Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny

w składzie:

Przewodnicząca: SSA Dorota Wróblewska

Sędziowie: SSA Krzysztof Ciemnoczołowski (spr.)

SSA Andrzej Czarnota

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Żylińska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Gdańsku Krzysztofa Nowickiego

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2015 r.

sprawy

M. K. (1)

oskarżonej z art. 284 § 2 k.k.; art. 286 § 1 k.k.; art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Okręgowego w Gdańsku

z dnia 15 maja 2015 r., sygn. akt IV K 246/13

I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- podstawę prawną rozstrzygnięć w punktach od I do VI uzupełnia o art. 4 § 1 k.k.;

- w punkcie VI przyjmuje, że orzeczony tam obowiązek naprawienia szkody obejmuje kwotę 372.975,08 zł. (trzysta siedemdziesiąt dwa tysiące dziewięćset siedemdziesiąt pięć złotych 08/100);

II. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części;

III. zwalnia oskarżoną i oskarżyciela posiłkowego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami tego postępowania obciążając Skarb Państwa;

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Gdańsku rozpoznawał sprawę:

1.  M. K. (1) , oskarżonej o to, że:

I.  w okresie od 27.07.2009 r. do 20.10.2009 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 50.000 zł,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

II.  w dniu 30.10.2009 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

III.  w dniu 29.12.2009 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

IV.  w dniu 30.12.2009 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.600 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

V.  w okresie od 01.01.2010 r. do 05.01.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 995,91 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

VI.  w dniu 07.01.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

VII.  w dniu 11.01.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 6.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

VIII.  w dniu 18.01.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.750 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

IX.  w dniu 28.01.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

X.  w dniu 22.02.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 8.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XI.  w dniu 26.02.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.600 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XII.  w dniu 05.03.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XIII.  w dniu 11.03.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 5.500 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XIV.  w dniu 18.03.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 5.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XV.  w dniu 24.03.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 360 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XVI.  w dniu 26.03.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XVII.  w dniu 07.04.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.050 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XVIII.  w dniu 14.04.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w łącznej kwocie, 5.600 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XIX.  w dniu 15.04.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.700 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XX.  w dniu 23.04.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXI.  w dniu 27.04.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.439,86, zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXII.  w dniu 05.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 18.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXIII.  w dniu 07.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXIV.  w dniu 21.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXV.  w dniu 25.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXVI.  w dniu 15.06.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 8.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXVII.  w okresie od 16.06.2010 r. do 22.06.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 17.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXVIII.  w dniu 28.06.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXIX.  w dniu 29.06.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXX.  w dniu 20.07.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 5.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXI.  w dniu 23.07.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 5.000 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXII.  w dniu 30.07.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXIII.  w dniu 02.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.500 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXIV.  w dniu 05.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.920 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXV.  w dniu 13.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.200 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXVI.  w dniu 16.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...)” s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.752,80 zł,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXVII.  w dniu 18.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXVIII.  w dniu 25.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XXXIX.  w dniu 31.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 7.600 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XL.  w dniu 03.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 850 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLI.  w dniu 07.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.850 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLII.  w dniu 09.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 2.482 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLIII.  w dniu 13.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 17.183,80 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLIV.  w dniu 15.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.250 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLV.  w dniu 16.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLVI.  w dniu 28.09.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLVII.  w dniu 01.10.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.859,24 zł,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLVIII.  w dniu 05.10.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

XLIX.  w dniu 14.10.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 7.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

L.  w dniu 21.10.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 7.250 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LI.  w dniu 29.10.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LII.  w dniu 03.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.250 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LIII.  w dniu 05.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 800 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LIV.  w dniu 08.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LV.  w dniu 15.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.425,86 zł,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LVI.  w dniu 17.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LVII.  w dniu 24.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LVIII.  w dniu 29.11.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.200 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LIX.  w dniu 01.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 5.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LX.  w dniu 06.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.833,40 zł,

tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXI.  w dniu 08.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.200 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXII.  w dniu 13.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.800 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXIII.  w dniu 15.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXIV.  w dniu 17.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.100 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXV.  w dniu 20.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 6.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXVI.  w dniu 27.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.700 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXVII.  w dniu 28.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXVIII.  w dniu 30.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 980 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXIX.  w dniu 31.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 625 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXX.  w dniu 21.01.2011 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 10.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXI.  w dniu 28.01.2011 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.300 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXII.  w dniu 04.02.2011 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w łącznej kwocie 5.301,17 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXIII.  mieniem w kwocie 1.283 zł w ten sposób, że w dniu 08.02.2010 r. pobrała z kasy spółki kwotę 1.620 zł tytułem zaliczki na opłaty skarbowe VAT24, dokonała w okresie od 05.02.2011 r. do 09.02.2011 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.900 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXIV.  w okresie od 08.02.2010 r. do 26.04.2010 r. w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) s.j. do niekorzystnego rozporządzenia tych opłat w kwocie 337 zł pozostałej części pieniędzy w kwocie 1.283 zł nie zwracając do kasy spółki, a w dniu 26.04.2010 r. dokonała przeksięgowania zobowiązania w taki sposób by nie widniało ono w zestawieniu pobranych zaliczek, wprowadzając w ten sposób w błąd wspólników spółki co do faktu rozliczenia przez siebie pobranej zaliczki, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

LXXV.  w okresie od 28.04.2010 r. do 30.09.2010 r. w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) s.j. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 470,90 zł w ten sposób, że pomimo przyjęcia wystawionej na swoje nazwisko faktury VAT nr (...) z dnia 28.04.2010 r. dot. usług wykonanych na jej rzecz, nie dokonała zapłaty kwoty wynikającej z faktury na rzecz spółki, a w dniu 30.09.2010 r. dokonała przeksięgowania zobowiązania w taki sposób by nie widniało ono w zestawieniu jej zobowiązań z tytułu świadczonych usług, wprowadzając w ten sposób w błąd wspólników spółki co do faktu wywiązania się z istniejącego zobowiązania, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

LXXVI.  w okresie od 30.06.2010 r. do 06.07.2010 r. w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) s.j. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 4.636 zł w ten sposób, że pomimo przygotowania w dniu 30.06.2010 r. polecenia przelewu wskazanej kwoty tytułem należnej zapłaty za fakturę VAT nr (...), w dniu 02.07.2010 r. pobrała z kasy spółki pieniądze w kwocie 4.636 zł a następnie w dniu 06.07.2010 r. doprowadziła do realizacji uprzednio przygotowanego polecenia przelewu, wprowadzając w błąd R. S. co do faktu uprzedniego pobrania należnej jej zapłaty tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

LXXVII.  w dniu 13.10.2010 r. w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadziła (...) s.j. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 276,14 zł w ten sposób, że pomimo przyjęcia wystawionej na swoje nazwisko faktury VAT nr (...) z dnia 13.10.2010 r. dot. usług wykonanych na jej rzecz, nie dokonała zapłaty kwoty wynikającej z faktury na rzecz spółki, a tego samego dnia dokonała przeksięgowania zobowiązania w taki sposób by nie widniało ono w zestawieniu jej zobowiązań z tytułu świadczonych usług, wprowadzając w ten sposób w błąd wspólników spółki co do faktu wywiązania się z istniejącego zobowiązania, tj. o przestępstwo z art. 286 § 1 kk

LXXVIII.  w dniach 23-24.02.2011 r. w G., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej usiłowała doprowadzić (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 10.000 zł, w ten sposób, że w celu uzyskania karty kredytowej z limitem kredytowym 10.000 zł przedłożyła mające istotne znaczenie dla uzyskania kredytu nierzetelne oświadczenie zawarte we wniosku o wydanie karty, w którym stwierdziła, że jest zatrudniona w (...) s.j. w G. na podstawie umowy o pracę od 16.06.2006 r., wprowadzając w ten sposób w błąd pracowników Banku co do swojej sytuacji finansowej, zatrudnienia, wysokości uzyskiwanych dochodów oraz zamiaru i możliwości spłaty kredytu, jednakże zamierzonego celu nie osiągnął z uwagi na negatywne zweryfikowanie przez bank złożonego wniosku, tj. o przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

2.  M. K. (2) , oskarżonej o to, że:

LXXIX.  w dniu 04.02.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 300 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXX.  w dniu 28.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 700 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXI.  w dniu 31.05.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 400 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXII.  w dniu 07.06.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 700 zł, tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXIII.  w dniu 05.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 2.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXIV.  w dniu 25.08.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXV.  w dniu 17.12.2010 r. w G., jako osoba zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.000 zł tj. o przestępstwo z art. 284 § 2 kk

LXXXVI.  w dniu 15.06.2010 r. w G. działając w zamiarze by M. K. (1) zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 4.000 zł ułatwiła jej powyższe w ten sposób, że wypłaciła jej z kasy spółki wskazaną kwotę pieniędzy, tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 284 § 2 kk

LXXXVII.  w dniu 25.08.2010 r. w G. działając w zamiarze by M. K. (1) zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 1.000 zł ułatwiła jej powyższe w ten sposób, że wypłaciła jej z kasy spółki wskazaną kwotę pieniędzy, tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 284 § 2 kk

LXXXVIII.  w dniu 28.09.2010 r. w G. działając w zamiarze by M. K. (1) zajmująca się sprawami księgowymi (...) s.j. przywłaszczyła powierzone jej mienie w postaci pieniędzy w kwocie 3.500 zł ułatwiła jej powyższe w ten sposób, że wypłaciła jej z kasy spółki wskazaną kwotę pieniędzy, tj. o przestępstwo z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 284 § 2 k.k.

***

Wyrokiem z dnia 15 maja 2015 roku, IV K 246/13, Sąd Okręgowy w Gdańsku orzekł:

I.  oskarżoną M. K. (1) uznał za winną popełnienia czynów zarzucanych jej w pkt I- LXXIII każdy z tych czynów zakwalifikował z art. 284 § 2 k.k. i ustalając, że stanowią one ciąg przestępstw przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. na podstawie art. 284 § 2 k.k. w zw. art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. wymierzył jej karę roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę grzywny w wysokości 180 stawek dziennych ustalając wysokości jednej stawki na kwotę 50 złotych;

II.  oskarżoną M. K. (1) uznał za winną popełnienia czynów zarzucanych jej w pkt LXXIV-LXXVII każdy z tych czynów zakwalifikował z art. z art. 286 § 1 k.k. i ustalając, że stanowią one ciąg przestępstw przy zastosowaniu art. 91 § 1 k.k. na podstawie art. 286 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 k.k. skazał ją na karę roku pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 80 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 złotych;

III.  oskarżoną M. K. (1) uznał za winną popełnienia czynu zarzucanego jej w pkt LXXVIII aktu oskarżenia, który zakwalifikował z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to przy zastosowaniu art. 11 § 3 k.k. na podstawie art. 14 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i art. 33 § 1, 2 i 3 skazał ją na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wymiarze 60 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 złotych;

IV.  na podstawie art. 91 § 2 k.k. i art. 86 § 1 i 2 k.k. połączył orzeczone w pkt I-III jednostkowe kary pozbawienia wolności oraz jednostkowe kary grzywny i wymierzył oskarżonej M. K. (1) karę łączną 2 lat pozbawienia wolności oraz karę łączną grzywny w wysokości 240 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 50 złotych;

V.  na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. zw. z art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił oskarżonej M. K. (1) wykonanie orzeczonej w pkt IV wyroku kary łącznej pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 5 lat;

VI.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonej M. K. (1) obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę na rzecz (...) Sp.J. w G. kwoty 384.975,08 zł;

VII.  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. i art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonej M. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa kwotę 9800,20 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 5.000 złotych na rzecz oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. J. tytułem zwrotu poniesionych wydatków, a na podstawie art. 1, art. 2 ust. 1 pkt 4, art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 roku Nr 49 poz. 223 ze zmianami) wymierzył oskarżonej opłatę w kwocie 14.700 zł;

VIII.  uznał oskarżoną M. K. (2) za winną popełnienia czynów zarzucanych jej w pkt LXXIX –LXXXV aktu oskarżenia i każdy z tych czynów zakwalifikował jako występek z art. 284 § 2 k.k. oraz czynów zarzucanych jej w pkt LXXXVI –LXXXVIII aktu oskarżenia i każdy z tych czynów zakwalifikował jako występek z art. 18 § 3 k.k. w zw. z 284 § 2 k.k., a przy ustaleniu, że wina i społeczna szkodliwość czynów nie są znaczne, okoliczności ich popełnienia nie budzą wątpliwości, pokrzywdzony pojednał się z oskarżoną M. K. (2), oskarżona M. K. (2) naprawiła szkodę w całości, na podstawie art. 66 § 1 i § 3 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie na okres 2 lat próby;

IX.  na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. w zw. z art. 627 k.p.k. w zw. z art. 629 k.p.k. oraz na podstawie art. 1 i art. 7 ustawy o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. 1983, Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) zasądził od oskarżonej M. K. (2) na rzecz Skarbu Państwa 60 złotych tytułem opłaty, natomiast na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił oskarżoną M. K. (2) od ponoszenia pozostałych kosztów procesu.

W części dotyczącej oskarżonej M. K. (2) wyrok nie został zaskarżony i uprawomocnił się.

W części dotyczącej oskarżonej M. K. (1) apelacje wnieśli pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego i obrońca oskarżonej.

Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego (...) Sp. J. zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonej w części dotyczącej orzeczenia o karze, zarzucając niesłuszne zaniechanie nałożenia na oskarżoną, wobec której Sąd zastosował dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, terminu naprawienia szkody orzeczonego w pkt VI wyroku, jako innego obowiązku probacyjnego i wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie o zobowiązaniu oskarżonej do wykonania obowiązku naprawienia szkody w pkt VI wyroku w nałożonym terminie, krótszym niż okres próby wskazany w pkt V wyroku.

Obrońca oskarżonej zaskarżył wyrok w całości, zarzucając:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych poprzez:

-

oparcie stanu faktycznego w decydującej mierze na zeznaniach złożonych przez wspólników spółki oraz opiniach biegłych powołanych w sprawie, a w konsekwencji przyjęcia, iż oskarżona dopuściła się zarzucanych jej czynów, podczas gdy prawidłowa i całościowa ocena materiału dowodowego powinna spowodować co najmniej wątpliwości w tym zakresie, w związku z brakiem obiektywnych dowodów na popełnienie przez oskarżoną zarzucanych jej czynów, a także wnioskami wskazanymi w opiniach biegłych,

-

błędne wyliczenie wysokości kwot pobranych przez oskarżoną; kwoty wskazywane przez biegłego, które ustalono jako pobrane z kasy i zaksięgowane na konto w latach 2010 i 2011 pozostają w rozbieżności z kwotami wskazywanymi w akcie oskarżenia oraz kwotą, jaka została zwrócona do spółki przez oskarżoną,

-

błędne ustalenie, iż oskarżona dopuściła się czynu z art. 286 § 2 k.k. w zb. z art. 297 k.k., polegającego na próbie wyłudzenia karty kredytowej, podczas gdy zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na jednoznaczne przypisanie oskarżonej umyślności w tym zakresie

3. obrazę art. 2 k.p.k., art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez:

-

dokonanie dowolnej zamiast swobodnej oceny dowodów w sprawie i na ich podstawie powzięcie wniosków, iż oskarżona dopuściła się zarzucanych jej przestępstw przy jednoczesnym pominięciu faktu, iż biegli powołani w sprawie wskazywali na istnienie licznych uchybień dotyczących dokumentacji we wcześniejszych okresach niezależnych od oskarżonej, niemożność stwierdzenia, kto dokonywał sporządzenia dokumentów wypłat z systemu komputerowego, czy stwierdzenia, że złożone pod dokumentami podpisy nie należą do żadnej z badanych osób;

-

dokonanie dowolnej zamiast swobodnej oceny okoliczności złożenia przez oskarżoną oświadczenia co do pobrania z kasy spółki środków pieniężnych, a następnie odwołania tego oświadczenia oraz brak jednoznacznej odpowiedzi biegłych co do podatności oskarżonej na wpływ osób trzecich w sytuacjach stresogennych

-

dokonanie oceny wyjaśnień oskarżonej niezgodnie z zasadami wiedzy, w szczególności poprzez ich ocenę w świetle okresu próby w jakim miała być oskarżona w czasie popełnienia zarzucanych jej czynów, co miało odebrać walor wiarygodności jej wyjaśnieniom, gdy w trakcie wydawania wyroku doszło już do zatarcia skazania za poprzednio popełnione przestępstwo, co powodowało niemożność przytaczania jakichkolwiek okoliczności związanych z karalnością oskarżonej,

-

przewartościowanie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonej, w szczególności poprzez jednostronna oraz bezkrytyczną ocenę zeznań świadków oraz wyjaśnień złożonych przez współoskarżoną M. K. (2), skutkującą stwierdzeniem, iż to dzięki niej prezes Spółki dowiedział się o nieprawidłowościach finansowych, jakich rzekomo dopuściła się oskarżona;

4. obrazę prawa materialnego – art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 2 k.k. w zb. z art. 297 k.k. poprzez błędną wykładnię dotyczącą przepisów dotyczących zbiegu przestępstw i poczynienie ustaleń, iż w niniejszym przypadku oskarżona dopuściła się usiłowania przestępstwa kwalifikowanego z art. 286 § 2 k.k. w zb. z art. 297 k.k., w przypadku gdy przestępstwa penalizowane przez niniejsze artykuły są samodzielnymi i zastosowanie zbiegu doprowadziło do wymierzenia wyższej kary.

Podnosząc powyższe zarzuty apelujący wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonej, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy okazała się o tyle zasadną, że skutkiem jej rozpoznania była częściowa zmiana zaskarżonego wyroku na korzyść oskarżonej. Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie zasługiwała na uwzględnienie.

I.

motywy częściowej zmiany zaskarżonego wyroku.

Sąd odwoławczy dostrzegł z urzędu konieczność uzupełnienia podstawy prawnej rozstrzygnięć w punktach od I do VI o art. 4 § 1 k.k. Zgodnie z tym przepisem jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. W niniejszej sprawie nieprawomocny wyrok Sądu I instancji zapadł w dniu 15.05.2015 roku, zaś w dniu 01.07.2015 roku weszła w życie Ustawa z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r., poz. 396), nowelizująca m. in. art. 69 § 1 k.k. w ten sposób, że ograniczyła możliwość warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności do przypadków, gdy wymiar tej kary nie przekracza roku. Zatem zastosowanie wobec oskarżonej ustawy nowej uniemożliwiałoby Sądowi odwoławczemu utrzymanie w mocy orzeczenia o warunkowym zawieszeniu kary w wymiarze 2 lat pozbawienia wolności, a więc kary, jaką orzekł Sąd I instancji. W związku z powyższym koniecznym było zawarcie w sentencji wyroku Sądu Apelacyjnego orzeczenia o zastosowaniu wobec oskarżonej ustawy obowiązującej poprzednio, czego wyrazem jest przywołanie przepisu art. 4 § 1 k.k.

Konieczną okazała się również zmiana zaskarżonego wyroku w punkcie VI poprzez przyjęcie, że orzeczony tam obowiązek naprawienia szkody obejmuje kwotę 372.975,08 zł. Sąd I instancji zasądził na podstawie art. 46 § 1 k.k. od oskarżonej na rzecz pokrzywdzonego tytułem obowiązku naprawienia szkody kwotę 384.975,08 zł. Tymczasem wysokość szkody wynosi w niniejszej sprawie kwotę 388.875,08 zł., na co składa się suma przywłaszczonych przez oskarżoną kwot, wskazanych w zarzutach od 1 do 73 (382.209,04 zł.) oraz od 74 do 77 (6.666,04 zł.). Wysokości szkody Sąd I instancji nie pomniejszył ponadto o kwotę, jaką oskarżona wpłaciła tytułem jej częściowego naprawienia, wynoszącą 15.900 zł., co zostało ustalone na s. 34 uzasadnienia. W efekcie Sąd odwoławczy przyjął, że wysokość szkody, podlegającej naprawieniu wynosi 372.975,08 zł., na co składa się kwota 388.875,08 zł. pomniejszona o kwotę 15.900 zł.

II.

motywy nieuwzględnienia apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego.

Wbrew stanowisku pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, obowiązujące przepisy prawa karnego nie dawały podstaw do nałożenia na oskarżoną na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. obowiązku naprawienia przez nią szkody, o którym orzeczono w punkcie VI wyroku, w terminie krótszym niż okres próby.

Nie zasługiwały na uwzględnienie podnoszone w uzasadnieniu apelacji argumenty, zmierzające do wykazania dopuszczalności postulowanej zmiany zaskarżonego wyroku. Przede wszystkim Sąd odwoławczy, podobnie jak pełnomocnik (s. 2 apelacji), aprobuje pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym art. 46 § 1 k.k. nie daje podstaw do orzeczenia terminu naprawienia szkody. Sąd odwoławczy zgadza się również z pełnomocnikiem co do tego, że art. 72 § 1 pkt 8 k.k. daje sądowi orzekającemu „swobodę i elastyczność” orzekania, niemniej jednak należy wyraźnie zaznaczyć, że „swoboda i elastyczność” nie mają w tym przypadku charakteru nieograniczonego chociażby dlatego, że zgodnie z omawianym przepisem, zobowiązanie do „innego stosownego postępowania” jest dopuszczalne, gdy „może zapobiec popełnieniu ponownie przestępstwa”. Tymczasem apelujący zależności takiej nie wykazał.

Odnosząc się do fragmentu uzasadnienia apelacji, zmierzającego do wykazania celowości nałożenia postulowanego przez pełnomocnika obowiązku należy stwierdzić, że nałożenie na oskarżoną obowiązku naprawienia szkody na podstawie art. 46 § 1 k.k., a więc bez zakreślenia terminu jego wykonania, nie jest - jak to ujął pełnomocnik - ciężarem iluzorycznym, lecz realnym. Należy przypomnieć, że obowiązek naprawienia szkody orzeczony na podstawie art. 46 § 1 k.k. staje się wykonalny i wymagalny już z chwilą uprawomocnienia wyroku. Zatem pokrzywdzony ma możliwość niezwłocznego dochodzenia od oskarżonej zasądzonej kwoty, w tym również w sposób przymusowy, w drodze egzekucji komorniczej. Zarazem to rzeczą pokrzywdzonego jest ewentualne zakreślenie oskarżonej terminu, po jakim przystąpi do przymusowego ściągnięcia należności. Nie można się zgodzić z apelującym również co do tego, że zakreślenie terminu na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. miałoby „wartość dyscyplinującą”, będącą elementem składowym funkcji zapobiegawczej. Wyrażony w tej mierze w apelacji argument, iż zakreślenie terminu dawałoby „realny test woli wykonania wyroku przez oskarżoną” nie jest trafny. Zgodnie bowiem z art. 75 § 2 k.k. (w brzmieniu sprzed 01.07.2015 r.) Sąd może zarządzić wykonanie kary, jeżeli skazany w okresie (...) uchyla się od (...) wykonania nałożonych obowiązków lub orzeczonych środków karnych, w związku z czym nie ma przeszkody, by uchylania się przez oskarżoną od realizacji wykonalnego obowiązku dowodzić w postępowaniu karnym wykonawczym przed upływem okresu próby. Jeśli bowiem strona pokrzywdzona zdoła wykazać, że oskarżona już na początku okresu próby uchyla się od wykonania środka karnego orzeczonego na podstawie art. 46 § 1 k.k. (nie realizuje go pomimo obiektywnej możliwości, by to uczynić), to niezakreślenie terminu wykonania tego obowiązku nie powinno stanowić żadnej przeszkody w ewentualnym zarządzeniu wykonania kary na podstawie art. 75 § 2 k.k. Innymi słowy - sam fakt nałożenia na oskarżoną środka karnego na podstawie art. 46 § 1 k.k. (sprzed nowelizacji), nosi w sobie funkcję dyscyplinującą, a tym samym zapobiegawczą, skoro oskarżona może być przymuszana do jego wykonania środkami cywilnoprawnymi, a zarazem ewentualne stwierdzenie, że umyślnie, wbrew obiektywnym możliwościom, nie wykonuje tego obowiązku, może skutkować zarządzeniem wykonania wobec niej kary pozbawienia wolności na podstawie art. 75 § 2 k.k. bez oczekiwania na upływ okresu próby.

III.

motywy nieuwzględnienia zarzutów podnoszonych w apelacji obrońcy.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. Apelujący zarówno w zarzucie jak i w uzasadnieniu środka odwoławczego nie wskazał na konkretne błędy w dochodzeniu przez Sąd a quo do określonych ocen. Tymczasem tylko stwierdzenie tego rodzaju nieprawidłowości może skutkować uznaniem, że mamy do czynienia z błędem dowolności jako postacią błędu w ustaleniach faktycznych (podobnie postanowienie SN z 26.07.2007r., sygn. akt IV KK 175/07, publ. OSNwSK 2007/1/1738). Wyrażone w środku odwoławczym stanowisko stanowi zatem jedynie polemikę z ocenami, dokonanymi przez Sąd Okręgowy.

Odnosząc się do poszczególnych argumentów podnoszonyc w uzasadnieniu apelacji, Sąd ad quem zważył, co następuje.

Nie sposób zgodzić się z obrońcą, iż czyny przypisane oskarżonej opisane są w sposób ogólnikowy i szeroki przy użyciu zwrotów „wypłaciła”, „wystawiła” itp. Kwestionowane przez obrońcę zwroty niewątpliwie w pełni oddają rodzaj i przebieg czynności wykonawczych, właściwych przypisanym oskarżonej czynom zabronionym. Skoro bowiem - co ustalił Sąd meriti - mechanizm popełnienia przestępstwa polegał generalnie na dokonywaniu przez oskarżoną nieuprawnionych „wypłat” z kasy i „wystawianiu” dokumentów KW, mających maskować owe nieprawidłowości, to wręcz nie sposób wyobrazić sobie, na czym konkretnie miałby polegać postulowany w apelacji, dokładniejszy opis zachowania oskarżonej.

Apelujący nie ma racji, że - cyt.: „tak dalece posunięte uogólnienia pozwalają na przypisanie zarzucanych oskarżonej czynów każdemu ze wspólników Spółki (...) w związku z istniejącymi w spółce praktykami dotyczącymi wypłat z kasy (przez członków rodziny), wnioskami z opinii biegłego z zakresu pisma ręcznego oraz faktem, iż prezes Spółki znał hasła do komputerów księgowych”, w związku z czym nie można jednoznacznie stwierdzić, że oskarżona dopuściła się przypisanych jej przestępstw.

Formułując powyższy wniosek autor apelacji prezentuje wybiorczą ocenę dowodów, wychodząc z błędnego założenia, że jedynymi dowodami, obciążającymi M. K. (1) są opinie biegłych, w świetle których nie da się jednoznacznie wykluczyć, że przywłaszczenia pieniędzy z kasy dokonały osoby inne niż oskarżona, posługując się jej danymi identyfikacyjnymi w postaci loginu i hasła do systemu komputerowego. Tymczasem Sąd Okręgowy dokonał wszechstronnej oceny dowodów, w ramach której za wiarygodne uznał zeznania świadków R. S., K. S. (1), K. S. (2), J. S., G. S. i T. S. oraz pracowników pokrzywdzonej firmy (s. 40-45 uzasadnienia). Ocena tych dowodów miała niewątpliwie charakter swobodny (art. 7 k.p.k.), albowiem zeznania wymienionych świadków były wzajemnie zgodne i konsekwentne. W pełni logicznym jest zwłaszcza argument Sądu a quo, iż nie sposób przyjąć, że oskarżona - jak próbowała wykazywać w złożonych wyjaśnieniach - przez wiele miesięcy tolerowała rzekome wypłaty z kasy znacznych kwot gotówki przez inne osoby bez jakiegokolwiek pokwitowania, tym bardziej, że sama siebie określała przed Sądem jako osobę sumienną i skrupulatną w czynnościach zawodowych. Dokonana przez Sąd Okręgowy ocena zeznań świadków znajduje również częściowe potwierdzenie w treści pisemnych oświadczeń składanych przez M. K. (1) po ujawnieniu przestępstwa, nadto w wyjaśnieniach oskarżonej M. K. (2). W efekcie dowody z opinii biegłych, chociaż istotnie w sposób samodzielny nie przesądzają o winie oskarżonej, to jednak analizowane jako dowody pomocnicze względem zeznań świadków, musiały w sposób nieodparty prowadzić do przekonania, że oskarżona dopuściła się popełnienia przypisanych jej występków.

Nie mógł być skutecznym argument obrońcy, iż oskarżona wyjaśniła, że prezes Spółki miał dostęp do programów księgowych i sprawował kontrolę nad tym, co jest w nich zawarte, w związku z czym niewyobrażalnym jest niezauważenie tak znacznych rozbieżności finansowych. Kwestia ta bowiem znalazła odzwierciedlenie w zeznaniach R. S., w świetle których miał on zaufanie do głównej księgowej, zaś ze względu na skalę obrotów firmy nie zorientował się w ubytkach środków finansowych. Danie przez Sąd meriti wiary tym zeznaniom nie narusza zasady oceny swobodnej, albowiem - co zostało ustalone - oskarżona podejmowała liczne działania w kierunku maskowania niedoborów (fałszowanie dokumentów KW), w związku z czym były one trudne do zauważenia przez kierownictwo spółki. Z innych ustaleń wynika przy tym, że R. S. tylko dlatego wykrył nieprawidłowości, że pamiętał fakt jednokrotnego, a nie dwukrotnego (na co wskazywała dokumentacja) pobrania z kasy kwoty 7.000 zł. (s. 2-3 uzasadnienia). W konsekwencji można wprawdzie mówić o braku ścisłej kontroli wydatków ze strony pokrzywdzonej spółki, z drugiej jednak modus operandi oskarżonej w połączeniu z zaufaniem wobec niej ze strony prezesa spółki, w sposób racjonalny tłumaczą stosunkowo późne ujawnienie przestępstwa.

Apelujący ma rację, że oskarżona wyjaśniła, iż hasło do jej komputera znała M. K. (2) i A. N., a do systemu księgowego miał dostęp dyrektor W. T. i prezes R. S., zaś biegły z zakresu informatyki śledczej stwierdził, że gdy różne osoby przy użyciu tego samego loginu, hasła i komputera korzystają z programu, nie ma możliwości stwierdzenia, która z nich dokonała określonych operacji. Nie można jednak przyznać racji obrońcy, że w sprawie wystąpił w związku z tym brak dowodów obiektywnych, świadczących przeciwko oskarżonej. Przede wszystkim, nawet jeśli wskazane wyżej osoby znały login i hasło do komputera oskarżonej, to nie można na tej podstawie formułować wniosku, że czyniły z tego użytek w postaci przywłaszczenia mienia firmy. Na aprobatę zasługuje stanowisko Sądu Okręgowego, zgodnie z którym walor wiarygodności mają zeznania świadków w osobach członków rodziny S., związanych z prowadzeniem pokrzywdzonej spółki, jak również jej pracowników. Aby zeznania te uznać za fałszywe należałoby przyjąć, że świadkowie, o których mowa, byli na tyle zainteresowani fałszywym obciążeniem oskarżonej, że w sposób wzajemnie zgodny, a zarazem fałszywy, utrzymywali w zeznaniach, że nigdy nie było przypadków pobierania z kasy gotówki bez równoczesnego pokwitowania tego faktu podpisem na dokumencie KW. Takie założenie byłoby nieracjonalne, gdyż w świetle zasad prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego (art. 7 k.p.k.) nie sposób założyć, że grupa kilku osób, obejmująca również osoby niespokrewnione z rodziną S. (pracowników firmy), najpierw dopuściła się przywłaszczenia pieniędzy z kasy, a następnie wspólnie i w porozumieniu fałszywie oskarżyła o ten czyn M. K. (1). Takie wspólne, zorganizowane działanie wymagałoby szeregu kroków, które nie mogły pozostać niezauważone przez oskarżoną w okresie wielu miesięcy, tym bardziej, że sama ona (podobnie jak świadkowie), uważała się za osobę skrupulatną w czynnościach zawodowych.

Nieskutecznym okazał się argument apelującego, iż skoro oskarżona wyjaśniła, że przejęcie kasy nastąpiło w sposób nieprawidłowy, jak również, że wspólnicy - członkowie rodziny S. - wielokrotnie dokonywali wypłat bez potwierdzenia, co należało później odpowiednio przeksięgowywać lub rozliczać, to nie sposób przyjąć, że główna księgowa wielokrotnie wypłacała znaczne kwoty bez pokwitowania. Przede wszystkim bowiem Sąd a quo trafnie dostrzegł i właściwie ocenił okoliczność, że świadkowie zgodnie, stanowczo i konsekwentnie twierdzili, że każdorazowo kwitowali odbiór gotówki. Co zaś do kwestii przejęcia kasy, to pozostawała ona bez wpływu na ustalenia co do mechanizmu popełnienia przestępstwa oraz wysokości przywłaszczonych kwot, albowiem oskarżonej nie obciążono generalnym niedoborem w kasie, ale sumą wypłat udokumentowanych w drodze dokumentacji (głównie dokumentów KW), które bądź to nie nosiły żadnych podpisów osób odbierających gotówkę (tych była zdecydowana większość), bądź zawierały podpisy nieautentyczne (w kilku przypadkach). Z tych samych powodów bezzasadnym okazał się argument obrońcy, iż biegły z zakresu księgowości wskazywał, że nasuwają się wątpliwości, czy na dzień 10.08.2009 roku stan kasy zgadzał się z ewidencją, nadto wskazał, że oskarżona zwracała uwagę na saldo, pisząc zastrzeżenia na odwrocie raportów kasowych co do niezgodności. Jak bowiem wskazano wcześniej, nie przeczy to możliwości przywłaszczenia mienia przez oskarżoną w zakresie, który objęto opisem czynów przypisanych, albowiem w każdym przypadku zostawiała ona „ślad” działania przestępczego w postaci nierzetelnego dokumentu kasowego, a nie ma żadnych dowodów, aby wielomiesięcznymi nieprawidłowościami na poziomie dokumentacji maskowała jedynie niedobór, stwierdzony z chwilą przejęcia kasy. Ta ostatnia hipoteza jest zresztą całkowicie nieracjonalna. Nie sposób bowiem w świetle zasad oceny swobodnej (art. 7 k.p.k.) uznać, że M. K. (1), będąc doświadczoną i skrupulatną księgową, przejęła kasę bez sprawdzenia jej stanu, a następnie, narażając się na odpowiedzialność karną i materialną, przez wiele miesięcy zacierała ślady nieprawidłowości spowodowanych przez inne osoby.

Obrońca nie ma racji, że Sąd Okręgowy zmarginalizował fragmenty opinii biegłych przemawiające na korzyść oskarżonej, przez co dokonał niepełnej analizy opinii biegłego. Formułując powyższą tezę obrońca nie wskazał, jakie fragmenty opinii ma na myśli, w związku z czym, odpierając zarzut, należy ograniczyć się do powtórzenia, że opinie biegłych nie były w niniejszej sprawie ani dowodem jedynym, ani też najważniejszym, a miały charakter pomocniczy w stosunku do zeznań świadków, w związku z czym okoliczności, których opinie nie przesądzały (np. czy dochodziło do korzystania z loginu i hasła oskarżonej przez inne osoby), były wyjaśniane w drodze innych czynności dowodowych.

Argument obrońcy, odnoszący się do opinii z zakresu badania pisma ręcznego, iż - cyt.: „Niedopuszczalnym jest (...) stwierdzanie sprawstwa na podstawie prawdopodobieństwa, bądź niemożności wykluczenia”, świadczy o niezrozumieniu przez autora środka odwoławczego treści opinii oraz toku rozumowania Sądu Okręgowego. Należy przypomnieć, że z opinii, o której mowa, wynika, że nie ma możliwości ustalenia autora paraf na dokumentach KW, przy czym na pewno nie są one oryginalnymi [podkreślenie Sądu Apelacyjnego] podpisami oskarżonej i innych osób, których pismo poddano badaniom. Zatem opinia nie wykluczyła - jak chce obrońca - że parafy na dokumentach KW nakreśliła oskarżona, lecz wykluczyła jedynie, że badane parafy nie są oryginalnymi [ponowne podkreślenie Sądu Apelacyjnego] podpisami oskarżonej.

Apelujący nie ma racji, że w sprawie doszło do błędnego wyliczenia wysokości kwot pobranych przez oskarżoną, albowiem kwoty wskazywane przez biegłego, które ustalono jako pobrane z kasy i zaksięgowane na konto w latach 2010 i 2011, pozostają w rozbieżności z kwotami wskazywanymi w akcie oskarżenia oraz kwotą, jaka została zwrócona do spółki przez oskarżoną. Zaskarżonym wyrokiem oskarżonej przypisano, że dopuściła się zachowań opisanych w akcie oskarżenia, grupując je w dwa ciągi przestępstw i jedno odrębne przestępstwo (usiłowanie). Suma kwot przywłaszczonych czynami zabronionymi, składającymi się na pierwszy z ciągów przestępstw wynosi 382.209,04 zł., zaś czynami składającymi się na drugi z ciągów przestępstw wynosi 6.666,04 zł. Razem daje to szkodę w wysokości 388.875,08 zł. Koresponduje to - przy uwzględnieniu korekty dokonanej przez Sąd odwoławczy - z kwotą obowiązku naprawienia szkody. Nie ma również podstaw do uznania, że ustalone kwoty są inne od tych, które wskazał biegły w opinii. Apelujący przytoczył wprawdzie kwoty niższe od przyjętych w uzasadnieniu wyroku, ale pominął okoliczność, że w sprawie biegły opiniował na piśmie dwukrotnie i dopiero łączna lektura tych obu części opinii daje odpowiedź na pytanie o wysokość szkody.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut błędnego ustalenia, iż oskarżona dopuściła się czynu z art. 286 § 1 k.k. w zb. z art. 297 k.k., polegającego na próbie wyłudzenia karty kredytowej, podczas gdy - zdaniem obrońcy - zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na jednoznaczne przypisanie oskarżonej umyślności w tym zakresie. Nie ulega wątpliwości, że oskarżona, ubiegając się o wydanie karty kredytowej, złożyła fałszywe oświadczenie co do swojego zatrudnienia, co wyczerpuje znamiona występku z art. 297 § 1 k.k. Zastrzeżeń nie może budzić również kumulatywne zakwalifikowanie tego zachowania z występkiem usiłowania oszustwa, przewidzianym w art. 286 § 1 k.k. Bez względu bowiem na okoliczność, czy oskarżona miała zamiar spłaty kredytu z tytułu ewentualnego uzyskania karty kredytowej, czy też nie, istotą jej czynu było doprowadzenie (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Za rozporządzenie takie uznać należy bowiem wydanie karty kredytowej, w dodatku ze znacznym limitem kredytowym, osobie nie posiadającej stałego zatrudnienia (oskarżona straciła już wówczas pracę w firmie (...)). Oskarżona zatem jednym czynem, dopuściła się przestępstwa formalnego z narażenia, którego dokonanie nastąpiło z chwilą złożenia fałszywego oświadczenia, a jednocześnie podjęła działanie zmierzające bezpośrednio do osiągnięcia korzyści majątkowej poprzez wprowadzenie w błąd pracowników banku i doprowadzenie tego podmiotu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Kwalifikację kumulatywną uzasadniało więc to, że zbiory ustawowych znamion występków z art. 297 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. „krzyżowały się”, albowiem złożenie fałszywego oświadczenia stanowiło wprost znamię pierwszego z nich, a znamię drugiego o tyle, że było przejawem wprowadzenia pokrzywdzonego w błąd. W efekcie doszło do sytuacji przewidzianej w art. 11 § 2 k.k., iż czyn oskarżonej wyczerpywał znamiona określone w dwóch przepisach ustawy karnej, co uzasadniało skazanie za jedno przestępstwo na podstawie zbiegających się przepisów.

Ostatni z powołanych wyżej argumentów czyni bezzasadnym zarzut 4 apelacji - obrazy prawa materialnego - art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 2 k.k. w zb. z art. 297 k.k. poprzez błędną wykładnię dotyczącą przepisów dotyczących zbiegu przestępstw i poczynienie ustaleń, iż w niniejszym przypadku oskarżona dopuściła się usiłowania przestępstwa kwalifikowanego z art. 286 § 2 k.k. w zb. z art. 297 k.k., w przypadku gdy przestępstwa penalizowane przez niniejsze artykuły są samodzielnymi i zastosowanie zbiegu doprowadziło do wymierzenia wyższej kary. Jak bowiem wykazano wyżej, w tym przypadku w sposób oczywisty zachodziły warunki do zastosowania kumulatywnej kwalifikacji prawnej, określone w art. 11 § 2 k.k.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut obrazy art. 2 k.p.k., art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej zamiast swobodnej oceny dowodów w sprawie i na ich podstawie powzięcie wniosków, iż oskarżona dopuściła się zarzucanych jej przestępstw przy jednoczesnym pominięciu faktu, iż biegli powołani w sprawie wskazywali na istnienie licznych uchybień dotyczących dokumentacji we wcześniejszych okresach niezależnych od oskarżonej, niemożność stwierdzenia, kto dokonywał sporządzenia dokumentów wypłat z systemu komputerowego, czy stwierdzenia, że złożone pod dokumentami podpisy nie należą do żadnej z badanych osób. Jak już bowiem Sąd odwoławczy wskazał wcześniej, Sąd meriti nie pominął w rozumowaniu żadnej z powyższych okoliczności.

Nie można również zgodzić się obrońcą, iż dowolny charakter miała ocena okoliczności złożenia przez oskarżoną oświadczenia co do pobrania z kasy spółki środków pieniężnych, a następnie odwołania tego oświadczenia, a to ze względu brak jednoznacznej odpowiedzi biegłych co do podatności oskarżonej na wpływ osób trzecich w sytuacjach stresogennych. Nie można zgodzić się z obrońcą, że uchybieniem było odniesienie się przez biegłych lekarzy psychiatrów tylko do okoliczności dotyczących zdrowia psychicznego oskarżonej oraz jej poczytalności oraz nie poddanie ocenie kwestii, czy oskarżona jest podatna na wpływ wywierany przez osoby trzecie w sytuacjach znacznego stresu. Sąd Okręgowy na s. 38 uzasadnienia zaskarżonego wyroku stwierdził, że „na wniosek obrońcy oskarżonej M. K. (1), Sąd dopuścił również ustną opinię biegłego psychologa w celu ustalenia zakresu funkcjonowania oskarżonej w sytuacjach stresowych i zdolności podejmowania racjonalnych działań w takich warunkach. Biegła wskazała, że reakcja depresyjna, która nastąpiła u oskarżonej M. K. (1) mogła być wynikiem skumulowania się jej osobistych problemów, jak i problemów związanych z toczącym się postępowaniem. Jednocześnie, zdaniem biegłej, zapisy znajdujące się w oświadczeniach złożonych przez oskarżoną w lutym 2011 roku zawierają związki przyczynowo-skutkowe, są logiczne i nic nie wskazuje by towarzyszyły im zaburzenia myślenia /dowód: ustna opinia psychologiczna – k. 1216/”. Zatem omawiany w tym miejscu argument obrońcy nie jest trafny, skoro Sąd badał kwestię podatności oskarżonej na wpływ osób trzecich w sytuacjach stresowych, a w dodatku czynił to na wniosek obrońcy. Nie jest nieprawidłowością nieprzeprowadzenie z urzędu na tę samą okoliczność dowodu z opinii sądowo-psychiatrycznej, albowiem opinia sądowo-psychologiczna jest pełna i jasna, czego zresztą apelujący nie kwestionuje. Sąd ad quem uważa przy tym, że dokonana przez Sąd a quo ocena nie przekracza granic oceny swobodnej, skoro w istocie, w świetle zasad prawidłowego rozumowania, wiedzy i doświadczenia życiowego, brak przesłanek do przyjęcia zaburzeń myślenia oskarżonej (na co wskazała biegła psycholog, jak również biegli lekarze psychiatrzy) musi świadczyć, że jej zachowanie (napisanie oświadczeń o przywłaszczeniu mienia) nie było wynikiem nieracjonalnego, wywołanego naciskami, ugięcia się pod wpływem pracodawcy.

Apelujący nie ma racji wskazując, iż uchybieniem było dokonanie oceny wyjaśnień oskarżonej niezgodnie z zasadami wiedzy, w szczególności poprzez ich ocenę w świetle okresu próby w jakim miała być oskarżona w czasie popełnienia zarzucanych jej czynów, co miało odebrać walor wiarygodności jej wyjaśnieniom, gdy w trakcie wydawania wyroku doszło już do zatarcia skazania za poprzednio popełnione przestępstwo, co powodowało niemożność przytaczania jakichkolwiek okoliczności związanych z karalnością oskarżonej. Wprawdzie bowiem Sąd orzekający powołał się na okoliczności, związane ze stosowaniem wobec oskarżonej w przeszłości środka probacyjnego, ale miały one w niniejszej sprawie charakter na tyle marginalny, że w żaden sposób nie przesądzały o jej winie. Innymi słowy - gdyby tok rozumowania Sądu Okręgowego w ogóle nie zawierał wzmianki, wiążącej się z uprzednią karalnością oskarżonej, pozostałe dowody w całej rozciągłości pozwalałyby na wydanie wyroku skazującego.

Apelujący nie ma racji, że Sąd Okręgowy „przewartościował” okoliczności przemawiające na niekorzyść oskarżonej, w szczególności poprzez jednostronną oraz bezkrytyczną ocenę zeznań świadków oraz wyjaśnień złożonych przez współoskarżoną M. K. (2), skutkującą stwierdzeniem, iż to dzięki niej prezes spółki dowiedział się o nieprawidłowościach finansowych, jakich rzekomo dopuściła się oskarżona. Wbrew stanowisku obrońcy, wyjaśnienia M. K. (2) nie miały w niniejszej sprawie charakteru dowodu najistotniejszego, w szczególności przesądzającego o winie oskarżonej. M. K. (2) częściowo przyznała się do popełnienia zarzucanych jej czynów, a jej wyjaśnienia jedynie pośrednio obciążały oskarżoną, albowiem wynikało z nich, że poza pojedynczymi przypadkami, M. K. (2) nie brała udziału w procederze przestępczym współoskarżonej. Tej treści wyjaśnienia słusznie zostały uznane przez Sąd Okręgowy za wiarygodne, albowiem nie sposób było na gruncie zasady oceny swobodnej przyjąć, że M. K. (2), będąca podwładną M. K. (1), byłaby w stanie samodzielnie dopuścić się poważnych nadużyć finansowych bez wiedzy bezpośredniej przełożonej. Znamiennym jest przy tym, że M. K. (1) nie twierdziła w wyjaśnieniach, że to M. K. (2) ponosi winę za stwierdzone nieprawidłowości. W efekcie, wbrew stanowisku obrońcy, niewątpliwie nie mamy do czynienia z „przewartościowaniem” dowodów oskarżenia, w tym wyjaśnień współoskarżonej, a z ich oceną swobodną, uwzgledniającą całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej.

W świetle powyższych rozważań należało przyjąć, że zaskarżony wyrok zapadł bez uchybień, mogących uzasadniać uwzględnienie wniosków zawartych w apelacji obrońcy oskarżonej.

IV.

pozostałe rozstrzygnięcia.

O zwolnieniu oskarżonej i oskarżyciela posiłkowego od kosztów postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zgodnie z którym sąd może zwolnić oskarżonego lub oskarżyciela posiłkowego w całości lub w części od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, jeżeli istnieją podstawy do uznania, że uiszczenie ich byłoby dla nich zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów, jak również wtedy, gdy przemawiają za tym względy słuszności.

W przypadku oskarżonej M. K. (1) Sąd odwoławczy stanął na stanowisku, iż jej obecna sytuacja majątkowa, rodzinna i wysokość dochodów prowadzą do wniosku o zbytniej uciążliwości ewentualnego poniesienia przez nią kosztów sądowych. W szczególności nie posiada ona znaczących dochodów lub majątku, pozostając obciążoną wynikającym z wydanego w niniejszej sprawie wyroku obowiązkiem naprawienia szkody w znacznej wysokości. Co do oskarżyciela posiłkowego Sąd odwoławczy uznał, że za jego zwolnieniem od kosztów sądowych przemawiają względy słuszności, a więc okoliczności niezwiązane ze złą sytuacją materialną strony (do której odnoszą się pozostałe przesłanki zwolnienia wskazane w art. 624 § 1 k.p.k.), lecz - w tym przypadku - okoliczności związane ze sprawą i tokiem postępowania. Pomimo bowiem, że apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego okazała się bezzasadną, to jednak jej wniesienie wynikało niewątpliwie z podjętej w dobrej wierze próby uzyskania zmiany wyroku w interesie pokrzywdzonego. Należy przy tym wskazać, że apelację wniosła również strona przeciwna, a skutkiem jej rozpoznania była częściowa zmiana zaskarżonego wyroku w części, której treścią bezpośrednio zainteresowany jest również oskarżyciel posiłkowy. Stąd też Sąd Apelacyjny uznał, że ewentualne obciążenie oskarżyciela posiłkowego kosztami postępowania odwoławczego byłoby niesprawiedliwe i przez to niesłuszne.

Ze względu na zwolnienie stron od kosztów sądowych za postępowania odwoławcze, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 626 § 1 k.p.k. określił, że wydatkami tego postępowania obciążony zostanie Skarb Państwa.