Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2016 r. w Lublinie

sprawy G. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 20 października 2015 r. sygn. akt VII U 438/15

oddala apelację.

Małgorzata Rokicka-Radoniewicz Barbara Hejwowska Krystyna Smaga

III AUa 1199/15

UZASADNIENIE

Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 5 stycznia 2015 roku stwierdził, że G. C. jako osoba prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach:

- od 27 grudnia 1999 roku do 31 grudnia 1999 roku

- od 18 listopada 2002 roku do 29 listopada 2002 roku

- od 16 grudnia 2002 roku do 31 grudnia 2002 roku

- od 1 kwietnia 2006 roku do 30 kwietnia 2006 roku

- od 1 czerwca 2007 roku do 30 czerwca 2007 roku.

Od tej decyzji odwołanie do Sądu Okręgowego w Lublinie G. C. domagając się jej zmiany i ustalenia, że we wskazanych okresach podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę z (...). W miesiącach grudzień 1999 roku oraz listopad i grudzień 2002 roku pozostawała nieprzerwanie w stosunku pracy i za miesiące te osiągnęła wynagrodzenie wyższe niż minimalne, obowiązujące wówczas wynagrodzenie za pracę, bez znaczenia więc jest fakt, że w tych miesiącach pozostawała częściowo na urlopie bezpłatnym. Nadto w miesiącach kwiecień 2006 roku i czerwiec 2007 roku również pozostawała w stosunku pracy, nie korzystała z urlopów bezpłatnych czy zasiłków chorobowych, a wynagrodzenie (wyższe niż minimalne wynagrodzenie za pracę) wypłacono jej z opóźnieniem z winy pracodawcy.

Sąd Okręgowy w Lublinie wyrokiem z dnia 20 października 2015 roku zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że G. C. nie podlegała obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą w okresach od 27 do 31 grudnia 1999 roku, od 18 do 29 listopada 2002 roku, od 16 do 31 grudnia 2002 roku, od 1 do 30 kwietnia 2006 roku i od 1 do 30 czerwca 2007 roku. Sąd Okręgowy orzekł, że zgodnie z art. 9 ust. 1 i 1a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych regulującym sytuacje, w której u jednej osoby następuje zbieg tytułów ubezpieczenia, osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 (pracownicy) spełniające jednocześnie warunki do objęcia ich obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowane ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy. Ubezpieczeni pracownicy, o których mowa wyżej, a których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od "kwoty minimalnego wynagrodzenia" określanej na podstawie odrębnych przepisów, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

W okresach od 27 grudnia 1999 roku do 31 grudnia 1999 roku, od 18 listopada 2002 roku do 29 listopada 2002 roku oraz od 16 grudnia 2002 roku do 31 grudnia 2002 roku skarżąca korzystała z urlopu bezpłatnego udzielonego jej przez pracodawcę na podstawie przepisów kodeksu pracy (art. 174), a więc pozostawała w stosunku pracy, a biorąc pod uwagę przeliczenie na okres miesiąca, osiągnęła w miesiącach grudzień 1999 roku, listopada 2002 roku oraz grudzień 2002 roku wynagrodzenie przekraczające minimalne wynagrodzenie określone dla tych miesięcy. Odnośnie zaś miesięcy: kwiecień 2006 roku i czerwiec 2007 roku, wnioskodawczyni pozostająca nadal, nieprzerwanie w stosunku pracy, uzyskała wynagrodzenie wyższe od wynagrodzenia minimalnego i bez znaczenia jest fakt, iż wynagrodzenie to zostało wypłacone z opóźnieniem z winy pracodawcy. Wykładnia systemowa, funkcjonalna i celowościowa art. 9 ust. 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych prowadzi do wniosku, że pojęcie "podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe" użyte w art. 9 ust. 1a ww. ustawy należy rozumieć jako wynagrodzenie za pracę wynikające z treści stosunku pracy, a nie - jako przychód zdefiniowany w art. 4 pkt 9 ww. ustawy.

Od tego wyroku apelację wniósł organ rentowy – Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. zaskarżając wyrok w części dotyczącej zmiany decyzji poprzez ustalenie, że w okresach od 27 do 31 grudnia 1999 roku, od 18 do 29 listopada 2002 roku i od 16 do 31 grudnia 2002 roku wnioskodawczyni nie podlega ubezpieczaniu jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą. Wyrokowi zarzucał naruszenie prawa materialnego poprzez:

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisu art.6 ust.1 pkt.1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i przyjęcie, że w okresie urlopu bezpłatnego wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu umowy o pracę;

- błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie przepisu art.9 ust.1 i 1a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i przyjęcie, że w stosunku do wnioskodawczyni w czasie urlopu bezpłatnego nastąpił zbieg tytułów ubezpieczeń społecznych;

- niezastosowanie art.6 ust.5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez nieuznanie, że wnioskodawczyni w okresie urlopu bezpłatnego jako niepodlegająca ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy podlegała ubezpieczaniu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Wnosił o zmianę wyroku w części i ustalenie, że wnioskodawczyni nie podlegała ubezpieczeniom z tytułu prowadzonej działalności w okresach od 1 do 30 kwietnia 2006 roku i od 1 do 30 czerwca 2007 roku oraz oddalenie odwołania w pozostałej części.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela wykładnię przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dokonaną przez Sąd Okręgowy oraz argumentację prawną zawartą w uzasadnieniu wyroku.

Stosunek pracy łączący wnioskodawczynię z Przedsiębiorstwem Budownictwa (...) w L. stanowi niewątpliwie bezwzględny tytuł ubezpieczenia (art. 9 ust. 1 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2015 roku, poz.121), mający pierwszeństwo przed tytułem ogólnym ubezpieczenia jakim jest prowadzenie przez skarżącą pozarolniczej działalności (art. 6 ust. 1 pkt 5 ustawy). W związku z tym, wnioskodawczyni pozostając w stosunku pracy z mocy prawa podlegała ubezpieczeniom społecznym jako pracownik (art. 9 ust. 1 ustawy). Posiadała zatem status ubezpieczonego z tego tytułu i stanu tego nie zmienia udzielenie przez pracodawcę kilkudniowych urlopów bezpłatnych – fakt udzielenia urlopu nie powoduje ustania tytułu ubezpieczenia, aczkolwiek w tym okresie nie istnieje obowiązek odprowadzenia składki i nie jest to okres składkowy. Wynika to z przepisów art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i 2a i art. 13 pkt 1 powołanej ustawy.

Odstępstwo od powyższej zasady uregulowane w przepisie art. 9 ust. 1a ustawy, stanowiącym, że ubezpieczeni, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5a, podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów, ma zastosowanie jedynie w sytuacji nieosiągnięcia wynagrodzenia za pracę w kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalonego na podstawie odrębnych przepisów. Z uwagi na uzyskanie przez wnioskodawczynię w spornych okresach przychodu przekraczającego kwotę minimalnego wynagrodzenia, przepis ten w ustalonym stanie faktycznym nie ma w stosunku od niej zastosowania.

Z tych względów i na mocy powołanych przepisów oraz arrt.385 KPC Sąd Apelacyjny orzekł, jak w sentencji.