Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 28 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie - VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Jerzy Pukas

Protokolant: st. sekr. R. J.

po rozpoznaniu w sprawie przeciwko T. W.,

s. J. i U. zd. S. urodz. (...) w P.

obwinionemu o wykroczenie z art. 92a k.w.

w przedmiocie przekazania sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu

na podstawie art. 36 k.p.k. a contrario

zw. z art. 1 §

postanawia:

nie uwzględnić wniosku Sądu Rejonowego w Myszkowie o przekazanie sprawy do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 8 kwietnia 2016 r. sygn. akt II W 1200/15 Sąd Rejonowy
w M., na podstawie art. 36 k.p.k. w związku z art. 11 §1 k.p.w., zwrócił się do Sądu Okręgowego w Częstochowie z wnioskiem o przekazanie sprawy obwinionego T. W. do rozpoznania Sądowi Rejonowemu Katowice - Wschód w Katowicach.
W uzasadnieniu wniosku Sąd Rejonowy wskazał, że wszystkie osoby podlegające wezwaniu na rozprawę zamieszkują z dala od Sądu Rejonowego w Myszkowie,
a blisko Sądu Rejonowego Katowice – Wschód w Katowicach. W szczególności obwiniony
i świadek A. L. zamieszkują w K., gdzie obwiniony ustanowił również obrońcę z wyboru. Natomiast wskazani we wniosku o ukaranie jako świadkowie funkcjonariusze Policji, tj. A. S. i G. K., jako adres na który należy kierować do nich wezwania wskazali: B., ul. (...), z którego to miejsca bliżej jest do Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach niż do Sądu Rejonowego w Myszkowie. Ponadto Sąd Rejonowy podkreślił we wniosku, że obwiniony nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i będzie chciał brać udział w rozprawie, a nadto zwrócił uwagę na fakt, że obwiniony wnosił o odroczenie terminu rozprawy powołując się na swój stan zdrowia, co również uzasadnia przekazanie sprawy do sądu znajdującego się blisko miejsca zamieszkania obwinionego.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Wniosek Sądu Rejonowego w Myszkowie jako niezasadny nie zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do art. 36 k.p.k. sąd wyższego rzędu nad sądem właściwym może przekazać sprawę innemu sądowi równorzędnemu, jeżeli większość osób, które należy wezwać na rozprawę zamieszkuje blisko tego sądu, a z dala od sądu właściwego. Należy podkreślić, iż przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi innemu niż właściwy powinno nastąpić wyjątkowo, gdyż oznacza odstępstwo od reguły mającej ważne znaczenie gwarancyjne – prawa do sprawiedliwego i jawnego rozpatrzenia sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd (por. m.in. post. SN z 8.03.2012 r., (...) 14/12, LEX nr 1228673). Dlatego też art.36 k.p.k. nie podlega wykładni rozszerzającej.

Mając na uwadze powyższe oraz okoliczności niniejszej sprawy, wniosek Sądu Rejonowego w Myszkowie nie mógł zostać uwzględniony.

W celu dokonania prawidłowej oceny przesłanek z art.36 k.p.k. w pierwszej kolejności ustalenia wymaga krąg osób podlegających wezwaniu na rozprawę. W realiach niniejszej sprawy będą to:

1.  obwiniony T. W., którego obecność Sąd uznał za obowiązkową, zam. ul. (...). J. 116/48,

2.  świadek A. L., zam. ul. (...). J. 120/20, (...)-(...) K.,

3.  świadek A. S.

oraz

4.  świadek G. K. – wezwanie na adres Komendy Powiatowej Policji w B.: (...)-(...) B. ul. (...).

Natomiast występujący w sprawie obrońca z wyboru obwinionego nie powinien być brany pod uwagę przy ustalaniu większości osób podlegających wezwaniu na rozprawę, gdyż podlega on zawiadomieniu o rozprawie, skoro ustawa nie przewiduje wezwania.

Idąc dalej podkreślić trzeba, że art.36 k.p.k. odwołuje się do dwóch kryteriów odległości, które muszą być spełnione łącznie. Ustalenie tej przesłanki wchodzi w grę wówczas, gdy zostanie najpierw stwierdzone, że większość osób podlegających wezwaniu na rozprawę nie zamieszkuje blisko sądu właściwego miejscowo. Wtedy dopiero zachodzi konieczność ustalenia, czy miejsce ich zamieszkania spełnia kryterium "z dala" od tego sądu, a następnie czy zamieszkują "blisko" innego sądu równorzędnego. W tej bowiem kolejności należy ustalać te kryteria, choć stylistyka komentowanego przepisu wskazuje inaczej. Logiczne powiązanie tych kryteriów prowadzi jednak do wniosku, że pierwszym warunkiem jest zamieszkiwanie "z dala" od sądu właściwego, a dopiero drugim zamieszkiwanie "blisko" innego sądu równorzędnego. Może bowiem zachodzić taka sytuacja, że większość osób będzie zamieszkiwała blisko innego sądu równorzędnego, ale nie z dala od sądu właściwego. Nie będzie więc spełnione drugie kryterium odległości. Zwroty „z dala” i „blisko” są więc ze swej istoty nieostre i ocenne. Dlatego też przy ich stosowaniu wymagany jest pewien pragmatyzm. Chodzi bowiem nie tylko o samą odległość mierzoną w kilometrach, lecz także o dogodność dojazdu do sądu, z uwagi zarówno na transport drogowy, jak i kolejowy (por. Hofmański, Sadzik, Zgryzek, Kodeks, t. I, 2011, s. 305; Grzegorczyk, Kodeks, 2008, s. 169; postanowienie SN z 30 maja 1981 r., IV KO 43/81, OSNKW 1981, nr 9, poz. 51, Świecki Dariusz (red.), Augustyniak Barbara, Eichstaedt Krzysztof Zygmunt, Kurowski Michał, Kodeks postępowania karnego. Komentarz. Tom I, WK, 2015).

Ponadto należy jeszcze podkreślić, że sformułowanie „blisko” – interpretowane w sposób ścisły z uwagi na unormowanie art.36 k.p.k. – nie oznacza, iż przesłanka ta jest spełniona w sytuacji, gdy osoby zawnioskowane do przesłuchania zamieszkują jedynie bliżej innego sądu równorzędnego aniżeli sądu właściwego.

Przenosząc powyższe teoretyczne rozważania na grunt niniejszej sprawy należy dojść do wniosku, że większość, a nawet wszystkie osoby podlegające wezwaniu zamieszkują blisko Sądu Rejonowego Katowice-Wschód w Katowicach (K., B.). Jednocześnie jednak nie sposób skonkludować, że osoby podlegające wezwaniu na rozprawę zamieszkują z dala od Sądu właściwego, czyli Sądu Rejonowego w Myszkowie. Ta przesłanka, która winna być badana w pierwszej kolejności nie zachodzi w stosunku do A. S. i G. K., gdyż odległość do pokonania z B. do M. wynosi ok. 33 km (czas podróży samochodem ok.33 min., czas podróży pociągiem: ok.43 min), a także w stosunku do obwinionego T. W. i świadka A. L., zamieszkałych w K. oddalonych od M. o 46 km (czas podróży samochodem ok.40 min., czas podróży pociągiem: ok.58 min). Biorąc pod uwagę odległość mierzoną w kilometrach od miejsca zamieszkania świadków i obwinionego, jak i dogodność dojazdu do sądu z uwagi zarówno na transport drogowy jak i kolejowy nie sposób przyjąć, że osoby te zamieszkują z dala od Sądu Rejonowego w Myszkowie właściwego do rozpoznania niniejszej sprawy.

Co więcej, nawet gdyby przyjąć, że miejsce zamieszkania obwinionego i świadka A. L. (K.) jest położone z dala od siedziby Sądu Rejonowego w Myszkowie, to
i tak osoby te nie stanowią większości, a jedynie połowę ilości osób podlegających wezwaniu na rozprawę (dwie osoby z czterech).

Wobec braku większości osób zamieszkujących blisko Sądu Rejonowego Katowice –Wschód w Katowicach, a z dala od Sądu Rejonowego w Myszkowie bezprzedmiotowy jest argument Sądu Rejonowego w Myszkowie o zasadności przekazania sprawy z uwagi na stan zdrowia obwinionego, któremu łatwiej będzie dotrzeć do sądu położonego blisko jego miejsca zamieszkania.

Niezależnie od powyższego wnioskującemu Sądowi umknął wymóg rozstrzygnięcia sprawy w rozsądnym terminie, a także krótki termin przedawnienia karalności wykroczenia, upływający dnia 2 stycznia 2017 r., które to okoliczności przemawiają przeciwko przełamaniu zasady rozpoznawania sprawy przez sąd uznany za właściwy według ogólnych kryteriów przewidzianych przez ustawodawcę. Przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu jest tym bardziej niezasadne, gdy weźmie się pod uwagę, że postępowanie o wykroczenie przeciwko T. W. zostało wszczęte zarządzeniem z dnia 16 kwietnia 2015 roku, 27 lipca 2015 roku Sąd wydał wyrok nakazowy, zaś po wniesieniu sprzeciwu sprawa rozpoznawana jest na zasadach ogólnych i odbyły się już dwa terminy rozprawy, na które nie stawił się wzywany obwiniony. W tej sytuacji przekazanie sprawy innemu Sądowi niewątpliwie wydłuży jej rozpoznanie i nie będzie służyło ekonomice procesowej, potęgując zagrożenie przedawnienia karalności wykroczenia.

Podsumowując - nie tylko nie jest spełniona przesłanka większości osób zamieszkałych w pobliżu innego sądu, a z dala od siedziby sądu właściwego (art.36 k.p.k.), ale przeciwko przekazaniu sprawy przemawiają również względy celowości, gdyż przekazanie sprawy spowodowałoby upływ czasu bez podejmowanych w sprawie czynności, naruszając wymóg rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie. Wobec tego uznać należało, że, wbrew argumentom wskazanym w postanowieniu z dnia 8 kwietnia 2016 r. względy ekonomiki procesowej nie wskazują, aby prowadzenie postępowania przeciwko obwinionemu przez Sąd Rejonowy w Myszkowie miałoby być niecelowe.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji.

Na oryginale właściwy(e) podpis(y)

Za zgodność

Sekretarz:

POUCZENIE : na powyższe postanowienie zażalenie nie przysługuje.