Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Marcin Graczyk

Protokolant: protokolant sądowy Joanna Walczak

po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2016 r. w Warszawie

sprawy K. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z udziałem płatnika składek M. L. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą F. T. M. L. w O.

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania K. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 3 lipca 2014 r. znak: UBS/(...)

1.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, że K. S. jako pracownik u płatnika składek M. L. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...) M. L. w O. podlegała ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 7 października 2013 r. do 20 maja 2014 r.,

2.  w pozostałym zakresie odwołanie oddala,

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz K. S. kwotę 60 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

K. S. w dniu 7 sierpnia 2014 r. złożyła do Sądu Okręgowego
Warszawa-Praga w Warszawie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...) Oddział w W. odwołanie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 3 lipca
2014 r., znak: UBS/(...) stwierdzającej, iż od dnia 1 października 2013 r. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia u płatnika składek (...) P. L.. Ubezpieczona wskazała, że została zatrudniona od dnia
7 października 2013 r. na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 1 października 2013 r. Odwołująca podniosła, że została uznana za niezdolną do pracy w okresie od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia 22 maja 2014 r. i otrzymała siedem zwolnień lekarskich. Ponadto stwierdziła, że za cały okres świadczenia pracy od dnia 1 października 2013 r. do dnia 12 grudnia 2013 r. otrzymała jedynie zaliczkę w wysokości 2000,00 złotych i do dnia wniesienia odwołania nie otrzymała żadnych innych wypłat od pracodawcy oraz świadczeń wynikających
z ubezpieczenia społecznego. W związku z powyższym K. S. wniosła
o objęcie jej obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym od dnia 1 października 2013 r. do dnia 19 maja 2014 r., ponieważ z dniem 20 maja 2014 r. umowa uległa rozwiązaniu
( k. 2-4 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie oraz o zasądzenie od odwołującej na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych. Zdaniem organu rentowego analiza dokumentów pozyskanych w trakcie postępowania wyjaśniającego wskazuje, że stanowisko oraz wysokość wynagrodzenia osiąganego przez odwołującą została ustalona wyłącznie w celu uzyskania tytułu do ubezpieczeń społecznych oraz uniemożliwienia uzyskania prawa do wysokich świadczeń z tytułu choroby i macierzyństwa, co niewątpliwie stanowi naruszenie zasad współżycia społecznego. Organ rentowy podniósł, że zawarcie umowy o pracę, wypłata wynagrodzenia, przystąpienie do ubezpieczenia
i opłacanie składki nie świadczy o istnieniu stosunku pracy, ale dopiero faktyczne
i rzeczywiste realizowane jego elementów charakterystycznych wynikających z art. 22 § 1 k.p. ( k. 10-12 a. s.).

Na rozprawie w dniu 23 lutego 2016 r. profesjonalny pełnomocnik odwołującej się wniósł o ustalenie, że odwołująca się podlegała ubezpieczeniom społecznym od dnia 7 października 2013 r. do dnia 20 maja 2014 r. (k. 191, 00:07:15)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w dniu 28 stycznia 2014 r. na podstawie art. 68 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z koniecznością ustalenia okresu podlegania ubezpieczeniom społecznym zawiadomił o wszczęciu postępowania, zmierzającego do ustalenia prawidłowości zgłoszenia K. S. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i podstaw wymiaru składek na ubezpieczenia przez płatnika składek (...) P. L. ( k. 16 akt ZUS).

Ubezpieczona w dniu 1 października 2013 r. zawarła umowę o pracę z (...) P. L. z siedzibą w (...)-(...) O. na czas określony, tj. trzy miesiące, na stanowisku architekta, w pełnym wymiarze czasu pracy za wynagrodzeniem 3000,00 złotych brutto. W umowie został ustalony dzień rozpoczęcia pracy 1 października 2013 r. ( k. 5 a. s.).

Do obowiązków pracowniczych ubezpieczonej należało: opracowywanie
i sporządzanie projektów budowlanych, wykonawczych obiektów budowlanych oraz instalacji wraz z infrastrukturą wewnętrzną oraz zewnętrzną, kosztorysowanie w pełnym zakresie budowlano-technicznym, sporządzanie koncepcji projektowych, tworzenie wizualizacji wnętrz, sporządzanie dokumentacji techniczno-wykonawczej, organizacja pracy nad projektem, nadzór prac budowlanych, obsługa klientów, tworzenie wycen, kontakt
z firmami handlowymi, czynne uczestnictwo w targach, szkoleniach i sympozjach, obsługa urządzeń biurowych oraz pomiarowych w pełnym zakresie oraz kierowanie pojazdami służbowymi ( k. 6 a. s.).

Odwołująca złożyła w Wydziale Zasiłków zwolnienia lekarskie z tytułu ciąży
za okresy: od dnia 10 grudnia 2013 r. do dnia 2 stycznia 2014 r., od dnia 3 stycznia 2014 r.
do dnia 23 stycznia 2014 r., od dnia 23 stycznia 2014 r. do dnia 14 lutego 2014 r., od dnia
14 lutego 2014 r. do dnia 13 marca 2014 r., od dnia 14 marca 2014 r. do dnia 10 kwietnia 2014 r., od dnia 11 kwietnia 2014 r. do dnia 22 kwietnia 2014 r. oraz od dnia 23 kwietnia 2014 r. do dnia 22 maja 2014 r. ( k. 36 akt ZUS).

Odwołująca w dniu 10 października 2013 r. została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych od dnia 1 października 2013 r. z tytułu umowy o pracę na pełen etat z podstawą do ubezpieczeń społecznych w wysokości 3087,47 złotych za październik 2013 r. i 4210,18 złotych za listopad i grudzień 2013 r. ( okoliczność bezsporna).

W oparciu o powyższe ustalenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział
w W. na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 68 ust. 1 pkt. 1 oraz art. 2a ustawy
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, wydał decyzję w dniu
3 lipca 2013 r., znak: UBS/(...), stwierdzającą, że K. S. jako pracownik u płatnika składek (...) P. L. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia
1 października 2013 r. Organ rentowy podniósł, że M. L. prowadzący działalność gospodarczą od dnia 1 listopada 2013 r. miał bardzo duże zadłużenie wobec Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek. Oddział wskazał, że na dzień wydania decyzji płatnik składek zatrudniał dwóch pracowników. W związku
z odmówieniem złożenia dokumentów potwierdzających pracę odwołującej, organ rentowy nie miał możliwości stwierdzenia, czy ubezpieczona była faktycznie zatrudniona
w zainteresowanej firmie ( k. 38-40 akt ZUS).

Na podstawie zeznań świadków K. J. i Ż. W. Sąd ustalił, że ww. zostały zatrudnione tak, jak odwołująca na stanowisku architekta wnętrz. Obie rozpoczęły pracę wcześniej od ubezpieczonej. Przed dniem 1 października
2013 r. rozpoczęła się rekrutacja na podstawie internetowego ogłoszenia na stronie G. (...). Ubezpieczona wspólnie ze świadkami w ramach umowy o pracę wykonywała obowiązki pracownicze zgodnie z ustalonym i tożsamym zakresem czynności. W zainteresowanej firmie były zatrudnione też inne osoby w ramach umowy o pracę. Odwołująca podpisywała listę obecności, a wynagrodzenie było jej wypłacane gotówką. Ubezpieczona w trakcie świadczenia stosunku pracy, począwszy od dnia 7 października 2013 r., jeździła
z kierownikiem na obiekty w celu sprawdzenia ochrony przeciwpożarowej, sporządzała instrukcje przeciwpożarowe dla (...), uczestniczyła w projektowaniu i wykańczaniu biura zainteresowanego. Świadek Ż. W. otrzymywała wynagrodzenie w kwocie 3000,00 złotych netto, a K. J. 2100,00 złotych netto ( zeznania świadków K. J. i Ż. W. - k. 116-117 a. s. oraz przesłuchanie odwołującej i zainteresowanego - k. 174-176 a. s.).

Sąd ustalił również, że w związku z zawiadomieniem o wszczęciu postępowania w dniu 25 listopada 2013 r. wobec P. L. przez organ rentowy w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych wydano w dniu 9 kwietnia 2014 r. przedmiotową decyzję. Organ rentowy stwierdził, że zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wynosi łącznie 105243,63 złotych. Z powyższym zadłużeniem związane były składki na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od lutego 2011 r. do września 2013 r. ( akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie akt rentowych oraz na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania. Powołane przez Sąd dowody z dokumentów, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, były wiarygodne, korespondowały ze sobą oraz z osobowymi źródłami dowodowymi i tworzyły spójny stan faktyczny. Co istotne, strony, w tym organ rentowy, nie kwestionowały ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z tych dokumentów, należało uznać za mające walor dowodowy i ustalić na ich podstawie stan faktyczny.

Jednocześnie Sąd dał wiarę zeznaniom wszystkich przesłuchanych świadków, odwołującej oraz zainteresowanego. Zdaniem Sądu złożone zeznania były logiczne, spójne
i wzajemnie się uzupełniały. Potwierdzały one wersję przedstawioną przez odwołującą. Świadkowie K. J., Ż. W. oraz płatnik składek potwierdzili fakt wykonywania pracy przez ubezpieczoną w zainteresowanej spółce na stanowisku architekta wnętrz.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. S. od decyzji organu rentowego 3 lipca
2014 r., znak: UBS/(...) jest uzasadnione w części i podlega uwzględnieniu, natomiast w pozostałym zakresie podlega oddaleniu.

Jedyną kwestią sporną w niniejszym postępowaniu było to, czy odwołująca od dnia
1 października 2013 r. podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) P. L.. Aby tę kwestię rozstrzygnąć, należało dokonać szczegółowej wykładni przepisów ustawy
z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2015 r. poz. 121 j.t.) zwanej dalej ,,ustawą’’.

Art. 6 ust 1 pkt 1 ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów.

W myśl art. 13 pkt 1 w/w ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby fizyczne, tj. pracownicy – od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Zgodnie z cytowanym przepisem art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych – ubezpieczeniu społecznemu podlegają pracownicy. Stosownie zaś do zawartej w art . 2 k. p. definicji – pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie m.in. umowy
o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym,
tj. stosunku pracy. Istotą tegoż stosunku jest – w świetle art . 22 § 1 k. p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem.

Sąd zważył, że na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, zeznań świadków, odwołującej oraz zainteresowanego wynika, że K. S. rozpoczęła wykonywanie pracy na rzecz firmy. Praca ubezpieczonej nie miała charakteru czynności powtarzających się, świadczonych przez dłuższy okres czasu, ale były one wykonywane na rzecz pracodawcy pod jego kontrolą i nadzorem. W ocenie Sądu P. L. rozdzielał obowiązki i wskazywał odwołującej jakie czynności ma wykonywać za ustanowionym wynagrodzeniem w określonym miejscu i czasie. Powyższe potwierdza, że spełnione zostały kryteria art. 22 k.p. charakteryzującego przesłanki stosunku pracy. W toku postępowania Sąd przeprowadził obszerne postępowanie dowodowe. Co prawda płatnik składek zgłaszał uwagi co do prawidłowości świadczonych usług pracowniczych przez ubezpieczoną, tym niemniej świadczy to o rzeczywistym wykonywaniu pracy przez odwołująca. Subiektywne przekonanie pracodawcy, iż praca była wadliwie świadczona przez pracownika nie ma żadnego znaczenia w niniejszym podstępowaniu. Płatnik składek mógł skorzystać z wypowiedzenia umowy o pracę lub też zastosować karę porządkową. Należy podzielić stanowisko odwołującej, iż zamiarem stron umowy o pracę było świadczenie pracy, a nie uzyskanie świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Sąd doszedł do przekonania, że otrzymywane wynagrodzenie przez K. S. w wysokości 3000,00 złotych nie było wygórowane. W toku postępowania Sąd ustalił, że płatnik składek zatrudnił również dwie pracownice z podobnym zakresem czynności na tożsamym stanowisku zajmowanym przez odwołującą. Otrzymywane wynagrodzenie przez K. J. i Ż. W. w wysokości porównywalnej z uposażeniem odwołującej świadczy o tym, że zatrudnienie ubezpieczonej nie było pozorną czynnością mającą na celu obejście przepisów prawa. Sąd na marginesie wskazuje, że zaległości płatnika wynikające
z nieopłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy nie są istotne i nie wpływają w żadnej mierze na zakres rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. P. L. miał prawo zatrudnić pracowników i liczyć na polepszenie kondycji finansowej swojej firmy.

W ocenie Sądu, zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych odwołującej nastąpiło 7-ego dnia miesiąca. Ubezpieczona nie uzyskała urlopu w okresie od dnia 1 października 2013 r. do dnia 7 października 2013 r. i faktycznie w tym okresie nie świadczyła pracy. Z uwagi na zgromadzony materiał dowodowy zgodnie z którym Sąd przyjął, że odwołująca faktycznie świadczyła pracę od dnia 7 października 2013 r., gdzie nie został pogwałcony żaden
z obowiązujących przepisów prawa charakteryzujących stosunek zatrudnienia, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmieniono zaskarżoną decyzję uznając, że K. S. jako pracownik zatrudniony w zainteresowanej firmie (...) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia
7 października 2013 r. do dnia 20 maja 2014 r., tj. do dnia porodu dziecka. W związku
z wnioskiem zawartym w odwołaniu o objęcie odwołującej ubezpieczeniem od dnia
1 października 2013 r., Sąd w punkcie drugim wyroku w pozostałym zakresie oddalił odwołanie.

Sąd w punkcie trzecim wyroku Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz odwołującej zwrot kosztów zastępstwa procesowego. Z uwagi na fakt przegrania sprawy przez organ rentowy, zgodnie z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego
z urzędu ( Dz. U. z 2013 r., poz. 490 j. t.), Sąd Okręgowy, orzekł o kosztach postępowania
w ten sposób, że zasądził od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. na rzecz K. S. kwotę 60,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Zarządzenie: (...)

MK