Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie I Wydział Cywilny w składzie następującym :

po rozpoznaniu w dniu 6 września 2013r.

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. M.

przeciwko J. M.

o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną

na skutek zażalenia pozwanej

od postanowienia Sądu Okręgowego w Rzeszowie, Wydział I Cywilny z dnia 28 maja 2013r., sygn. akt I C 727/13

postanawia :

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy, uwzględniając wniosek powódki o zabezpieczenie roszczenia, zabezpieczył powództwo poprzez :

- zakazanie pozwanej J. M. zbywania i obciążania nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny nr (...) położony w R. przy ul. (...) dla której Sąd Rejonowy w Rzeszowie VII Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) do czasu prawomocnego zakończenia postępowania,

- wpisanie ostrzeżenia o niniejszym zakazie w ww. księdze wieczystej .

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd wskazał, iż powódka uprawdopodobniła istnienie roszczenia ze skargi paulińskiej przedstawionymi okolicznościami w treści pozwu jak i dołączonymi do niego dokumentami oraz uprawdopodobniła interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia powołując się na możliwość zbycia przez pozwaną nieruchomości będącej przedmiotem ugody z dnia 18 sierpnia 2011r. Zbycie przez pozwaną niniejszej nieruchomości znacznie utrudniłoby powódce osiągnięcie celu postępowania. Pozwana bowiem należy do kręgu osób bliskich dłużnikowi, gdyż łączy ją z dłużnikiem więź prawno-rodzinna (pozostaje z dłużnikiem w separacji), a tym samym zachodzić może domniemanie z art. 527 § 3 k.c.

Jako podstawę prawną swojego rozstrzygnięcia Sąd wskazał art. 730 k.p.c. i art. 730 ¹ k.p.c oraz art. 755 § 1 pkt. 2 i 5 k.p.c.

Zażalenie na powyższe postanowienie, wniosła pozwana domagając się

uchylenia zaskarżonego postanowienia i oddalenia wniosku powódki w całości oraz zasądzenia od powódki na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

W uzasadnieniu pozwana podniosła, iż powódka nie spełniła przesłanek skutkujących udzieleniem jej zabezpieczenia. Pozwana podniosła, iż przedmiotowa nieruchomości stanowi jej centrum życiowe, którego nie ma zamiaru sprzedawać. Od daty dokonania podziału majątku tj. 18 sierpnia 2011r. do chwili obecnej pozwana nie dokonała jakiejkolwiek czynności prawnej zmierzającej do zmiany właściciela przedmiotowego lokalu.

W jej ocenie Sąd Okręgowy dokonał nieadekwatnego sposobu zabezpieczenia w stosunku do zasady wyrażonej w art. 730 ¹ § 3 k.p.c.

Do zabezpieczenia powództwa wystarczyło bowiem dokonanie zabezpieczenia poprzez wpis ostrzeżenia w księdze wieczystej o toczącym się postępowaniu.

W odpowiedzi na zażalenie pozwanej, powódka wniosła o jego oddalenie i zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje :

Zażalenie pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

W art. 730 ¹ § 1 i 2 k.p.c. określono tzw. podstawy zabezpieczenia, zwane też warunkami zabezpieczenia, które mają merytoryczny charakter i które należy odróżnić od procesowych przesłanek postępowania zabezpieczającego. Podstawami zabezpieczenia są : 1) istnienie roszczenia podlegającego zabezpieczeniu, 2) interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Okoliczności te wymagają uprawdopodobnienia.

Odnośnie zabezpieczenia roszczenia niepieniężnego, którego domaga się powódka we wniosku, to celem tego zabezpieczenia może być: 1) zapewnienie uprawnionemu zaspokojenia, tj. egzekucyjnego wykonania przyszłego orzeczenia, co odnosi się tylko do roszczeń o świadczenie; 2) zapewnienie skuteczności przyszłego orzeczenia, tj. innych skutków orzeczenia niezdatnego do egzekucyjnego wykonania; 3) antycypacyjne, tymczasowe udzielenie wierzycielowi takiej samej ochrony prawnej, jaką ma zapewnić mu przyszłe orzeczenie.

Odmiennie niż w przypadku zabezpieczenia roszczeń pieniężnych, w art. 755 k.p.c rezygnuje się z taksatywnego wyliczenia dopuszczalnych sposobów zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych. Sposób zabezpieczenia musi być adekwatny do treści roszczenia i okoliczności faktycznych. W przepisie tym, ograniczono się zatem do wzmianki, iż sąd udziela zabezpieczenia, jakie stosownie do okoliczności uważa za odpowiednie, nie wyłączając sposobów wymienionych w art. 747 k.p.c.

Przy wyborze sposobu zabezpieczenia sąd uwzględni interesy stron w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę (art. 730 ¹ § 3 k.p.c.).

W przedmiotowej sprawie, Sąd Okręgowy słusznie uznał, iż powódka uprawdopodobniła zarówno swoje roszczenie jak i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia przedłożonymi do pozwu dokumentami (k. 12-27). Skoro powódka wytoczyła powództwo o uznanie za bezskuteczną w stosunku do niej ugodę zawartą w dniu 18.08.2011r. przed Sądem Rejonowym w Rzeszowie pomiędzy W. M., a pozwaną J. M., na mocy której to ugody pozwana nabyła w całości prawo własności lokalu mieszkalnego nr (...) położonego w budynku przy ul. (...) w R., objętego KW nr (...), to tym samym, prawa pozwanej do swobodnego dysponowania przedmiotową nieruchomością, do czasu zakończenia przedmiotowego procesu, powinny być ograniczone w celu zapewnienia skuteczności przyszłego orzeczenia.

Wbrew odmiennej ocenie skarżącej, sposób zabezpieczenia udzielony przez Sąd I instancji, nie obciąża pozwanej ponad potrzebę. Zakaz zbywania i obciążania przedmiotowej nieruchomości oraz wpis ostrzeżenia o niniejszym postępowaniu, nie powoduje utrudnień dla pozwanej w swobodnym korzystaniu z lokalu mieszkalnego i zamieszkiwaniu w nim w dalszym ciągu.

W tej sytuacji udzielone zabezpieczenie stanowi usprawiedliwioną ochronę interesów prawnych powódki, bez obciążania obowiązanej ponad potrzebę.

W związku z powyższym Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł, jak w sentencji.

O kosztach postępowania zabezpieczającego Sąd rozstrzygnie w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie (art. 745 § 1 k.p.c.).