Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 marca 2013 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie

w dniu 26 marca 2013 roku w Sieradzu

odwołania K. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 15.11.2012 roku Nr (...)

w sprawie K. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje K. W. prawo do emerytury od dnia 2 listopada 2012 roku,

2.  Ustala, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt IV U 1092/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.11.2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił K. W. prawa do emerytury na podstawie ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) w związku z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W odwołaniu z dnia 26.11.2012r., w/w wnosił o uznanie jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie B.w W. i przyznanie prawa do emerytury.

W odpowiedzi organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wskazując, że na wymagane 15 lat pracy w szczególnych warunkach odwołujący nie udowodnił żadnego okresu.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

K. W., urodzony (...)

W okresie od 01.09.1968 – 30.06.1971, K. W. uczęszczał do (...) przy (...) w W..

Od 01.07.1971 – 31.01.1994, w/w był zatrudniony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W. z tym, że od 27.10.1972 – 15.10.1974, odbywał zasadniczą służbę wojskową.

Do momentu powołania do wojska, K. W. pracował jako operator węzła betoniarskiego. Praca polegała na obsłudze maszyny do produkcji betonu. Węzeł był mechanicznie zasypywany żwirem i cementem, a wyrobiony beton wypuszczany do tzw. samochodów- gruszki. Maszyna produkowała około 700l betonu - w jednym rzucie 1m ³.

Decyzją Komisji Egzaminacyjno – Kwalifikacyjnej, w dniu 30.03.1974r., przyznano K. W. prawo do obsługi ciężkich maszyn budowlanych klasy trzeciej – żurawie wieżowe.

Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej ciągu 30 dni, wnioskodawca zgłosił się do pracy i wykonywał pracę na stanowisku operatora żurawia wieżowego przez okres około 4 lat pracy na stanowisku operatora żurawia wieżowego, po czym ponownie wykonywał pracę operatora węzła betoniarskiego.

K. W. pracował m.in. przy budowie osiedla mieszkaniowego w B., przy budowie hali produkcyjnej Zakładów (...) w P., obsługując węzeł betoniarski. W czasie wyrabiania betonu był hałas i kurz. Węzeł betoniarski był zaliczany do sprzętu ciężkiego.

W okresie od 1.12.1993-31.01.1994r., gdy nie było produkcji, K. W. powierzono obowiązki betoniarza i lastrykarza. Praca polegała na wyrównywaniu betonu na drogach, chodnikach (zeznania świadków J. M., S. W., zeznania wnioskodawcy zawarte na płycie CD – 00:18:10 – 00:43:05 k. 81, kserokopia uprawnienia maszynisty ciężkich maszyn budowlanych i drogowych, k. 72; poświadczone za zgodność z oryginałem dokumenty osobowe, zawierające m.in. przebieg pracy zawodowej, protokoły Komisji Kwalifikacyjnej, umowa o odbyciu stażu wstępnego, angaże, świadectwo pracy, zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, karty obiegowe zmiany, wypowiedzenie umowy o pracę, zakres obowiązków i czynności/akta sprawy; Rp – 7 k. 218 akt ZUS).

W dniu 04.10.2012r., K. W. złożył w ZUS wniosek o emeryturę (wniosek z załącznikami/akta ZUS).

Po rozpoznaniu wniosku organ rentowy uznał za udowodnione łącznie 30 lat, 2 miesiące i 1 dzień okresów składkowo – nieskładkowych, w tym żadnego w szczególnych warunkach ( k. 17/akta ZUS).

Decyzją z dnia 15.11.2012r., odmówiono K. W. przyznania prawa do emerytury (decyzja k. 18/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym.

Ustalenia dotyczące charakteru pracy wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W. , Sąd oparł na zeznaniach świadków J. M., S. W., zeznaniach wnioskodawcy. Zeznania są spójne, logiczne i nie zawierają sprzeczności. Korelują także z obszerną dokumentacją osobową nadesłaną przez archiwum, zawierającą m.in. przebieg pracy zawodowej, protokoły Komisji Kwalifikacyjnej, angaże, świadectwo pracy, zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, karty obiegowe zmiany, wypowiedzenie umowy o pracę, zakres obowiązków i czynności.

W świetle powyższych dowodów uprawnione jest twierdzenie , że praca K. W. w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W. od 01.07.1971 – 30.11.1993, nosiła znamiona wykonywanej w szczególnych warunkach, bowiem w wymienionym okresie wnioskodawca wykonywał pracę operatora ciężkiego sprzętu budowlanego – żurawia wieżowego i węzła betoniarskiego, kwalifikowaną do prac w szczególnych warunkach wg. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie K. W. jest zasadne.

W myśl art. 184 ust . 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2009, Nr 153, poz. 1227 ze zm.), ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (ust. 2).

Prawo do emerytury z uwagi na pracę w szczególnych warunkach regulują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z jego §3 i §4 pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Dla celów ustalania uprawnień, o których mowa w ust. 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2).

Zgodnie z § 2 ust. 1 cyt. rozporządzenia konieczne jest, by praca taka wykonywała była stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku. Ustęp 2 cyt. paragrafu stanowi, że okresy pracy o których mowa w ust. 1 stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie §1 ust. 2 rozporządzenia, lub świadectwie pracy. §11 ust. 2 w/w rozporządzenia stanowi, iż właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Zgodnie z wykazem A działu V poz. 3 załącznika do rozporządzenia z 7.02.1983r., pracami w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do ubiegania się o emeryturę w niższym wieku, są prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych.

Postępowanie dowodowe wykazało, że w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie (...) w W. od 01.07.1971 – 31.01.1994, K. W. wykonywał pracę w szczególnych warunkach w rozumieniu cyt. przepisów.

W ocenie Sądu ustalenia faktyczne prowadzą do jednoznacznego wniosku, że wnioskodawca spełnił warunek co najmniej 15 – letniego zatrudnienia w szczególnych warunkach, bowiem wskazany wyżej okres stanowi co najmniej 15 lat.

Zgodnie z treścią art. 118 ust. 1 i 1 a cyt. ustawy, organ rentowy wydaje decyzję w sprawie prawa do świadczeń (…) po raz pierwszy w ciągu 30 dni od wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania tej decyzji. W razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Użyte w art. 118 sformułowanie „wyjaśnienie ostatniej okoliczności niezbędne do wydania przez organ rentowy decyzji” należy rozumieć w ten sposób, iż 30 – dniowy termin winien być liczony od jej „faktycznego wyjaśnienia”. W konsekwencji jeżeli organ rentowy nie wyda decyzji pozytywnej w sprawie ustalenia prawa do świadczenia lub nie wypłaci tego świadczenia w terminie 30 dni od tak określonej „daty wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania przez organ decyzji”, a następnie w wyniku przeprowadzonego postępowania - okaże się, że w tej dacie zostały już faktycznie wyjaśnione wszystkie okoliczności niezbędne dla wydania takiej decyzji, wówczas organ rentowy obowiązany jest do wypłaty odsetek od tego świadczenia (tak SN w wyroku z dnia 22.04.2004r. III UA 1/04 OSN OSNP 2004/23/406, wyroku z dnia 14 września 2007r., sygn. III UK 37/07, OSNP 2008/21-22/326).

W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie na etapie postępowania przed ZUS-em i na dzień wydania decyzji, nie było możliwe ustalenie przesłanki pracy w szczególnych warunkach. Dopiero w toku postępowania odwoławczego, na podstawie zgromadzonych dowodów, tj. zeznań świadków i dokumentów osobowych, możliwe było dokonanie tych ustaleń. Dlatego też organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania zaskarżonej decyzji.

Z tych względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ^{( 14)}§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał K. W. prawo do emerytury od osiągnięcia wieku (pkt 1 wyroku), ustalając jednocześnie, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji (pkt 2wyroku).