Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1680/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 5 maja 2015 r. Sąd Rejonowy
dla Ł. w Ł., w sprawie z powództwa S. C. przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej we W.
o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności, oddalił powództwo
i odstąpił od obciążenia powoda obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Rejonowy wskazał, że z uwagi na wynikającą z treści art. 843 § 3 k.p.c. prekluzję zarzutów, badając zasadność powództwa, ograniczył się do zarzutu przedawnienia roszczenia oraz zarzutu o jego wygaśnięciu na skutek dokonania sprzedaży przewłaszczonego na zabezpieczenie spłaty pojazdu, pomijając twierdzenia powoda dotyczące nieprawidłowego postępowania pozwanego z odebranym od powoda pojazdem, jako spóźnione, bo podniesione dopiero w toku postępowania. W ocenie Sądu Rejonowego postępowanie dowodowe nie potwierdziło zasadności zarzutu przedawnienia, ani zarzutu wygaśnięcia stwierdzonego tytułem wykonawczym roszczenia strony pozwanej.
W odniesieniu zaś do twierdzeń powoda o nieprawidłowym postępowaniu pozwanego z odebranym od powoda pojazdem Sąd Rejonowy wskazał, że nawet gdyby przyjąć, że zostały one podniesione w pozwie, to i tak w toku postępowania rozpoznawczego nie zostały w żaden sposób udowodnione.

Powyższe rozstrzygnięcie w zaskarżył apelacją powód w zakresie oddalenia powództwa. Skarżący zarzucił Sądowi Rejonowemu:

1. naruszenie przepisów postępowania, tj.:

- art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i uznanie, iż materiał dowodowy nie pozwala przyjąć, że roszczenie pozwanego wygasło na skutek sprzedaży pojazdu stanowiącego przedmiot przewłaszczenia na zabezpieczenie, podczas gdy sprzedaż samochodu przez pozwanego pozwoliła na pokrycie należności głównej kredytu, co spowodowało wygaśnięcie roszczenia,

- art. 843 § 3 k.p.c. poprzez pominięcie, jako spóźnionych, zarzutów wskazywanych przez powoda, dotyczących nieprawidłowego postępowania pozwanego z odebranym pojazdem, podczas gdy powód zgłaszał je już
w pozwie,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na przyjęciu, iż nie doszło do przedawnienia roszczenia z uwagi na to, iż bieg terminu przedawnienia został przerwany w niniejszej sprawie.

W kontekście tak sformułowanych zarzutów skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci bankowego tytułu egzekucyjnego, opatrzonego przez Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi w sprawie II 1 Co 338/11 klauzulą wykonalności, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację strona pozwana wniosła o jej oddalenie podtrzymując swoje stanowisko procesowe wyrażone w odpowiedzi na pozew.

Obecny na rozprawie apelacyjnej w dniu 8 lutego 2015 r. powód poparł wniesioną przez siebie apelację. Nadto skarżący wyjaśnił, że kontaktował się telefonicznie z pozwanym w celu umożliwienia mu spłaty zadłużenia na podstawie ugody. Pisemną korespondencję w tej sprawie kierowała również do pozwanego działająca w imieniu powoda kancelaria prawna. Pism tych skarżący jednak nie posiada.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu w całości.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego. Powyższe ustalenia Sąd Okręgowy w pełni podziela i przyjmuje za własne, uznając za zbędne powielanie ich w dalszej części uzasadnienia.

Odnosząc się do zawartego w apelacji zarzutu naruszenia przez Sąd Okręgowy przepisu art. 233 § 1 k.p.c. należy wskazać, że w myśl powołanego przepisu ustawy Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Celem Sądu jest tu dokonanie określonych ustaleń faktycznych, pozytywnych bądź negatywnych i ostateczne ustalenie stanu faktycznego stanowiącego podstawę rozstrzygnięcia. Ocena wiarygodności i mocy dowodów przeprowadzonych w danej sprawie wyraża istotę sądzenia w części obejmującej ustalenie faktów, ponieważ obejmuje rozstrzygnięcie
o przeciwnych twierdzeniach stron na podstawie własnego przekonania sędziego powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Powinna ona odpowiadać regułom logicznego rozumowania wyrażającym formalne schematy powiązań między podstawami wnioskowania i wnioskami oraz uwzględniać zasady doświadczenia życiowego wyznaczające granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania
w danej sytuacji. Jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów (art. 233 § 1 k.p.c.) i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych to przeprowadzona przez Sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Nadto należy wskazać, że skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga określenia, jakich to konkretnie uchybień dopuścił się sąd orzekający, naruszając tym samym zasady logicznego rozumowania bądź wskazania doświadczenia życiowego w toku wyprowadzania wniosków w oparciu o przeprowadzone dowody. Formułujący taki zarzut powinien zatem określić, jaki konkretnie dowód i z naruszeniem jakich dokładnie wskazanych kryteriów sąd ocenił niewłaściwie. Nie może to być natomiast zarzut wynikający z samego niezadowolenia strony z treści orzeczenia, przy jednoczesnym braku argumentacji jurydycznej.

W kontekście powyższych uwag należy stwierdzić, że – wbrew twierdzeniom apelującego – w okolicznościach rozpoznawanej sprawy Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o cały zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy i nie naruszył przy tym dyspozycji art. 233 § 1 k.p.c. Przeprowadzona przez tenże Sąd ocena materiału dowodowego jest w całości logiczna i zgodna z zasadami doświadczenia życiowego, zaś podniesione w tym zakresie w apelacji zarzuty jawią się w istocie jedynie jako niczym nieuzasadniona polemika
z prawidłowymi i nieobarczonymi błędami ustaleniami Sądu I instancji. Sąd ten poczynił swoje ustalenia faktyczne na podstawie całokształtu zgromadzonych w toku postępowania dowodów, tj. przedłożonych dokumentów, których wiarygodność i moc dowodowa nie była kwestionowana przez skarżącego ani w toku postępowania rozpoznawczego, ani w apelacji.

Wskazać przy tym należy, że analiza treści apelacji uzasadnia stwierdzenie, że skarżący, pomimo sformułowania pod adresem Sądu I instancji zarzutu dowolnej oceny dowodów, w istocie nie kwestionuje prawidłowości poczynionych przez Sąd Okręgowy ustaleń faktycznych, a jedynie nie aprobuje ich oceny prawnej, podnosząc przy tym zarzut wygaśnięcia stwierdzonego tytułem wykonawczym zobowiązania na skutek sprzedaży pojazdu stanowiącego rzeczowe zabezpieczenie jego spłaty oraz zarzut jego przedawnienia. Tego rodzaju zastrzeżenia oceniane być jednak muszą przez pryzmat dyspozycji odpowiednich przepisów prawa materialnego i tak właśnie ocenił je Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie.

Ustosunkowując się merytorycznie do apelacji pozwanego w pierwszej kolejności koniecznym jest odniesienie się do podniesionego przez niego zarzutu przedawnienia należności objętej tytułem wykonawczym, jako zarzutu
o charakterze pierwszorzędnym i przesądzającym o treści rozstrzygnięcia
w postępowaniu apelacyjnym.

Przeprowadzona przez Sąd Okręgowy wszechstronna analiza przedmiotowej sprawy prowadzi do wniosku, że podniesiony przez pozwanego zarzut przedawnienia nie jest zasadny. Objęte tytułem wykonawczym roszczenie bezspornie jest roszczeniem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej przez pozwanego (...) Bank Spółce Akcyjnej we W., a zatem, zgodnie z treścią art. 118 k.c., zastosowanie do niego ma trzyletni termin przedawnienia. Zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne, natomiast po myśli art. 123 § 1 pkt. 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu przedawnienie biegnie na nowo (art. 124 § 1 k.c.), a w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone (art. 124 § 2 k.c.).

Ze zgromadzonych w toku postępowania rozpoznawczego dokumentów wynika jednoznacznie, że stwierdzone tytułem wykonawczym zobowiązanie skarżącego z tytułu zawartej między stronami umowy pożyczki jest wymagalne (na skutek dokonanego przez pozwanego wypowiedzenia) od marca 2010 r. oraz, że przed upływem trzech lat od daty wymagalności wierzyciel (...) Bank Spółka Akcyjna we W. podjął skutecznie czynności przerywające bieg terminu przedawnienia. Czynnościami tymi były: wystąpienie w dniu 5 stycznia 2011 r. do Sądu Rejonowego z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) wystawionemu przeciwko powodowi w dniu 13 grudnia 2010 r. (Sąd Rejonowy postanowieniem
z dnia 18 stycznia 2011 opatrzył ten tytuł klauzulą wykonalności) oraz skierowanie w dniu 4 kwietnia 2011 r. do komornika sądowego wniosku
o wszczęcie egzekucji przeciwko powodowi (postępowanie egzekucyjne zakończyło się wydaniem w dniu 30 czerwca 2012 r. postanowienia o jego umorzeniu z powodu bezskuteczności). Prawidłowo zatem Sąd Rejonowy uznał, że na skutek ww. czynności bieg terminu przedawnienia rozpoczął się na nowo od dnia umorzenia postępowania egzekucyjnego i nie upłynął przed datą złożenia przez powoda pozwu, jak również przed datą złożenia przez pozwanego odpowiedzi na pozew (co skutkowało zawisłością sporu), w której zakwestionował on przedawnienie objętej tytułem wykonawczym wierzytelności.

W dalszej kolejności konieczne jest odnośnie się przez Sąd Okręgowy do drugiego z podniesionych w apelacji zarzutów, tj. zarzutu wygaśnięcia objętego tytułem wykonawczym roszczenia pozwanego na skutek sprzedaży pojazdu stanowiącego przedmiot przewłaszczenia na zabezpieczenie.

Również i ten zarzut okazał się być ostatecznie chybiony, choć należy
w tym zakresie przyznać rację skarżącemu, że Sąd Rejonowy naruszył przepis art. 843 § 3 k.p.c. poprzez pominięcie, jako spóźnionych, zarzutów skarżącego, dotyczących nieprawidłowego postępowania pozwanego
z odebranym pojazdem. Tymczasem zarzuty te powód formułował już
w pozwie. Powyższe uchybienie przepisom postępowania nie mogło jednak stanowić podstawy do formułowania przez skarżącego skutecznego zarzutu apelacyjnego ponieważ nie mogło ono mieć istotnego wpływu na wynik postępowania przed Sądem I Instancji. Sąd ten w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wskazał bowiem, że (nawet gdyby uznać, że powyższe zarzuty powód zgłosił w terminie – tj. w pozwie) to i tak jego twierdzenia o nieprawidłowym postępowaniu pozwanego z odebranym pojazdem nie przybrały formy dodatkowego zarzutu o charakterze procesowym i nie zostały poparte żadnym wnioskiem dowodowym. Z powyższą oceną Sądu Rejonowego należy się zgodzić. Twierdzenia skarżącego o dokonaniu przez pozwanego zaniżonej wyceny przewłaszczonego na zabezpieczenie pojazdu okazały się być całkowicie gołosłowne i nie zostały przez skarżącego poparte żadnym dowodem (pomimo spoczywającego na nim z mocy art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ciężaru dowodu), w szczególności dowodem z opinii biegłego sądowego
z zakresu wyceny pojazdów.

Wbrew twierdzeniom skarżącego saldo jego wymagalnego zadłużenia
z tytułu wierzytelności objętej tytułem wykonawczym, według stanu na dzień sprzedaży przedmiotowego pojazdu (15 października 2010r.) znacznie przewyższało uzyskaną z jego sprzedaży kwotę 17.500 zł. Po zaliczeniu tej kwoty częściowo na poczet spłaty wymagalnego kapitału (17.460 zł)
i częściowo na poczet spłaty kosztów korespondencji (40 zł) do spłaty pozostał jeszcze kapitał w kwocie 12.417,68 zł oraz odsetki, opłaty i prowizje - łącznie 21.366,79 zł (wg stanu na dzień 10 grudnia 2010 r.).

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy nie potwierdza twierdzeń skarżącego o tym, że po sprzedaży samochodu stanowiącego rzeczowe zabezpieczenie spłaty zaciągniętego zobowiązania
z tytułu pożyczki pozostała część tego zobowiązania zostanie umorzona. Takie postanowienie nie wynika ani z treści zawartej między stronami umowy pożyczki z dnia 15 maja 2009 r., ani z treści umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie; przeciwnie – z treści § 10 ust. 2 i 3 umowy przewłaszczenia wynika wprost, że przychody uzyskane ze sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia podlegają zaliczeniu na spłatę całości zadłużenia (w tym kosztów sprzedaży, kosztów monitoringu i windykacji, opłat i prowizji, odsetek oraz kapitału) aż do jego całkowitej spłaty. Jedynie w sytuacji gdyby po całkowitej spłacie wierzytelności pozostała nadwyżka środków pozwany zobowiązany byłby do jej zwrotu na rzecz skarżącego. Również
z wystosowanego do skarżącego pisma pozwanego z dnia 18 listopada 2014 r. (k. 68) jednoznacznie wynika, że sprzedaż pojazdu nie zwalnia pożyczkobiorcy ze spłaty pozostałego zadłużenia.

Odnośnie zarzutów skarżącego dotyczących nieprawidłowego postępowania pozwanego z odebranym pojazdem i dokonaniu zaniżonej jego wyceny Sąd Okręgowy wskazuje, że warunki wyceny i sprzedaży przedmiotu zabezpieczenia określa § 10 ust. 3 umowy przewłaszczenia stanowiący m.in., że „ Bank zobowiązuje się do ustalenia ceny sprzedaży pojazdu w oparciu
o wycenę sporządzoną przez biegłego rzeczoznawcę, z zastrzeżeniem, że cena sprzedaży nie będzie niższa niż 80% wartości pojazdu określonej
w wycenie, na co P. wyraża zgodę
”. Podpisując ww. umowę skarżący zaakceptował przewidziany w niej tryb realizacji ustanowionego zabezpieczenia rzeczowego, w związku z czym powoływanie się w apelacji na wątpliwości co do poprawności sprzedaży samochodu według określonego
w tej umowie trybu jest bezpodstawne.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego orzeczenie Sądu Rejonowego
o oddaleniu powództwa, jako niezasadnego, było słuszne.

Mając zatem na względzie powyższe okoliczności Sąd Okręgowy
w Ł., na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację.