Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 lipca 2015 roku

Sąd Rejonowy w Gryficach Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Agnieszka Bielecka

Protokolant: protokolant Kamila Balicka

po rozpoznaniu w dniu 20 lipca 2015 roku w Gryficach

sprawy z powództwa mał. D. i K. S. (1) reprezentowanych przez K. S. (2)

przeciwko P. S. (1)

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa od pozwanego P. S. (1) PESEL: (...) alimenty na rzecz mał. D. S. (1) PESEL:(...) oraz mał. K. S. (1) PESEL:(...) z kwoty po 600 zł. miesięcznie ustalonej wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 17 października 2013r. w sprawie X RC 659/11 do kwoty po 700 zł. (siedemset złotych) miesięcznie, łącznie 1400zł., poczynając od 01 lipca 2015r. płatne z góry do dnia 15. każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi w wysokości 8% w stosunku rocznym w razie opóźnienia w płatności każdej z rat i z dalszymi odsetkami ustalonymi ustawowo,

II.  oddala powództwo w pozostałej części,

III.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Gryficach) kwotę 120zł. (sto dwadzieścia złotych) tytułem kosztów sądowych,

IV.  nadaje wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności

Agnieszka Bielecka

UZASADNIENIE

Występująca w imieniu małoletnich powodów D. i K. S. (1) ich matka K. S. (2) skierowała do Sądu pozew przeciwko P. S. (1) o podwyższenie alimentów z kwoty po 600 zł miesięcznie do wysokości po 1000 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich. W uzasadnieniu wskazała, iż przekazywana przez pozwanego kwota alimentów stanowi jedyną formę wsparcia na rzecz mał. powodów, zaś w toku ostatniego orzekania o alimentach celowo wprowadził Sąd w błąd co do swoich możliwości finansowych, ukrywając fakt łożenia na swoją byłą konkubinę i jej córkę.

W toku rozprawy P. S. (1) zaprzeczył twierdzeniom matki małoletnich w zakresie podania przez siebie nieprawdziwych informacji na temat swojej sytuacji materialnej. Wskazał, iż chciałby bardziej wspierać swoje dzieci, jednakże postawa ich matki, która utrudnia mu utrzymywanie z nimi kontaktów, zniechęca go do tego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

P. S. (1) i K. S. (2) byli małżeństwem w okresie od 6 września 2003 r. do 17 października 2013 r. Ze związku małżonków pochodzi dwoje małoletnich dzieci – K. S. (1) urodzony w dniu (...) oraz D. S. (1) urodzona w dniu (...).

Dowód:

Skrócony odpis aktu małżeństwa k. 4 w aktach sprawy X RC 659/11

Skrócony odpis aktu urodzenia k. 4 w aktach sprawy X RC 659/11

Wyrok rozwodowy k. 663 w aktach sprawy X RC 659/11

Ostatnim rozstrzygnięciem było zasądzenie alimentów na rzecz powodów w kwocie po 600 zł. wyrokiem rozwodowym z dnia 17.10.2013 r. w sprawie X RC 659/11 Sądu Okręgowego w Szczecinie. W dacie ostatniego orzekania o alimentach wyrokiem rozwodowym z dnia 17.10.2013 r. w sprawie X RC 659/11 Sądu Okręgowego w Szczecinie K. S. (2) miała 39 lat i razem z dziećmi mieszkała w N.. M.. K. miał wówczas 13 lat i uczęszczał do I klasy gimnazjum, natomiast mał. D. miała 8 lat i była uczennicą II klasy szkoły podstawowej. K. S. (2) zatrudniona była firmie (...) wakacje nad morzem” jako manager na ¾ etatu, uzyskując dochód w kwocie 1300 zł. W okresie bezpośrednio poprzedzającym wydanie wyroku pozostawała na zwolnieniu lekarskim i otrzymywała 80% wynagrodzenia. Matka małoletnich otrzymywała też świadczenia alimentacyjne od P. S. (1) w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich. Suma to została ustalona wyrokiem Sądu Rejonowego w Gryficach z dnia 25 października 2011 r., sygn. akt III RC 69/11, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 18 maja 2012 r., sygn. akt XRCa 27/12. Najistotniejszym stałym wydatkiem w budżecie domowym rodziny był koszt utrzymania wspólnego lokalu mieszkalnego, który obejmował czynsz - w kwocie 320 zł miesięcznie, rachunki za energię elektryczną – 230-250 zł miesięcznie, rachunki za gaz - 300 zł miesięcznie, opłaty za wodę – 180 zł miesięcznie, opłaty za

wywóz śmieci – 70 zł miesięcznie oraz abonament za telewizję, telefon i Internet – 130 zł miesięcznie. Zakres potrzeb małoletnich nie wykraczał poza potrzeby ich rówieśników, gdyż rozwijali się oni prawidłowo. Jedynym problemem zdrowotnym mał. K. była wada zgryzu, która wymagała korzystania z opieki ortodonty. Koszt utrzymania małoletnich obejmował m.in. wydatki na wyżywienie każdego z nich– ok. 60 zł dziennie, wydatki związane z zakupem podręczników, które wynosiły 600 zł rocznie w przypadku mał. K. i 400 zł w przypadku mał. D. oraz koszt zakupu odzieży, który był uzależniony od pory roku. Poważnym wydatkiem były też koszty związane z ochroną zdrowia małoletnich, szczególnie zaś koszt leczenia ortodontycznego mał. K., gdyż małoletni korzystał z aparatu na zęby zakupionego przez jego matkę za cenę 3000 zł.

Dowód:

Przesłuchanie pozwanej K. S. (2) w charakterze strony k. 628 w aktach sprawy X RC 659/11

W tym samym czasie pozwany P. S. (1) miał 37 lat i mieszkał z rodzicami w K.. W dniu (...) urodziła mu się córka mał. M. S., z której matką, B. A., rozstał się ostatecznie w grudniu 2013 r.. Pozwany zatrudniony był w Państwowej Straży Pożarnej i uzyskiwał z tego tytułu dochód w kwocie 3000 zł, która ulegała podwyższeniu o różnego rodzaju dodatki do wynagrodzenia. W związku z potrąceniami dokonywanymi w toku egzekucji komorniczej tytułem spłaty zobowiązań zaciągniętych w okresie trwania małżeństwa z K. S. (2) pozwany otrzymywał 60% tej kwoty, tj. około 1700 zł. Najistotniejszym wydatkiem P. S. (1) były świadczenia alimentacyjne w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich zasądzone od niego na mocy wyżej wspomnianego wyroku częściowego. P. S. (1) zobowiązał się też do wspierania B. A., przekazując jej kwotę 500 zł miesięcznie tytułem kosztów utrzymania.

Dowód:

Wyrok Sądu Rejonowego w Gryficach k. 388

Wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie k. 393

Przesłuchanie powoda P. S. (1) w charakterze strony k. 628 w aktach sprawy X RC 659/11

Obecnie K. S. (2) ma 42 lata i mieszka wraz z dziećmi w R.. M.. K. ma 15 lat i jest uczniem III klasy gimnazjum, natomiast mał. D. ma 10 lat i uzyskała promocję do IV klasy szkoły podstawowej. Aktualnie matka małoletnich zatrudniona jest na podstawie umowy agencyjnej jako agent do spraw pozyskiwania nieruchomości do sprzedaży i uzyskuje wynagrodzenie w kwocie uzależnionej od ilości podpisanych umów. Prowizja z tytułu zawarcia jednej umowy wynosi 50 zł. W czerwcu 2015r. K. S. (2) uzyskała z tego tytuł dochód w kwocie 600zł netto. Najistotniejszym wydatkiem w budżecie domowym rodziny jest w dalszym ciągu koszt utrzymania mieszkania, który w ostatnim czasie obejmował czynsz ok. 260zł miesięcznie, opłaty za wodę 90zł miesięcznie, rachunki za prąd – 250zł co dwa miesiące, opłaty zaliczkowe za gaz – 270zł co 2 miesiące i wywóz śmieci 25 zł miesięcznie. Rodzina korzysta też z telewizji i (...), ponosząc z tego tytułu wydatek w kwocie 70 zł miesięcznie. Małoletnie dzieci K. S. (2) są w miarę zdrowe. Jedynym problemem zdrowotnym w rodzinie pozostaje wciąż wada zgryzu mał. K.. W dalszym ciągu leczony jest on u ortodonty. W najbliższym czasie leczenie małoletniego ma zostać zakończone i w sierpniu odbędzie się kolejna wizyta u ortodonty, której koszt wyniesie ok. 150zł. Na początek nadchodzącego roku szkolnego zaplanowane zostało zdjęcie aparatu i założenie nowego, co obejmie koszt ok. 1000zł. Innym wydatkiem na rzecz mał. K. są koszty związane z początkiem nowego roku szkolnego, które obejmują zakup książek do szkoły - ok. 430zł., strój sportowy i buty na halę. M.. D. również prawidłowo się rozwija. Jej stan zdrowia nie wymaga żadnych dodatkowych nakładów. Małoletnia interesuje się natomiast muzyką i jazdą konną, co skłania jej matkę do ponoszenia nakładów celem rozwoju zainteresowań córki. W ostatnim roku szkolnym mał powódka korzystała z dodatkowych zajęć muzycznych, uczęszczając na lekcje gry na keyboardzie i lekcje śpiewu, co obejmowało koszt 40 zł tygodniowo. Od września planuje natomiast podjąć odpłatną naukę gry na gitarze. Małoletnia musiała natomiast zrezygnować z jazdy konnej, gdyż jej matka nie była w stanie finansować tego typu zainteresowań, zwłaszcza w okresie wydatków związanych z początkiem nowego roku szkolnego, które obejmują m.in. koszt zakupu książek - ok. 360zł oraz koszt wyprawki, w tym zakupu tornistra - ok. 200 zł.

Dowód:

Sprawozdanie z wywiadu środowiskowego k. 65-67

Przesłuchanie matki małoletnich K. S. (2) w charakterze strony k. 71

Zeznania świadka B. A. k.45

Zeznania świadka A. J. k. 45-46

Obecnie P. S. (1) ma 39 lat i nadal mieszka z rodzicami w K.. W dalszym ciągu zatrudniony jest w Państwowej Straży Pożarnej i uzyskuje z tego tytułu dochód na dotychczasowym poziomie. W związku z toczącym się postępowaniem egzekucyjnym o zaległe zobowiązania dysponuje jedynie częścią swoich zarobków w kwocie ok. 1200 zł miesięcznie. Pozwany nie założył nowej rodziny, stąd też oprócz mał. powodów oraz ich przyrodniej siostry mał. M. S. nie posiada nikogo na swoim utrzymaniu. Świadczenia alimentacyjne stanowią największy stały wydatek pozwanego i wynoszą obecnie po 600 zł miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów. W przypadku mał. M. alimenty realizowane są w drodze zawartej uprzednio umowy darowizny, na mocy której otrzymała ona kwotę 30 000 zł z zastrzeżeniem przeznaczania jej na zaspokojenie roszczeń alimentacyjnych w okresie od listopada 2012 r. do grudnia 2018 r. Ponadto P. S. (1) przekazuje jej matce, B. A., kwotę 500 zł miesięcznie celem pokrycia kosztów utrzymania zajmowanego przez matkę i córkę mieszkania. Oprócz ponoszenia tych wydatków pozwany partycypuje też w kosztach zajmowanego wspólnie z rodzicami mieszkania, przekazując im kwotę 500 zł. miesięcznie.

Dowód:

Przesłuchanie pozwanego P. S. (1) w charakterze strony k. 71

Zeznania świadka B. A. k.45

Zeznania świadka A. J. k. 45-46

Zeznania świadka D. S. (2) k. 46

Zeznania świadka P. C. k. 70

Zaświadczenie o zarobkach P. S. (2) k. 31

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowody wykazane przy omawianiu jego poszczególnych elementów, są one w ocenie Sądu przekonujące i tworzą spójną całość.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo oparte o przepis art. 128 i 133§1 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego okazało się częściowo uzasadnione. Zgodnie z powołanym przepisem można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w razie zmiany stosunków. Przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb uprawnionych do alimentacji lub istotne zmniejszenie czy ustanie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego do alimentacji, wskutek czego ustalony wcześniej zakres świadczeń alimentacyjnych wymaga stosownego skorygowania.

Przepis kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zwerbalizowany w art. 133§1 krio określa przesłanki istnienia obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Z brzmienia przepisu wynika zatem jasno, że obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka trwa do czasu uzyskania przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania. Jedną z okoliczności zwalniających rodzica z obowiązku alimentacyjnego jest fakt posiadania przez dziecko dochodów własnych, zezwalających na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka nie jest ograniczony przez żaden sztywny termin. Miarodajną okolicznością, od której zależy trwanie bądź ustanie tego obowiązku, jest to, czy dziecko może utrzymać się samodzielnie.

Jest oczywistym, że zarówno mał D., jak też mał. K. są na etapie nauki szkolnej i nie są w stanie utrzymać się samodzielnie.

Sąd rozważał zatem, czy od poprzedniego ustalenia alimentów nastąpiła istotna zmiana po którejkolwiek ze stron przemawiająca za uwzględnieniem żądania powodów.

W przedmiotowej sprawie po stronie P. S. (1) – ojca powodów Sąd nie dopatrzył się żadnych istotnych zmian skutkujących pogorszeniem sytuacji materialnej. Pozwany uzyskuje zarobki na dotychczasowym poziomie i w dalszym ciągu mieszka u rodziców, co pozwala mu ponosić niższe koszty swojego utrzymania.

Jeżeli natomiast chodzi o potrzeby dzieci Sąd nie dopatrzył się okoliczności uzasadniających stwierdzenie, iż nastąpił ich istotny wzrost. Matka małoletnich poinformowała Sąd, iż wzrost potrzeb małoletnich spowodowany był przez koszt dodatkowych zajęć dzieci, konieczność zakupu nowej odzieży oraz koszty przejazdu. W świetle całokształtu okoliczności sprawy jedynie pierwsza z przesłanek tj. koszt uczestnictwa w dodatkowych zajęciach pozaszkolnych wymaga ponoszenia regularnych wydatków. Zakup odzieży stanowi natomiast wydatek, który nie ma już tak powtarzalnego charakteru. W przeciwieństwie do innych produktów odzież ma charakter trwały i co do zasady nie bywa tak często nabywana. Kolejnym wydatkiem, który w ocenie K. S. (2) uzasadnia podwyższenie alimentów jest wskazany przez nią koszt dojazdów małoletnich do szkoły. Wskazać jednak należy, iż mał. powodowie zmuszeni byli dojeżdżać do szkół już w dacie ostatniego orzekania o alimentach. Z tego powodu koszt dojazdu do szkoły nie stanowi przesłanki uzasadniającej podwyższenie alimentów. Niezależnie od powyższego podkreślić jednak należy, iż sytuacja materialna małoletnich i ich matki uległa pogorszeniu. W dacie ostatniego orzekania o alimentach K. S. (2) posiadała stałe zatrudnienie i nawet, jeżeli w okresie bezpośrednio poprzedzającym wydanie wyroku pozostawała na zwolnieniu lekarskim, to uzyskiwała jednak stały dochód. Obecnie natomiast nie posiada stałej pracy i prowadzi działalność w oparciu o umowę agencyjną bez prawa do stałych zarobków. Matka małoletnich odziedziczyła wprawdzie część domu po matce i sprzedała swój udział za kwotę 400 000 zł, niemniej jednak uzyskana kwota została przeznaczona na zaspokojenie potrzeb rodziny. Pozwany nie interesuje się bowiem losem dzieci, ograniczając się do uiszczania alimentów na ich rzecz oraz przekazywania im sporadycznych upominków. Obecnie stara się odbudować wzajemne relacje, przejawiając jednak zniecierpliwienie w tym kierunku. Dostrzega niechęć dzieci wobec siebie i nie potrafi pogodzić się z faktem, iż to on sam doprowadził do pogorszenia wzajemnych relacji, poprzez pogardliwe odnoszenie się do matki małoletnich oraz okazywanie niechęci mał. K., któremu wypominał nadwagę. W tym stanie rzeczy jedynie K. S. (2) sprawuje opiekę nad małoletnimi, okazując im codzienną troskę i staranie, a zatem jej wkład pieniężny w utrzymanie dzieci powinien być odpowiednio niższy. Istotnym jest też fakt, iż pozwany może na nowo podjąć działalność w zakresie usług remontowych albo czerpać dochód z działalności prowadzonej na podstawie zdobytych wcześniej uprawnień w zakresie nauki sportów wodnych. Jeśli to uczyni, wówczas będzie mógł bez problemu zaspokoić roszczenia alimentacyjne wszystkich swoich małoletnich dzieci.

Bezzasadnym byłoby jednak podwyższenie alimentów z kwoty po 600 zł. do wysokości po 1000 zł na rzecz każdego z małoletnich. Nawet, jeżeli pozwany posiada stałą pracę w Straży Pożarnej oraz ma uprawnienia i doświadczenie niezbędne do wykonywania innego rodzaju prac, to mał. K. i mał. D. nie są jego jedynymi dziećmi uprawnionymi do alimentacji. P. S. (1) posiada jeszcze córkę, mał. M. i zobowiązany jest łożyć również na jej utrzymanie. Pozwany nie może przedkładać swoich obowiązków wobec powodów ponad potrzeby swojej najmłodszej córki, gdyż byłoby to niesprawiedliwe. Nawet gdyby podjął dodatkowe zajęcie, polepszając swoją sytuację materialną, to i tak poprawa jego statusu powinna mieć wpływ na podwyższenie stopy życiowej wszystkich jego dzieci. Na uwagę zasługuje też fakt, iż P. S. (1) wciąż jeszcze spłaca zobowiązania, które zaciągnął w porozumieniu z byłą małżonką. Realizacja tego typu zobowiązań stanowi jednocześnie realizację obowiązku alimentacyjnego, przynajmniej w sposób pośredni, gdyż zostały one zaciągnięte w celu zaspokojenia potrzeb rodziny. Niezależnie od powyższego alimenty stanowią obowiązek dostarczenia środków utrzymania. Nie można rozpatrywać ich w kategoriach kary za zachowanie rodzica wobec dziecka oraz jego matki. Nawet, jeżeli sytuacja materialna pozwanego jest w miarę dobra, to nie uzasadnia to obciążenia go kosztem zaspokojenia wszystkich oczekiwań dzieci ponad powszechnie przyjętą miarę. Pozwany musi troszczyć się również o zaspokojenie swoich własnych potrzeb i tym samym gospodarować uzyskiwanym dochodem w zakresie odpowiednim do swoich potrzeb.

W tym stanie rzeczy Sąd oddalił powództwo w pozostałej części, tj. powyżej kwoty po 700 zł miesięcznie.

O kosztach orzeczono w oparciu o treść art. 98 § 1 kpc w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( Dz. U. z 2005 r., Nr 167, poz. 1398ze zm.), obciążając pozwanego jako stronę przegrywającą obowiązkiem ich uiszczenia.

Nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności w punkcie zasądzającym alimenty było obligatoryjne na podstawie art. 333 § 1 punkt 1 kodeksu postępowania cywilnego.

SSR Agnieszka Beelcka