Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dn. 12.01.2009 r. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

W pkt I. Uznał za niedozwolone i zakazał stosowania przez (...) Spółka Akcyjna w P. w obrocie z konsumentami następujących postanowień wzorca umowy o treści:

1.  „Utrata Karty (...) wskutek np. zgubienia lub kradzieży Karty skutkuje anulowaniem wszystkich Punktów zebranych przez Uczestnika na utraconej Karcie i w konsekwencji utratę uprawnienia do wymiany Punktów w Programie.".

2.  „ (...) nie ponosi odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody spowodowane utratą lub uszkodzeniem Karty (...).".

3.  „W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że Punkty zostały przyznane za niedokonane faktycznie zakupy towarów lub usług lub też osobom nieuprawnionym do ich zbierania w myśl niniejszego Regulaminu, następuje wstrzymanie możliwości wymiany Punktów na Prezenty czy Kupony, lub też wstrzymanie wydania Prezentu lub Kuponu do wyjaśnienia sprawy. Konsekwencje naruszenia Regulaminu określa pkt 12.4.".

4.  „W chwili udostępnienia na Stacjach Paliw nowego Katalogu Programu (...) lub, w przypadkach przewidzianych niniejszym Regulaminem, informacji o zmianach wprowadzonych do obowiązującego Katalogu, poprzedni Katalog lub udostępniane w inny sposób informacje o Partnerach, ich towarach lub usługach, zasadach przyznawania Rabatów itd., których dotyczy zmiana, przestają obowiązywać.".

5. „ (...) zastrzega sobie prawo zmian, w każdym czasie wartości punktowych
przypisanych do oferowanych Prezentów lub Kuponów w Programie (...). Wiążące jest określenie liczby Punktów przypisanych do danego towaru lub usługi w aktualnie obowiązującym Katalogu Programu.".

6. „Odpowiedzialność Organizatora ograniczona jest względem Uczestnika do wysokości wartości przysługującej korzyści (Rabatu, Prezentu).".

7. „Organizator nie ponosi odpowiedzialności za doręczenie i terminowość doręczenia

przez pocztę listów, przesyłek, a także za wszelkie inne działania Poczty Polskiej lub

firmy kurierskiej.".

8 „Dochodzenie roszczeń na drodze sądowej może nastąpić wyłącznie po wyczerpaniu i

procedury reklamacyjnej przewidzianej w niniejszym Regulaminie.".

9.  „(...)zastrzega sobie prawo zmiany niniejszego Regulaminu oraz Katalogu Programu (...), w dowolnym momencie w czasie trwania Programu (...). Wszelkie' zmiany w niniejszym Regulaminie lub Katalogu będą obowiązywały od dnia ich ogłoszenia na Stacjach Paliw oraz na (...)

10.  „W przypadku naruszenia postanowień niniejszego Regulaminu przez Uczestnika (...) uprawniony

jest do wykluczenia uczestnika z udziału w Programie. Wykluczenie z Programu powoduje utratę (anulowanie) zebranych punktów, utratę ważności Karty (...) oraz obowiązku zwrotu (...) oraz niezrealizowanych Zamówień Prezentów i Kuponów.".

11.  „(...)zastrzega sobie prawo zakończenia Programu (...)w każdym czasie po upływie 60 dni od dnia ogłoszenia takiej informacji na (...)oraz Stacjach Paliw. Punkty zebrane przez Uczestników nie wymienione na Prezenty w trakcie trwania Programu (...)zostają anulowane z dniem zakończenia Programu i nie podlegają wymianie na zasadach przewidzianych w niniejszym Regulaminie. Zamówienia Prezentów dokonane przed datą zakończenia Programu podlegają realizacji zgodnie z Regulaminem.".

12.  „Wszelkie spory wynikłe z tytułu wykonania zobowiązań związanych z Regulaminem będą rozstrzygane przez sąd właściwy dla siedziby (...).".

W pkt II. nakazał pobranie kasie Sądu Okręgowego w Warszawie od (...) Spółka Akcyjna w P. kwotę 7200 zł (siedem tysięcy dwieście
złotych) tytułem opłaty stałej od pozwu, od której uiszczenia powód był zwolniony z mocy
prawa.

W pkt III. zasądził od (...) Spółka Akcyjna w P. na rzecz

Stowarzyszenia Towarzystwo (...) w Z. kwotę 4320 zł (cztery tysiące trzysta dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W pkt IV. zarządził publikację prawomocnego wyroku w Monitorze Sądowym i Gospodarczym na koszt (...) Spółka Akcyjna w P..

Wyrokiem z dn. 30.10.2009 r. Sąd Apelacyjny w Warszawie uchylił zaskarżony wyrok w zakresie: punktu I podpunktów 3, 6, 8, 11 oraz punktów II i III i w tej części przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Warszawie - Sądowi Ochrony Konkurencji i Konsumentów do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego, oddalił apelację w pozostałej części.

W dn. 20.11.2011. r. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną pozwanej.

Rozpoznając sprawę ponownie Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił co następuje.

Powód w pozwach z dn. 17.03.2008 r. wniósł o uznanie za niedozwolone m.in. postanowień wzorca o treści:

I.„W przypadku uzasadnionego podejrzenia, że Punkty zostały przyznane za niedokonane faktycznie zakupy towarów lub usług lub też osobom nieuprawnionym do ich zbierania w myśl niniejszego Regulaminu, następuje wstrzymanie możliwości wymiany Punktów na Prezenty czy Kupony, lub tez wstrzymanie wydania Prezentu lub Kuponu do wyjaśnienia sprawy. Konsekwencje naruszenia Regulaminu określa pkt 12.4. "

(pkt 6.13. Regulaminu Programu (...) );

W ocenie powoda zakwestionowana klauzula powinna zostać uznana za niedozwoloną, gdyż wypełnia znamiona art. 385 ³ pkt 9 KC.

II. Odpowiedzialność Organizatora ograniczona jest wzglądem Uczestnika do wysokości wartości przysługującej korzyści (Prezentu, Rabatu). (Pkt 10.2. Regulaminu Programu (...) );

W ocenie powoda zakwestionowana klauzula powinna zostać uznana za niedozwoloną, gdyż wypełnia znamiona art. 385 ³ pkt 2 KC. Przepis ten przewiduje, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania. Pozwany nie może więc zastrzec Regulaminie, że jego odpowiedzialność jest ograniczona jest względem Uczestnika do wysokości wartości przysługującej konsumentowi korzyści.

III. Dochodzenie roszczeń na drodze sądowej może nastąpić wyłącznie po wyczerpaniu procedury reklamacyjnej przewidzianej w niniejszym Regulaminie.

(Pkt 11.6 Regulaminu Programu (...));

W ocenie powoda zakwestionowana klauzula powinna zostać uznana za niedozwoloną, gdyż wypełnia znamiona art. 385 ³ pkt 2 i pkt 21 KC. Przepis ten przewiduje, że niedozwolonymi postanowieniami umownymi są te, które w szczególności wyłączają lub istotnie ograniczają odpowiedzialność względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, a także które uzależniają tę odpowiedzialność od spełnienia przez konsumenta nadmiernie uciążliwych formalności.

W przedmiotowej sprawie pozwany zastrzegł, że wniesienie pozwu należy poprzedzić postępowaniem reklamacyjny. Tymczasem żaden przepis nie nakłada na konsumenta obowiązku wniesienia reklamacji.

IV. „(...)zastrzega sobie prawo zakończenia Programu (...)w każdym czasie po upływie 60 dni od dnia ogłoszenia takiej informacji na www.(...) oraz na Stacjach Paliw. Punkty zebrane przez Uczestników nie wymienione na Prezenty w trakcie trwania Programu (...)zostają anulowane z dniem zakończenia Programu i nie podlegają wymianie na zasadach przewidzianych w niniejszym Regulaminie. Zamówienia Prezentów dokonane przed datą zakończenia Programu podlegają realizacji zgodnie z Regulaminem "

(Pkt 12.5 Regulaminu Programu (...) );

Zakwestionowana klauzula powinna zostać uznana za niedozwoloną, ponieważ w świetle obecnych przepisów przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć konsumentowi zmieniony wzorzec umowy, tak aby konsument miał możliwość ustosunkowania się do takich zmian i odstąpienia od umowy, jeśli ich nie zaakceptuje. Regulaminy z wszelkimi wprowadzanymi przez przedsiębiorcę zmianami muszą zostać doręczone konsumentowi. Taki obowiązek wynika z art. 384 kodeksu cywilnego, zgodnie z którym ogólne warunki umów, wzory umów i regulaminy wiążą drugą stronę, jeżeli zostały jej doręczone przy zawarciu umowy.

Wywieszenie nowego Regulaminu na stacjach paliw lub też na stronie internetowej pozwanego nie spełnia warunku „doręczenia". Przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć konsumentowi w formie pisemnej nowy Regulamin.

Sąd Ochrony konkurencji i Konsumentów zważył co następuje:

Stosownie do art. 385 ¹ § 1 kc za niedozwolone postanowienia umowne uznać należy te postanowienia umowy, które kształtują prawa i obowiązki konsumentów w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.

W ocenie sądu postanowienie określone w pkt 6.13 Regulaminu nie stanowi niedozwolonego postanowienia umownego. Postanowienie to przewiduje możliwość wstrzymania wymiany Punktów ew. wstrzymania wydania Prezentu lub kuponu do czasu wyjaśnienia sprawy w przypadku uzasadnionego podejrzenia, iż punkty zostały przyznane za niedokonane zakupy lub zostały przyznane osobom nieuprawnionym do ich zbierania. Zastrzeżenie wstrzymania wymiany Punktów czy wydania Prezentu lub kuponu do czasu wyjaśnienia sprawy przez pozwanego nie można uznać za sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszające interesy konsumentów szczególnie w przypadku gdyby okazało się, że rzeczywiście punkty zostały przyznane osobom nieuprawnionym.

Odnośnie pkt 10.2 Regulaminu to, zgodnie z postanowieniem, pozwany odpowiada wobec konsumenta do wysokości wartości Rabatu czy Prezentu.

Zważywszy, iż celem Programu (...) jest nagradzanie uczestników dokonujących zakupów na stacjach paliw to ograniczenie odpowiedzialności pozwanego do wysokości ew. nagrody nie można uznać za istotne ograniczenie odpowiedzialności pozwanego względem konsumenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.

Odnośnie pkt 11.6 Regulaminu to złożenie reklamacji przez konsumenta nie można uznać za sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszający interes konsumenta. Reklamacje są stosowane powszechnie w obrocie konsumenckim, zmierzają one do wyjaśnienia spraw spornych między stronami przed ew. w daniem się przez konsumenta w kosztowny i absorbujący spór przed Sądem.

Odnośnie pkt 12.5 Regulaminu to, wbrew twierdzeniom powoda, postanowienie to jest zgodne z art. 384 § 2 kc, gdyż konsumenci, uczestniczący w Programie z łatwością mogą dowiedzieć się o zakończeniu Programu na stacjach paliw lub na stronie internetowej pozwanego (art. 384 § 2, § 4 kc), bowiem w taki sam sposób dowiedzieli się o samym Programie i zasadach przystąpienia do Programu. Zakreślony zaś postanowieniem 60-dniowy termin jest, zdaniem Sądu, wystarczający na realizację przez konsumenta uprawnień wynikających z Programu.

Mając pow. na uwadze orzeczono jak w sentencji.

O kosztach orzeczono stosownie do art. 98, 99, 100 kpc.

/-/ SSR (del.) Danuta Brejtkopf