Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2016 r. na rozprawie

odwołania J. Z.

od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W.

z dnia 29 lipca 2015 r. nr (...). (...).1. (...).2015

o ustalenie stopnia niepełnosprawności

I.  oddala odwołanie;

II.  nie obciąża J. Z. kosztami zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 362/15

UZASADNIENIE

Orzeczeniem z dnia 29 lipca 2015 r. Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. utrzymał w mocy orzeczenie (...) ds. Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 30 kwietnia 2015 r. o odmowie wydania wobec J. Z. orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Organ orzekający doszedł bowiem do wniosku, iż nie ma podstaw do zmiany posiadanego przez skarżącego lekkiego stopnia niepełnosprawności przyznanego mu na stałe.

Od powyższego orzeczenia odwołanie wniósł J. Z., podnosząc że lekki stopień niepełnosprawności nie odzwierciedla jego stanu zdrowia, który szczegółowo opisał w odwołaniu. Podkreślił, że cały czas pozostaje pod opieką lekarzy specjalistów w zakresie stwierdzonych u niego schorzeń o charakterze ortopedycznym, neurologicznym, pulmonologicznym, okulistycznym, gastrologicznym, kardiologicznym, psychicznym, wykonuje wszystkie zlecane mu badania i przyjmuje zaordynowane lekarstwa. Zaznaczył, że stan jego zdrowia ciągle się pogarsza i jest niezdolny do pracy. Wskazując na powyższe wniósł o przyznanie mu umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, co pozwoliłoby mu na pobieranie dodatkowego świadczenia pieniężnego.

W odpowiedzi na odwołanie Wojewódzki Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w W. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację z uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie J. Z. nie ma uzasadnionych podstaw i nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i art. 4 ust. 1, 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2010 r. nr 3, poz. 31 ze zm.) ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany oraz lekki.

Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej i wymagającą, w celu pełnienia ról społecznych, stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innych osób w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji.

Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę z naruszoną sprawnością organizmu, niezdolną do pracy albo zdolną do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej lub wymagającą czasowej albo częściowej pomocy innych osób w celu pełnienia ról społecznych.

Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością psychiczną i fizyczną, lub mająca ograniczenia w pełnieniu ról społecznych dające się kompensować przy pomocy wyposażenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze lub środki techniczne.

Zgodnie z § 29 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. z 2003 r., nr 139, poz. 1328) konieczność sprawowania opieki oznacza całkowitą zależność osoby od otoczenia, polegającą na pielęgnacji w zakresie higieny osobistej i karmienia lub w wykonywaniu czynności samoobsługowych, prowadzeniu gospodarstwa domowego oraz ułatwiania kontaktów ze środowiskiem (pkt 2), zaś konieczność udzielania pomocy, w tym również w pełnieniu ról społecznych oznacza zależność osoby od otoczenia, polegającą na udzieleniu wsparcia w czynnościach samoobsługowych, w prowadzeniu gospodarstwa domowego, współdziałania w procesie leczenia, rehabilitacji, edukacji oraz w pełnieniu ról społecznych właściwych dla każdego człowieka, zależnych od wieku, płci, czynników społecznych i kulturowych (pkt 3). Przez długotrwałą opiekę i pomoc w pełnieniu ról społecznych rozumie się konieczność jej sprawowania przez okres powyżej 12 miesięcy (ust. 2).

W celu ustalenia stopnia niepełnosprawności J. Z., w związku z podnoszonymi przez niego okolicznościami dotyczącymi jego stanu zdrowia, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy psychiatry, psychologa, neurologa, gastrologa, reumatologa, ortopedy, kardiologa i okulisty (k. 10).

W sporządzonych w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu opiniach (k. 18-25) biegli sądowi lekarze wskazali, co następuje:

- ortopeda, neurolog i reumatolog: stwierdzono chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z dyskopatią C3-C4-C5-C6-C7 i L1-L2-L3-L4-L5-S1; zespół bólowy kręgosłupa bez cech czynnego drażnienia korzeni nerwowych; przebyte leczenie operacyjne prawego nerwu łokciowego; zespół bólowy stawów łokciowych; wczesne zmiany zwyrodnieniowe bioder; ostrogi piętowe; przebyte zranienie prawego nadgarstka. Zdaniem biegłych opiniowany nie wykazuje obecności objawów ubytkowych i rozciągowych oraz istotnego upośledzenia funkcji i narządu ruchu. Obecne zaawansowanie choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa i stawów nie wywołuje uchwytnych badaniem objawów klinicznych. Zgłaszane przez badanego dolegliwości bólowe i zawroty głowy nie ograniczają mu samodzielności, wymagają systematycznego leczenia;

- gastrolog: stwierdzono chorobę refluksową przełyku w przebiegu przepukliny przeponowej;

- kardiolog: stwierdzono nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych. Choroba nadciśnieniowa w obecnym stadium zaawansowania wymaga leczenia farmakologicznego i stałej kontroli ciśnienia tętniczego;

- okulista: stwierdzono nadwzroczność i starowzroczność obu oczu, niedowidzenie oka prawego, jednooczność; ostrość widzenia oka lewego po korekcji jest na dobrym poziomie;

- psychiatra: stwierdzono zaburzenia adaptacyjne depresyjne, cechy nieprawidłowej osobowości.

Biegli sądowi lekarze jednogłośnie stwierdzili u J. Z. lekki stopień niepełnosprawności. Wskazali, że jego stan zdrowia nie sprowadza konieczności sprawowania nad nim opieki bądź pomocy innych osób. Zdaniem biegłych nie wymaga on do celów zatrudnienia stanowiska pracy w warunkach chronionych i jest zdolny do zatrudnienia w ramach otwartego rynku pracy.

Sąd podzielił wnioski płynące z wyżej omówionej opinii biegłych lekarzy. Przy ocenie opinii wydanej w rozpatrywanej sprawie Sąd miał na względzie, iż opinia biegłych podlega, jak inne dowody ocenie według art. 233 § 1 kpc, lecz odróżniają ją szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłych, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłych nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji, jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Zgodnie z art. 233 § 1 kpc, Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego. Sąd nie jest związany opinią biegłych i ocenia ją na równi z innymi środkami dowodowymi w ramach swobodnej oceny dowodów.

W ocenie Sądu, dopuszczalne było oparcie rozstrzygnięcia na wnioskach z opinii biegłych sądowych, którzy zgodnie uznali, że J. Z. jest osobą niepełnosprawną w stopniu lekkim. Wnioski opinii zostały oparte na zebranej w sprawie dokumentacji lekarskiej oraz badaniu wnioskodawcy. Opinia została wydana przez lekarzy o specjalnościach odpowiednio dobranych do jego schorzeń i są oni zgodni co do tego, że stan zdrowia J. Z. nie jest tego rodzaju, że czyniłby go osobą niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym.

Sąd Najwyższy wy­jaśniał w przeszłości, że do dowodu z opinii biegłego nie mo­gą mieć zastosowania wszystkie zasady prowadzenia do­wodów, a w szczególności art. 217 § 1 kpc, a zatem sąd nie jest obowiązany dopuścić dowód z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony (wyrok SN z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, Lex nr 7404). Żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawi­dłowego orzekania (wyrok SN z dnia 10 września 1999 r., II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, poz. 869). Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego bie­głego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z sa­mego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii oraz że nie uzasadnia przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lekarzy sądowych przekonanie ubezpieczonego o utrzymującym się stanie inwalidztwa (wyroki SN z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807, z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97, OSNAPUS 1998, nr 5, poz. 161).

W ocenie Sądu wnioski zawarte w opinii powołanych w sprawie biegłych są prawidłowe i logicznie uzasadnione. Opinia ta jest zupełna, jasna, zaś zawarte w niej stwierdzenia są kategoryczne. Biegli w sposób wyczerpujący i skrupulatny dokonali oceny stanu zdrowia opiniowanego, zaś wynikające z przeprowadzonych badań przedmiotowych i podmiotowych wnioski mają walor dowodowy.

Podnieść należy, iż przy ocenie biegłych lekarzy sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (wyrok SN z 13 października 1987 r., II URN 228/87, PiZS 1988/7/62).

Niezależnie od powyższego na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku, po wysłuchaniu uwag wnioskodawcy co do jego stanu zdrowia i mając na względzie dokumenty zebrane w aktach sprawy Sąd rozważał dopuszczenie dowodu dodatkowo z opinii biegłego lekarza pulmonologa na okoliczność stopnia niepełnosprawności J. Z. i z tego zakresu, tak aby wyczerpać katalog specjalności biegłych odnośnie wszystkich rodzajów schorzeń, na które cierpi zainteresowany i które podnosił, ewentualnie dopuścić dowód z łącznej opinii innego zespołu biegłych sądowych lekarzy, jednak J. Z. nie był tym zainteresowany, bez względu na miejsce przeprowadzenia badania. Kategorycznie sprzeciwił się dalszym badaniom przez biegłych lekarzy i domagał się wydania korzystnego dla niego orzeczenia na podstawie jego twierdzeń i dokumentów zebranych w aktach sprawy. Zdaniem Sądu nie było jednak do tego podstaw.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów i art. 477 ¹⁴ § 1 kpc Sąd orzekł jak w sentencji orzeczenia.