Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: S. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.

z dnia 2 czerwca 2015 r., znak:(...)

w sprawie: S. M. (1)

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.

o emeryturę

I zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu S. M. (1) prawo do emerytury od dnia (...)

II nie stwierdza odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji;

III zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. na rzecz ubezpieczonego S. M. (1) kwotę 510, 44 ( pięćset dziesięć 44/100 ) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt VIU 1748/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. po rozpoznaniu wniosku S. M. (2) z dnia 13 maja 2015 roku odmówił przyznania wnioskodawcy prawa do emerytury. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy powołując się na artykuł 184 Ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz na paragraf 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze Dziennik Ustaw z 1983 roku numer 8 pozycja 43 ze zmianami wskazał, iż przyczyną odmowy przyznania emerytury jest nieudowodnienie do dnia 1 stycznia 1999 roku co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy wyjaśnił w uzasadnieniu tej decyzji, że zgodnie z paragrafem 2...
[ Pełnomocnik ubezpieczonego 00:52:51.758] Przepraszam.
[ Przewodniczący 00:52:52.988] 2 ustępem 2 Rozporządzenia powołanego wyżej, okres pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionych według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie paragrafu 1 ustępu 2 Rozporządzenia lub w świadectwie pracy. I poinformował ubezpieczonego, że nie uwzględniono okresu pracy w szczególnych warunkach od 16 listopada 1983 roku do 31 grudnia 1998 roku z tytułu zatrudnienia w (...), ponieważ w przedłożonym świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach podano, że zatrudniony..., że wnioskodawca był zatrudniony na stanowisku spawacza wymienionym w odpowiednim wykazie i dziale oraz pozycji, lecz nie wskazano punktu. Zatem świadectwo to nie spełniało wymogów formalnych. Dodatkowo organ rentowy wyjaśnił, że nie uwzględnił do oceny uprawnień ubezpieczonego do wcześniejszej emerytury okresu od 14 października 1977 roku do 1 listopada 1977 roku, przerwy po wojsku, jak również wskazał, że..., uznał za udowodnione na dzień 1 stycznia 1999 roku okresy nieskładkowe w wymiarze 6 miesięcy 28 dni, składkowe 27 lat 8 miesięcy i 22 dni, stażu sumarycznego 28 lat 3 miesięcy i 20 dni. Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony domagając się jej zmiany i przyznania mu prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach. W odwołaniu ubezpieczony powoływał się na to, iż w okresie od 16 listopada 1983 roku do 31 grudnia 1998 roku w Przedsiębiorstwie (...) w C. pracował w szczególnych warunkach. Powoływał także świadków na tę okoliczność. W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania oraz zasądzenie od ubezpieczonego na swoją rzecz kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. Organ rentowy argumentował, że ubezpieczony nie spełnia warunków do przyznania świadczenia, gdyż nie udowodnił 25-letniego okresu zatrudnienia oraz 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Zapewne organ rentowy omyłkowo wskazywał na nieudowodnienie 25-letniego okresu zatrudnienia, albowiem w zaskarżonej decyzji ustalił, że warunek ten ubezpieczony spełniał, co nie było między stronami w toku procesu sporne, jak uznał Sąd Okręgowy. W toku procesu ubezpieczony rozszerzył podstawę faktyczną swojego żądania, domagając się zaliczenia do okresu pracy w szczególnych warunkach, także wcześniejszego okresu zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...)w C., następnie w Przedsiębiorstwie (...) C. od 2 czerwca 1973 roku. Sąd Okręgowy ustalił i rozważył co następuje: Ubezpieczony S. M. (2) urodzony (...), 60 lat ukończył (...)roku, a wniosek o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach złożył 13 maja 2013 roku. We wniosku oświadczył on, iż jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego i jednocześnie wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na..., w Otwartym Funduszu Emerytalnym za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych na dochody budżetu państwa. Zaskarżoną decyzją z dnia 2 czerwca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił przyznania emerytury ubezpieczonemu wskazując, iż nie udowodnił on na dzień 1 stycznia 1999 roku okresu pię..., co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze i ta okoliczność była między stronami sporna. Spełnienia pozostałych przesłanek organ rentowy nie kwestionował, jak ocenił Sąd Okręgowy w toku procesu. Sąd Okręgowy w zakresie pracy ubezpieczonego ustalił, iż był on zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...)w C., następnie w Przedsiębiorstwie Budowlano-Handlowo-Usługowym (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w C. w okresie od 1 września 1970 roku do 31 lipca 2004 roku. W okresie od 1 sierpnia 1973 roku, w związku z ukończeniem (...) Szkoły Zawodowej, został przeniesiony na s..., do pracy na stanowisko kowala. Na tym stanowisku pracował do roku 1981, a następnie podjął on pracę na stanowisku spawacza. Uprawnienia spawalnicze zdobył 16 listopada 1983 roku i pracował na tym stanowisku do końca zatrudnienia w 2004 roku. Jeśli chodzi o rodzaj wykonywanych prac to na stanowisku kowala ubezpieczony wykonywał prace polegające na kuciu ręcznym w kuźni przemysłowej położonej na hali produkcyjnej w budynku dwóch hali produkcyjnych: kuźni i hali spawalniczej. Wykonywał on kucie ręczne różnych detali potrzebnych do dalszej produkcji przedsiębiorstwa, w szczególności były to łomy czy inne metalowe elementy wykorzystywane w dalszej produkcji. Następnie po..., od 1981 roku przyuczał się on do zawodu spawacza, spawając mniej istotne elementy, a po zdobyciu uprawnień spawalniczych 16 listopada 1983 roku, także spawał on na stan..., stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, takie detale jak, w szczególności metalowe, stalowe konstrukcje dachowe, ogrodzenie dla zwierząt, zawiasy i inne metalowe, stalowe detale. Pracę tego rodzaju wykonywał on stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. W..., od 28 października 1975 roku do 13 października 1977 roku odbywał on Zasadniczą Służbę Wojskową, po której powrócił do pracy na stanowisko kowala w Przedsiębiorstwie (...)w C. z dniem 2 listopada 1977 roku. Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z zeznań świadków B. G., Z. K. i B. T. (1)..., B. T. (2), dowodu z przesłuchania ubezpieczonego S. M. (2), dokumentów zebranych w aktach osobowych ubezpieczonego nadesłanych do akt sprawy sądowej przez podmiot archiwizujący oraz książeczki wojsk..., oryginałów książeczki wojskowej, książki spawacza, świadectwa uzyskania tytułu kwalifikacyjnego wykwalifikowanego kowala oraz książeczki spawacza, oraz legitymacji ubezpieczeniowej ubezpieczonego. Dokumenty te złożone zostały do akt sprawy na rozprawie przez pełnomocnika ubezpieczonego. Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy, Sąd Okręgowy, z punktu widzenia dyrektyw interpretacyjnych zawartych w artykule 233 paragraf 1 Kodeksu postępowania cywilnego, Sąd Okręgowy zauważa, iż zebrane w sprawie dowody były ze sobą wyjątkowo spójne i w sposób jednoznaczny wskazywały, iż ubezpieczony wykonywał pracę w Przedsiębiorstwie (...), a następnie przekształconą w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w C.. Najpierw przy kuciu ręcznym na stanowisku kowala, a następnie na stanowisku spawacza przy spawaniu elektrycznym. Ubezpieczony nabył też uprawnienia do spawania gazowego w toku zatrudnienia. Spór w niniejszej sprawie dotyczył tego, czy praca ubezpieczonego wskazana w okolicznościach ustalonych przez Sąd, wykonywana była w warunkach szczególnych w rozumieniu przepisów powołanego Rozporządzenia. Wskazać należy, iż materialną, prawną podstawą dochodzonego roszczenia są w pierwszej kolejności przepisy Ustawy z 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Wskazać należy, iż zgodnie z artykułem 184 ustępem 1, ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w artykule 32 i 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli, po pierwsze okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, oraz po drugie okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w artykule 27. Zgodnie z ustępem 2 artykułu 184 Ustawy emerytalno-rentowej, emerytura, o której mowa w ustępie 1 przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do Otwartego Funduszu Emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w Otwartym Funduszu Emerytalnym za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa. Artykuł 32 ustęp 2 Ustawy emerytalno-rentowej wskazuje, że dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1 za...
[ Koniec części 01:06:43.000] MIY668156_02
[ Przewodniczący 01:06:43.498] Pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Kolejnym aktem prawnym, przepraszam, stanowiącym podstawę materialno-prawną dochodzonego roszczenia jest Rozporządzenie powołane już wcześniej Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. W Rozporządzeniu tym w paragrafie 3-cim i 4-tym stwierdza się, że za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury zwany dalej wymaganym okresem zatrudnienia uważa się okres wynoszący 20 lat - dla kobiet i 25 lat - dla mężczyzn liczony łącznie z okresami równorzędnymi zaliczanymi do okresu zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał pracę w szczególnych warunkach wymienionych w wykazie A nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełniał łącznie następujące warunki. Osiągnął wiek emerytalny wynoszący 55 lat -dla kobiet i 60 lat - dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Wskazać też należy, że zgodnie z paragrafem 2-gim ustępem 1-szym i ustępem 2-gim powołanego Rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy, o których mowa w ustępie 1-szym stwierdza zakład pracy na podstawie posiadanej dokumentacji w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie paragrafu 1-go ustępu 2-go Rozporządzenia lub w świadectwie pracy. Rodzaje prac w szczególnych warunkach zostały określone w załączniku do Rozporządzenia w wykazie A i rozstrzygając niniejszy spór Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracę wskazaną w dziale 3-cim, w hutnictwie i przemyśle metalowym, w pozycji 79-tej - kucie ręczne w kuźniach przemysłowych oraz obsługa młotów mechanicznych. Wskazać także należy, że wprawdzie ta pra..., ten rodzaj pracy nie został objęty przez pracodawcę ubezpieczonego świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach, figurującej na karcie 13 akt emerytalnych ubezpieczonego, bo świadectwo to obejmuje okres od 16 listopada 1983 roku do 31 lipca 2004 roku wskazując, iż ubezpieczony wykonywał prace spawalnicze na stanowisku spawacza, o czym za chwilę. Tym niemniej nie pozbawiało to ubezpieczonego prawa do wykazania w toku niniejszego procesu, iż wcześniejszy jego okres zatrudnienia był także okresem pracy w szczególnych warunkach, co w ocenie Sądu Okręgowego udało się ubezpieczonemu udowodnić zebranym w sprawie, także z jego inicjatywy materiałem dowodowym. Wspomnieć tylko należy, iż właśnie w Rozporządzeniu powoływanym przez pracodawcę, przepraszam, w Zarządzeniu resortowym powoływanym przez pracodawcę, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, numer 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 roku w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy podległych Ministrowi Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach pod pozycją 79-tą działu III wskazano takie stanowiska pracy - przy kuciu ręcznym w kuźniach przemysłowych oraz obsługę młotów mechanicznych jak kowal i pomocnik kowala, kowal konstrukcji stalowych i gięciarz maszynowy i prostowacz. Ubezpieczony niewątpliwie wykonywał prace właśnie na stanowisku kowala, co potwierdzały nie tylko dowody z zeznań świadków, ale także dowody z dokumentów zebranych w aktach osobowych ubezpieczonego. A zatem ten pierwszy okres zatrudnienia podlegał zaliczeniu do pracy w szczególnych warunkach. Także okres kolejny pracy na stanowisku spawacza liczony nawet tylko od 16 listopada 1983 roku, a więc od dnia wskazanego w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach do 31 grudnia 1998 roku dawał w ocenie Sądu okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wymagany do nabycia uprawnień emerytalnych. Na rozprawie pełnomocnik ubezpieczonego poruszał kwestię tego, iż ubezpieczony przebywał na zwolnieniach lekarskich, które po odliczeniu od tego okresu obniżały ten okres poniżej 15-tu lat, tym niemniej zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, którego Sąd w tej chwili nie powołuje nie powodowało to konieczności odliczenia tych okresów na podstawie artykułu 32-go ustępu 1A orzecznictwo Ustawy emerytalno-rentowej, orzecznictwo w tym zakresie jest jednoznaczne. Niemniej jednak okoliczność ta miała marginalne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy albowiem okres pracy od 1 sierpnia 1973 roku do liczo..., do 1981 roku a dalej także do 31 grudnia, kiedy ubezpieczony pracował na stanowisku kowala i następnie spawacza, a więc pra..., pra... wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym wskazanym w dziale XIV wykazu A w pozycji 12-tej powołanego Rozporządzenia z 7 lutego 1983 roku, przekraczał znacznie wymagany okres 15-tu lat pracy w szczególnych warunkach a dodatkowo tylko należy zaznaczyć, że także okres Zasadniczej Służby Wojskowej podlegał wliczeniu do pracy w szczególnych warunkach zgodnie z artykułem 106-tym i 108-mym Ustawy o powszechnym obowiązku obrony PRL, albowiem ubezpieczony powrócił przed upływem terminu 30-tu dni wskazanym w tych przepisach do pracy na dotychczas zajmowane stanowisko kowala przy pracach związanych z kuciem ręcznym. Z tego względu Sąd Okręgowy uznał, iż ubezpieczony spełnił wszystkie warunki wymagane do nabycia dochodzonego świadczenia. Po pierwsze - osiągnął wiek emerytalny z dniem (...)roku. Po drugie - jako członek Otwartego Funduszu Emerytalnego wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w tym Funduszu na dochody Budżetu Państwa. Po trzecie - posiadał ogólny staż emerytalny wymagany do nabycia emerytury na dzień 1 stycznia 1999 roku w wymiarze ponad 28 lat. A także w tym okres, co najmniej 15-tu lat pracy w szczególnych warunkach wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Jak również złożył wniosek o przyznanie mu tego świadczenia. Dlatego na podstawie artykułu 477 ze znaczkiem 14 paragraf 2 Kodeksu postępowania cywilnego, w związku z powołanymi przepisami prawa materialnego Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od pierwszego dnia, w którym spełnił on przesłankę wieku emerytalnego obniżonego zgodnie z powołanymi przepisami w przypadku mężczyzn do 60-ciu lat. W punkcie drugim wyroku Sąd nie stwierdził odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z tego względu, iż rzeczywiście świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawione ubezpieczonemu pomijając kwestię, że nie obejmowało ono całego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach ubezpieczonego to dotknięte było tym mankamentem formalnym jak również wskazywało, że ubezpieczony pracował na stanowisku spawacza, w sytuacji, gdy inne świadectwo pracy wskazywało, że był to ślusarz-spawacz, co zresztą eksponował także organ rentowy w toku procesu. Więc tych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności dotyczących rzeczywistego rodzaju pracy wykonywanej przez ubezpieczonego, zajmowanych stanowisk, dokonano w postępowaniu sądowym w oparciu o dowody, którymi nie dysponował lub nie mógł, których nie mógł przeprowadzić organ rentowy. W punkcie 3-cim wyroku Sąd Okręgowy orzekł o zasądzeniu od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w (...) na rzecz ubezpieczonego zwrotu kosztów procesu niezbędnych do dochodzenia praw emerytalnych. Wskazać należy, że zgodnie z artykułem 98-ym paragrafem 1-szym strona przegrywająca, Kodeksu postępowania cywilnego, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony, tak zwane koszty procesu. Zgodnie zaś z paragrafem 3-cim powołanego przepisu Kodeksu postępowania cywilnego do niezbędnych kosztów procesu reprezentowanej przez adwokata a także radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez Sąd osobistego stawiennictwa w Sądzie. Podstawę prawną zasądzenia kosztów stanowiły przepisy powołane Kodeksu postępowania cywilnego, jeśli chodzi o wynagrodzenie reprezentującego powoda radcę prawnego to Sąd zasądził według maksymalnej stawki wynagrodzenie, mając na względzie nakład pracy pełnomocnika związany ze sporządzaniem pisma procesowego, jak również aktywnym reprezentowaniem powoda na rozprawie, w tym między innymi w zakresie rozszerzenia podstawy faktycznej i prawnej dochodzonego żądania. Podstawą prawną zasądzenia wynagrodzenia były przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dwudziestego dziewią..., 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu, tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2013 roku, pozycja 490 z późniejszymi zmianami. A w szczególności paragraf 11-ty ustęp, paragraf 11-ty ustęp 2-gi tego Rozporządzenia. Zresztą koszty zostały zasądzone według spisu kosztów i żądania strony. Natomiast, jeśli chodzi o zwrot kosztów dojazdu adwokata to podstawę prawną stanowi artykuł 98 paragraf 3 Kodeksu postępowania cywilnego, w związku także z kilometrówką przewidzianą w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 roku w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy, Dziennik Ustaw numer 27 pozycja 271 ze zmianami i koszty te określone zostały w zestawieniu kosztów na 150 złotych 44 grosze, przy założeniu stawki za 1 kilometr 0,8358 złotego i przejechanych 180 kilometrach w obie strony od..., z C. do Sądu i z powrotem. Na tym wygłoszenie uzasadnienia zakończono. To wszystko. Dziękuję bardzo.