Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 13/13

WYROK

W I M I E N I U R Z E C Z Y P O S P O L I T E J P O L S K I E J

Dnia 2 października 2013 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Górska

Protokolant: stażysta Patrycja Predko

po rozpoznaniu w dniu 2 października 2013 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko A. R.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej A. R. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 117.248,62 zł (stu siedemnastu tysięcy dwustu czterdziestu ośmiu złotych sześćdziesięciu dwóch groszy) z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 19.612,20 zł (dziewiętnastu tysięcy sześciuset dwunastu złotych dwudziestu groszy) od dnia 1 sierpnia 2012 roku,

- 3.003,66 zł (trzech tysięcy trzech złotych sześćdziesięciu sześciu groszy) od dnia 2 sierpnia 2012 roku,

- 3.436,62 zł (trzech tysięcy czterystu trzydziestu sześciu złotych sześćdziesięciu dwóch groszy) od dnia 9 sierpnia 2012 roku,

- 17.948,16 zł (siedemnastu tysięcy dziewięciuset czterdziestu ośmiu złotych szesnastu groszy) od dnia 30 sierpnia 2012 roku,

- 1.574,40 zł (jednego tysiąca pięciuset siedemdziesięciu czterech złotych czterdziestu groszy) od dnia 31 sierpnia 2012 roku,

- 15.394,68 zł (piętnastu tysięcy trzystu dziewięćdziesięciu czterech złotych sześćdziesięciu ośmiu groszy) od dnia 6 września 2012 roku,

- 1.131,60 zł (jednego tysiąca stu trzydziestu jeden złotych sześćdziesięciu groszy) od dnia 7 września 2012 roku,

- 50.431,23 zł (pięćdziesięciu tysięcy czterystu trzydziestu jeden złotych dwudziestu trzech groszy) od dnia 13 września 2012 roku,

- 4.028,25 zł (czterech tysięcy dwudziestu ośmiu złotych dwudziestu pięciu groszy) od dnia 20 września 2012 roku,

- 687,82 zł (sześciuset osiemdziesięciu siedmiu złotych osiemdziesięciu dwóch groszy) od dnia 28 września 2012 roku;

II. zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 9.480 zł (dziewięciu tysięcy czterystu osiemdziesięciu złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 13/13

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej A. R. kwoty 117.248,62 zł z odsetkami ustawowymi od kwot:

- 19.612,20 zł od dnia 1 sierpnia 2012 r.,

- 3.003,66 zł od dnia 2 sierpnia 2012 r.,

- 3.436,62 zł od dnia 9 sierpnia 2012 r.,

- 17.948,16 zł od dnia 30 sierpnia 2012 r.,

- 1.574,40 zł od dnia 31 sierpnia 2012 r.,

- 15.394,68 zł od dnia 6 września 2012 r.,

- 1.131,60 zł od dnia 7 września 2012 r.,

- 50.431,23 zł od dnia 13 września 2012 r.,

- 4.028,25 zł od dnia 20 września 2012 r.,

- 687,82 zł od dnia 28 września 2012 r. oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powódka wskazała, iż w lipcu i sierpniu 2012 r. sprzedała pozwanej beton wraz z usługą pracy pompy. W związku ze sprzedażą wystawiła pozwanej faktury Vat, listy przewozowe i raporty pracy sprzętu. Pozwana obciążona została również kosztami niepełnego wykorzystania transportu. Nie składała powodowi reklamacji w odniesieniu do dostarczonego towaru i świadczonych usług, nie żądała korekty faktur i nie zwróciła faktury. Faktury zostały zaksięgowane przez pozwaną i na ich podstawie otrzymała ona zwrot podatku VAT. Faktury zawierały postanowienia o sposobie i terminie płatności, spełniając funkcję wezwania do zapłaty. Pozwana nie pokryła należności, wynikających z wystawionych faktur w całości, za wyjątkiem jednej – nr (...), z której pozostała do zapłaty kwota 19.612,20 zł. Pozwana nie zareagowała także na wystosowane wezwanie do zapłaty.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 4 grudnia 2012 r. referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Szczecinie uwzględnił w całości żądanie pozwu.

Pozwana wywiodła sprzeciw od powyższego orzeczenia, wnosząc o jego uchylenie, oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz od powódki kosztów procesu. Podniosła, że powódka nie wykazała, by doręczono jej faktury VAT dołączone do pozwu. Nie udowodniła także faktu, jakoby pozwana zaksięgowała powyższe faktury VAT. Nadto przedstawione listy przewozowe są nieczytelne, nie wskazują pozwanej jako kupującego i nie harmonizują z przedłożonymi fakturami. Pozwana wskazała także, że raporty sprzętu są opatrzone nieczytelnymi podpisami, więc powódka nie dowiodła potwierdzenia przez pozwaną podnoszonych w pozwie twierdzeń. Przyznała, że dokonała zakupu betonu u powódki, jednakże kwestionuje wysokość rozliczeń i jakość świadczonych usług.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódkę (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w W. oraz pozwaną A. R., prowadzącą działalność gospodarczą po nazwą Przedsiębiorstwo Usługowo – Produkcyjne (...), łączyła współpraca polegająca na tym, że powódka sprzedawała na rzecz pozwanej beton oraz świadczyła usługi związane z jego dostarczeniem.

Okoliczność bezsporna

W lipcu i sierpniu 2012 r. powódka dostarczała pozwanej beton na wskazane przez nią miejsce dostawy. W związku z powyższym powódka wystawiła na rzecz pozwanej następujące faktury VAT:

- w dniu 10 lipca 2012 r. na kwotę 34.366,20 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 31 lipca 2012 r.,

- w dniu 11 lipca 2012 r. na kwotę 3.003,66 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 1 sierpnia 2012 r.,

- w dniu 18 lipca 2012 r. na kwotę 3.436,62 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 8 sierpnia 2012 r.,

- w dniu 30 lipca 2012 r. na kwotę 17.948,16 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 29 sierpnia 2012 r.,

- w dniu 31 lipca 2012 r. na kwotę 1.574,40 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 30 sierpnia 2012 r.,

- w dniu 6 sierpnia 2012 r. na kwotę 15.394,68 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 5 września 2012 r.,

- w dniu 7 sierpnia 2012 r. na kwotę 1.131,60 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 6 września 2012 r.,

- w dniu 13 sierpnia 2012 r. na kwotę 47.823,63 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 12 września 2012 r.,

- w dniu 13 sierpnia 2012 r. na kwotę 2.607,60 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 12 września 2012 r.,

- w dniu 20 sierpnia 2012 r. na kwotę 2.158,65 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 19 września 2012 r.,

- w dniu 20 sierpnia 2012 r. na kwotę 1.869,60 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 19 września 2012 r.,

- w dniu 28 sierpnia 2012 r. na kwotę 687,82 zł, z terminem płatności oznaczonym na dzień 27 września 2012 r.

Jako miejsce dostawy w fakturach wskazano Nabrzeże G. II etap.

Powyższe faktury opiewały na kwoty, stanowiące równowartość ceny zakupu betonu, a także wynagrodzenie za „niepełne wykorzystanie sprzętu”, „dojazd i zjazd”, wynagrodzenie za korzystanie z pompy oraz przestoje betonomieszarek.

Pozycje te wynikały z faktu, że pozwana korzystała z usług powódki przy transporcie oraz wyładunku betonu za pomocą pomp. Wynagrodzenie za „niepełne wykorzystanie sprzętu” związane było z sytuacją, w której dostarczona ilość betonu była mniejsza niż pojemność betonomieszarki i na podstawie ogólnych warunków sprzedaży obowiązujących u powódki, pozwana zobowiązana była uiścić wynagrodzenie za niewykorzystaną przestrzeń w pojeździe. Wynagrodzenie za „dojazd i zjazd” dotyczyło wynagrodzenia za obsługę pompy w związku z jej rozłożeniem oraz złożeniem przy udziale pracownika powódki. Wynagrodzenie za przestoje betonomieszarki odnosi się do sytuacji, w której przekroczony został czas przeznaczony na wyładunek betonu.

Faktury (duplikaty) zostały doręczone pozwanej w dniu 29 października 2012 r.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 15

- faktura VAT nr (...) k. 16

- faktura VAT nr (...) k. 18

- faktura VAT nr (...) k. 19

- faktura VAT nr (...) k. 20

- faktura VAT nr (...) k. 21

- faktura VAT nr (...) k. 22

- faktura VAT nr (...) k. 24-25

- faktura VAT nr (...) k. 26

- faktura VAT nr (...) k. 28

- faktura VAT nr (...) k. 29

- faktura VAT nr (...) k. 31

- dowód doręczenia k. 108

Pozwana otrzymała beton w ilości, stwierdzonej wskazanymi powyżej fakturami. Fakt jego dostarczenia na miejsce zamówienia potwierdzony został listami przewozowymi. Stwierdzono w nich fakt i godzinę rozpoczęcia oraz zakończenia wyładunku. Listy przewozowe zostały podpisane przez osoby upoważnione do odbioru materiału.

Na listach wskazano adres pozwanej oraz miejsce dostarczenia – Nabrzeże G. II etap. Zostały one wystawione w okresie od 6 lipca do 17 sierpnia 2012 r.

Dowód:

- listy przewozowe k. 32-53, 109-163

Fakt użycia pompy do betonu i czas jej pracy był każdorazowo potwierdzany przez powódkę w raporcie pracy sprzętu. W raportach datowanych na 6 lipca 2012 r., 3 sierpnia 2012 r., 9 sierpnia 2012 r. i 10 sierpnia 2012 r. potwierdzone zostało należyte wykonanie usługi. Jako miejsce wykonania usługi wskazano G. i podano oznaczenie prowadzonej przez pozwaną działalności gospodarczej.

Dowód:

- raport pracy sprzętu z dnia 6.07.2012 r. k. 17

- raport pracy sprzętu z dnia 3.08.2012 r. k.23

- raport pracy sprzętu z dnia 9.08.2012 r. k. 27

- raport pracy sprzętu z dnia 10.08.2010 r. k. 30

Pismem z dnia 6 listopada 2012 r. pozwana została wezwana do zapłaty kwoty 117.248,62 zł z ustawowymi odsetkami za zwłokę. Pozwana nie ustosunkowała się do treści wezwania.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 6.11.2012 r. k. 13

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Podstawę prawną powództwa stanowił art. 535 k.c. oraz art. 750 k.c. w zw. z art. 735 § 1 k.c. Zgodnie z pierwszym z powołanych przepisów przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Powódka wywodziła, że wiązała ją z pozwaną umowa sprzedaży betonu i przedmiot umowy został dostarczony pozwanej na wskazane miejsce – na teren budowy.

Dla oceny zasadności powództwa zastosowanie znajdują również przepisy dotyczące umowy świadczeniu usług, do której na mocy odesłania zawartego w art. 750 k.c. stosuje się przepisy o zleceniu. Powódka dochodziła bowiem również innych należności, związanych ze świadczeniem usług transportowych i związanych z wyładunkiem towaru – pracą pompy, jej obsługą przez pracownika powódki. Zgodnie ze stanowiskiem powódki za świadczenie usług w powołanym zakresie strony przewidziały osobne wynagrodzenie, co znalazło odzwierciedlenie w wystawionych fakturach.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został na podstawie dokumentów przedłożonych przez strony wraz z pismami procesowymi – na podstawie faktur, listów przewozowych i raportów pracy sprzętu. Dokumenty te potwierdzały okoliczności faktyczne przedstawione w pozwie, dotyczące zarówno ilości dostarczonego towaru i świadczonych usług, jak i ich wartości. Sąd nie powziął wątpliwości co do prawdziwości tych dokumentów. Pozwana z kolei podważała ich wartość dowodową, wskazując na nieczytelne podpisy i brak precyzyjnego określenia nabywcy. Powoływane przez pozwaną okoliczności pozostają jednak bez wpływu na moc dowodową analizowanych dokumentów.

Zauważyć bowiem trzeba, że pozwana nie kwestionuje wyraźnie, aby raporty zostały podpisane przez osoby nieupoważnione do odbioru – nie wskazuje kto był wyłącznie uprawniony do dokonania takiej czynności i nie stwierdza, że podpis nie należy do takiej osoby. Nie można zaakceptować również twierdzeń dotyczących braku wskazania pozwanej w listach przewozowych. Istotnie na tych dokumentach brak jest pełnej nazwy klienta, jednak określenie „Przedsiębiorstwo Usługowo- ul. (...)” jest wystarczające dla utożsamienia nabywcy z pozwaną. A. R. nie kwestionowała bowiem okoliczności, że prowadzi działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo Usługowo - Produkcyjne (...), zaś miejscem prowadzenia działalności gospodarczej są G., ul. (...).

Szczególnego podkreślenia wymaga jednak okoliczność, że pozwana zgłaszając zarzuty co do jakości świadczonych usług i sposobu rozliczenia nie uzasadniła ich, nie przedstawiła alternatywnego stanu faktycznego. Jednocześnie przyznała fakt dokonania zakupu betonu u powódki. Przyznanie w powołanym powyżej zakresie w powiązaniu z okolicznością, że pozwana nie wykazała, aby przedstawiała jakiekolwiek zastrzeżenia co do zasadności wystawienia faktur przed wszczęciem niniejszego postępowania, pozwala na uznanie, że informacje zawarte w dokumentach przedstawionych przez powódkę odzwierciedlają rzeczywisty stan. Pozwana zakwestionowała bowiem wyłącznie stronę formalną pozwu, a jej zarzuty w tym zakresie, jak wskazano powyżej, okazały się pozbawione podstaw. A. R. nie odniosła się natomiast do faktów przedstawionych w pozwie, nie przedstawiła własnego stanowiska, wersji dotyczącej przebiegu współpracy stron. Nie podała w jakiej części należności, dochodzone przez powódkę są niezasadne i z jakich dokładnie przyczyn.

W tym miejscu wskazać należy na brzmienie art. 3 k.p.c., zgodnie z którym strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dokonywać czynności procesowych zgodnie z dobrymi obyczajami, dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Wedle art. 230 k.p.c. gdy strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd, mając na uwadze wyniki całej rozprawy, może fakty te uznać za przyznane. W orzecznictwie podkreśla się, że nie można odpowiadając na pozew twierdzić, że nie zgadzając się z pozwem przeczy się wszystkim faktom powołanym przez powoda, poza tymi, które wyraźnie się przyzna. Fakty i dowody związane z konkretnymi okolicznościami, z którymi się pozwany nie zgadza, powinien on wskazać, jeśli ma to służyć obronie jego racji, powinien się on ustosunkować do twierdzeń strony powodowej (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 lipca 2009r. III CSK 341/08, System Informacji Prawnej Lex nr 584753). Przenosząc powyższe stanowisko na grunt niniejszej sprawy zauważyć trzeba, że pozwana nie odniosła się w ogólne do niezwykle istotnych okoliczności towarzyszących roszczeniu powódki, ograniczając się do ich ogólnej negacji. To zaś, mając na uwadze powołane powyżej stanowisko, nie jest wystarczające dla skutecznego przeciwstawienia się żądaniu pozwu.

Pozwana nie podważyła faktu otrzymania nabytego betonu i jego ilości. Zakwestionowała wysokość rozliczeń, jednak nie wskazywała, aby przyczyną powyższego było dostarczenie towaru niezgodnego z umową co do ilości. Zastrzeżenia co do jakości towaru pozostają natomiast bez znaczenia w tym kontekście. Pozwana nie sprecyzowała ewentualnych wad rzeczy i nie wskazała na czym polegała rzekoma niezgodność towaru z umową. Nie podała również jakiej części zamówionego betonu podnoszona niezgodność dotyczyła i w jakim zakresie. W związku z powyższym nie sformułowała żadnego żądania, nie powoływała się na obniżenie ceny czy odstąpienie od umowy. Pozwana nie sprecyzowała ani podstawy prawnej ani faktycznej dla oddalenia powództwa, wskazanych ogólnikowo okoliczności faktycznych nie powiązała z określonym uprawnieniem, żądaniem czy roszczeniem. Pozwana nie wypowiedziała się co do istnienia podstaw do wypłaty wynagrodzenia za świadczenie usług, stąd na podstawie art. 230 k.p.c. okoliczności te należało uznać za przyznane.

Pozwana nie stawiła się nadto na rozprawę, mimo że została prawidłowo wezwana do stawiennictwa celem informacyjnego przesłuchania. W ten sposób pozwana pozbawiła się możliwości nie tylko wyjaśnienia własnego stanowiska, ale również odniesienia się do twierdzeń powódki oraz złożonych przez nią dalszych dokumentów tj. listów przewozowych oraz potwierdzenia doręczenia faktur.

Nie ma również podstaw do przyjęcia, aby pozwana nie otrzymała wezwania do zapłaty. Nie wskazywała przy tym na fakt udzielenia odpowiedzi na takie wezwanie czy przedstawienia zarzutów co do zasadności żądania zapłaty w innym piśmie, sporządzonym przed zawiśnięciem niniejszego sporu. Powódka powoływała się na zawartą z pozwaną umowę oraz uzgodnienia stron co do wysokości należności z tytułu sprzedaży betonu i świadczonych usług, a także sposobu rozliczania się ze świadczeń w powołanym zakresie. Przedstawiła wystawione faktury i objaśniła znaczenie pozycji w nich ujętych. Pozwana nie podjęła zaś próby wyjaśnienia kwestii dotyczących wysokości faktur i podstaw do ich wystawienia.

Zgodnie z brzmieniem art. 231 k.p.c. sąd może uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów (domniemanie faktyczne). Uznanie określonego faktu, istotnego dla rozstrzygnięcia danej sprawy za ustalony jest możliwe, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z zasad logiki i doświadczenia z innych, ustalonych już faktów.

Skoro zatem strony łączyła współpraca w zakresie sprzedaży betonu świadczenia usług, pozwana otrzymała faktury Vat wystawione przez powódkę z tego tytułu, zaksięgowała je (czego nie kwestionowała), nie zareagowała na wezwania do zapłaty, to logiczny jest wniosek, że akceptowała należności wskazane w tych fakturach. Brak skonkretyzowanych zarzutów wobec sposobu rozliczenia dokonanego przez powódkę prowadzi zatem do wniosku, że należności wskazane w fakturach zostały obliczone w sposób przez strony uzgodniony.

Reasumując, postawa pozwanej w procesie – zaniechanie wypowiedzenia się co do faktów przedstawionych przez powódkę, a także wykorzystanie przez sąd instytucji domniemań faktycznych doprowadziły - w połączeniu z dowodami z dokumentów - do dokonania ustaleń faktycznych zgodnie z twierdzeniami pozwu. Skutkowało to uznaniem, że powódka zobowiązana była uregulować należności, stwierdzone fakturami dołączonym do pozwu z uwagi na prawidłową realizację świadczenia wzajemnego przez powódkę – dostarczenie betonu pozwanej o parametrach zgodnych z umową i wykonanie usług związanych z jego transportem i rozładowaniem. W konsekwencji powództwo zostało uwzględnione w całości.

Podstawę rozstrzygnięcia w zakresie odsetek stanowił art. 481§1 k.c. W odniesieniu do należności, wynikającej z każdej z faktur odsetki zostały przyznane od dnia następnego po wyznaczonym w fakturze terminie płatności. Od tego momentu pozwana pozostawała bowiem w zwłoce z zapłatą wynagrodzenia.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto na przepisach art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 108 k.p.c. Na przyznane od pozwanej na rzecz powódki koszty w wysokości 9.480 zł składa się: 5.863 zł tytułem uiszczonej opłaty od pozwu (k. 5), 17 zł tytułem uiszczonej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 6) oraz 3.600 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika (ustalone na podstawie §6 pkt 6 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu – t. jedn. Dz. U. 2013 rok, poz.461)