Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy IV Wydział Karny Odwoławczy
w składzie:

Przewodniczący SSO Włodzimierz Hilla - sprawozdawca

Sędziowie SO Mariola Urbańska - Trzecka

SO Adam Sygit

Protokolant st. sekr. sądowy Agnieszka Scheffs

przy udziale Janusza Bogacza Prokuratora Prokuratury Okręgowej
w Bydgoszczy

po rozpoznaniu w dniu 10 października 2013 roku

sprawy R. M.

oskarżonego z art. 279§1 k.k. w zw. z art. 64§1 k.k.

R. K.

oskarżonego art. 279§1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Inowrocławiu

z dnia 9 lipca 2013 roku sygn. akt II K 352/12

zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że wysokość orzeczonego wobec oskarżonych obowiązku naprawienia szkody ustala na kwotę 294,09 (dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote 9/100) złotych; utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok w pozostałej części; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. D. i adw. Z. B. – Kancelarie Adwokackie w I. kwoty po 516,60 (pięćset szesnaście 60/100) złotych brutto tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym z urzędu w postępowaniu odwoławczym; zwalnia oskarżonych od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze i jego wydatkami obciąża Skarb Państwa

IV Ka 831/13

UZASADNIENIE

R. M. został oskarżony o to, że w okresie od 15 stycznia 2012 roku godz. 11.00 do 26 lutego 2012 roku godz. 10.40 w miejscowości W. (...)gm. K.działając wspólnie i w porozumieniu z R. K.dokonał włamania do pomieszczeń budynku po byłej zlewni mleka w ten sposób, że zerwał kłódkę zabezpieczającą drzwi wejściowe oraz odgiął rygiel zamka w drzwiach, a następnie po wejściu do środka dokonał kradzieży rur PCV w ilości 5 sztuk, rolek papy szt. 3, drzwi wejściowych, futryn szt. 5, progu metalowego oraz narzędzi w postaci wierteł, kombinerek, kluczy o łącznej wartości 3000 zł działając w ten sposób na szkodę I. J., przy czym powyższego przestępstwa dopuścił się po odbyciu w okresie od 11.08.2008 roku do 25.06.2008 roku kary 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 21 grudnia 2006 roku, sygn. akt VII K 913/06,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

R. K. został oskarżony o to, że w okresie od 15 stycznia 2012 roku godz. 11.00 do 26 lutego 2012 roku godz. 10.40 w miejscowości W. (...)gm. K.działając wspólnie i w porozumieniu z R. M.dokonał włamania do pomieszczeń budynku po byłej zlewni mleka w ten sposób, że zerwał kłódkę zabezpieczającą drzwi wejściowe oraz odgiął rygiel zamka w drzwiach, a następnie po wejściu do środka dokonał kradzieży rur PCV w ilości 5 sztuk, rolek papy szt. 3, drzwi wejściowych, futryn szt. 5, progu metalowego oraz narzędzi w postaci wierteł, kombinerek, kluczy o łącznej wartości 3000 zł działając w ten sposób na szkodę I. J.,

tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Inowrocławiu wyrokiem z 9 lipca 2013 r. (sygn. akt II K 352/12) orzekł, że:

1.  uznał oskarżonych R. M.i R. K.za winnych tego, że w okresie od 15 stycznia 2012 roku godz. 11.00 do 26 lutego 2012 roku godz. 10.40 w miejscowości W. (...)gm. K., działając wspólnie w porozumieniu, dokonali włamania do pomieszczeń budynku po byłej zlewni mleka w ten sposób, że zerwali kłódkę zabezpieczającą drzwi wejściowe oraz odgięli rygiel zamka w drzwiach, a następnie po wejściu do środka dokonali zaboru w celu przywłaszczenia rur PCV w ilości 5 sztuk, rolek papy szt. 3, drzwi wejściowych, elementów futryn szt. 5, progu metalowego oraz narzędzi w postaci wierteł, kombinerek, kluczy o łącznej wartości co najmniej 1.752,59 zł działając w ten sposób na szkodę I. J., przy czym R. M.powyższego przestępstwa dopuścił się po odbyciu w okresie od 11.08.2008 roku do 25.06.2009 roku kary 10 miesięcy pozbawienia wolności orzeczonej prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Inowrocławiu z dnia 21 grudnia 2006 roku, sygn. akt VII K 913/06, tj. R. M.za winnego popełnienia występku z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., zaś R. K.za winnego popełnienia występku z art. 279 § 1 k.k. i za to, na podstawie art. 279 § 1 k.k., wymierzył oskarżonemu R. M.karę roku i 3 miesięcy pozbawiania wolności, natomiast oskarżonemu R. K.karę roku pozbawiania wolności;

2.  na podstawie art. 46 § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonych solidarnie obowiązek naprawienia szkody na rzecz I. J. w kwocie kwotę 234 zł.

Niniejszy wyrok zawiera nadto rozstrzygnięcia odnośnie kosztów obrony, a także w przedmiocie kosztów sądowych w sprawie.

Powyższy wyrok został zaskarżony w trybie apelacji przez prokuratora, a także przez obrońców oskarżonych.

Prokurator w swym środku odwoławczym, powołując się na podstawy odwoławcze określone w art. 438 pkt. 2 i 3 k.p.k., wyrokowi temu zarzucił:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, polegający na błędnym przyjęciu, że wysokość poniesionej przez pokrzywdzoną szkody, której naprawienie sąd zasądził na jej rzecz, wynosi 234 zł, podczas gdy należyta ocena materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że wysokość szkody winna wynosić co najmniej 1.752,59 zł;

- naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez sprzeczność uzasadnienia i sentencji wyroku w zakresie wysokości obowiązku naprawienia szkody oraz nie wyjaśnienie elementów składających się na wysokość szkody.

W konkluzji prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego R. M. podniósł zarzuty:

1. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się czynu opisanego w sentencji wyroku, podczas gdy zebrany materiał dowodowy dowodzi, że oskarżony nie dokonał kradzieży wszystkich wskazanych w wyroku przedmiotów, co winno prowadzić do zmiany kwalifikacji i zastosowania przepisu art. 283 k.k.;

2. obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art.art.: 2 § 2, 5 § 2, 7 i 424 § 1 pkt 1 k.p.k.;

3. obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 170 § 1 pkt 5 k.p.k.;

4. wymierzenie oskarżonemu rażąco niewspółmiernej kary poprzez wymierzenie mu kary bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

W konkluzji autor niniejszej apelacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi orzekającemu do ponownego rozpoznania, względnie o zmianę wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Obrońca oskarżonego R. K. zaskarżył ów wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze, podnosząc – w oparciu o przepis art. 438 pkt 4 k.p.k. – zarzut wymierzenia oskarżonemu rażąco niewspółmiernie surowej kary w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości czynu.

W konkluzji autor tejże apelacji wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części i wymierzenie oskarżonemu kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Zasadna okazała się jedynie apelacja prokuratora, w zakresie, w jakim skutkowała ona zmianą zaskarżonego orzeczenia zawartą w części dyspozytywnej wyroku.

W pierwszym rzędzie należałoby się odnieść się do najdalej idącej apelacji obrońcy oskarżonego R. M., gdzie kwestionuje się w części jego sprawstwo, w zakresie części przyjętych w wyroku przedmiotów podlegających zaborowi. Apelacja w tym względzie jest tyleż polemiczna, co pozostaje w oderwaniu od treści tych dowodów, które w sposób jak najbardziej uprawniony uczyniono podstawą ustaleń faktycznych w sprawie.

Przede wszystkim, przypomnieć należy, że brak jest jakichkolwiek przesłanek do przyjęcia, iżby poza oskarżonymi do rzeczonego obiektu włamały się jakiekolwiek inne osoby. Wszystkie okoliczności wynikające z przeprowadzonych dowodów przekonują wręcz, że tylko i wyłącznie oskarżeni byli sprawcami tegoż włamania i zaboru wymienionych przedmiotów.

Niepodobna w tym względzie nie docenić wagi i znaczenia dowodowego treści wyjaśnień obydwóch oskarżonych, którzy zgodnie przyznawali się do stawianych im zarzutów, po czym, w sposób koherentny względem siebie, przedstawili okoliczności, w jakich dokonali niniejszego włamania i kradzieży. W konsekwencji, elementarne zasady logicznego rozumowania i wnioskowania, a także wskazania doświadczenia życiowego, jednoznacznie podpowiadają, że także fakt odnalezienia w opisanych miejscach i okolicznościach części spośród ukradzionych przez sprawców przedmiotów, również przekonują do prawidłowości dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych.

Równocześnie, treść tych dowodów koresponduje z zeznaniami pokrzywdzonej, tak co do czasu, w jakim kradzież ta miała miejsce, jak i mienia, które sprawcy uczynili przedmiotem zaboru. Obrońca oskarżonego R. M. formułując zarzut w tym względzie, nie przywołuje jakichkolwiek argumentów, które pozwalałyby na podjęcie z nimi jakiejkolwiek dalej idącej, merytorycznej polemiki.

Przy czym, zupełnie niezrozumiały jest i ten zarzut, wedle którego „treść sentencji skazującej sprawcę powinna wskazywać w sposób wyczerpujący katalog przedmiotów, których dopuścili się oskarżeni” (s. 3 apelacji). Autora apelacji w tym zakresie pozostaje jedynie odesłać właśnie do sentencji zaskarżonego orzeczenia, gdzie wszystkie owe przedmioty zostały tam przecież wyczerpująco wyszczególnione (naturalnie na ile było to możliwe, zwłaszcza co do rzeczonych narzędzi). Nie wiedzieć z jakich to powodów w tym zakresie obrona chciałaby zakwestionować stanowcze i konsekwentne zeznania pokrzywdzonej w tym względzie.

Ustosunkowując się do tych zarzutów odwoławczych, jakie dotyczą podstaw dokonanej przez sąd orzekający wyceny skradzionego mienia, acz także tej części ich wartości, jaka legła u podstaw orzeczenia w trybie przepisu art. 46 § 1 k.k., stwierdzić należy co następuje:

Sąd meriti nader dużo uwagi poświecił temu zagadnieniu i z przywołaną tamże argumentacją należy się w pełni zgodzić (s. 7 – 120 uzasadnienia), naturalnie z tym zastrzeżeniem, jakie implikowało przedmiotową zmianę zasądzonej tytułem odszkodowania kwoty.

Biegły, w pełni uprawnienie zastrzegał się, że miał nader ograniczone możliwości dokonania wyceny bardziej precyzyjnej, aniżeli to uczynił, a także, aniżeli oczekiwałyby tego strony. W konsekwencji, siłą rzeczy we wskazanym zakresie musiała to być wycena szacunkowa, która jednakowoż niechybnie nie odbiega od takich wartości, które nie pozwalałyby na ich zaaprobowanie. Zwłaszcza, że mieliśmy do czynienia z drzwiami nowymi, mającymi posłużyć do ich zamontowania. Ponieważ jednak nie było sposobności ustalenia, w jakim to stopniu miały one ulec zniszczeniu, a pokrzywdzona postąpiła w nimi w określony sposób, to niepodobna obecnie oczekiwać, czy to od biegłego, czy to w konsekwencji od sądu, aby dokonał w tym zakresie jakowychś dalej idących ustaleń. Ponieważ w tym zakresie mienie to pokrzywdzonej zwrócono, sąd pierwszej instancji w sposób jak najbardziej uprawniony w taki a nie inny sposób ustalił wysokość przedmiotowej szkody, a w konsekwencji także wysokość odszkodowania, jakie zasądził w trybie przepisu art. 46 § 1 k.k. Tyle, że popełnił w tym zakresie błąd rachunkowy, którego skorygowanie musiało doprowadzić do rozstrzygnięcia o charakterze reformatoryjnym i ustalenia tej kwoty na 294,09 zł, a która jest sumą tych wartości, jakie stanowiły podstawę przedmiotowego ustalenia i wyliczenia (s. 13 uzasadnienia).

Nie będzie od rzeczy w tym miejscu przypomnieć, że „w wypadku wystąpienia wątpliwości co do rozmiaru wyrządzonej szkody (…) sąd rozstrzyga ją w granicach możliwości dowodowych. W każdym razie, gdy całej szkody nie da się ustalić, sąd zobowiązany jest orzec obowiązek naprawienia szkody w części, która została udowodniona” (por. szerzej: A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2004, s. 219). Tak też postąpił w niniejszej sprawie Sąd Rejonowy.

Ustosunkowując się zaś do tych zarzutów odwoławczych, jakie dotyczą rozstrzygnięcia o karze, Sąd odwoławczy pragnie skonstatować, że nie doszukuje się jakichkolwiek rzeczowo brzmiących argumentów, które uprawniałyby do podzielenia stanowiska apelujących również w tym zakresie.

Abstrahując już od twierdzenia obrońcy osk. R. M., że ów miał współpracować z organami ścigania przy ustalaniu istotnych okoliczności faktycznych, gdzie przecież w konsekwencji zakwestionowano, po części, jego sprawstwo, to mając na uwadze wszelkie przedmiotowe i podmiotowe okoliczności przypisanego sprawcom czynu, acz przede wszystkim ich właściwości i warunki osobiste, a wnioskowane z ich uprzedniej karalności sądowej, a w przypadku osk. R. M., działanie w warunkach art. 64 § 1 k.k., w istocie brak było podstaw do postawienia względem oskarżonych pozytywnej prognozy kryminologicznej i przyjęcia, że w przypadku ewentualnego warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary, będą oni przestrzegali porządku prawnego i nie popełnią ponownie przestępstwa. Wymierzone im kary w minimalnej (roku) i zbliżonej do minimalnej wysokości ustawowego zagrożenia (roku i 3 miesięcy) w tym stanie rzeczy nie mogą razić surowością i winny spełnić wszelkie te cele, jakie przewidziane są dlań treścią przepisu art. 53 k.k. W konsekwencji, pozostaje zaaprobować tę argumentację, jaką w tym zakresie przytoczył sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu swego orzeczenia (s. 13 – 14).

Tym samym, w realiach przedmiotowej sprawy, nie ma mowy także o braku zachowania proporcji pomiędzy rozstrzygnięciem o karze w odniesieniu do każdego z oskarżonych, jak i o możności uznania, iżby kara, w odniesieniu do każdego ze sprawców, raziła swą surowością, w rozumieniu treści przepisu art. 438 pkt 4 k.p.k.

Wysokość wynagrodzenia obrońców za postępowanie odwoławcze ma swe uzasadnienie w treści § 14 ust. 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późniejszymi zmianami).

O kosztach sądowych w postępowaniu odwoławczym orzeczono po myśli art. 634 w zw. z art. 624 § 1 k.p.k., uwzględniając sytuację życiową i materialną oskarżonych, a także wysokość i rodzaj wymierzonych im kar.