Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ns 1420/14

POSTANOWIENIE

Dnia 3 grudnia 2015 roku

Sąd Rejonowy w Kielcach Wydział VIII Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Kierkowska

Protokolant: stażysta Agnieszka Tomak

po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2015 roku w Kielcach

na rozprawie

sprawy z wniosku M. S.

z udziałem A. S., K. W., G. G. (1), M. D., Gminy K., Skarbu Państwa- Prezydenta Miasta K.

o stwierdzenie nabycia spadku po H. W.

postanawia:

I.  stwierdzić, że spadek po H. W. z domu R. córce J. i J. z domu G. zmarłej w dniu (...) w K. i ostatnio stale tam zamieszkałej, na podstawie dziedziczenia ustawowego nabył w całości Skarb Państwa;

II.  orzec, że wnioskodawczyni i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSR Agnieszka Kierkowska

Sygn. akt VIII Ns 1420/14

UZASADNIENIE

Pismem z dnia 4 sierpnia 2014 r. M. S. wniosła o stwierdzenie nabycia spadku po H. W., która była drugą żoną jej pradziadka F. S.. Wnioskodawczyni wskazała, że spadkodawczyni zmarła jako bezdzietna wdowa w dniu (...) w K.. Nie pozostawiła bliskich wstępnych ani zstępnych. (k. 2-3)

Uczestnicy A. S., K. W., G. G. (1), M. D. przyłączyli się do powyższego wniosku. (k. 41)

Wezwani do udziału w sprawie w charakterze uczestników Skarb Państwa – Prezydent Miasta K. i Gmina K. nie sprzeciwili się wnioskowi. (k. 128, 139)

Z uwagi na brak wiadomości co do spadkobierców H. W. i w związku z tym brak możliwości złożenia zapewnienia spadkowego, w trybie art. 672 k.p.c. spadkobiercy zostali wezwani do udziału w sprawie przez ogłoszenie (k. 42). Żadna osoba nie zgłosiła się do Sądu jako spadkobierca H. W..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

H. W. z domu R. córka J. i J. z domu G. urodziła się (...) w K.. Dwukrotnie zawierała związek małżeński. Jej pierwszym mężem był F. S. syn W. i J., który zmarł w dniu(...) w K.. Następnie w dniu (...) w K. H. W. (wtedy S.) wyszła za mąż za J. W. syna I. i M. urodzonego (...) H. W. zmarła jako wdowa w dniu (...) w K., gdzie ostatnio stale zamieszkiwała.

Dowody: odpis skrócony aktu zgonu F. S. k. 4, odpis skrócony aktu małżeństwa J. W. i H. S. k. 5, odpis skrócony aktu zgonu H. W. k. 6, świadectwo chrztu J. W. wraz z tłumaczeniem k. 100-101.

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek M. S. o stwierdzenie nabycia spadku po H. W. zasługuje na uwzględnienie.

Jak wynika z odpisu skróconego aktu zgonu nr (...)wydanego przez Urząd Stanu Cywilnego w K., H. W. zmarła (...)r. W sprawach spadkowych stosuje się prawo obowiązujące w chwili śmierci spadkodawcy, co wynika z art. LI przepisów wprowadzających Kodeks cywilny i art. XVIII przepisów wprowadzających wcześniej obowiązujący dekret Prawo spadkowe z dnia 8 października 1946 r. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 1994 r. II CRN 34/94 LEX nr 79943). W dacie śmierci H. W. obowiązywały przepisy dekretu z dnia 8 października 1946 r. Prawo spadkowe (Dz. U. z dnia 20 listopada 1946 r.), które weszły w życie z dniem 1 stycznia 1947 r. , a zostały uchylone ustawą z dnia 23 kwietnia 1964 r. Przepisy wprowadzające kodeks cywilny (Dz. U. z dnia 18 maja 1964 r.) z dniem wejścia w życie Kodeksu cywilnego, tj. z dniem 1 stycznia 1965 r.

Jak wynika z art. 16 dekretu z dnia 8 października 1946 r. Prawo spadkowe (Dz. U. z dnia 20 listopada 1946 r. – dalej Prawo spadkowe), spadkobiercami ustawowymi z tytułu pokrewieństwa są krewni spadkodawcy: w linii zstępnej - bez ograniczenia, w linii wstępnej - tylko rodzice, a w linii bocznej - rodzeństwo i jego zstępni. Zgodnie z art. 22 Prawa spadkowego, pozostały przy życiu małżonek dziedziczy z ustawy: w zbiegu ze zstępnymi małżonka zmarłego - jedną czwartą część spadku, w zbiegu z jego rodzicami i rodzeństwem lub zstępnymi rodzeństwa - połowę spadku, a w braku takich krewnych - cały spadek. Jak wynika z art. 27. § 1 Prawa spadkowego, w braku powołanych do spadku krewnych i małżonka spadkodawcy dziedziczy z ustawy gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli miejsce to znajdowało się za granicą - Skarb Państwa. Jednakże nieruchomości ziemskie oraz nieruchomości położone za granicą dziedziczy Skarb Państwa, inne nieruchomości zaś - gmina miejsca ich położenia.

Sąd nie powziął informacji o tym, aby H. W. pozostawiła po sobie testament, zatem stwierdzenie nabycia spadku po niej nastąpiło na podstawie dziedziczenia ustawowego. Z dokumentów złożonych do akt niniejszej sprawy wynika, że H. W. zmarła jako wdowa. Nie ma informacji o tym, aby miała dzieci małżeńskie bądź pozamałżeńskie. Ze złożonych dokumentów nie wynika również, aby w chwili śmierci H. W. żyli jej rodzice, rodzeństwo bądź zstępni. Z uwagi na brak wiadomości co do spadkobierców H. W. nie było możliwości złożenia w niniejszej sprawie zapewnienia spadkowego, o którym mowa w art. 671 k.p.c. Z tych względów na podstawie art. 672 k.p.c. spadkobiercy H. W. zostali wezwani do udziału w sprawie przez ogłoszenie, jednak żadna osoba nie zgłosiła się do Sądu jako zainteresowana w sprawie. W tej sytuacji na mocy art. 27 § 1 Prawa spadkowego, w braku powołanych do spadku krewnych i małżonka, spadek po H. W. powinna dziedziczyć z ustawy gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawczyni, tj. Gmina K.. Jednakże ustawą z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej (Dz. U. z dnia 13 kwietnia 1950 r.), która weszła w życie z dniem ogłoszenia, zniesiono związki samorządu terytorialnego, a majątek dotychczasowych związków samorządu terytorialnego z mocy prawa stał się majątkiem Państwa (art. 32). Rady narodowe oraz ich organa przejęły dotychczasowy zakres właściwości zniesionych organów odpowiedniego stopnia (art. 37). Skoro z dniem wejścia w życie ustawy z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach jednolitej władzy państwowej, uległy zniesieniu samorządy terytorialne, zaś własność mienia należącego do tych samorządów z mocy prawa przeszła na rzecz Skarbu Państwa, to stwierdzić należy, że na Skarb Państwa przeszło również prawo dziedziczenia wcześniej przysługujące gminom ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy. W prawie polskim nie istnieją bowiem spadki bezdziedziczne, zamiarem ustawodawcy jest, aby w braku testamentu i krewnych spadkodawcy z ustawy byli powołani tzw. spadkobiercy w ostatniej kolejności, czyli gmina lub Skarb Państwa. Skoro na skutek zniesienia samorządu terytorialnego, na datę śmierci H. W. nabywać majątku nie mogły gminy to dokonując wykładni celowościowej za spadkobiercę w ostatniej kolejności należy przyjąć Skarb Państwa.

Mając na uwadze powyższe, Sąd stwierdził, że spadek po H. W. z domu R. córce J. i J. z domu G. zmarłej w dniu (...)roku w K. i ostatnio stale tam zamieszkałej, na podstawie dziedziczenia ustawowego nabył w całości Skarb Państwa.

Na postawie art. 520 § 1 k.p.c. w punkcie II orzeczono, iż w wnioskodawczyni i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

SSR Agnieszka Kierkowska