Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2016 roku w Legnicy

sprawy z wniosku K. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę górniczą

na skutek odwołania K. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 15 września 2015 r.

znak (...)

I.  zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 15 września 2015 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy K. S. (1) prawo do emerytury górniczej od 01 marca 2015 roku,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na rzecz wnioskodawcy K. S. (1) kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Krzysztof Główczyński

Sygn. akt VU 1072/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15 września 2015 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. S. (1) prawa do emerytury górniczej. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie spełnia warunków niezbędnych do przyznania na jego rzecz przedmiotowego świadczenia określonych w art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, bowiem na dzień 12 września 2013 r., tj. na dzień sporządzenia zaświadczenia o zatrudnieniu, udowodnił 16 lat, 9 miesięcy i 11 dni pracy górniczej wobec wymaganych 25 lat. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że uwzględnieniu do pracy górniczej - jako że praca wykonywana przez K. S. (1) w tych okresach nie odpowiadała pracom wymienionym w art. 50c ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej w powiązaniu z treścią zarządzenia nr 9 Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią, w kopalniach siarki i kopalniach węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą - nie podlegały okresy zatrudnienia wnioskodawcy:

1)  od 01.07.1986 r. do 31.07.1989 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku inspektora nadzoru robót mechanicznych po ziemią,

2)  od 01.08.1989 r. do 31.03.1991 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią,

3)  od 01.08.1991 r. do 31.10.1991 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią,

4)  od 01.08.1992 r. do 31.08.1992 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią,

5)  od 01.01.1994 r. do 28.02.1994 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią,

6)  od 01.01.1996 r. do 28.02.1996 r. w (...) S.A (...) w P. na
stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią,

7)  od 01.02.1998 r. do 31.12.2000 r. w Zakładzie Usług (...) w L. na stanowisku Dyrektora ds. Produkcji-Naczelny Inżynier pod ziemią,

8)  od 02.01.2001 r. do 31.08.2001 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.A., T.
Kopalnia (...) na stanowisku Wiceprezes Zarządu - zastępca Dyrektora Naczelnego pod ziemią,

9)  od 02.04.2002 r. do 31.12.2002 r. w Przedsiębiorstwie (...) S.A,, T.
Kopalnia (...) na stanowisku Wiceprezes Zarządu- zastępca Dyrektora Naczelnego pod ziemią-
Główny Inżynier Energomaszynowy pod ziemią,

10)  od 01.04.2003 r. do 31.03.2004 r. w Przedsiębiorstwie (...) : (...)" S.A, T.
Kopalnia (...) na stanowisku Prezes Zarządu- Dyrektor Naczelny pod ziemią z jednoczesnym
pełnieniem obowiązków Głównego Inżyniera Energomaszynowego pod ziemią,

11)  od 04.02,2010 r. do 31.01.2011 r. w (...) S.A Oddział Zakłady (...)
na stanowisku Gł. Inż. Rozw. K. D. Plan. i Analiz - pod ziemią .

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł K. S. (1) domagając się ich zmiany poprzez przyznanie mu prawa do emerytury górniczej. Zarzucił, że decyzja organu rentowego jest niezgodna ze stanem faktycznym, bowiem praca jaką wykonywał w czasie zatrudnienia w (...) S.A (...) w P. polegała na nadzorowaniu robót mechanicznych wykonywanych pod ziemią, a przez to odpowiadała pracy wymienionej w dziale C pkt 7 myślnik trzeci (inspektor określonej specjalności nadzoru inwestycyjnego) oraz w dziale B pkt 5 (starszy inspektor określonej specjalności nadzoru inwestycji dołowych) załącznika nr l do zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia stanowisk pracy kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią, w kopalniach siarki i kopalniach węgla brunatnego na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. Wnioskodawca wskazał dalej, że jego praca na rzecz Zakładu Usług (...) w L. oraz Przedsiębiorstwa (...) S.A. T. Kopalnia (...), polegająca na organizacji wydziału robót związanych z montażem przenośników taśmowych, szybów, dozowników rudy, rurociągów wody technologicznej, sprzężonego powietrza i rurociągów podsadzkowych, rozdzielni elektrycznych, stacji transformatorowych odpowiadała pracy wymienionej w dziale A pkt 2 (inżynier do spraw technicznych, naczelny inżynier podmiotu gospodarczego) oraz w dziale A pkt 3 myślnik trzeci (główny inżynier energomechaniczny/maszynowy) załącznika nr 2 do zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r., natomiast praca na rzecz (...) S.A. Oddział Zakłady (...) związana z przygotowywaniem produkcji, rozwoju i przygotowywaniem procesów likwidacji – pracy wymienionej w dziale A pkt 5 (kierownik działu ruchu zakładu górniczego główny inżynier przygotowywania produkcji, rozwoju i projektowania procesów likwidacji zakładu górniczego) załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. Podniósł, że w spornych okresach bezpośrednio odpowiadał za właściwą eksploatację i bezpieczeństwo ruchu maszyn górniczych.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego odrzucenie. Wskazał, że kwestia zaliczenia wnioskodawcy wymienionych w odwołaniu okresów zatrudnienia do stażu pracy górniczej była już rozpatrywana w toku postępowania sądowego w sprawie VU 159/14, w której Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania wnioskodawcy od decyzji organu rentowego z dnia 10 października 2013 r. i z 29 stycznia 2014 r., a następnie oddalona została też apelacja ubezpieczonego od tego wyroku. We wniosku alternatywnym Zakład Ubezpieczeń Społecznych domagał się oddalenia odwołania, podtrzymując stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

K. S. (1), urodzony w dniu (...), na dzień 29 stycznia 2014 r. udowodnił 16 lat, 9 miesięcy i 11 dni okresu pracy górniczej. Wnioskodawca nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Pierwszy wniosek o emeryturę górniczą wnioskodawca złożył dnia 23 września 2013 r.

Decyzją z dnia 10 października 2013 r. znak (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. S. (1) prawa do emerytury górniczej uznając, że udowodnił jedynie 11 lat i 26 dni pracy górniczej wobec wymaganych 25 lat takiej pracy.

Kolejną decyzją odmowną, z dnia 29 stycznia 2014 r. znak (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. ustalił, że staż pracy górniczej wnioskodawcy wynosił 16 lat, 5 miesięcy i 23 dni i również nie uzasadnia przyznania świadczenia.

Wyrokiem z dnia 06 maja 2014 r. w sprawie o sygn. akt VU 159/14, Sąd Okręgowy w Legnicy oddalił odwołania wnioskodawcy od obu w.w. decyzji, uznając, że żaden z nieuwzględnionych przez organ rentowy okresów zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. T. Kopalnia (...) od 01 kwietnia 2003 r. do 31 marca 2004 r., w (...) w L. od 01 lutego 1998 r. do 31 grudnia 2000 r. i w (...) S.A Oddział Zakłady (...) od 04 lutego 2010 r. do 31 stycznia 2011 r. nie mogą być traktowane jako praca górnicza, a pozostałe okresy zatrudnienia wskazywane przez wnioskodawcę u w.w. pracodawców i w (...) S.A (...) w P. są niewystarczające do uzupełnienia brakującego stażu pracy górniczej do przyznania spornego świadczenia.

Apelacja wnioskodawcy od powyższego wyroku została oddalona przez Sąd Apelacyjny we Wrocławiu prawomocnym wyrokiem z dnia 26 marca 2015 r.

W dniu 27 marca 2015 r. K. S. (1) złożył ponowny wniosek o przyznanie emerytury górniczej.

W wyniku jego rozpoznania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 15 września 2015 r. znak (...)odmówił K. S. (1) prawa do emerytury górniczej, uznając, że udowodnił jedynie 16 lat, 9 miesięcy i 11 dni pracy górniczej wobec wymaganych 25 lat takiej pracy.

/okoliczności bezsporne/

W okresie od 19 listopada 1982 r. do 31 lipca 1997 r. K. S. (1) był zatrudniony w (...) S.A. Oddział Zakładu (...) w P., gdzie pracował na stanowisku inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią (od 01 lipca 1986 r. do 31 lipca 1989 r.) oraz starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią (od 01 sierpnia 1989 r. do 31 marca 1991 r., od 01 sierpnia 1991 r. do 31 października 1991 r., od 01 sierpnia 1992 r. do 31 sierpnia 1992 r., od 01 stycznia 1994 r. do 28 lutego 1994 r., od 01 stycznia 1996 r. do 28 lutego 1996 r.). W czasie tego zatrudnienia przez okres 6 miesięcy i 12 dni wnioskodawca przebywał na zasiłku chorobowym.

Na w.w. stanowiskach wnioskodawca był pracownikiem działu inwestycji. Dział ten był kierowany przez dyrektora ds. inwestycji, któremu podlegały służby branży elektrycznej, mechanicznej i górniczej. Wnioskodawca pracował w służbie mechanicznej. Był jedynym inspektorem nadzoru robót mechanicznych. Praca wnioskodawcy na stanowisku inspektora i starszego inspektora robót mechanicznych pod ziemią polegała na nadzorowaniu przebiegu robót inwestycyjnych wykonywanych na terenie kopalni (...) przez zewnętrzne firmy (budowa przenośników taśmowych, dozowników rudy, szybików i rurociągów podsadzkowych). W ramach realizacji tych obowiązków K. S. (1) zawierał umowy z inwestorami, zjeżdżał z kontrahentami pod ziemię, gdzie dokonywał bezpośrednio weryfikacji stanu wyrobiska przeznaczonego pod roboty pod kątem jego zgodności z dokumentacją projektową, nadzorował wydawanie materiałów budowlanych z magazynu inwestycyjnego, przebieg realizacji wykonawstwa, a ponadto dokonywał odbioru wykonanych robót oraz zajmował się rozliczeniem księgowym. Czynności powyższe wnioskodawca wykonywał na wszystkich obszarach kopalni. Z czasem zakres nadzoru wnioskodawcy zawężono na skutek wyodrębnienia stanowisk wyspecjalizowanych do nadzoru budowy instalacji rurociągowych, klimatyzacji i wyciągów.

Zjazdy pod ziemię wnioskodawca odbywał w zależności od potrzeb, około 3 - 4 razy w tygodniu w godzinach od 8:00 do 12:00-13:00.

W dniu 03 marca 1984 r. K. S. (1) otrzymał zatwierdzenie Okręgowego Urzędu Górniczego w charakterze osoby średniego dozoru ruchu specjalności mechanicznej w podziemnych zakładach górnictwa rud i innych, natomiast w dniu 28 lutego 1989 r. - zatwierdzenie w charakterze osoby wyższego dozoru ruchu specjalności mechanicznej w podziemnych zakładach górnictwa rud i innych. W dniu 07 kwietnia 1998 r. wnioskodawca uzyskał kwalifikacje do zatrudnienia na stanowisku Kierownika Działu Energo-Mechanicznego w zakładach górniczych podziemnych wydobywających kopaliny inne niż węgiel kamienny.

Organ rentowy z okresu zatrudnienia w (...) S.A. Oddział Zakładu (...) w P. nie zaliczył wnioskodawcy następujących okresów: od 01.07.1986 r, do 31.07.1989 r., od 01.08.1989 r. do 31.03.1991r., od 01.08.1991 r. do 31.10.1991 r., od 01.08.1992 r. do 31.08.1992 r. , od 01.01.1994 r. do 28.02.1994 r., od 01.01.1996 r. do 28.02.1996 r. Od 01.01.1991 r. do 31.03.1991r wnioskodawca przebywał na zwolnieniu lekarskim. W sierpniu 1992 r. wnioskodawca przepracował 3 dniówki pod ziemią. W miesiącu styczniu 1994 r. wnioskodawca przepracował 9 dniówek, a w lutym 1994 r. zero dniówek i był na zwolnieniu lekarskim w okresach od 05 do 18 stycznia 1994 r. i od 31 stycznia do 25 lutego 1994r. W roku 1996 wnioskodawca korzystał ze zwolnienia lekarskiego od 10 stycznia do 28 lutego. W ciągu tych dwóch miesięcy nie pracował pod ziemią.

Dowody: - wyjaśnienia wnioskodawcy: e-protokół z dnia 16.02.2016r. od 03:08:16 do 03:33:00 ;

- zeznania świadków: J. G. : e-protokół z 16.02.2016r. od 01:15:15 do 01:34:00;

A. S.: e-protokół z 16.02.2016r. od 02:10:39 do 02:26:00

J. W. : e-protokół z dnia 16.02.2016r. od 02:53:58 do 03:07:18. ;

- akta ZUS: wykaz zjazdów w latach 1991-1992, k. 30; raport ilościowy RCP za lata 1993-1997; zestawienie absencji, k. 39-40; zatwierdzenie (...), k. 45; zatwierdzenie (...), k. 44;świadectwo z dnia 07.04.1998r., k. 43;

- akta osobowe : świadectwo pracy z dnia 29.12.2000r ., k. 9; zakres czynności, k.25;

- protokół nr (...) – k. 7-16.

W okresie od 01 sierpnia 1997 r. do 31 grudnia 2000 r. K. S. (1) był zatrudniony w Zakładzie Usług (...) w L. (powstałym w wyniku restrukturyzacji (...) S.A. (...) w P.) początkowo na stanowisku Dyrektora do Spraw Produkcji oraz od dnia 01 lutego 1998 r. Dyrektora do Spraw Produkcji - Naczelnego Inżyniera pod ziemią.

Do obowiązków wnioskodawcy należało utworzenie - w trybie pilnym - wydziału robót dołowych. Przedmiotem działalności przedsiębiorstwa była bowiem budowa maszyn ciężkich, zamurowywanie ociosów, zabudowa suwnic oraz przedłużanie przenośników taśmowych, natomiast spółka nie dysponowała dostateczną liczbą specjalistów do wykonywania prac przy montażu przenośników taśmowych, szybów, dozowników rudy, rurociągów wody technologicznej i rurociągów podsadzkowych, rozdzielni elektrycznych oraz stacji transformatorowych.

Z chwilą utworzenia wydziału dołowego wnioskodawcy powierzono jego prowadzenie - w szczególności poprzez organizowanie prac zatrudnionych tam osób (około 70-100 pracowników). Wnioskodawca był jedyną osobą w spółce, która posiadała niezbędne kwalifikacje i zatwierdzenia górnicze. Był jedynym pracownikiem wyższego dozoru technicznego. W tym uzyskał kwalifikacje kierownika działu energomechanicznego. W związku z tym, z ramienia pracodawcy sprawował samodzielnie bezpośredni nadzór nad pracami w kopalniach będących kontrahentami (...). Nadzór sprawowany przez wnioskodawcę zapewniał prawidłowość przebiegu procesu produkcji zgodnie z przyjętymi planami technologicznymi oraz procedurami obowiązującego systemu jakości. W nomenklaturze prac dołowych wnioskodawca miał uprawnienia nadsztygara. Stanowisko dyrektora w prawie górniczym nie występuje i było używane na potrzeby prac administracyjnych na powierzchni.

W czasie zatrudnienia w (...) (2 lata i 11 miesięcy) wnioskodawca był nieobecny w pracy z powodu choroby w okresach: 29.11.-12.12.1999 r. (24 dni), 08.03.-24.03. 2000 r. (14 dni) i 18.08.-12.09.2000 r. – łącznie okres absencji z tego powodu wyniósł 2 miesiące i 6 dni.

W miesiącach, w których wnioskodawca nie korzystał ze zwolnienia lekarskiego wnioskodawca pracował przez co najmniej połowę dniówek roboczych pod ziemią, poza miesiącem lipcem 1999 r., gdy zjeżdżał 5 razy w miesiącu pod ziemię i w maju 2000 r., gdy odnotował tylko 7 zjazdów do kopalni.

Dowody: - wyjaśnienia wnioskodawcy: e-protokół z dnia j.w . od 03:08:16 do 03:33:00 ;

- zeznania świadków: K. D. : e-protokół z dnia j.w . od 00:52:26 do 01:14:00 ;

E. S. : e-protokół z dnia j.w . od 01:59:34 do 02:10:00 ;

J. W. : e-protokół z dnia j.w . od 02:53:58 do 03:07:18 ;

- akta osobowe : świadectwo pracy z dnia 29.12.2000r. , k. 9; zakres czynności, k. 92;

- protokół nr(...)– k. 7-16;

- dokumenty znajdujące się w aktach sprawy VU 159/14: dyplom, świadectwa kwalifikacyjnego, zatwierdzeń w charakterze osoby wyższego, średniego i niższego dozoru ruchu, zakresów nadzorowanych obiektów dołowych, wykazu nr (...)oraz potwierdzeń zjazdów pod ziemię - k.7-13v; 145-178v.

W okresie od 02 stycznia 2001 r. do 30 czerwca 2004 r. K. S. (1) był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) S.A. T. Kopalnia (...), gdzie pracował w charakterze:

- Wiceprezesa Zarządu - zastępcy Dyrektora Naczelnego pod ziemią od 2 stycznia 2001 r. do 31sierpnia 2001 r.;

- Wiceprezesa Zarządu - zastępcy Dyrektora Naczelnego pod ziemią - Główny Inżynier Energomaszynowy pod ziemią od 02 kwietnia 2002 r. do 31 grudnia 2002 r. (w tym okresie wnioskodawca pobierał przez okres 5 dni zasiłek chorobowy);

- Prezesa Zarządu - Dyrektora Naczelnego pod ziemią z jednoczesnym pełnieniem obowiązków Głównego Inżyniera Energomaszynowego pod ziemią od 1 kwietnia 2003 r. do 30 czerwca 2004 r.

W początkowym okresie zatrudnienia wnioskodawca, jako Główny Inżynier Energomaszynowy odpowiadał za jakość sprzętu (maszyny ciężkie do robót drążeniowych, maszyny załadowcze, wozy odstawcze, wozy transportowe, samojezdne wozy paliwowe), który używany był przy realizacji przedmiotu działalności przedsiębiorstwa w zakresie wykonywania pod ziemią robót montażowych związanych z budową taśm, rurociągów mostów wentylacyjnych oraz przebudową wyrobisk. W celu realizacji powierzonych mu obowiązków, ubezpieczony zjeżdżał pod ziemię około 3-4 razy w tygodniu, w przypadku awarii którejkolwiek z maszyn. Jednorazowo zjazd trwał średnio od 8:00 do 14:00. W tym czasie wnioskodawca zajmował się ustaleniem źródła awarii, które usuwali inni pracownicy. Zakres obowiązków i sposób ich wykonywania był bardzo podobny do zakresu obowiązków wnioskodawcy, jakie miał w czasie zatrudnienia w Zakładach (...) w P., z tą zmianą, że działał w nadzorze z ramienia wykonawcy, a nie z ramienia inwestora – kopalni. Dozór inwestycyjny kopalni, która zleciła roboty spółce (...) nie zastępował dozoru wykonawczego pracodawcy.

W okresie, gdy wnioskodawca zajmował stanowisko Prezesa Zarządu - Dyrektora Naczelnego pod ziemią z jednoczesnym pełnieniem obowiązków Głównego Inżyniera Energomaszynowego pod ziemią spółka miała trudności z pozyskiwaniem zamówień i kontrahentów. W związku z powyższym praca K. S. (1) skupiała się na poszukiwaniu nowych inwestycji. Prace te wnioskodawca wykonywał na powierzchni, bowiem od lutego 2003 r. do końca zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. T. Kopalnia (...) ubezpieczony nie wykonywał już zjazdów pod ziemię.

Od 23 do 27 września 2002 r. wnioskodawca przebywał na zwolnieniu lekarskim.

W dniu 04 grudnia 2003 r. K. S. (1) uzyskał stopień Dyrektora Górniczego I stopnia.

Dowody: - wyjaśnienia wnioskodawcy: e-protokół j.w .

- zeznania świadka J. G.: e-protokół z dnia j.w . od 01:33:33 do 01:42:39;

- akta ZUS: dyplom nadania stopnia dyrektora górniczego, k. 42;

- akta osobowe: świadectwo pracy, k.19; umowy o pracę, k. 17,12,8,9.

Od 04 lutego 2010 r. do 29 stycznia 2014 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) S.A Oddział Zakłady (...), gdzie w okresie od 04 lutego 2010 r. do 31 stycznia 2011 r. zajmował stanowisko Głównego Inżyniera Rozwoju Kierownika Działu Planowania i Analiz pod ziemią, przy czym przez okres 9 miesięcy i 27 dni przebywał na zasiłku chorobowym.

Praca wnioskodawcy polegała na nadzorowaniu przebiegu robót inwestycyjnych (przygotowywanie planów działalności inwestycyjnych, kontrola realizacji ich wykonywania, nanoszenie poprawek w dokumentacji) wykonywanych na rzecz przedsiębiorstwa przez firmy zewnętrzne (branża górnicza, maszynowa i elektryczna). Zasadniczo wnioskodawca wykonywał swoje obowiązki na powierzchni, gdzie zajmował się również pozyskiwaniem nowych inwestycji oraz wykonywaniem czynności biurowych. Nadzór bezpośredni prac zaplanowanych przez wnioskodawcę wykonywali pod ziemią nadsztygarzy.

Dowody: - wyjaśnienia wnioskodawcy: e-protokół j.w .

- zeznania świadka W. S. : e-protokół z dnia jw. od 02:26:57 do 02:53:00 ;

- zeznania świadka J. M.: e-protokół z dnia j.w . od 01:44:09 do 01:59:00 ;

- akta ZUS: zaświadczenie o zatrudnieniu, k.16.

Działając na wniosek K. S. (1), komisja weryfikacyjna dla pracowników dozoru i kierownictwa ruchu pod ziemią lub pracowników zatrudnionych na stanowiskach inżynieryjno-technicznych pod ziemią, po przesłuchaniu wnioskodawcy i świadków w osobie J. W., J. G., K. D., W. C., H. B., J. B., W. S. i J. M., w protokole nr (...) ustaliła, że K. S. (1) we wszystkich okresach zatrudnienia niezaliczonych przez ZUS do stażu górniczego wykonywał pracę na stanowiskach zaliczanych do pracy górniczej.

Dowody: - kopia protokołu Nr(...) załącznikami – k. 7-16.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. S. (1) zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że chybiony był wniosek organu rentowego o odrzuceniu odwołania, oparty na zarzucie powagi rzeczy osądzonej. Jakkolwiek wnioskodawca do ponownego wniosku o emeryturę z dnia 27 marca 2015 r. nie załączył żadnych nowych dowodów, które w myśl art. 114 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 z późn. zm. - dalej zwanej ustawą emerytalną) pozwoliłyby na ponowne merytoryczne rozpatrzenie wniosku, to nie można jednak pominąć faktu, że w treści odwołania, które zainicjowało wszczęcie postępowania w niniejszej sprawie, ubezpieczony zgłosił nowe dowody, w postaci dokumentu protokołu nr 3/2015 jak i zeznań nowych świadków, które nie stanowiły przedmiotu rozpoznania w sprawie o sygn. akt VU 159/14. W tych okolicznościach wydanie przez organ rentowy w dniu 15 września 2015 r. nowej decyzji co do świadczenia będącego przedmiotem wcześniejszej decyzji i postępowania wcześniej zakończonego prawomocnym wyrokiem sądu odwoławczego, uprawniało K. S. (1) do wniesienia kolejnego odwołania do sądu od nowej decyzji odmownej, a wszczęta w ten sposób sprawa cywilna nie była sprawą o to samo świadczenie w rozumieniu art. 199 § 1 pkt 2 k.p.c. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2007 r., sygn. akt I UK 266/06, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2009 r., sygn. akt III UK 100/08). Powyższe zadecydowało o tym, że w chwili wniesienia odwołania od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 września 2015 r. brak było przeszkód do nadania sprawie biegu i merytorycznego rozpoznania jej.

Przechodząc do merytorycznej oceny odwołania należy przypomnieć, że zgodnie z art. 50a ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440) górnicza emerytura przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) ukończył 55 lat życia;

2) ma okres pracy górniczej wynoszący łącznie z okresami pracy równorzędnej co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, w tym co najmniej 10 lat pracy górniczej określonej w art. 50c ust. 1;

3) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W myśl art. 50c ust. 1 ustawy emerytalnej za pracę górniczą uważa się zatrudnienie:

1) pod ziemią w kopalniach węgla, rud, kruszców, surowców ogniotrwałych, glin szlachetnych, kaolinów, magnezytów, gipsu, anhydrytu, soli kamiennej i potasowej, fosforytów oraz barytu;

2) pod ziemią i przy głębieniu szybów w przedsiębiorstwach budowy kopalń określonych w pkt 1 oraz pod ziemią w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących dla tych kopalń roboty górnicze lub przy budowie szybów;

3) pod ziemią w przedsiębiorstwach montażowych, przedsiębiorstwach maszyn górniczych, zakładach naprawczych i innych podmiotach wykonujących dla kopalń określonych w pkt 1 podziemne roboty budowlano-montażowe, roboty przy naprawie maszyn i wdrażaniu nowych urządzeń; pracownikom zatrudnionym w tych przedsiębiorstwach, zakładach i innych podmiotach uznaje się za pracę górniczą te miesiące zatrudnienia, w których co najmniej połowę dniówek roboczych przepracowali pod ziemią;

4) na odkrywce w kopalniach siarki i węgla brunatnego przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu oraz przewozie nadkładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz przy bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, a także w kopalniach otworowych siarki oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach wykonujących roboty górnicze dla kopalń siarki i węgla brunatnego, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zabezpieczenia społecznego, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki i ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa;

5) pod ziemią na stanowiskach dozoru ruchu oraz kierownictwa ruchu kopalń, przedsiębiorstw i innych podmiotów określonych w pkt 1-3, a także w kopalniach siarki i węgla brunatnego oraz w przedsiębiorstwach i innych podmiotach, o których mowa w pkt 4, na stanowiskach określonych w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw Skarbu Państwa i ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego;

6) w charakterze członków drużyn ratowniczych kopalń określonych w pkt 1 i 4, mechaników sprzętu ratowniczego tych drużyn oraz w charakterze ratowników zawodowych w stacjach ratownictwa górniczego;

7) na stanowiskach maszynistów wyciągowych na szybach oraz na stanowiskach sygnalistów na nadszybiach szybów w kopalniach, przedsiębiorstwach i innych podmiotach określonych w pkt 1 i 2;

8) na stanowiskach pracy pod ziemią w nieczynnych kopalniach wymienionych w pkt 1;

9) na stanowiskach instruktorów zawodu w górniczych polach szkoleniowych pod ziemią oraz w kopalniach siarki i węgla brunatnego.

Na gruncie niniejszej sprawy bezspornym było, że K. S. (1) osiągnął wiek emerytalny i nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego.

Sporną kwestią wymagającą ustalenia Sądu było natomiast to, czy wnioskodawca legitymuje się 25 - letnim okresem pracy górniczej, o której mowa w art. 50a ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wywodził bowiem, iż na dzień 12 września 2013 r. ubezpieczony wykazał zaledwie 16 lat, 9 miesięcy i 11 dni pracy górniczej. K. S. (1) argumentował natomiast, iż decyzja organu rentowego jest niezgodna ze stanem faktycznym, bowiem prace górnicze w wymiarze umożliwiającym mu nabycie prawa do emerytury wykonywał przez cały okres zatrudnienia w (...) S.A. Oddział Zakłady (...) w P., w Zakładzie Usług (...) w L., w Przedsiębiorstwie (...) S.A. T. Kopalnia (...) oraz w (...) S.A Oddział Zakłady (...).

Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego w sprawie Sąd doszedł do przekonania, że uwzględnieniu do pracy górniczej podlegał okres zatrudnienia K. S. (1) w Zakładzie Usług (...) w L. od 01 lutego 1998 r. do 31 grudnia 2000 r.

Jak wynika z zeznań świadków, będących współpracownikami wnioskodawcy w spornym okresie oraz z dokumentów w postaci wykazów zjazdów do kopalni, wnioskodawca sprawował bezpośredni nadzór nad podziemnymi robotami budowlano-montażowymi, robotami przy naprawie maszyn i wdrażaniu nowych urządzeń. Nowy zakład pracy wnioskodawcy powstał jako odłam (...), przy planowaniu i wykonywaniu prac w kopalniach pod ziemią musiał spełniać wymogi prawa górniczego, także w zakresie nadzoru nad pracami zleconymi przez kopalnię, a wśród zatrudnionych pracowników tylko wnioskodawca posiadał odpowiednie kwalifikacje, by nadzór taki sprawować na wszystkich etapach prac związanych z montażem kopalnianych urządzeń mechanicznych. Świadkowie podali, że nadzór ten wymagał podejmowania czynności osobiście przez wnioskodawcę na miejcu budowy, czyli pod ziemią. Czestotliwość i wymiar prac wnioskodawcy pod ziemią wynikają z przedłożonych przez niego wykazów zjazdów pod ziemię, z których wynika, że tylko w 4 miesiącach wnioskodawca nie przepracował co najmniej połowy dniówek roboczych pod ziemią, co w dwóch z tych miesięcy (marcu i wrześniu 2000 r.) było spowodowane absencją chorobową.

Wobec powyższego należało uznać, że wyżej opisywana praca wykonywana przez ubezpieczonego była pracą wykonywaną pod ziemią w rozumieniu art. 50c ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej. Jednocześnie nie można jej zakwalifikować jako pracy sklasyfikowanej w punkcie 5 tego artykułu (dozór ruchu i kierownictwa ruchu kopalń), gdyż (...) w L. był typowym przedsiębiorstwem, o którym art. 50c ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalnej, zajmującym się pracami pod ziemią przy montażu przenośników taśmowych, szybów, dozowników rudy, rurociągów wody technologicznej i rurociągów podsadzkowych, rozdzielni elektrycznych oraz stacji transformatorowych. Z zeznań wnioskodawcy wynikało ponadto, że po utworzeniu wydziału robót dołowych zajmował się nadzorowaniem brygad wykonujących prace na terenie tej jednostki. Z ilości zjazdów pod ziemię wynika zaś, że nadzór ten sprawował nie tylko w oparciu o analizę dokumentacji na powierzchni, ale przede wszystkim pracując pod ziemią. Z ramienia kopalni odpowiednio do nadzoru wykonawczego wnioskodawcy, nadzór nad pracą specjalistów z (...) sprawowali sztygarzy zmianowi, sztygarzy oddziałowi oraz nadsztygar.

W konsekwencji Sąd doszedł do przekonania, że praca wykonywana przez K. S. (1) w Zakładzie Usług (...) w L. od 01 lutego 1998 r. do 31 grudnia 2000 r. była praca górniczą, a jej łączny wymiar wynosi 2 lata, 6 miesięcy i 24 dni – po uwzględnieniu okresu absencji chorobowej wnioskodawcy (2 miesiące i 6 dni) oraz z wyłączeniem miesiąca maja 1999r. i lipca 2000 r., w których wnioskodawca nie przepracował co najmniej połowy dniówek roboczych pod ziemią.

Sąd uznał, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie jest także wystarczający, by do stażu pracy górniczej uwzględnić wnioskodawcy jego zatrudnienie w (...) S.A. Oddział Zakładu (...) w P. w okresach : od 01 lipca 1986 r. do 31 lipca 1989 r. na stanowisku inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią i od 01 sierpnia 1989 r. do 31 marca 1991 r. na stanowisku starszego inspektora nadzoru robót mechanicznych pod ziemią – łącznie w wymiarze 4 lat i 9 miesięcy.

Jak wynika bowiem z zeznań świadków J. G., A. S. i J. W., wnioskodawca w okresach tych pracował w służbie branży mechanicznej w dziale inwestycyjnym. Zajmował wtedy stanowisko samodzielne, był jedynym inspektorem nadzoru robót mechanicznych. Praca wnioskodawcy na stanowisku inspektora i starszego inspektora robót mechanicznych pod ziemią polegała na nadzorowaniu każdego etapu wdrażania inwestycji wykonywanych na terenie kopalni (...) przez zewnętrzne firmy, a dotyczące montażu nowych kopalnianych urządzeń mechanicznych, poczynając na planowaniu inwestycji, a kończąc na ich wykonywaniu, odbiorze i naprawie. Głównie chodziło o takie inwestycje, jak budowa przenośników taśmowych, dozowników rudy, szybików i rurociągów podsadzkowych. Charakter jego prac odpowiadał więc pracom, jakie wykonywał w (...), z tym że jego rolą było nadzorowanie z ramienia inwestora (kopalni), a nie wykonawcy. Jednocześnie stanowisko inspektora, które wnioskodawca zajmował w rozpatrywanym okresie zostało wymienione w dziale C pkt 7 myślnik trzeci (inspektor określonej specjalności nadzoru inwestycyjnego) załącznika nr 1 do zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r. w sprawie określenia stanowisk kierownictwa ruchu i dozoru ruchu pod ziemią w kopalniach siarki i kopalniach węgla brunatnego, na których zatrudnienie uważa się za pracę górniczą. Była to zatem praca górnicza, sklasyfikowana w art. 50 c ust. 1 pkt 5 ustawy emerytalnej. Jednocześnie, mając na uwadze zakres czynności pracowniczych, wykonywanie ich na wszystkich rozległych obszarach kopalni, samodzielność zajmowanego etatu, a nadto fakt, że z zeznań świadków wynikało, iż wnioskodawca musiał zjeżdżać do kopalni 3 - 4 razy w tygodniu w godzinach od 8:00 do 12:00-13:00, Sąd uznał, że w spornym okresie wnioskodawca wykonywał pracę górniczą co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy (art. 50b ustawy emerytalnej).

Odnosząc się do pozostałych, nieuwzględnionych okresów zatrudnienia wnioskodawcy w (...) S.A. Oddział Zakładu (...) w P., należy stwierdzić, że brak było podstaw do ich zaliczenia do pracy górniczej, z uwagi na fakt, że z dokumentów za ten okres jasno wynikało, że wnioskodawca nie pracował pod ziemią nawet w wymiarze połowy dniówek roboczych lub był nieobecny w pracy z powodu choroby.

Analogicznie do okresu od 01 lipca 1986 r. do 31 marca 1991 r., Sąd ocenił okres zatrudnienia K. S. (1) w Przedsiębiorstwie (...) S.A. T. Kopalnia (...) od 02 stycznia 2001 r. do 31 sierpnia 2001 r. (8 miesięcy) i od 02.04.2002 r. do 31.12.2002 r. W szczególności za miarodajne dla ustalenia rzeczywistego obrazu pracy wnioskodawcy w powyższych okresach, Sąd uznał zeznania świadka J. G., który podał, że ubezpieczony wykonywał pod ziemią roboty montażowe, związane z budową taśm, rurociągów mostów wentylacyjnych oraz przebudową wyrobisk, co wymagało zjazdów pod ziemię około 3-4 razy w tygodniu. Zakres obowiązków i sposób ich wykonywania był bardzo podobny do zakresu obowiązków wnioskodawcy, jakie miał w czasie zatrudnienia w Zakładach (...) w P., z tą zmianą, że działał w dozorze z ramienia wykonawcy, a nie z ramienia inwestora – kopalni, a dozór inwestycyjny kopalni, która zleciła roboty spółce (...), nie zastępował dozoru wykonawczego pracodawcy. Stanowiska wnioskodawcy w dwóch powyższych okresach odpowiadały też stanowiskom wymienionym w dziale A pkt 2 i 3 myślnik trzeci załącznika nr 2 do w.w. zarządzenia Ministra Przemysłu i Handlu z dnia 23 grudnia 1994 r.

Łączny wymiar okresów pracy górniczej zaliczonej przez Sąd w oparciu o wskazane dowody (2 lata, 6 miesięcy i 24 dni ( (...)) + 4 lata i 9 miesięcy ( (...)) + 8 miesięcy + 9 miesięcy i 8 miesięcy 25 dni ((...))), wraz ze stażem pracy górniczej ustalonym przez organ rentowy w zaskarżonej decyzji, jest wystarczający do przyznania emerytury na rzecz wnioskodawcy, bowiem łącznie okresy te przekraczają 25 lat.

Sumując należało stwierdzić, że wnioskodawca wykazał, że legitymuje się 25-letnim stażem pracy górniczej, o której mowa w art. 50a ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej.

Mając na względzie powyższe Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. uwzględnił uzasadnione odwołanie K. S. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 15 października 2015 r., orzekając jak w punkcie I sentencji wyroku.

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z § 11 ust.2 rozporządzenia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (…) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 sierpnia 2015 r.