Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 września 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Gąsior

Sędziowie SO Marta Legeny-Błaszczyk (spr.)

SO Tomasz Ignaczak

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Rejonowego w Bełchatowie del. do Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim U. S.

po rozpoznaniu w dniu 20 września 2013 roku

sprawy M. K.

oskarżonego z art.178a§4 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Radomsku

z dnia 12 czerwca 2013 roku sygn. akt II K 87/13

na podstawie art.437§1 kpk, art.438 pkt 4 kpk, art.635 kpk, art.627 kpk

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że orzeczony w punkcie 4 zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych podwyższa do 2 (dwóch) lat;

w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

zasądza od oskarżonego M. K. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 20 (dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym.

Sygn. akt IV Ka 479/13

UZASADNIENIE

M. K. został oskarżony o to, że

w dniu 11 stycznia 2013 roku o godzinie 4.45 w rejonie miejscowości C. gm. P., droga wojewódzka nr (...) relacji P. W., będąc w stanie nietrzeźwości 1,26 mg/1 alkoholu w wydychanym powietrzu w ruchu lądowym jechał jako kierujący samochodem osobowym marki F. (...) o nr. rej. (...) przy czym czynu tego dopuścił się będąc już uprzednio karany wyrokiem Sądu Rejonowego w Włoszczowe za sygn. akt II K 118/12 „u” z dnia 16 kwietnia 2012 roku za kierowanie samochodem w stanie nietrzeźwości, tj. o czyn określony w art. 178a § 4 kk.

Sąd Rejonowy w Radomsku wyrokiem z dnia 12 czerwca 2013 roku w sprawie II K 87/13 uznał oskarżonego M. K. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu przyjmując, że dopuścił się go do godziny 4.07 dnia 11.01.2013r. w okresie obowiązywania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych orzeczonego ww. wyrokiem II K 118/12 „u”w związku ze skazaniem za przestępstwo, a zawartość alkoholu w jego krwi wówczas przekraczała 0,5 promila i za to:

- na podstawie art. 178a § 4 kk wymierzył karę 1(jednego) roku pozbawienia wolności,

- na podstawie art. 69 § 1 i 2 i 4 kk i art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił wykonanie kary pozbawienia wolności na okres próby 5 (pięciu) lat,

- na podstawie art. 71 § 1 kk wymierzył 150 (sto pięćdziesiąt) stawek dziennych grzywny ustalając wysokość stawki dziennej na 30 złotych,

- na podstawie art. 42 § 2 kk orzekł wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 1 (jednego) roku,

- na podstawie art. 43 § 3 kk zobowiązał oskarżonego do zwrotu dokumentu uprawniającego do prowadzenia pojazdów mechanicznych do właściwego miejscowo Starostwa Powiatowego po uprawomocnieniu się wyroku,

- na podstawie art. 49 § 2 kk zobowiązał oskarżonego do zapłaty kwoty 100 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej tytułem świadczenia pieniężnego,

- pobrał od oskarżonego 630 złotych opłaty i obciążył go wydatkami w kwocie 654,26 złotych

Wyrok ten zaskarżył Prokurator Rejonowy w Radomsku na niekorzyść oskarżonego M. K. w części dotyczącej orzeczenia o karze.

Apelacja wywiedziona została z podstawy prawnej art. 438 pkt 4 kpk i zarzuciła rażącą niewspółmierność orzeczonego w stosunku do oskarżonego środka karnego w postaci jednego roku zakazu prowadzenie wszelkich pojazdów mechanicznych w strefie ruchu lądowego wynikającą z niedostatecznego uwzględnienia okoliczności obciążających tego oskarżonego takich jak: stopień upojenia alkoholowego, fakt uprzedniej karalności oskarżonego za jazdę w stanie nietrzeźwości, nagminność tego rodzaju przestępstw oraz znaczny stopień społecznej szkodliwości czynu, co w konsekwencji spowodowało, że orzeczony w przedmiotowym wyroku środek karny, nie spełnia swoich ustawowych funkcji w zakresie prewencji indywidualnej i społecznego oddziaływania.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci 4 lat zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym, zaś w pozostałej części o utrzymaniu wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora jest zasadna w takim zakresie, że na skutek jej wniesienia powstały podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy podzielił co do zasady zarzut apelującego, iż wymierzony oskarżonemu środek karny jest rażąco niewspółmiernie łagodny. Zarzut rażącej niewspółmierności kary czy środków karnych można zasadnie podnieść, gdy kara lub środek karny, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy ich wymiar jest wynikiem niezastosowania lub nieprawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo Sądu Najwyższego (por. wyrok Sądu Najwyższego z 14 listopada 1973r., III KR 254/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 51). Z tym, że o rażącej niewspółmierności możemy mówić dopiero wówczas, gdy na gruncie danej sprawy występuje różnica ocen tak zasadniczej natury, iż karę lub środek karny dotychczas wymierzone nazwać można - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmiernymi, to jest niewspółmiernymi w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować (SN II KRN 189/94, OSN Prok. i Pr. 1995, nr 5, poz. 18).

W niniejszej sprawie Sąd Rejonowy co prawda prawidłowo ustalił katalog okoliczności wpływających na wymiar zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych, jednak nadał im zbyt małą wagę co doprowadziło do nietrafnego, bo w zaniżonym wymiarze, orzeczenia w tym zakresie.

Podejmując rozważania zaakcentować należy, iż oskarżony był już w niedalekiej przeszłości karany za prowadzenie samochodu w stanie nietrzeźwości wyrokiem Sądu Rejonowego we Włoszczowe z dnia 16 kwietnia 2012 roku sygn. akt II K 118/12 „u”, a zatem naruszył porządek prawny w sposób tożsamy jak w przedmiotowej sprawie nie po raz pierwszy. Innymi słowy inkryminowany czyn nie stanowi w jego dotychczasowej postawie życiowej odosobnionego przypadku, mogącego świadczyć o przypadkowości i incydentalności zachowania. Mało tego oskarżony będąc nietrzeźwym prowadził samochód pomimo braku uprawnień do prowadzenia pojazdów mechanicznych, a swoją postawą na drodze publicznej stworzył zagrożenie w ruchu drogowym, gdyż nie zachowując należytej ostrożności zjechał do przydrożnego rowu. W świetle powyższego oskarżony nie tylko po raz drugi wszedł w konflikt z prawem ale nadto, łamiąc orzeczony we wskazanej powyżej sprawie zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych, rażąco zlekceważył reguły porządku prawnego. Oskarżony, jako uczestnik ruchu, miał świadomość obowiązujących go zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz orzeczonego wobec niego uprzednio zakazu prowadzenia, a mimo to nie powstrzymał się od prowadzenia samochodu i to ponownie w stanie nietrzeźwości. To zaś wskazuje, że oskarżony swoją postawą okazuje lekceważenie dla obowiązujących w ruchu drogowym reguł ostrożności, zakazów sądowych jak i ciążącego na nim jako kierowcy obowiązku bezwzględnej trzeźwości. W takich okolicznościach orzeczenie środka karnego w najniższym ustawowym wymiarze - 1 (jednego) roku, jest zbyt łagodnym potraktowaniem oskarżonego.

Nie sposób jednak zgodzić się z postulatem prokuratora o 4 letni okres zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych. Przesłanką orzekania zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych jest zagrożenie, które mogłoby w przyszłości spowodować prowadzenie pojazdu mechanicznego przez sprawcę. Zakres, a także czas trwania tego środka zależy od stopnia zagrożenia, jakie może stwarzać powrót oskarżonego do ruchu, ten zaś oceniać należy na podstawie okoliczności rozpatrywanego zdarzenia, przyczyn które do zdarzenia doprowadziły, sposobu prowadzenia pojazdu, a także rodzaju i wagi naruszonych zasad bezpieczeństwa oraz innych okoliczności wskazujących na stosunek sprawcy do obowiązujących zasad bezpieczeństwa, na jego stopień poczucia odpowiedzialności (wyrok Sądu Najwyższego z 24 kwietnia 1982 r. o sygn. V KRN 106/1982, opub. w (...), LEX 17411). Kierując się tymi względami Sąd Okręgowy uznał, że czteroletni okres wykluczenia oskarżonego jako kierowcy jest nazbyt wygórowany. Wprawdzie oskarżony będąc w stanie upojenia alkoholowego wsiadł do samochodu i prowadził pojazd, jednakże zdarzenie miało miejsce nad ranem, w czasie kiedy ruch pojazdów był mniejszy niż w ciągu dnia i na drodze poza strefą zamieszkania, co oznacza, że zagrożenie jakie stwarzał oskarżony było mniejsze. Jednocześnie – co uszło uwadze prokuratora –stopień nietrzeźwości oskarżonego wyrażający się w przyjętym przez Sąd merytoryczny stężeniu nieco ponad 0,5 promila we krwi, nieznacznie przekraczał dopuszczalne normy, o których mowa w art. 115 § 16 kk . Stwierdzić zatem należy, że czyn oskarżonego nie cechuje się aż tak znacznym stopniem społecznej szkodliwości, żeby środek karny ukształtowany został na poziomie postulowanym przez prokuratora.

W ocenie Sądu Okręgowego adekwatnym do stopnia społecznej szkodliwości inkryminowanego mu czynu oraz stopnia zawinienia będzie zakaz prowadzenia pojazdów w rozmiarze 2 lat. Taki wymiar zakazu uwzględnia wszystkie okoliczności związane z popełnieniem czynu, jak również okoliczności związane z osobą oskarżonego, a tym samym spełni swe cele w zakresie prewencji indywidualnej i w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Będzie przy tym stanowił dla oskarżonego wymierną i odczuwalną dolegliwość wpływającą na zmianę jego postawy i skłaniającą go do przestrzegania w przyszłości społecznie akceptowanych norm zachowania.

Z powyższych względów orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.