Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Przemysław Grochowski (spr.)

Sędziowie : Sędzia Sądu Okręgowego Liliana Stępkowska

Sędzia Sądu Okręgowego Beata Błotnik

Protokolant: starszy sekr. sądowy Agnieszka Olszewska-Judin

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 kwietnia 2016 roku w L.

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P.

przeciwko P. D. (1)

o 34.634,73 złote z ustawowymi odsetkami

na skutek apelacji powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. od wyroku z dnia 2 kwietnia 2015 roku w sprawie VIII GC 1022/14 Sądu Rejonowego Lublin – Wschód w Lublinie z siedzibą w Świdniku

I. oddala apelację;

II. zasądza od powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w P. na rzecz pozwanego P. D. (1) kwotę 1.200 (tysiąc dwieście złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

SSO L. S. SSO P. G. SSO B.Błotnik

IX Ga 554/15

UZASADNIENIE

(...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w P. dotyczyło zasądzenia od pozwanego P. D. (2) prowadzącego kwoty 34.634,73 złote złotych wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 10 czerwca 2013 roku tytułem należności wynikających z kosztów poboru energii elektrycznej na potrzeby najmowanego przez pozwanego od powódki lokalu gastronomicznego.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy oddalił powództwo oraz zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 2.417 złotych tytułem kosztów procesu, jak też nakazał pobrać od powódki na rzecz Skarbu państwa kwotę 187,70 złotych wyłożona tymczasowo z sum budżetowych, wskazując, że dnia 1 lipca 2006 roku Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. zawarło z P. D. (1), prowadzącym Firmę Handlowo Usługową (...), umowę podnajmu pomieszczenia gastronomicznego – baru wraz z zapleczem kuchennym, znajdującym się na terenie stacji paliw w A. nad W.. Na jej podstawie, podnajemca zobowiązał się m.in. do uiszczania opłat za energię elektryczną według wskazań zamontowanego w lokalu podlicznika. Główny licznik energii elektrycznej był zamontowany na stacji paliw. Natomiast w pomieszczeniu gastronomicznym – w kuchni nad szafką, znajdował się mierzący zużycie energii elektrycznej związanej z jego działalnością podlicznik, założony jeszcze przez poprzedniego właściciela budynku. Jego odczyty były dokonywane przez pracowników stacji paliw – do 2010 roku przez S. M., później zaś, do czasu zamontowania drugiego podlicznika, przez S. J.. Obecnie, czynność tę sprawuje od około 2014 roku nowy kierownik stacji. Przy odczytach podlicznika nie był obecny P. D. (1), nie uczestniczyli w nich również pracownicy baru. S. M. dokonywał odczytu podlicznika energii elektrycznej w ten sposób, że spisywał wszystkie znajdujące się na nim liczby, bez przecinka. Wystawiając fakturę, zgodnie z poleceniem prezesa, wyszukiwał największą kwotę za kWh z faktury dostarczonej przez dostawcę energii, po czym mnożył ją przez dokonany odczyt. Ponadto, sporządzając fakturę, nie wpisywał na niej stanu licznika. Natomiast S. J. odczytywał wskazania podlicznika zapisując wartość z przecinkiem. Ustalony stan umieszczał w notesie, zaś wystawiając fakturę, cenę energii wpisywał w oparciu o informację od księgowej – bazując na notatkach S. M.. Z uwagi na wysokie faktury za energię elektryczną, na przełomie grudnia 2012 roku i stycznia 2013 roku E. W. poprosił R. Z. o przeanalizowanie wysokości jej zużycia na całym obiekcie. Poprzez eliminację obwodów – odłączając poszczególne urządzenia elektryczne i badając chwilowe zużycie energii elektrycznej – ustalił, że to lokal gastronomiczny jest winny tak dużemu jej poborowi. Dnia 5 stycznia 2013 roku R. Z. założył w korytarzu lokalu gastronomicznego drugi podlicznik. Przy montażu był obecny P. D. (1) i wezwany przez niego elektryk, który potwierdził prawidłowość wykonanych czynności. Od tej chwili, zużycie energii elektrycznej przez lokal gastronomiczny było obliczane przez dwa liczniki: stary – ukazujący ciąg cyfr (tj. bez przecinka) i nowy – posiadający wyraźnie zaznaczoną część dziesiętną. Po przeanalizowaniu wartości zużytej energii elektrycznej w oparciu o wskazania obu liczników ustalono, że o ile przyrost surowych wartości był jednakowy, to interpretacje odczytów ze starego licznika dokonywane przez pracowników stacji paliw były błędne, bowiem uwzględniały nieistniejący przecinek. W związku z powyższym, Przedsiębiorstwo Produkcyjno Handlowo Usługowe (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P. wystawiło na P. D. (1), prowadzącego Firmę Handlowo Usługową (...) dwie faktury VAT: nr (...) z dnia 13 lutego 2013 roku i nr 01/03/2013 z dnia 1 marca 2013 roku. W pierwszej z nich umieszczono takie oznaczenia jak: nazwa towaru/usługi: „energia elektryczna odczyt liczników: 23.07.2012 - (...) – 10.02.2013 – (...)”, ilość: (...), cena jednostkowa w złotych bez podatku: 0, (...) czy wartość towaru/usługi: 5.251,58 netto, 6.459,44 brutto. Natomiast w drugiej umieszczono tożsame oznaczenia z innymi wartościami: nazwa towaru/usługi: energia elektryczna 10.02.2013 – 23.07.2012, ilość: (...), cena jednostkowa w złotych bez podatku: 0, (...) i wartość towaru/usługi: 22.906,74 netto, 28.175,29 brutto. Zawarte w fakturach dane dotyczące ilości i wartości zużytej energii elektrycznej zostały obliczone osobiście przez E. W.. Od dnia 5 stycznia 2013 roku stan zużycia energii elektrycznej zużywanej w lokalu gastronomicznym jest odczytywany z nowego podlicznika. Zarówno jego wyliczenia jak i wystawione na ich podstawie faktury nie są kwestionowane przez P. D. (1) i regulowane. Obecnie faktury zawierają w swej treści wartości pobranej energii elektrycznej

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy uznał powództwo za niezasadne, bowiem wprawdzie uzasadnione było stwierdzenie, że uiszczane przez pozwanego na rzecz powoda opłaty za energię elektryczną istotnie były zaniżone w odniesieniu do rzeczywiście pobieranych wartości, co zostało spowodowane błędem S. J., który odczytywał wskazania starego podlicznika zapisując wartość z przecinkiem, to zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy miało ustalenie wysokości zużytej przez lokal gastronomiczny P. D. (1) energii elektrycznej (w kWh), a także jej wartości, stanowiącej w konsekwencji kwotę należną Przedsiębiorstwu Produkcyjno Handlowo Usługowemu (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w P.. Ciężar wykazania powyższych okoliczności spoczywał, stosownie do dyspozycji art. 6 k.c., na powodzie. Powołany przepis reguluje podstawowe reguły dowodowe, tj. pierwszą - generalnie wymagającą udowodnienia powołanego przez stronę faktu, powodującego powstanie określonych skutków prawnych, oraz drugą regułę, która sytuuje ciężar dowodu danego faktu po stronie osoby, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Pierwsza „zasada obowiązku udowodnienia powoływanego faktu” jest w istocie nieunikniona ze względów racjonalnych, ponieważ odmienna regulacja powodowałaby powstanie niedopuszczalnej łatwości wywodzenia skutków prawnych z prostego powołania się na fakt bez potrzeby jego udowodnienia. Natomiast druga stanowi „ogólną zasadę rozkładu ciężaru dowodu”, od której wyjątki mogą wskazywać niektóre przepisy szczególne. Jeżeli materiał dowodowy zgromadzony w sprawie nie daje podstawy do dokonania odpowiednich ustaleń faktycznych w myśl twierdzeń jednej ze stron, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu co do tych okoliczności na niej spoczywał. W myśl ogólnych zasad, na powodzie spoczywa ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie, a potwierdzeniem powyższej zasady jest również art. 232 k.p.c., zgodnie z którym strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. powód nie sprostał powyższemu wymaganiu i nie podjął inicjatywy dowodowej, pozwalającej na ustalenie wysokości należnego mu świadczenia. Na okoliczność wysokości zużytej przez lokal gastronomiczny P. D. (1) energii elektrycznej (w kWh), powód przedstawił jedynie własne obliczenia i wystawione na ich podstawie faktury VAT, które nie mogą stanowić wystarczającego dowodu. Pomijając szereg błędów we wskazywanych datach jak i to, że odnoszą się one jedynie do faktury nr (...), zaprezentowane obliczenia są szacunkowe i uśrednione przez co nie mogą odpowiadać rzeczywistości. Przykładowo powód wartość energii za okres od 10 lutego 2010 roku do 10 kwietnia 2010 roku obliczył mnożąc ilość dni (58) przez średnią (40,357 kWh/dzień), którą to obliczył dzieląc ilość energii zużytej w okresie od 25 września 2009 roku do 10 kwietnia 2010 roku (7910 kWh) przez ilość dni, które upłynęły w tym okresie (196). Natomiast jedyny dowód na okoliczność wartości zużytej energii elektrycznej stanowiły zeznania E. W., który wskazał, że cenę za kWh obliczył uwzględniając każdą jednostkową cenę, za każdy jednostkowy okres, jaki przysłał mu rejon energetyczny. Niemniej jednak w aktach sprawy brak jest jakiejkolwiek faktury, którą otrzymywał powód od swojego dostawcy. Nie sposób pominąć również faktu, że obie wystawione przez pozwanego faktury dotyczą tego samego okresu zaś przeliczniki (0, (...) i 0,649), wartości ( (...) i (...)) jak i wynikające z nich kwoty do zapłaty są różne. Jednocześnie wobec stanowiska pozwanego, który domagał się wyjaśnienia podstaw obliczania należności, stosowanych stawek i cen energii – ustalenie jej wartości i wysokości wymagało wiadomości specjalnych z zakresu elektryczności, zaś dowód z opinii biegłego, ze względu na składnik w postaci wiadomości specjalnych, jest dowodem tego rodzaju, iż nie może być zastąpiony inną czynnością dowodową, np. przesłuchaniem świadka. W ocenie Sądu Rejonowego brak było w niniejszej sprawie podstaw do dopuszczenia dowodu z opinii biegłego z urzędu na podstawie art. 232 zdanie drugie k.p.c., nie jest bowiem rzeczą sądu zarządzenie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Sąd nie jest też zobowiązany do przeprowadzania z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), zaś ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie obciąża tę stronę, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) Jedynie w wyjątkowych, szczególnie uzasadnionych sytuacjach Sąd powinien, gdy jest to niezbędne do prawidłowego rozstrzygnięcia sprawy, skorzystać z możliwości dopuszczenia dowodu niewskazanego przez stronę, np. w sytuacji dążenia przez stronę do obejścia prawa, podejrzenia prowadzenia przez strony procesu fikcyjnego, czy rażącej nieporadność strony działającej bez profesjonalnego pełnomocnika. Tego rodzaju wyjątkowe, szczególne okoliczności uzasadniające dopuszczenie przez sąd z urzędu dowodu z opinii biegłego nie zaistniały w przedmiotowej sprawie. Ma ona charakter gospodarczy, obie strony procesu były zaś reprezentowane przez profesjonalnych pełnomocników. Przyjęcie, że w tego rodzaju sprawach sąd powinien każdorazowo dopuścić z urzędu dowód z opinii biegłego, w razie braku inicjatywy stron, prowadziłoby do naruszenia zasady kontradyktoryjności procesu cywilnego i bezstronności sądu. Należy bowiem zauważyć, że sąd jako bezstronny gospodarz procesu nie może działać na rzecz żadnej ze stron, a dopuszczenie z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu elektryczności dla ustalenia wartości i wysokości energii elektrycznej zużytej przez pozwanego byłoby w tym przypadku działaniem na korzyść powoda. sąd nie ma zresztą obowiązku wyręczania w tym zakresie strony reprezentowanej przez profesjonalistę. W realiach przedmiotowej sprawy sąd zamknął rozprawę dnia 20 marca 2015 roku odraczając ogłoszenie orzeczenia do dnia 2 kwietnia. Dopiero 31 marca 2015 roku, a więc na 2 dni przed ogłoszeniem orzeczenia powód nadał pismo, w którym wniósł o otwarcie zamkniętej rozprawy na nowo i dopuszczenie dowodu z opinii biegłego elektrotechnika z zakresu prac pomiarowo-kontrolnych urządzeń elektrycznych, sieci energetycznych, instalacji elektrycznych, maszyn i urządzeń elektrycznych na okoliczność prawidłowego skalowania podliczników zamontowanych w barze najmowanym przez pozwanego przed i po dniu 5 stycznia 2013 roku, istnienia błędu układu pomiarowo-rozliczeniowego i jego wartości, prawidłowego sposobu wyliczenia przez oba podliczniki energii zużywanej w barze pozwanego, mnożnika jaki powinien być stosowany przy obliczaniu energii faktycznie zużytej przez pozwanego przez każdy z podliczników, ewentualnych różnic w wyliczaniu przez oba podliczniki energii zużytej przez pozwanego. W ocenie Sądu przedmiotowy dowód był spóźniony. Wartość energii elektrycznej jak i jej cena za poszczególne okresy od początku wniesienia pozwu (2 grudnia 2013 roku) pozostawała nieudowodniona. Tym samym ewentualne nowe okoliczności zaistniałe w toku rozprawy z dnia 20 marca 2015 roku (sprzeczność w treści zeznań przesłuchanych świadków) nie miały wpływu na jego skuteczność i nie mogą stanowić uzasadnienia dla zaistniałej zwłoki. Co więcej, teza dowodowa, na jaką wniosek miałby zostać przeprowadzony i tak nie dotyczyła okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy tj. ceny za energię zużytą w poszczególnych okresach. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu wyprowadził Sąd Rejonowy z art. 98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc, określając wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego na 2.400 złotych oraz przyznając 17 złotych z tytułu zwrotu wydatku na opłatę skarbową od pełnomocnictwa, zaś należność na rzecz Skarbu Państwa objęła koszty przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków.

W apelacji od tego wyroku strona powodowa wnosiła o jego zmianę w całości poprzez zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kwoty 34.634,73 złote z odsetkami ustawowymi od dnia 20 czerwca 2013 roku (stanowisko powoda zajęte na rozprawie k.270) oraz kosztów procesu za obie instancje, zarzucając :

- naruszenie art.233§1 kpc przez przekroczenie granicy swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, że powódka nie udowodniła wysokości należnego jej świadczenia;

- art.278§1 kpc w zw. z art.232 kpc przez niedopuszczenie z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu elektryczności, w sytuacji gdy twierdzenia i zarzuty przedstawiane przez obie strony wymagały przeprowadzenia postępowania dowodowego w zakresie wiadomości specjalnych a nadto w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku stwierdzono zasadnicze znaczenie wysokości zużytej energii elektrycznej a także jej wartości, co wymagało wiadomości specjalnych;

- art.316§3 kpc w zw. z art.217§2 kpc przez uznanie za spóźniony wniosku dowodowego powódki o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego elektrotechnika i otwarcie rozprawy na nowo, złożonego przez nią po zamknięciu rozprawy a przed ogłoszeniem wyroku, gdy potrzeba przeprowadzenia zawnioskowanego dowodu powstała dopiero na ostatniej rozprawie na skutek istotnej sprzeczności zeznań świadków co do kluczowej okoliczności sprawy sposobu odczytania starego podlicznika, jak też pominięcie innej wyjątkowej okoliczności z art.217§2 kpc uzasadniającej otwarcie rozprawy i dopuszczenie wnioskowanego dowodu, który dotyczył okoliczności wymagających wiadomości specjalnych i jako jedyny mógł doprowadzić do rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności gdy Sąd zaniechał przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z urzędu;

- błąd w ustaleniach faktycznych przez przyjęcie , że powód nie podjął inicjatywy dowodowej pozwalającej na ustalenie należnego mu świadczenia, gdy pełnomocnik powoda wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego elektrotechnika na okoliczność różnic wyliczenia przez oba podliczniki energii zużytej przez pozwanego a dodatkowo sam powód wyjaśnił na ostatniej rozprawie sposób wyliczenia wysokości dochodzonego roszczenia, jak też przez przyjęcie, że teza dowodowa wniosku powoda z dnia 30 marca 2015 roku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego elektrotechnika nie dotyczyła okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy, to jest ceny za energie zużytą w poszczególnych okresach, w sytuacji gdy do ustalenia takiej ceny należało wcześniej ustalić ilość zużytej energii, mnożnika jaki winien być stosowany przy obliczaniu energii a także ewentualnego błędu układu pomiarowego i jego wartości.

Ponadto na rozprawie apelacyjnej strona powodowa wnosiła o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu elektrotechniki na okoliczność wskazane we wniosku z dnia 30 marca 2015 roku (k.270).

Pozwany wnosił o oddalenie apelacji jak też o nieuwzględnianie wniosku dowodowego zgłoszonego na rozprawie oraz o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania odwoławcz3go według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Apelacja nie podlegała uwzględnieniu wobec braku, na tle podnoszonych w niej zarzutów, przesłanek prowadzących do wzruszenia zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Przyczyn takich nie dostarczał zarzut naruszenia art.233§1 kpc przez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, który, dla skutecznego jego podniesienia wymagał skonkretyzowania dowodów ocenionych sprzecznie z zasada wyrażoną w tym uregulowaniu i na czym sugerowane przekroczenie polegało, czemu skarżący nie sprostał. Uniemożliwia to kontrolę zaskarżonego orzeczenia pod tym względem i nie prowadzi do podważenia wyników postępowania dowodowego przeprowadzonego przed sądem pierwszej instancji.

W odniesieniu do drugiego z zarzutów dotyczący zaniecania przez Sąd Rejonowy przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu elektryczności, to, zgodnie z poglądami judykatury, przyjmę się, że nie stanowi to uchybienia z racji dyspozytywności unormowania art. 232 kpc (tak też na przykład orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2000 roku w sprawie I CKN 661/00), niemniej sąd powinien przyjąć taki sposób procedowania, gdy przeprowadzenie dowodu wynika z normy kodeksowej lub gdy w sprawie ujawnione zostały środki dowodowe istotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Natomiast przewidziana w art. 232 k.p.c. możliwość przeprowadzenia dowodu niewskazanego przez strony nie jest obowiązkiem lecz uprawnieniem sądu, z którego powinien on korzystać jedynie w z sytuacjach procesowych o szczególnym, wyjątkowych charakterze. Przykładem są tutaj przypadki spraw rozpoznawanych w trybie nieprocesowym, gdy wymagany jest dowód z oględzin nieruchomości w przypadku ustanowienia służebności drogi koniecznej, zaś w przypadku dowodu z opinii biegłego, gdy nieodzownym elementem określenia przebiegu granic nieruchomości jest dowód z opinii geodezyjnej. Działanie sądu z urzędu z naruszeniem tej zasady może bowiem prowadzić do naruszenia prawa do bezstronnego sadu i odpowiadającego mu obowiązku przestrzegania zasady równego traktowania stron (art. 32 ust. 1 i art. 45 ust. 1 Konstytucji). Tylko więc w zupełnie szczególnych przypadkach skuteczny może być zarzut naruszenia art. 232 k.p.c. z powodu nieskorzystania przez sąd z tego uprawnienia. Taki szczególny przypadek z reguły nie zachodzi, gdy strona, w postępowaniu przed sądami niższych instancji była reprezentowana przez adwokata (tak też orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 26 marca 2009 roku w sprawie I CSK 451/08). Przywołane w treści apelacji ( przy niepełnej błędnie wskazanej sygnaturze akt) orzeczenie Sądu Najwyższego w sprawie (...) nie wprowadza wyłomu w omawianej zasadzie, lecz użalenia niekiedy odstępstwa od niej dla zindywidualizowanego przypadku i nie może prowadzić do wniosków o znaczeniu ogólnym, przeciwnym do zawężanej wykładni art.232 zd. drugie kpc, eliminującym znaczenie zawodowej obsługi prawnej przy ocenie odstępstwa od niej ze względu na zapewnienie stronie prawa do rzetelnego procesu. Sąd Okręgowy podziela stanowisko zajęte w zaskarżonym wyroku w tym przedmiocie wyprowadzane ze sposobu dowodzenia swojego roszczenia wyłącznie w oparciu o własne twierdzenia samej strony przy opozycji od początku procesu ze strony przeciwnika procesowego zarówno co do samej zasady, jak wysokości żądań podnoszonych w pozwie, a także posiadania przez reprezentowanego przez zawodowego pełnomocnika powoda świadomości co obarczającego go do ciężaru dowodu i obowiązków procesowych stad wynikających co do wykazania rozmiaru należności mających obciążać pozwanego. Nie można było zatem dopatrzyć się na tle argumentacji wysuwanej w apelacji powodów mogących prowadzić do stwierdzenia niedostatków i uchybień związanych z przeprowadzeniem postępowania dowodowego w zakresie kwestionowanym przez skarżącego.

Brak było także podstaw do pozytywnej oceny zarzutu naruszenia art.316§3 kpc w zw. z art.217§2 kpc w sposób wszywany w treści apelacji. Przepis 316§1 kpc wprowadza zasadę orzekania, w myśl której podstawę orzekania stanowi stan rzeczy z chwili zamknięcia rozprawy. Konsekwentnie do tego art. 217§1 kpc ustanawia ograniczenia aktywności stron procesu zamykające drogę do przedstawiania dalszych twierdzeń i wniosków, w tym dowodowych, do zamknięcia rozprawy. Jeśli zatem nastąpiło odroczenie publikacji orzeczenia, to okres ten nie prowadzi do wydłużenia terminu do podejmowania tego rodzaju działań. Z tego powodu niesłusznym jest formułowanie zarzutu co do nieprawidłowości uznania wniosku dowodowego strony powodowej zgłoszonego po zamknięciu rozprawy za spóźniony. Przepis art. 217§2 kpc oraz art. 316§2 kpc wprowadza pod tym względem wyjątki ze względu na usprawiedliwione przyczyny uniemożliwiające wystąpienie z wnioskiem dowodowym na wcześniejszym etapie postępowania oraz ujawnienie się istotnych okoliczności po zamknięciu rozprawy. Wedle twierdzeń apelacji uzasadnieniem dla wystąpienia z wnioskiem dowodowym po zamknięciu rozprawy były sprzeczności w zeznaniach świadków S. M. i R. Z., które złożone zostały wprawdzie na ostatniej rozprawie jednakże w obecności pełnomocnika powoda, co umożliwiało doraźne ich wychwycenie i sformułowanie stanowiska procesowego bez naruszenia art.217§1 kpc, nadto sposób podniesienia zarzuty nie formułuje ani charakteru tych sprzeczności ani ich wpływu na potrzebę zgłoszenia wniosku dowodowego dopiero po złożeniu zeznań przez tych świadków, co sprowadza gołosłowność usprawiedliwienia powołanego w apelacji dla zajścia wyjątku przewidzianego w art.217§2 kpc. Z kolei konieczność otwarcia rozprawy na nowo pojawia się, zgodnie z art. 316§2 kpc, wyłącznie w sytuacji pojawienia się nowych okoliczności, do jakich, w ujęciu tej instytucji, nie należy zgłoszenie wniosków dowodowych po zamknięciu rozprawy, na czym opierał swój pogląd skarżący.

Zarzuty dotyczące błędów w ustaleniach faktycznych dotyczą również wyłącznie przebiegu postępowania dowodowego, gdzie uchybienia niesłusznie doszukiwał się apelujący w twierdzeniu Sądu Rejonowego o braku inicjatywy dowodowej pozwalającej na ustalenie wysokości należnego świadczenia, w sytuacji gdy przed zamknięciem rozprawy do tego typu aktywności powoda nie doszło, natomiast sformułowana w późniejszym wniosku teza dowodowa istotnie nie mogła w sposób wyczerpujący doprowadzić do dowiedzenia należności przysługującej powodowi od pozwanego, gdy dowód służący do jej wykazania miałby, jak wynika z twierdzeń apelującego, niejako wstępne znaczenie i służyć miałby dopiero do formułowania przez powodowa dalszych wniosków dowodowych. W świetle tego nie można dostrzec nieprawidłowości rozumowania Sadu Rejonowego na temat ograniczonego charakteru wniosku dowodowego zgłoszonego przez powoda po zamknięciu rozprawy.

Wniosek dowodowy dotyczący przeprowadzenia dowodu wnioskowanego w dniu 30 marca 2015 roku przed Sądem Rejonowym podlegał pominięciu na podstawie art.381 kpc ze względu na brak uzasadnionych przyczyn, jak też ich wskazania przez stronę wnioskującą, dla których nie doszło do jego zgłoszenia w fazie postępowania przed sądem pierwszej instancji

Z uwagi na powyższe, na podstawie art.385 kpc, Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji. O kosztach postępowania apelacyjnego, zważywszy na jego wynik orzekł w oparciu o art.98§1 kpc, zaś należność z tego tytułu objęła, w myśl art.98§3 kpc w zw. z art.99 kpc, wynagrodzenie radcy prawnego (§12 ust.1 pkt 1 w zw. z §6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych…).

SSO L. S. SSO P. G. SSO B.Błotnik