Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: XI GC 193/16

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie, Wydział XI Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Mariusz Zawicki

Protokolant: Karolina Mateja

po rozpoznaniu w dniu 4 kwietnia 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) we W.

przeciwko I. K.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygnatura akt: XI GC 193/16

Sprawa rozpoznana w postępowaniu zwykłym

UZASADNIENIE

Powód (...) we W. złożył pozew przeciwko I. K. o zapłatę. Zażądano kwoty 25.040,05 złotych z odsetkami. Zdaniem powoda pozwany był związany z pierwotnym wierzycielem umową bankową, pozwany nie uregulował zadłużenia. Powód twierdził, że zawarł z wierzycielem pierwotnym umowę cesji wierzytelności.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sporządzono dokument – wyciąg z ksiąg rachunkowych, gdzie wskazano, że zadłużenie M. S. wynosi - należność główna 18.574,73 złotych, odsetki 6.465,32 złotych. Sporządzono również dokument „informacja o zakupie wierzytelności”.

Dowód:

- dokument, karta 7;

- dokument, karta 65;

W dniu 27 listopada 2014 roku (...) Bank spółka akcyjna w W. i (...) we W. zawarli umowę sprzedaży wierzytelności.

Dowód:

- umowa, karta 16-28

Sporządzono dokument, w którym wymienia się dane osobowe I. K., oraz pewne liczby.

Dowód:

- dokument, karta 39;

Wytworzono dokument, w którym wzywano do zapłaty I. K..

Dowód:

- dokument, karta 40-41;

I. K. złożyła wniosek z dnia 14 czerwca 2011 roku o udzielenie kredytu. W dnu 15 czerwca 2011 roku zawarła umowę kredytową z (...) Bank spółka akcyjna w W. na kwotę 21.052,63 złotych. W dniu 13 sierpnia 2012 roku sporządzono dokument – wypowiedzenie umowy. Wystawiony został Bankowy Tytuł Egzekucyjny, któremu nadano klauzulę wykonalności. Toczyło się postępowanie egzekucyjne przeciwko I. K..

Dowód:

- wniosek z załącznikami, karta 54 – 56;

- umowa, karta 57-59;

- dokument, karta 60;

- (...), karta 61;

- odpis postanowienia, karta 62;

- odpis postanowienia, karta 63 – 64;

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się niezasadne.

Podstawę prawną żądania pozwu stanowi art. 720 kodeksu cywilnego. Zgodnie z treścią tej normy przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Stosownie do normy art. 721 k.c. dający pożyczkę może odstąpić od umowy i odmówić wydania przedmiotu pożyczki, jeżeli zwrot pożyczki jest wątpliwy z powodu złego stanu majątkowego drugiej strony. Zgodnie z normą art. 723 k.c. jeżeli termin zwrotu pożyczki nie jest oznaczony, dłużnik obowiązany jest zwrócić pożyczkę w ciągu sześciu tygodni po wypowiedzeniu przez dającego pożyczkę.

Zgodnie z art. 78 ustawy Prawo bankowe do umów pożyczek pieniężnych zawieranych przez bank stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące zabezpieczenia spłaty i oprocentowania kredytu. Stosownie do treści art. 69 ust. 1 tej ustawy przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Stosownie do ust. 2 pkt 10 cytowanego przepisu – umowa powinna w szczególności określać warunki dokonywania zmian i rozwiązania umowy. W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego trudno było ustalić jednak, czy pozwany miał zawrzeć z wierzycielem pierwotnym (bankiem) umowę pożyczki, czy też kredytu.

Godzi się również zauważyć, iż według zasady naturalnej realizacji kontraktu, zgodnie z art. 353 § l zobowiązanie polega na tym, że wierzyciel może żądać od dłużnika świadczenia, a dłużnik powinien świadczenie spełnić.

Zgodnie natomiast z art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Natomiast art. 509 § 2 k.c. stanowi, iż wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Przedmiot sprawy dotyczy tego, czy wspomnianemu zbywcy (bankowi) przysługiwała wobec pozwanego jakakolwiek wymagalna wierzytelność będąca przedmiotem wspomnianego przelewu a jednocześnie to, czy faktycznie jakakolwiek wierzytelność w stosunku do pozwanego była przedmiotem przelewu.

W tym stanie rzeczy rolą powoda było wykazanie, iż pozwany był dłużnikiem banku. W ocenie Sądu powód obowiązkowi temu podołał.

W tym stanie rzeczy rolą powoda było wykazanie, iż pozwany był dłużnikiem banku. W ocenie Sądu powód obowiązkowi temu podołał. Przedłożono umowę kredytu na okoliczność istnienia zobowiązania pierwotnego.

Fakt istnienia tego zobowiązania, co do zasady, został przez powoda wykazany. Jak wynika jednak z treści § 11 umowy (karta 59) integralną częścią umowy są ogólne warunki umów w zakresie kredytowania działalności gospodarczej w G. B.. Dokumentów tych nie złożono, nie wiadomo jaka jest ich treść. Uznać zatem należy, że przedłożono część umowy (jej fragment) nie sposób jednak na podstawie tego dokumentu ustalić wszystkie prawa i obowiązki dłużnika, trudno ustalić jak kształtował się dług pozwanej, jak został wyliczony, jakie są jego elementy składowe. Na podstawie dokumentów w aktach sprawy nie sposób zatem odnieść się co do zasadności wysokości kwoty objętej pozewm.

Dalej powód powołuje się na umowę cesji. Jako taka umowa cesji została zawarta, jednak dokumenty te w żadnym stopniu nie wykazują podstaw ani wysokości wysuwanych przeciwko pozwanemu roszczeń. Zawarcie bowiem w umowie cesji będącej dokumentem prywatnym oświadczenia cedenta, iż przysługuje mu wymagalna wierzytelność względem pozwanego należy oceniać przez pryzmat art. 245 k.p.c. stanowiącego, iż dokument prywatny stanowi dowód tego, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie, co nie jest równoznaczne z faktycznym istnieniem bezspornej i wymagalnej wierzytelności w określonej kwocie względem pozwanego. Zatem samo twierdzenie strony powodowej nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 k.p.c.) powinno być – zgodnie z dyspozycją art. 232 k.p.c. i art. 6 k.c. – udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Dokument ten jest pokreślony, istnieje pewna jego treść, która została ukryta, mimo tego dokument ten poświadczono za zgodność z oryginałem, choć wypada przypuszczać, że oryginał tego dokumentu takich zamazań nie posiada.

Podkreślić należy, że umowa cesji powołuje się na załącznik do tej umowy w postaci wykazu wierzytelności. Stosownie do treści umowy istnieje wersja „papierów” tego załącznika, takiej jednak nie przedstawiono. Przedstawiono wzór wersji elektronicznej która zawierać powinna w stosunku do dłużników objętych umową takie dane jak płeć, adres, daty wpłat, dane poręczycieli, rozbicie kwoty na koszty, odsetki, walutę, numer umowy. Takich danych wyciąg na karcie 59 nie posiada, trudno zatem ustalić, czy jest to dokument powstały w istocie jako wyciąg z załącznika do umowy, co było jego przedmiotem. Nie można bowiem wykluczyć, że w stosunku do tego dłużnika przedmiotem umowy były tylko odsetki albo tylko odsetki przeterminowane, bądź kapitał w części albo w całości.

W ocenie Sądu brak było podstaw do prowadzenia w tym zakresie dowodów z urzędu, gdyż naruszałoby to podstawowe zasady procesu cywilnego, jakimi są zasada kontradyktoryjności i zasada równości stron tym bardziej, że w niniejszej sprawie powód był reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika.

W tym stanie rzeczy Sąd uznał za niedopuszczalne prowadzenie postępowania dowodowego z urzędu celem ustalenia okoliczności, które powinna wykazać strona powodowa.

Z elektronicznego wyciągu z umowy sprzedaży wierzytelności nie wynika, że zawarto umowę sprzedaży wierzytelności z zakresie dotyczącym wierzytelności dochodzonej od pozwanego.

Pełnomocnik powoda podpisał dokument (karta 59)– w zasadzie pozbawiony treści, nie wiadomo w jaki sposób powstały wpisane tam wartości liczbowe, czy jest to załącznik do jakiejkolwiek umowy. Trudno dochodzić w jaki sposób powstał niniejszy dokument, czy jego autorem jest sprzedający wierzytelności, czy też inne osoby, czy ma on jakiekolwiek przełożenie na treść umowy pierwotnej, nie wiadomo jakie treści zostały usunięte z przedmiotowego dokumentu.

Załączona do akt umowa miała być dowodem na okoliczność powstania po stronie pozwanej zobowiązania do zapłaty. Takich wniosków jednak ze złożonej umowy wyprowadzić nie sposób.

Rolą powoda jest dowodzenie swoich racji, prawem zaś pozwanego obrona jego interesów, a zatem kwestionowanie powództwa.

Zgodnie z zasadą kontradyktoryjności procesu cywilnego, ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one, a nie sąd są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Stąd to właśnie powód winien potwierdzić za pomocą dowodów prawdziwość swoich twierdzeń.

Nie może budzić wątpliwości to, że niezależnie od ustalenia podstawy faktycznej, sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego. Negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku oddalającego powództwo (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1972 roku III CRN 30/72).

Wskazać należy, że sąd ma obowiązek rozważenia, czy twierdzenia strony powodowej uzasadniają należycie i w całości żądania pozwu i czy uwzględnienie tych żądań nie narusza obowiązujących przepisów. Sąd nie jest zwolniony z obowiązku dokonania prawidłowej oceny materialnoprawnej zasadności żądania pozwu opartego na tych twierdzeniach (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1958 roku 1 CR 969/57, wyrok Sądu Najwyższego: z dnia 15 września 1967 roku III CRN 175/67.

Twierdzenia, na których oparte jest powództwo nie tylko nie mogą budzić wątpliwości sądu, ale powinny być poparte odpowiednim materiałem dowodowym.

Przytoczone przez powoda okoliczności budzą wątpliwości sądu i nie sposób, opierając się na materiale dowodowym złożonym przez powoda, dojść do przekonania, że umowa cesji zawiera określoną treść, wysokość żądania znajduje oparcie w umowie zawartej z bankiem, roszczenie jest wymagalne a odsetki i koszty poboczne wyliczono w sposób prawidłowy.

Niewykazanie zawarcia umowy cesji wierzytelności dotyczącego określonej kwoty, jak również niewykazanie zupełnej treści umowy zawartej przez pozwanego z bankiem skutkować musiało oddaleniem powództwa.

Z przedstawionych dokumentów nie sposób ustalić, czy dług istniał, jaka w chwili rzekomej umowy cesji, była wysokość długu pozwanego dochodzonego przed tutejszym sądem.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w wyroku.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)