wynikających z nich nakazów oraz zakazów, a także przewidywania konsekwencji płynących z poszczególnych zachowań. Nie budzi zatem wątpliwości Sądu, iż mógł i winien był on przewidzieć, że spożycie alkoholu w opisanej ilości 5-6 piw, przy braku spożywania jakichkolwiek posiłków i innych, poza jedną kawą, płynów, uniemożliwi mu kierowanie samochodem o poranku dnia następnego. Oskarżony mógł więc w inkryminowanym dniu dokonać słusznego wyboru i albo udać się do najbliższej w miejscu jego zamieszkania jednostki Policji celem poddania się badaniu trzeźwości, albo skorzystać tego dnia ze środka komunikacji miejskiej, zamiast samochodu. Nie zachodziła w tym zakresie jakakolwiek anormalna sytuacja motywacja, stąd wina oskarżonego jest niekwestionowana, a on sam – w pełni zdolny do poniesienia odpowiedzialności za czyn, którego się dopuścił. W kontekście tym kluczowe jest jednak ustalenia, iż G. Ł. popełnił przestępstwo jakkolwiek umyślnie, tak w zamiarze ewentualnym.

Konfrontując ustalony stan faktyczny z przepisami ustawy prawnokarnej, Sąd stanął na stanowisku, iż w okolicznościach przedmiotowej sprawy zachodzą podstawy do zastosowania wobec oskarżonego instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

Dochodząc do powyższej konkluzji, Sąd miał na względzie dyrektywy wskazane przez ustawodawcę w art. 66 §1 i 2 k.k. oraz art. 67 §1 k.k. W świetle przeprowadzonych dowodów okoliczności popełnienia przez G. Ł. czynu zabronionego nie budzą wątpliwości. Mężczyzna przyznał się do sprawstwa, a treść złożonych przez niego wyjaśnień odnajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym w postaci zeznań funkcjonariusza Policji oraz wytworzonych w toku niniejszego postępowania dokumentów. Nadto, ani wina, ani społeczna szkodliwość czynu oskarżonego nie są znaczne, skoro stężenie alkoholu w jego krwi w bardzo jedynie nieznacznie zakresie przekraczało ustawowy próg graniczny, a wskutek przestępstwa nie doszło również do wywołania dalej idących negatywnych następstw. Należy mieć przy tym na uwadze, iż czyn przypisany oskarżonemu, zagrożony jest karą niższą, aniżeli 5 lat pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu, postawa sprawcy, który jest osobą niekaraną, a także jego właściwości i warunki osobiste pozwalają na stosowanie wspomnianego środka probacyjnego. Mężczyzna żonaty ojcem trójki dzieci, pracuje i nie wchodził w swym dotychczasowym życiu w konflikt z prawem. Zdarzenie, które dało asumpt do wszczęcia niniejszego postępowania karnego miało charakter wyłącznie incydentalny. Analizując realia niniejszej sprawy, a także okoliczności, dotyczące osoby oskarżonego i jego dotychczasowego sposób życia, Sąd doszedł do wniosku, iż zastosowanie wobec niego dobrodziejstwa w postaci warunkowego umorzenia postępowania karnego w dwójnasób spowoduje, że G. Ł. będzie żył w zgodzie z obowiązującym porządkiem prawnym, w tym zwłaszcza nie popełni po raz wtóry przestępstwa. Ogół wskazywanych wyżej przyczyn pozwala na wniosek, że oskarżony doceni i należycie wykorzysta szansę, jaką poprzez zastosowanie wspomnianego środka probacyjnego, daje mu Sąd. Okres próby wynoszący 2 lata będzie adekwatny do wagi popełnionego czynu, a zwłaszcza dostateczny dla zweryfikowania postawy życiowej oskarżonego.

Abstrahując od powyższego, Sąd uznał, iż zasadnym z perspektywy realizacji celów prewencji generalnej i indywidualnej, a także zadośćuczynienia społecznemu poczuciu sprawiedliwości będzie zastosowanie wobec oskarżonego środków karnych. Stąd też, w punkcie II. wyroku Sąd orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w wysokości 3000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej. Wobec faktu, iż w przedmiotowej sprawie zastosowano warunkowe umorzenie postępowania, Sąd ustalił wysokość tegoż świadczenia na podstawie art. 43a §1 k.k., a więc w wysokości znacznie niższej, aniżeli określona w art. 43a §2 k.k. kwota co najmniej 5000 złotych, którą należałoby orzec w razie wydania wyroku skazującego. Sąd nadto orzekł wobec oskarżonego środek karny w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres roku. Dolegliwość wynikająca z braku możliwości korzystania z pojazdu mechanicznego w tym okresie w sposób dostateczny zmotywuje oskarżonego do przestrzegania zasad bezpieczeństwa w komunikacji, w tym zakazu prowadzenia pojazdu po spożyciu alkoholu.

Dokonując powyższej oceny, Sąd kierował się dyrektywami wskazanymi przez ustawodawcę w art. 53 §1 i 2 k.k. w zw. z art. 56 k.k. Orzeczenie wskazanych wyżej środków karnych było w pełni zasadne i adekwatne do stopnia winy i stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Za okoliczności obciążające Sąd uznał rodzaj grożącej szkody oraz fakt, postać zamiaru sprawcy, godzącego się na popełnienie przestępstwa mimo pełnej świadomości możliwości jego popełnienia. Za okoliczności łagodzące Sąd potraktował niski stopień społecznej szkodliwości czynu oraz niski stopień winy oskarżonego, jego dotychczasową niekaralność, przyznanie przez niego do popełnienia zarzucanego mu czynu, jak również wyrażone przez niego ubolewanie wobec zaistniałego zdarzenia. Na tle tychże okoliczności, całokształt zastosowanej wobec oskarżonego reakcji karnej nie zdaje się ani nader surowy, ani również nader łagodny.

Na podstawie art. 63 §4 k.k. Sąd w punkcie IV. wyroku zaliczył oskarżonemu na poczet zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych okres zatrzymania dokumentu prawa jazdy od dnia 26 maja 2015 roku. Orzeczenie to miało charakter obligatoryjny.

W punkcie V. wyroku Sąd, mając na względzie, iż oskarżony osiąga stały dochód, zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 170 złotych, w tym opłatę w wysokości 100 złotych tytułem kosztów sądowych, na które złożyły się:

- opłata z tytułu warunkowego umorzenia postępowania – 100 złotych;
- opłata za uzyskanie informacji o osobie z K. – 30 złotych;
- ryczałt za doręczenia w postępowaniu przygotowawczym – 20 złotych;
- ryczałt za doręczenia w postępowaniu sądowym – 20 złotych.