Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I.C. 614/14

UZASADNIENIE

Powódka K. S. wystąpiła z pozwem przeciwko (...) S. A. z siedzibą w W. o zasądzenie częściowego zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w kwocie 1.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od daty wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wnosiła także o zwolnienie z obowiązku wnoszenia opłaty sądowej oraz zaliczki na opinie biegłego.

W uzasadnieniu wskazała, iż od dzieciństwa ma problemy z oczami, w związku z czym przeszła dwa zabiegi operacyjne wykonane w (...) Szpitalu (...) w B.. Dnia 15 lutego 2010r. pobrano wymaz z oka i okazało się że jest zarażona gronkowcem złocistym. Twierdziła, iż do zarażenia doszło podczas operacji w Klinice w B.. Szkoda zgłoszona została (...) S. A. w W., lecz decyzją z dnia 25 lipca 2013r. odmówiono uznania odpowiedzialności Kliniki oraz wypłaty kwoty świadczenia. K. S. wskazywała, iż w związku z zakażeniem ma wyciek ropny z oka lewego, powodujący u niej dyskomfort. Taki stan wymaga ciągłego przemywania oka płatkami higienicznymi nasączonymi płynem antybakteryjnym. Ponadto, zmuszona jest stosować środki natłuszczające, silne środki dezynfekujące do rąk, silne leki przeciwbólowe (aulin) z powodu silnego bólu oka.

Pozwany (...) S. A. w W. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych, z wyodrębnieniem kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu podniósł, iż zabiegi przeprowadzone u powódki w (...) Szpitalu (...) w okresie posiadania u pozwanego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wykonane były w osłonie antybiotykowej miejscowej (B., F.), a następnie podawano powódce antybiotyki domięśniowo i dożylnie. Leczenie przeprowadzone zostało w sposób prawidłowy, zabiegi przeprowadzone były w wydzielonej sali operacyjnej, narzędzia chirurgiczne i zestawy zabiegowe poddane były dezynfekcji, myciu i sterylizacji pod kontrolą odpowiednich testów. Obecność gronkowca złocistego stwierdzona została po 4 latach od zabiegów przeprowadzonych w Klinice w B., co wskazuje na to że do zakażenia mogło dojść w innej sytuacji. Wobec tego, zdaniem pozwanego, trudno uznać istnienie związku przyczynowego między leczeniem powódki w (...) Szpitalu (...) w B. (ubezpieczającym) a zarażeniem jej gronkowcem złocistym i obciążać Klinikę odpowiedzialnością.

Sąd ustalił, co następuje:

K. S. od dzieciństwa miała kłopoty ze wzrokiem.

W okresie od dnia 08.12.2005r. do 21.12.2005r. oraz od 26.12.2005r. do 09.01.2006r. była hospitalizowana w (...) Szpitalu (...) w B. (historia choroby k. 328- 354 – 374). W tym czasie przeprowadzone zostały 2 zabiegi operacyjne z powodu odwarstwienia siatkówki lewego oka. Dnia 13 grudnia 2005r. wykonano zabieg opasania gałki ocznej, po którym obserwowano nawrót odwarstwienia. Wobec tego, w dniu 27 grudnia 2005r. operacyjnie dociągnięto opaskę. Po zabiegu obserwowano krwotok podsiatkówkowy oraz obecność pęcherzy odwarstwienia siatkówki. Zabiegi wykonane były w osłonie antybiotykowej (B., F.). Następnie w/w podano antybiotyki domięśniowo i dożylnie. Z uwagi na brak jakichkolwiek objawów zapalnych oka w czasie pobytu K. S. w Klinice nie pobierano u niej materiału na posiew. U w/w zastosowano typową profilaktykę okołooperacyjną, antybiotyk podawano miejscowo 4 dni przed zabiegiem: Sol B. – włączono w dniu zgłoszenia się w/w do szpitala i aplikowano do worka spojówkowego obu oczu do dnia wypisu z Kliniki. Leczenie miejscowe było kontynuowane po wypisaniu z Kliniki: F. 3 razy dziennie do operowanego oka. Ponadto, bezpośrednio po zabiegu, zgodnie ze standardami, włączono szerokowachlarzowy antybiotyk dożylnie (Z., co 8 godzin), który otrzymywała przez cały 10 – dniowy pobyt w szpitalu – k. 555). W okresie pobytów K. S. objawów zakażenia gronkowcem złocistym nie obserwowano. W dniu 09.01.2006r. w/w wypisana została do domu z zaleceniem Kontroli w Poradni Okulistycznej (dokumentacja medyczna k. 485 – 549, 558 – 559).

Dnia 12.01.2006r., 23.01.2006r., 27.01.2006r. K. S. odbyła wizyty lekarskiej w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) V. w S.. Następna wizyta odbyła się 6.02.2006r. i 20.02.2006r. W dacie wizyty 14 kwietnia 2006r. odnotowano, iż w/w ma zabiegi akupunktury (ze względu na bóle głowy). Następne wizyty odbyły się 17.08.2006r., 15.11.2006r., 20.01.2007r. (k. 378-380).

W okresie od 1 stycznia 2005r. do 31 grudnia 2005r. (...) Szpital (...) w B. posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej w (...) S. A. (polisa nr (...)). Zgodnie z § 4 ust. 1 ogólnych warunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej lekarzy, przedstawicieli innych zawodów medycznych oraz zakładów opieki zdrowotnej (zatwierdzonych uchwałą nr UZ/187/2003 z dnia 25.04.2003r. zmienionych uchwałą nr UZ/441/2003 z dnia 07.10.2003r. (...) S. A. w W. zobowiązał się do udzielenia ochrony ubezpieczeniowej, gdy w związku z określoną we wniosku i w umowie ubezpieczenia działalnością, polegającą na udzielaniu świadczeń zdrowotnych lub posiadanym mieniem, zaistnieją zdarzenia w następstwie których ubezpieczony zobowiązany jest do naprawienia szkody osobowej lub szkody rzeczowej wyrządzonej osobie trzeciej (k. 315 – 318).

W krótkim czasie po zabiegu K. S. zaczęła odczuwać nasilone dolegliwości bólowe oka, twarz, jak też dostała wycieku ropnego oka lewego. W związku z dolegliwościami pozostawała pod opieką lekarza rodzinnego, lekarza okulisty i lekarza neurologa (k. 12-61,. Ponadto leczyła się w Klinice (...) w K. oraz odbyła jednorazową wizytę u doktora w Ł.. Ponadto była w Polskim Związku Niewidomych w W. (k. 616, 619 – 628, 631, 635 – 646). Żadnych innych zabiegów, poza wcześniejszym cesarskim cięciem nie miała (zeznania świadka A. S. – k. 573- 573v). Dnia 12 lutego 2010 r. K. S. pobrano wymaz z oka lewego, a badaniem z dnia 15 lutego 2010r. wykazano zarażenie gronkowcem złocistym (staphyloccus aureus) – k. 327 – wynik badania mikrobiologicznego.

Pismem z dnia 22 sierpnia 2011r. K. S. wystąpiła do (...) S. A. w W. o zapłatę kwoty 150.000 zł tytułem zadość uczynienia za szkodę spowodowaną zarażeniem gronkowcem złocistym przez (...) Szpital (...) w B. (akta szkody nr PL (...).- k 324 – 325 akt sprawy).

Celem ustalenia, czy zarażenie bakterią gronkowca złocistego jest następstwem pobytu K. S. w (...) w B. dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu chorób zakaźnych E. H.. Biegła wskazał, iż w opisach obserwacyjnych nie ma informacji o ropieniu z worka spojówkowego, nie ma również zaleceń kontynuacji podaży antybiotyku dospojówkowego po wypisie ze Szpitala. Podczas kontrolnej wizyty w (...) w S. w dniu 12.01.2006r. odnotowano niewielki obrzęk spojówki oka lewego, nie wykazano zmian patologicznych, ani ropnego wycieku z oka lewego, nie zlecono antybiotykoterapii miejscowej ani ogólnej. Identyczne wpisy odnotowano przy kontroli w dniach 23.01.2006r., 27.01.2006r. Dnia 6.02.2006r. wpis z wizyty kontrolnej wskazuje na wygojenie spojówki. Podkreślić należy, iż kontrole i wpisy wykonane były przez lekarza okulistę. Kolejny wpis z dnia 14.04.2006r. odnotowywał, iż po zabiegu akupresury z powodu bólu głowy pojawiło się krwawienie z siatkówki oka lewego. Biegła podkreśliła, iż także we wpisach z wizyt w Poradni Lekarza Rodzinnego, Poradni Neurologicznej ani Poradni (...) ze stycznia i lutego 2006r. nie ma informacji o ropnej wydzielinie z worka spojówkowego, nie wykonano wymazu bakteriobiologicznego z worka spojówkowego. Nie ma też wpisu dotyczącego zlecenia podaży antybiotyku miejscowego do worka spojówkowego. Także we wpisach z Poradni Uniwersyteckiego Centrum (...) w K. z kwietnia 2006r. nie ma informacji o ropieniu z worka spojówkowego czy zlecanych antybiotykach miejscowych. W ocenie biegłego brak jest danych potwierdzających, że następstwem pobytu K. S. w (...) w B. było zakażenie bakterią gronkowca złocistego. Krwawienie z siatkówki pojawiło się po zabiegu akupresury dnia 14.04.2006r. Ponadto, biegła zaznaczyła, iż nie ma potrzeby stosowania profilaktyki przed wykonaniem zabiegu, a w wyniku antybiotykoterapii okołooperacyjnej nie doszło do zakażenia gronkowcem – (opinia k. 663-664).

Zastrzeżenia do powyższej opinii zgłoszone zostały przez stronę powodową (pismo k. 676).

W opinii uzupełniającej biegła wskazała, iż objawy zakażenia gronkowcem złocistym pojawiają się w ciągu 3 – 4 dni od momentu zakażenia. Gronkowiec złocisty nie jest bakterią latentną (o długim okresie wylęgania). Biegła przyznała, iż mogą mieć miejsca zakażenia po stosowaniu antybiotykoterapii okołooperacyjnej (k. 708). Typowymi objawami zarażenia gronkowcem złocistym jest: wysięk ropny w worku spojówkowym, zwiększony wysięk, zaczerwienie, przekrwienie, obrzęknięcie spojówki. W pozostałym zakresie podtrzymała wnioski opinii podstawowej (nagranie 00:02:29 – k. 748).

W ocenie biegłego psychologa K. S. odczuwa nieustanna potrzebę zachowania sterylności oraz stałą obawę o zdrowie najbliższych. Niepokój spowodowany wyciekiem z oka, zawód, stres, wstyd społeczny i lęk przed defaworyzajcą po diagnozie towarzyszą powódce do dnia dzisiejszego (opinia k. 689 – 693).

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sadu, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie kwestią kluczową było ustalenie, czy zarażenie gronkowcem złocistym powódki K. S. ma związek z przebytymi przez nią zabiegami operacyjnymi w (...) Szpitalu (...) w B. w 2005r., który korzystał w w/w okresie z ochrony ubezpieczeniowej (...) S. A. w W..

Na wstępie stwierdzić należy, iż do przyjęcia odpowiedzialności odszkodowawczej oznaczonego podmiotu prawnego za doznaną przez inną osobę szkodę rozumiana jako uszczerbek majątkowy a także krzywdę konieczne jest wykazanie przez nią zgodnie z art. 6 kc przesłanek tej odpowiedzialności. W świetle art. 430 kc przesłanki, o których mowa to: fakt powierzenia na własny rachunek wykonania czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, szkoda czyli uszczerbek w dobrach chronionych prawem oraz związek przyczynowy między zawinionym zachowaniem podwładnego przy wykonywaniu powierzonej mu czynności a szkodą.

Wskazać należy, iż orzecznictwo przesądziło, że powierzającym może być zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna (SN z dnia 25.04.1973r. I CR 306/73). Obecnie nie jest również kwestia wątpliwą, iż art. 430 kc znajduje zastosowanie również w sytuacjach, w których podwładnemu pozostawiony jest znaczny zakres samodzielności, o ile czynności wykonywane są na rachunek i w imieniu powierzającego. Jest tak dlatego, iż w rozumieniu analizowanego przepisu pojęcie podporządkowania (zwierzchnictwa) oznacza także podporządkowanie jedynie ogólnoorganizacyjne.

W świetle powyższego, uprawnionym jest stwierdzenie iż art. 430 kc może stanowić podstawę odpowiedzialności szpitala – jako podmiotu powierzającego dokonywanie czynności zatrudnionym w nim pracownikom, w przypadku wykazania winy tych ostatnich.

Należy podkreślić, iż na tle art. 430 kc nie można wykluczyć stosowania konstrukcji winy anonimowej, jeżeli jest co najmniej ustalone, że sprawca należy do kręgu podwładnych podmiotu odpowiedzialnego. Innymi słowy, zwierzchnik będzie ponosił odpowiedzialność, pomimo nieustalenia osoby sprawcy szkody, przy jednoczesnym stwierdzeniu, iż należy ona do grona jego podwładnych. Powództwo w tego rodzaju sprawach jest bowiem kierowane nie przeciwko tej osobie, ale przeciwko służbie zdrowia, która ją zatrudnia. Dla rozstrzygnięcia sprawy wystarczające jest ustalenie, że winę ponosi jeden z członków określonego zespołu pracowników (tzw. wina bezimienna, anonimowa, por. uchwałę SN z dnia 15.02.1971r., III CZP 33/70, OSNCP 1971, nr 4, poz. 59). Wina ta może mieć charakter organizacyjny, co oznacza że szpital ponosi odpowiedzialność, jeżeli szkoda została wyrządzona wskutek niezapewnienia odpowiednich warunków leczenia bądź niewłaściwej organizacji zakładu leczniczego.

Podkreślenia wymaga, iż na gruncie spraw medycznych podstawowa zasada procesu wyrażona w art. 6 kc, a dotycząca ciężaru dowodu musi być stosowana z uwzględnieniem charakteru tych spraw. Powodowie – pacjenci bardzo rzadko będą w stanie udowodnić zupełnie jednoznacznie, iż konkretne działanie lekarza wywołało określony skutek i wykazać, że w łańcuchu przyczyno – skutkowym nie występowały inne elementy.

Na gruncie niniejszej sprawy, bezspornym pozostaje fakt, iż powódka w okresie od 8.12.2005r. do 21.12.2005r. i od 26.12.2005r. do dnia 9.01.2006r. była hospitalizowana w (...) Szpitalu (...) w B. i w tym czasie poddana została dwóm zabiegom operacyjnym. Wypisana została bez oznak jakiegokolwiek wysięku z oka. Odbyte wizyty kontrolne w niezależnym podmiocie leczniczym (...) w S. – wskazują, iż proces gojenia spojówki zakończył się w lutym 2006r. Do tej daty nie wystąpiły żadne objawy typowe dla zarażenia bakteria gronkowca złocistego (opinia biegłego). Wpis o krwawieniu z oka pojawił się 16.04.2006r. po zabiegu akupresury.

W tym miejscu wskazać należy, iż opinie biegłego z zakresu chorób zakaźnych Sąd ocenił jako pełnowartościowy dowód w sprawie. Pochodzą od specjalisty danej dziedziny, legitymującego się doświadczeniem zawodowym w opiniowanej dziedzinie. Treść opinia jest klarowna, jasna, rzeczowa. Wnioski wysnute przez biegłego nie budzą zastrzeżeń pod względem logicznym.

Sąd nie kwestionuje faktu, iż w wyniku zarażenia bakterią gronkowca powódka odczuwa silne emocje, których istnienie potwierdza opinia psychologa i które negatywnie wpływają na jakość jej życia.

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, który był wystarczający do wydania rozstrzygnięcia w sprawie, zasady doświadczenia życiowego, uprawnione w ocenie Sądu, pozostaje stwierdzenie, iż niemożliwe jest przyjęcie iż zakażenie powódki bakterią gronkowca złocistego nastąpiło na skutek przebytych operacji w (...) Szpitalu (...) w B.. Przyjęcie innego wniosku pozostawało nielogiczne. Sad podziela wniosek wysnuty przez biegłą, że przyjmując że do zakażenia bakterią doszło ostatniego dnia pobytu powódki w Szpitalu, tj. 9.stycznia 2006r., to około 15 stycznia 2006r. winna ona mieć typowe objawy jej występowania: krwawienie, wysięk ropny z oka. Tymczasem ani wypis ze szpitala, ani wizyty kontrolne odbyte kolejno w dniach 12.01.2015r., 23.01.2006r., 27.01.2006r. nie wskazują na występowanie tego typu objawów. Powyższe wyklucza, zdaniem Sądu jednoznacznie, iż to w (...) Szpitalu (...) w B. w okresie grudzień 2005r. – styczeń 2006r. doszło do zakażenia powódki gronkowcem złocistym. Podkreślić należy, iż wynika badania potwierdzający obecność bakterii wykonany został w roku 2010r. Przez ten okres czasu powódka korzystała z usług wielu podmiotów medycznych i do zakażania bakterią mogło dojść w zupełnie innych sytuacjach.

W tych okolicznościach wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego okulisty nie zasługiwał na uwzględnienie, gdyż zmierzał do przedłużenia postępowania w sprawie.

Reasumując, uznać należało, iż brak jest podstaw do jednoznacznego stwierdzenia iż do zakażenia powódki doszło w czasie pobytu w Szpitalu w B.. W tym stanie rzeczy, powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. § 6 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przed adwokata ustanowionego z urzędu (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 490 z późn. zm.). Pozwany poniósł koszty wynagrodzenia fachowego pełnomocnika w kwocie 180 zł plus 17 zł opłaty skarbowej. Dlatego orzeczono jak w pkt II wyroku.

O brakujących kosztach Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 113 ust.1 ustawy z dnia 25 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167 poz. 1398 z późn. zm.) w zw. z art. 98 kpc. Łączna suma brakujących kosztów sądowych w sprawie niniejszej ukształtowała się na poziomie 117,42 zł, na którą złożyły się nieuiszczona opłata od pozwu – 50 złotych, wydatki związane z uzyskaniem kserokopii dokumentacji medycznej w kwocie łącznej 67,42 zł – k. 648, 649, 314). Wydatki te winne obciążać powódkę, jako że przegrała niniejszy proces i stąd orzeczono jak w pkt. III wyroku.