Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 4 października 2013r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu Wydział I Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący - Sędzia SA Mariola Głowacka (spr.)

Sędziowie: SA Jerzy Geisler

SA Piotr Górecki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 4 października 2013r.

sprawy z wniosku wierzyciela (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W.

przy udziale B. J. i T. J.

o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień na inną osobę

na skutek zażalenia wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 8 sierpnia 2013r. sygn. akt XII Co 93/13

postanawia:

oddalić zażalenie.

/-/P. Górecki /-/ M. Głowacka /-/ J. Geisler

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Poznaniu postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2013r. oddalił wniosek o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień na inną osobę.

Sąd pierwszej instancji wskazując jako podstawę art. 788 k.p.c. wskazał, że możliwość nadania klauzuli po przejściu uprawnienia lub obowiązku na inną osobę jest uzależniona od wykazania tego przejścia za pomocą dokumentów urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym. Zdaniem Sądu przedłożony przez wnioskodawcę dokument w postaci wyciągu z ksiąg Funduszu z dnia 3 lipca 2013r. nie stanowi dokumentu urzędowego w rozumieniu art. 788 k.p.c.

Sąd pierwszej instancji podkreślił, że zgodnie z art. 194 ust. 1 ustawy o funduszach inwestycyjnych księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. Jednakże na mocy nowelizacji, która weszła w życie w dniu 20 lipca 2013r., moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym (art. 194 ust. 2). W ocenie Sądu kopia umowy przelewu wierzytelności przedłożona przez wierzyciela również nie może stanowić podstawy do uwzględnienia wniosku. Art. 788 § 1 k.p.c. wymaga złożenia dokumentu prywatnego z podpisem notarialnie poświadczonym. Sama umowa natomiast nie określa jakie konkretne wierzytelności stanowiły przedmiot przelewu. Przedmiotowe wierzytelności zostały wymienione w załączniku (k. 29-30) na podstawie którego nie można ocenić czy umowa obejmowała należność objętą tytułem wykonawczym w sprawie I Nc 272/01.

Powyższe postanowienie zostało zaskarżone w całości zażaleniem złożonym przez wnioskodawcę, który wniósł o jego zmianę poprzez nadanie klauzuli wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 10 września 2001r. sygn. akt I Nc 272/01 z zaznaczeniem, że uprawnienie stwierdzone przedmiotowym nakazem przeszło na (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. oraz o zasądzenie solidarnie od dłużników na rzecz wnioskodawcy 127 zł tytułem kosztów postępowania zażaleniowego. Ewentualnie, na podstawie art. 760 § 2 k.p.c., wnioskodawca wniósł o przeprowadzenie dowodu z wysłuchania poprzedniego wierzyciela Banku (...) S.A. na okoliczność wykazania, że wierzytelność objęta wymienionym nakazem zapłaty była przedmiotem zbycia na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 29 grudnia 2011r.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Zażalenie wnioskodawcy nie zasługiwało na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy odnosząc się do zarzutu przytoczonego w zażaleniu, że ustawa z dnia 19 kwietnia 2013r. o zmianie ustawy - Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. 2013. 777) nowelizująca art. 194 ustawy dnia 27 maja 2004r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546 z późn. zm.) na podstawie jej art. 3 będącego przepisem intertemporalnym weszła w życie po upływie 14 dni od jej ogłoszenia, to jest z dniem 20 lipca 2013r. W konsekwencji wobec wyraźnej dyspozycji przepisu przejściowego nie ma znaczenia dla zastosowania art. 194 w nowym brzmieniu data złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności. Z chwilą wejścia w życie ustawy nowelizującej, co nastąpiło przed wydaniem zaskarżonego postanowienia, należy stosować art. 194 ust. 2 cyt. ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Mając na względzie powyższe Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu pierwszej instancji, że stosownie do art. 194 ust. 2 w/w ustawy o funduszach inwestycyjnych wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego. Nie jest więc podstawą do nadania klauzuli wykonalności na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. Stwierdzić należy, że art. 781 ¹ k.p.c. przewiduje termin o charakterze instrukcyjnym. Stąd rozpoznanie przez Sąd Okręgowy wniosku skarżącego w terminie późniejszym aniżeli trzy dni od złożenia wniosku nie może stanowić podstawy do postawienia skutecznego zarzutu prowadzącego do uwzględnienia zażalenia.

Co do charakteru umowy cesji wierzytelności z dnia 29 grudnia 2011r. przedstawionej przez skarżącego stwierdzić należy, że art. 788 § 1 k.p.c. przewiduje, że dla uwzględnienia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności konieczne jest wykazanie przejścia praw lub obowiązków dokumentem urzędowym lub dokumentem prywatnym z podpisem notarialnie poświadczonym. Przejścia tego nie można wykazać innymi dowodami. Zgodnie z art. 88 zdanie drugie ustawy z dnia 14 lutego 1991r. Prawo o notariacie (t.j. Dz. U. z 2008r. Nr 189, poz. 1158), forma szczególna dokumentu prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym jest dopełniona, gdy podpisy na poświadczonych dokumentach są składane w obecności notariusza. Jeżeli podpis na poświadczonym dokumencie był złożony nie w obecności notariusza, osoba, która podpisała, powinna uznać przed notariuszem złożony podpis za własnoręczny. Okoliczność tę notariusz zaznacza w sporządzonym dokumencie. Cytowany przepis przewiduje dwie alternatywne formy poświadczenia przez notariusza podpisu na dokumencie prywatnym, która są równoważne pod względem skutków (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 stycznia 2009r. V CSK 294/08, opubl. Legalis).

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko wyrażone - w powołanej przez skarżącego - uchwale Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2010r. III CZP 98/10 (OSNC 2011 Nr 9, poz. 92, str. 5) i w postanowieniu Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 23 września 2010r. I ACz 1229/10 (OSAW 2011/1/208) że przyznanie na podstawie znowelizowanego art. 129 k.p.c. pełnomocnikom procesowym prawa do uwierzytelniania odpisów dokumentów służących jako dowód w sprawie cywilnej uprawnia obecnie do przyjęcia, że w celu uzyskania klauzuli wykonalności na rzecz lub przeciwko następcy prawnemu wierzyciela i dotychczasowego dłużnika, na podstawie art. 788 § 1 k.p.c. wystarczy wykazanie przejścia uprawnień lub obowiązków za pomocą dokumentów urzędowo poświadczonych, poświadczonych za zgodność z oryginałem przez zawodowego pełnomocnika, ustanowionego przez wnioskodawcę w sprawie o nadanie klauzuli wykonalności.

W niniejszej sprawie pełnomocnik procesowy wnioskodawcy będący radcą prawnym jak chodzi o umowę sprzedaży wierzytelności poświadczył kserokopię tego dokumentu jako „zgodność niniejszego odpisu z okazanym mi dokumentem”. Z poświadczenia tego nie wynika jednak, czy okazano pełnomocnikowi oryginał tej umowy, gdyż w poświadczeniu nie użyto sformułowania „oryginał”, lecz „okazany dokument” . Zdaniem Sądu takie poświadczenie dokonane przez radcę prawnego nie można uznać za poświadczenie za zgodność z oryginałem. W konsekwencji Sąd Apelacyjny podziela uznanie Sądu pierwszej instancji, że wnioskodawca nie wykazał przesłanek przewidzianych w art. 788 k.p.c.

Biorąc powyższe pod rozwagę zażalenie wnioskodawcy, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., oddalono.

/-/P. Górecki /-/ M. Głowacka /-/ J. Geisler