Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 17 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Mirella Szpyrka

Sędziowie SO Marcin Rak

SO Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi B. G. (1) (G.)

z udziałem Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Rejonowego w Jastrzębiu – Zdroju

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu – Zdroju pod sygn. akt I Co 2361/15

postanawia:

oddalić skargę.

SSO Roman Troll SSO Mirella Szpyrka SSO Marcin Rak

Sygn. akt S 63/16

UZASADNIENIE

Skarżący B. G. (2) 16 marca 2016 roku (data wpływu do Sądu Rejonowego 22 marca 2016 roku) złożył skargę na naruszenie praw strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki wnosząc:

a)  o stwierdzenie, że w postępowaniu toczącym się przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu-Zdroju w sprawie o sygn. akt I Co 2361/15 nastąpiła przewlekłość,

b)  o wydanie polecenia Sądowi Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju do podjęcia w wyznaczonym terminie odpowiednich czynności,

c)  o przyznanie na jego rzecz 500 zł,

d)  oraz o zwrot kosztów postępowania wraz z wynagrodzeniem pełnomocnika.

W uzasadnieniu wskazał, że pomimo złożenia skargi na czynności komornika 15 grudnia 2015 roku do chwili obecnej nie dokonano w sprawie żadnych czynności, za wyjątkiem wezwania komornika o akta 14 marca 2016 roku, a skarga powinna być rozpoznana w terminie tygodnia.

Skarb Państwa – Prezes Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju wniósł o oddalenie skargi wskazując, że w sprawie wpierw ustalano czy akta egzekucyjne znajdują się w innych aktach w tym samym wydziale (zgodnie z sugestią skarżącego), a następnie zwrócono się o akta egzekucyjne do komornika, natomiast 25 kwietnia 2016 roku zawieszono postępowanie w sprawie do czasu zakończenia sprawy I C 1814/14 toczącej się przez Sądem Rejonowym w Jastrzębiu-Zdroju.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Sprawa została wszczęta skargą B. G. (1) na czynności Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi L. Z. (Km 6660/15) co do umorzenia postępowania egzekucyjnego i ustalenia jego kosztów, która wpłynęła do Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju 15 grudnia 2015 roku z informacją, że akta egzekucyjne dotyczące tej skargi mogą być przy aktach Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju o sygn. I C 1814/14. Zadekretowano ją tego samego dnia, zarządzając jednocześnie ustalenie czy wpłynęła opłata od skargi. Akta przedłożono sędziemu referentowi 22 grudnia 2015 roku po ustaleniu uiszczenia opłaty od skargi.

Sędzia 19 stycznia 2016 roku zarządził ustalić czy w sprawie o sygn. akt I C 1814/14 znajdują się akta egzekucyjne o sygn. Km 6660/15 i dołączyć je do akt. Zarządzenie to wykonano 16 lutego 2016 roku ustalając, że w aktach I C 1814/14 Sądu Rejonowego w Jastrzębiu-Zdroju brak akt egzekucyjnych. Tego samego dnia przedłożono akta sędziemu, który 11 marca 2016 roku zarządził doręczenie odpisu skargi komornikowi wzywając go do sporządzenia w terminie trzech dni uzasadnienia dokonania zaskarżonej czynności oraz przekazania go wraz z aktami egzekucyjnymi ewentualnie zawiadomienia w tym terminie o uwzględnieniu skargi. Akta zwrócono do sekretariatu 14 marca 2016 roku, a zarządzenie wykonano 22 marca 2016 roku. Tego samego dnia akta sprawy zostały przekazane wraz ze skargą na przewlekłość postępowania Sądowi Okręgowemu w Gliwicach.

W aktach o sygn. akt I Co 2361/15 brak jakiejkolwiek informacji o zawieszeniu postępowania do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy o sygn. akt I C 1814/14.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd, w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty (...), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania. Przewlekłość postępowania to brak czynności zmierzających do rozstrzygnięcia, zachodzący dłużej niż jest to konieczne do rozważenia sprawy bądź zgromadzenia dowodów, chodzi zatem o to, by czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego zabierały odpowiednią ilość czasu, czyli odbywały się bez zbędnej zwłoki (por. art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki). Zbędną zwłoką nie jest przy tym każdy upływ czasu, ale dopiero nadmierne odstępstwo od czasu zwykle koniecznego dla wykonania określonych czynności, dlatego przewlekłość postępowania zachodzi wówczas, gdy zwłoka w czynnościach jest nadmierna (rażąca) i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy. [Por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2013 r. KSP 3/13, LEX nr 1318217, postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 10 stycznia 2013 r. sygn. akt II S 33/12, Lex 1246709; por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 23 listopada 2010 r. sygn. akt II S 28/10 - KZS 2010/11/50, LEX nr 783363].

Ustawodawca w art. 14 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki uznał za przewlekłe takie postępowanie, które trwa dłużej niż 12 miesięcy (por. postanowienie Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 22 sierpnia 2014 roku, sygn. akt I OPP 99/14, LEX nr 1501740). To jest bowiem czas, który może już wskazywać na istnienie przewlekłości.

W rozpoznawanej sprawie doszło do opóźnienia w związku z wykonywanymi czynnościami. Sądowi Rejonowemu w Jastrzębiu-Zdroju około 2 miesiące zajęło ustalanie, że w aktach znajdujących się w tych samym wydziale brak jest akt egzekucyjnych koniecznych do rozpoznania skargi na czynności komornika. Jednocześnie trzeba zaznaczyć, że to sam skarżący wskazał, że te akta egzekucyjne mogą znajdować się w aktach sprawy rozpoznawanej w tym wydziale. Sąd Rejonowy nie mógł więc od razu zwrócić się do komornika o akta egzekucyjne, musiał wpierw ustalić, czy nie znajdują się one w aktach innej sprawy wskazanej przez skarżącego.

Dopiero po takim ustaleniu doszło do wydania 11 marca 2016 roku zarządzenia o doręczeniu odpisu skargi komornikowi i wezwaniu go do sporządzenia uzasadnienia zaskarżonej czynności. Nie można jednak tracić z pola widzenia tego, że bez akt egzekucyjnych skargi na czynności komornika sądowego nie można w sposób zasadny rozpoznać (dotyczy ona bowiem czynności dokonanej w toku postępowania, a związanej z jego umorzeniem i ustaleniem kosztów posterowania egzekucyjnego co do zasady związanej z tym, kto ma być nimi obciążony).

Sąd Okręgowy nie dysponuje informacjami związanymi z wydaniem postanowienia z 25 kwietnia 2016 roku o zawieszeniu postępowania wywołanego skargą na czynności komornika (Prezes Sądu Rejonowego przywołuje tylko tę okoliczność), natomiast w chwili obecnej brak akt egzekucyjnych uniemożliwiał wydanie rozstrzygnięcia w sprawie. Akta sprawy zostały przekazane do Sądu Okręgowego 22 marca 2016 roku i od tego czasu nie były uzupełniane. Sąd Rejonowy nie miał więc w tym czasie możliwości rozpoznania skargi na czynności komornika.

Rzeczywiście z art. 767 ² § 1 k.p.c. wynika, że sąd rozpoznaje skargę w terminie tygodniowym od dnia jej wpływu. Nie można jednak tracić z pola widzenia faktu, że aby ją rozpoznać sąd musi dysponować aktami egzekucyjnymi, które w rozpoznawanej przez Sąd Rejonowy sprawie prowadzi Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi. Jednocześnie termin ten jest terminem instrukcyjnym i samo tylko jego naruszenie nie może stanowić przesłanki do stwierdzenia przewlekłości postępowania. Przewlekłość postępowania można bowiem stwierdzić dopiero wówczas, gdy czynności zmierzające do wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie były wykonywane ze zbędną zwłoką; gdy jest ona nadmierna i nie znajduje uzasadnienia w obiektywnych okolicznościach sprawy.

W sprawie doszło do opóźnień, natomiast nie są one rażące. Czynności były dokonywane najwyżej w miesięcznych odstępach. Nie można więc zasadnie twierdzić, że zaistniały przesłanki przewlekłości postępowania na obecnym jego etapie.

Dlatego też nie doszło do przewlekłości postępowania.

Mając powyższe na uwadze, w oparciu o art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, skargę jako niezasadną należało oddalić.

SSO Roman Troll SSO Mirella Szpyrka SSO Marcin Rak