Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Bożena Żywioł

Protokolant Sylwia Sitarz

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2016 r.

przy udziale Elżbiety Ziębińskiej

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

sprawy A. G. (1) ur. (...) w G.,

córki A. i B.

oskarżonej z art. 286§1 kk w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 18 listopada 2015 r. sygnatura akt III K 98/15

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk

uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu
w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

VI Ka 155/16

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w części podzielił zarzuty apelacji obrońcy oskarżonej A. G. (1) od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 18 listopada 2015r. sygn.akt III K 98/15.

Konsekwencją tego była konieczność uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

W ocenie sądu odwoławczego zachodzi bowiem potrzeba przeprowadzenia czynności dowodowych, które zmierzać będą do ustalenia wysokości powstałej szkody.

Sąd Okręgowy wyraża natomiast pogląd, że zgromadzony do tej pory materiał dowodowy daje podstawy do przyjęcia, iż oskarżona dopuszczała się na szkodę pokrzywdzonego procederu, którego mechanizm wynika z opisu zarzuconego jej przestępstwa.

Materiałem tym są: w odniesieniu do dnia 20 października 2014r. - zeznania B. S. (1), E. K. i dokument kasowy /k- 13/, natomiast odnośnie wcześniejszego okresu czasu – wyjaśnienia złożone przez oskarżoną na etapie postępowania przygotowawczego, w których przyznała się do tożsamych działań w okresie od 2 września do 20 października 2014r.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie przez oskarżoną pierwotnie złożonych wyjaśnień nie jest przekonujące, natomiast tłumaczenie powodów, dla których w przypadku transakcji dokonanej przez B. S. dokonała na paragonie anulowania zakupu przez klientkę alkoholu w sytuacji, gdy w rzeczywistości alkohol został zakupiony, jest wręcz niedorzeczne.

Jeśli chodzi o wyliczenie szkody powstałej wskutek zachowania oskarżonej, to Sąd Rejonowy oparł się w tej mierze na zeznaniach pokrzywdzonego akceptując wskazany przez niego sposób dochodzenia do ostatecznej kwoty 8.500zł.

Pokrzywdzony nie przedłożył do akt sprawy żadnych konkretnych wyliczeń, natomiast podał, że w pierwszej kolejności ustalił w jakich dniach i w jakich godzinach pracowała w sklepie oskarżona, następnie uwzględnił wszystkie wycofywane w tym czasie z paragonów zapisy dotyczące sprzedawanego towaru, zwłaszcza alkoholu i papierosów, po czym w czasie przeprowadzonej inwentaryzacji „wyłapał”, którego z tych towaru faktycznie w sklepie nie było.

Jednocześnie pokrzywdzony przedłożył do akt sprawy dokumenty w postaci paragonów, raportów anulowanych pozycji paragonów, harmonogramów czasu pracy oskarżonej i indywidualnych list płac. Nadto w aktach sprawy znajduje się odpis umowy o pracę zawartej z oskarżoną. Dokumenty te, a także treść zeznań przesłuchanych w sprawie świadków - personelu sklepu (...), umożliwiały dokonanie przynajmniej częściowej weryfikacji zeznań pokrzywdzonego odnoszących się do wysokości szkody.

Jak zasadnie podniósł apelujący, już choćby pobieżna analiza dokumentów pozwala na postawienie zarzutu, że wskazany na k- 87 i 89 akt czas pracy oskarżonej we wrześniu i październiku 2014r., w ramach którego miała dokonywać działań na szkodę pokrzywdzonego, jest niezgodny z treścią umowy o pracę oraz wysokością uzyskanego przez oskarżoną wynagrodzenia.

A. G. była bowiem zatrudniona w niepełnym wymiarze czasu pracy, to jest pracowała 4 godz. na dobę i 20 godz. na tydzień /k-346/, za taki też czas pracy otrzymała we wrześniu i październiku 2014r. wynagrodzenie za pracę. Tymczasem znajdujące się w aktach harmonogramy pracy wskazują, że oskarżona miała pracować po 8 godzin dziennie.

Tak więc „przypisane” oskarżonej anulowania towarów na paragonie nie odnosiły się do rzeczywistego czasu jej pracy w sklepie. Zasadnie zarzucił więc apelujący, iż dane, które miały stanowić punkt wyjścia do wyliczenia wysokości szkody, zostały przekłamane. Pozwala to także na zakwestionowanie wyników inwentaryzacji, która po 20 października miała zostać w sklepie przeprowadzona, jako świadczących o wysokości szkody, za która odpowiada wyłącznie oskarżona. Jeśli bowiem stwierdzono brak towarów o wartościach anulowanych na paragonach wydanych w czasie, gdy oskarżona w rzeczywistości nie pracowała, to oczywistym jest, że oskarżona za to odpowiadać nie może.

Przy zakwestionowaniu wyników remanentu istotnym jest także i to – co trafnie podniesiono w apelacji - że anulowanie pozycji na paragonie oznaczało niejednokrotnie rzeczywistą rezygnację klienta z zakupu towaru. Wskazują na to zeznania wszystkich przesłuchanych ekspedientek, a w odniesieniu do transakcji z B. S. - korespondujące z treścią paragonu zeznania tego świadka o anulowaniu przez oskarżoną zapisu potwierdzającego zakup alkoholu za 126,90zł, z którego to zakupu świadek istotnie zrezygnowała.

Ma znaczenie także i to, że oskarżona pracowała wspólnie z innymi osobami, a podział pracy, a mianowicie, kto obsługiwał kasę, a kto zajmował się innymi pracami, był dowolny.

Wprawdzie oskarżona przyznając się do popełnienia zarzuconego jej przestępstwa nie kwestionowała kwoty wynikającej z opisu czynu, ale niewątpliwie nie miała ona wówczas do końca rozeznania, o jaką łączną kwotę może chodzić, stąd też kwoty 8.500 zł na tej podstawie nie można przyjąć ją za wiążącą.

Z naprowadzonych względów uznać należy, że wskazana w opisie czynu zarzuconego i przyjęta w opisie czynu przypisanego kwota 8.500 zł nie została w sposób przekonujący i prawidłowy ustalona i wykazana.

W postępowaniu ponownym Sąd Rejonowy przeprowadzi zatem zwłaszcza wszelkie możliwe czynności zmierzające do ustalenia wysokości rzeczywistej szkody. Należy w pierwszej kolejności uzyskać harmonogram faktycznej pracy oskarżonej w placówce handlowej. Jak wynika z twierdzeń obrońcy, popartych zapisami w protokole rozprawy toczącej się przed sądem pracy, dokumentacja zawierająca m.in. listę obecności oskarżonej w pracy została zwrócona przez oskarżoną i winna znajdować się w posiadaniu pokrzywdzonego.

O ile, co niewykluczone, nie udałoby się w sposób nie budzący wątpliwości ustalić, które z pozycji oszukańczo anulowanych z paragonów należy przypisać oskarżonej, Sąd Okręgowy widzi możliwość rozstrzygnięcia tego przy uwzględnieniu wyjaśnień A. G. (1) z postępowania przygotowawczego. Podała ona przecież, że kilkudziesięciokrotnie / a więc co najmniej 30 razy/ dokonała usunięcia z paragonów zapisów o sprzedanym towarze większej wartości, chociaż został on sprzedany, po czym przywłaszczyła sobie należność zapłaconą za ten towar przez klienta.

W oparciu o rzeczywisty czas pracy oskarżonej, kierując się raportami pozycji anulowanych należałoby więc wyselekcjonować 30 z nich, o najniższych wartościach spośród pozostałych - w tym kwotę 126,90zł z dnia 20 października 2014r., z pominięciem towarów drobnych, których niewątpliwie proceder oskarżonej nie dotyczył, po czym zliczyć ich wartość przyjmując, że jest to kwota, której przywłaszczenie można zasadnie oskarżonej przypisać.

Sąd Okręgowy ma świadomość, iż takie wyliczenie szkody byłoby przybliżone, ale – przy uwzględnieniu wyjaśnień oskarżonej oraz zeznań świadków, a także treści dokumentacji, jedynie zasadne, bo ustalone przy pełnym respektowaniu zasady rozstrzygania wszelkich nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonej.

Sąd Okręgowy poddaje także pod rozwagę sądu pierwszej instancji potrzebę wnikliwej oceny kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego oskarżonej, gdyż wprawdzie oskarżona działała w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i zastosowała oszukańcze metody celem wprowadzenia w błąd pokrzywdzonego, co do rzeczywistej wartości dokonanych transakcji, jednak nie bardzo wiadomo, w którym momencie i w jaki sposób miałoby dojść do niekorzystnego rozporządzenia przez pokrzywdzonego jego mieniem.

W każdym razie natomiast zarzucone aktem oskarżenia działanie wskazuje na przywłaszczenie cudzego mienia.