Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2016r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku Sekcja ds. (...) w VI Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2016 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy M. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o zasiłek chorobowy

z odwołania od decyzji z dnia 22 października 2014 r., znak (...)/ (...)/ (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawczyni M. D. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24 września 2014 r. do 30 września 2014 r.

II.  Wniosek o wypłatę odsetek od zasiłku chorobowego za okres od 24 września 2014 r. do 30 września 2014 r. przekazać zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. zgodnie z właściwością rzeczową.

Sygn. akt VI U 1456/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. decyzją z dnia 22 października 2014r. . odmówił M. D. prawa do zasiłku chorobowego za okres od 24 września 2014r. do 30 września 2014r. uwagi na to, że z posiadanej dokumentacji wynika, że w czasie zwolnienia lekarskiego składała wyjaśnienia w Inspektoracie ZUS w K. jako pełnomocnik osoby prowadzącej działalność gospodarczą i obecność potwierdziła popisem na protokole przesłuchania. .

Wnioskodawczyni odwołała się od powyższej decyzji i wniosła o przyznanie jej prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 24 września 2014r. do 30 września 2014r. wraz z odsetkami.

W uzasadnieniu odwołania podniosła, że wyjaśnienia składała na wezwanie ZUS-u jeszcze przed wystawieniem zwolnienia lekarskiego i nie mogła przewidzieć, że zostanie orzeczona niezdolność do pracy podczas późniejszej wizyty lekarskiej.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, że wnioskodawczyni przedłożyła zwolnienie lekarskie stwierdzające niezdolność do pracy od dnia 24 września 2014r. do 30 września 2014r. . W dniu 24 września 2014r. jako pełnomocnik osoby prowadzącej działalność gospodarczą składała wyjaśnienia w Inspektoracie ZUS-u. Dlatego zachodzi podejrzenie, że wnioskodawczyni mogła świadczyć innej usługi swoim klientom w okresie orzekanej niezdolności do pracy.

Rozpatrując przedmiotowe odwołanie Sąd ustalił, co następuje:

Wnioskodawczyni M. D. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług turystycznych oraz w zakresie usług księgowych. Do dnia 31 sierpnia 2014r. była również zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Od dnia 1 września 2014r. podlegała obowiązkowo ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

( okoliczność bezsporna)

M. D. miała orzeczoną niezdolność do pracy w okresie od 8 września 2014r. do 23 września 2014r..

W dniu 19 września 2014r. wnioskodawczyni otrzymała zawiadomienie do stawienia się w Inspektoracie ZUS w K. jako pełnomocnik M. Ł. celem złożenia dokumentów i wyjaśnień w terminie 7 dni.

W związku z tym, że zwolnienie lekarskie zakończyło się w dniu 23 września 2014r. wnioskodawczyni postanowiła w dniu następnym udać się do Inspektoratu ZUS, aby złożyć dokumenty i wyjaśnienia w żądanej sprawie. Zeznanie trwało krótko , około 15 minut. Plik z przesłuchania został zapisany w systemie informatycznym o godzinie 13.30

Po zakończonym przesłuchaniu wnioskodawczyni udała się do G., gdzie o godz. 14.20 miała miejsce wizyta lekarska w Klinice (...) w G., gdzie lekarz wystawiła zaświadczenie o niezdolności do pracy za okres od 24 września 2014r. do 30 września 2014r..

Po otrzymaniu zaświadczenia lekarskiego wnioskodawczyni nie wykonywała pracy zarobkowej w okresie do 30 września 2014r.

( dowód :

zeznanie wnioskodawczyni, zapis audio video od 00:02:25 do 00:25: 59 i od 00:26 :43 do 00 : 27:26, nadto protokół rozprawy , k. 105-107

zawiadomienie, k. 18

zpo, k, 19

protokół przesłuchania, k., 22-23

zaświadczenie lekarskie, k. 31

wydruk z systemu, k. 43

księga przychodów i rozchodów, k. 32-33

faktury, k. 57-63

dokumentacja medyczna, k. 28-30)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumenty zawarte w aktach ZUS oraz złożone do akt sprawy, których autentyczności ani prawdziwości żadna ze stron nie kwestionowała.

Sąd uznał za wiarygodne również zeznania wnioskodawczyni M. D., gdyż znalazły one potwierdzenie w przedłożonych dokumentach. Twierdzenie wnioskodawczyni, że w chwili składania wyjaśnień w Inspektoracie ZUS nie miała orzeczonej niezdolność do pracy, zostało potwierdzone zarówno przez Inspektorat w K. w odniesieniu do godziny składania wyjaśnień ( o 13.30 do systemu wprowadzono wcześniej sporządzony pisemny protokół). Z kolei zaświadczenie wystawione przez Klinikę (...) w G. wskazywało, że wizyta lekarska odbyła się o godzinie 14.20. Dlatego też nie może budzić żadnych wątpliwości, iż w chwili składania zeznań w Inspektoracie ZUS w K. wnioskodawczyni nie miała orzeczonej niezdolności do pracy Również księga przychodów i rozchodów oraz faktury dotyczące zdarzeń gospodarczych za wrzesień 2014r. świadczą, że wnioskodawczyni nie wykonywała w ramach prowadzonej działalności gospodarczej żadnych czynności w okresie po wystawionym zwolnieniu lekarskim w dniu 24 września 2014r.

Odwołanie wnioskodawczyni M. D. zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U.2014.159 -j.t.) ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.

Przechodząc do interpretacji pojęcia "pracy zarobkowej" należy stwierdzić, że nie mamy w tym przypadku do czynienia z odwołaniem się do wykonywania pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku zatrudnienia w szerokim tego słowa znaczeniu. Nie chodzi więc w szczególności o wykonywanie pracy podporządkowanej, czy zależności służbowej, co jest charakterystyczne dla stosunku pracy. Praca powinna być świadczona osobiście, choć nie musi to być praca fizyczna (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 1999 r., II UKN 236/99, OSNAPiUS 2001 nr 7, poz. 237; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 23 maja 1997 r., III AUa 155/97, Prawo Pracy 1997 nr 7, s. 45). O zakwalifikowaniu wykonywania określonych czynności jako "pracy" decyduje charakter stosunku prawnego, na podstawie którego są wykonywane i rodzaj tych czynności. Jeżeli chodzi o "zarobkowy" charakter to istotne jest aby wykonywanie określonych czynności przyniosło lub mogło przynieść rzeczywisty dochód (zarobek).

W niniejszej sprawie jedynym zarzutem świadczącym o wykonywaniu przez wnioskodawczynię M. D. pracy zarobkowej w okresie niezdolności do pracy od dnia 24 września 2014r. do 30 września 2014r . było składanie wyjaśnień w Inspektoracie ZUS w dniu 24 września 2014r.

Materiał dowodowy zebrany w sprawie potwierdził, że wnioskodawczyni w dniu 24 września 2014r. około godziny 13.00 składała wyjaśnienia w ZUS-ie jako pełnomocnik M. Ł., dla której prowadził księgowość w sprawie dotyczącej. Powyższe spowodowane było tym, że w dniu 19 września 2014 wnioskodawczyni otrzymała zawiadomienie, aby stawiła się w Inspektoracie w K. w ciągu 7 dni. Z uwagi na to, że miała wystawione zwolnienie lekarskie do dnia 23 września 2014r. nie mogła stawić się w ZUS-ie wcześniej. Dlatego po zakończonym zwolnieniu udała się do ZUS-u , aby wypełnić swój obowiązek względem organu rentowego. Po zakończonym przesłuchaniu M. D. pojechała do G. na umówioną wizytę lekarską, gdzie następnie zostało wystawione jej zwolnienie lekarskie na okres od 24 września 2014r. do 30 września 2014r.. Z powyższego wynika w sposób jednoznaczny, że w okresie orzeczonej niezdolności do pracy M. D. nie wykonywała żadnych czynności związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. W chwili składania wyjaśnień wnioskodawczyni nie miała orzeczonej niezdolności do pracy. Przy interpretacji art. 17 ustawy zasiłkowej należy uwzględnić charakter prawa ubezpieczenia społecznego. Jest ono bowiem prawem ścisłym, stąd zarówno warunki nabycia prawa do świadczeń, jak też wysokość tychże świadczeń i zasady ich wypłaty są sformalizowane. Powyższe powoduje konieczność ich ścisłego, a więc, co do zasady - w zgodzie z dosłownym brzmieniem - stosowania (zob. wyrok SN z dnia 14 grudnia 2005 r., III UK 120/05, OSNP 2006, nr 21-22, poz. 338). Cytowany art. 17 ustawy zasiłkowej stanowi o wykonywaniu pracy w okresie orzeczonej niezdolności do pracy, a zatem zgodnie z dosłownym brzmieniem przepisu w chwili wykonywania pracy ubezpieczony musi mieć orzeczoną niezdolność do pracy Zatem ubezpieczony z pełną świadomością potwierdzoną stosownym zaświadczeniem lekarskim o niezdolności do wykonuje pracę zarobkową mimo, iż wie, że w stosunku do niego została orzeczona niezdolność do pracy. Natomiast przepis ten nie dotyczy sytuacji, w których ubezpieczony dopiero po wykonaniu określonych czynności uzyskał zaświadczenie o niezdolności do pracy. Art. 17 ma bowiem charakter represyjny i wiąże się z wyciąganiem konsekwencji wobec określonych nagannych zachowań ubezpieczonych. Jeśli ubezpieczony nie ma orzeczonej niezdolności do pracy, to nie może być mu postawiony zarzut wykonywania pracy zarobkowej skutkujący pozbawieniem prawa do zasiłku chorobowego za cały okres zwolnienia lekarskiego.

Dlatego też Sąd uznał, że nie może świadczyć o wypełnieniu hipotezy art. 17 ustawy zasiłkowej wykonywanie przez M. D. pracy polegającej na składaniu wyjaśnień jeszcze przed uzyskaniem zaświadczenia o niezdolności do pracy i przed orzeczeniem niezdolności do pracy. Zeznania były składane około godziny 13.00-13.30 , natomiast niezdolność do pracy została orzeczona dopiero po godzinie 14.40 w dniu 24 września 2014r.

Sąd z urzędu prowadził postępowanie dowodowe celem ustalenia, czy wnioskodawczyni nie wykonywała innych prac w spornym okresie. Dlatego też Sąd zwrócił się do wnioskodawczyni o nadesłanie księgi przychodów i rozchodów oraz faktur za miesiąc wrzesień 2014r.. Z powyższych dokumentów wynikało, że M. D. nie wykonywała żadnych czynności zarobkowych w okresie orzeczonej niezdolności do pracy od 24 września 2014r. d 3 września 2014r.

Trzeba też zaznaczyć, że zgodnie z art. 6 kc w związku z art. 232 kpc ciężar udowodnienia faktu wykonywania przez M. D. pracy zarobkowej w zakwestionowanym okresie ciąży na pozwanym.

Zauważyć należy, iż pozwany, poza wskazaniem, że wnioskodawczyni brała udział w przesłuchaniu w Inspektoracie ZUS , nie podał żadnych innych dowodów świadczących o rzeczywistym wykonywaniu pracy w spornym okresie, które uzasadniałaby odmowę wypłaty zasiłku chorobowego i opiekuńczego.

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30.03.2000r. ( II UKN 444/99, OSNAP 2001/17/543 ) w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych organ rentowy ma pozycję strony (art. 47710 § 1 KPC), więc powinien przejawiać odpowiednią aktywność dowodową, a w przeciwnym razie może ponosić negatywne skutki prawne swej bierności, polegające zwłaszcza na zmianie wydanej decyzji.

Reasumując skoro nie było żadnych dowodów świadczących o wykonywaniu przez M. D. pracy zarobkowej w spornym okresie, to tym samym przysługiwało jej prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24 września 2014r. do 30 września 2014r. .

Biorąc pod uwagę powyższe, na mocy przepisu art. 477 ¹ § 2 kpc i cytowanych przepisów , sąd orzekł jak w pkt. I sentencji wyroku.

Na mocy 477 ¹⁰ par.2 kpc Sąd orzekł jak w pkt II wyroku uznając się za niewłaściwy do rozstrzygnięcia wniosku o wypłatę odsetek i przekazał go Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. jako właściwemu rzeczowo. W pierwszej kolejności w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych winien rozstrzygnąć merytorycznie organ rentowy. Sąd nie może zastępować Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w tym zakresie, gdy zachodzi tu czasowa niedopuszczalność drogi sądowej. Dopiero po wydaniu decyzji przez ZUS w przedmiocie odsetek będzie przysługiwało odwołanie do sądu. Dlatego też z uwagi na to, że organ rentowy nie wydał rozstrzygnięcia w przedmiocie odsetek, to wniosek ten należało przekazać do ZUS zgodnie z właściwością rzeczowa.