Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód P. S., prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) z siedzibą w B., pozwem wniesionym w dniu 11 lutego 2015 r. domagał się zasądzenia od pozwanej (...) w Z. kwoty 984 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że w dniu 26 marca 2012 r. zawarł z pozwaną umowę o dzieło na wykonanie modułu reklamowego. Strony umowy ustaliły, że wynagrodzenie za wykonanie dzieła będzie płatne w dwóch ratach. Powód wykonał dzieło po uprzednim zaakceptowaniu projektu przez pozwaną i dostarczył je wraz z pierwszą fakturą VAT nr (...) wystawioną w dniu 12 lutego 2013 r. na kwotę 492 zł. W dniu 29 grudnia 2014 r. powód wystawił pozwanej drugą fakturę VAT nr (...) na kwotę 492 zł, płatną do dnia 12 stycznia 2015 r. Z uwagi na fakt, że pozwana nie uregulowała należności wynikających z w/w faktur w terminach w nich określonych, powód w dniu 22 stycznia 2015 r. wysłał listem poleconym wezwanie do ich zapłaty. W odpowiedzi na w/w wezwanie pozwana wskazała, że moduł został zamontowany na tablicy w innym niż ustalone w umowie miejscu. Powód niezwłocznie zamontował moduł w miejscu wskazanym w umowie, tj. na tablicy przy rondzie (...) w Z.. Ponadto moduł dodatkowo nadal znajduje się przy rondzie obok szpitala w Z.. Pozwana do dnia wniesienia pozwu nie zapłaciła powodowi kwoty objętej pozwem.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy w dniu 17 lutego 2015 r. (sygn. akt VIII GNc 794/15) nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu i nakazał pozwanej zapłacenie powodowi dochodzonej należności wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami procesu.

W dniu 20 marca 2015 r. pozwana wniosła sprzeciw od w/w nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości i wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia, wskazując, że wbrew twierdzeniom powoda dostarczenie dzieła nie nastąpiło wraz z doręczeniem faktury VAT nr (...) wystawionej w dniu 12 lutego 2013 r., gdyż wykonanie montażu modułu reklamowego w niewłaściwym miejscu zostało przez pozwaną dostrzeżone i zasygnalizowane pracownikowi powoda na przełomie października i listopada 2012 r., natomiast lokalizacja dzieła została zmieniona przez powoda dopiero po odpowiedzi pozwanej na wezwanie do zapłaty w dniu 4 listopada 2015 r. Pozwana podniosła również, że powód wykonał swoje zobowiązanie nienależycie, a swój błąd naprawił dopiero po dwóch latach i trzech miesiącach od zgłoszenia zastrzeżeń przez pozwaną, kiedy dzieło nie przedstawiało już dla pozwanej żadnej wartości, zatem żądanie pozwu jest niezgodne z zasadami współżycia społecznego. Ponadto zdaniem pozwanej powód naruszył jej prawa autorskie do danych i informacji przekazanych celem wykonania dzieła poprzez umieszczenie ich na tablicy ogłoszeń przy rondzie na ulicy (...) w Z..

W odpowiedzi na sprzeciw powód wniósł o oddalenie podniesionych w nim zarzutów i podtrzymał żądanie pozwu w całości.

Powód wskazał, że pozwana przy zawarciu umowy została poinformowana o zasadach przyjętych i obowiązujących w prowadzonej przez niego działalności, w tym o sposobie informowania o oddaniu dzieła przez stosowną wzmiankę w treści faktury VAT oraz dołączenie do niej zdjęcia wykonanego i zamontowanego na tablicy reklamowej dzieła. Pozwana nie poinformowała powoda o swoich zastrzeżeniach co do zapłaty otrzymanych faktur, błędnej lokalizacji tablicy z umieszczonym modułem reklamowym, jak również o odstąpieniu od umowy. Powód uznał zarzut naruszenia praw autorskich za nieuzasadniony, podobnie jak stwierdzenie, że dzieło straciło dla pozwanej znaczenie.

Wyrokiem z dnia 29 września 2015 r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 940,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu wyroku Sąd Rejonowy wskazał, że w toku postępowania powód wykazał, iż zlecone przez pozwaną dzieło wykonał i wydał pozwanej, która nie zdołała udowodnić, poza przyznanym przez stronę przeciwną faktem pierwotnej niewłaściwości lokalizacji modułu reklamowego, że nastąpiło to w sposób nienależyty, jak również nie zgłosiła w tym zakresie skutecznie zastrzeżeń, co zgodnie z § 5 ust. 2 łączącej strony umowy oznacza, że przyjęła dzieło bez zastrzeżeń.

Sąd przychylił się natomiast do podniesionego przez pozwaną zarzutu przedawnienia. Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków, że powód oddał dzieło pozwanej najpóźniej na przełomie października i listopada 2012 r. i od tej daty należy liczyć bieg dwuletniego terminu przedawnienia dotyczącego roszczenia przysługującego mu z tytułu wynagrodzenia za jego wykonanie. W konsekwencji Sąd uznał, że pozew wniesiony w dniu 11 lutego 2015 r. miał miejsce po upływie w/w terminu przedawnienia, a zatem pozwana mogła skutecznie uchylić się od zaspokojenia roszczeń powoda.

Od powyższego wyroku powód złożył apelację. Powód zaskarżył w/w wyrok w całości, zarzucając błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na przyjęciu, że pozwana zauważyła przedmiotową tablicę reklamową na przełomie października i listopada 2012 r., podczas gdy pozwana w żaden sposób nawet nie uprawdopodobniła, że fakt taki miał miejsce. Ponadto powód zarzucił naruszenie przepisów postępowania art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że powód nie udowodnił momentu oddania dzieła na dzień 12 lutego 2015 r., co w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia przez Sąd, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu, podczas gdy fakt ten jest potwierdzony przez przedstawioną przez powoda fakturę VAT nr (...) z dnia 12 lutego 2015 r. oraz zeznania świadków wskazanych przez powoda i wyjaśnienia złożone przez niego na rozprawie. Powód zarzucił Sądowi również naruszenie przepisów postępowania art. 233 § 1 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na twierdzeniu pozwanej, że przedmiotową tablicę reklamową zauważyła na przełomie października i listopada 2012 r., podczas gdy pozwana w żaden sposób faktu tego nie wykazała i odmowie wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionemu przez powoda dokumentu w postaci faktury VAT nr (...) z dnia 12 lutego 2012 r., a zatem na nie dokonaniu przez Sąd wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu. Powód zarzucił ponadto naruszenie prawa materialnego art. 646 k.c. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że roszczenie powoda z tytułu zapłaty w związku z zawartą między stronami umową o dzieło uległo przedawnieniu.

W złożonej apelacji powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i zasądzenie od pozwanej kwoty 984,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych oraz zasądzenie kosztów postępowania za drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Ponadto powód wniósł o przeprowadzenie dowodu w postaci print screenu z ekranu komputera powoda z informacją na temat daty 12 lutego 2012 r. powstania pliku zawierającego zrzut zdjęcia tablicy reklamowej wydanej przez powoda na okoliczność, że dzieło powstało w dacie 12 lutego 2012 r.

W odpowiedzi na apelację powoda z dnia 4 grudnia 2015 r. pozwana wniosła o oddalenie apelacji w całości i nieuwzględnienie w/w wniosku dowodowego powoda.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja powoda jako bezzasadna podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 505 ⁹ § 2 k.p.c. apelację w postępowaniu uproszczonym można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie, jak również naruszenia przepisów postępowania, jeżeli mogło ono mieć wpływ na wynik sprawy. Apelacja w postępowaniu uproszczonym nie może zatem zostać oparta na zarzutach błędnego ustalenia stanu faktycznego.

Powód w apelacji polemizuje z ustaleniami faktycznymi Sądu I instancji oraz dokonaną przez niego oceną dowodów, stawiając tym samym zarzuty o błędnych ustaleniach faktycznych. I. Gil wskazuje jednak, że „w literaturze (por. Manowska, Postępowania odrębne, s. 323) słusznie dostrzeżone zostało, że błąd w ustaleniach faktycznych może zostać zgłoszony pośrednio poprzez podniesienie zarzutu naruszenia przepisów postępowania mających istotny wpływ na wynik sprawy (…)” (I. Gil, 505 ⁹ KPC [w:] red. E. Marszałkowska-Krześ, Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, 2016 r.).

Powód w punkcie 1 apelacji zarzucił Sądowi I instancji błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że pozwana zauważyła przedmiotową tablicę reklamową na przełomie października i listopada 2012 r., podczas gdy w żaden sposób nie uprawdopodobniła, że fakt taki miał miejsce.

Powyższy zarzut nie zasługuje na uwzględnienie z uwagi na brzmienie art. 505 ⁹ § 2 k.p.c.

W punkcie 2 apelacji powód zarzucił Sądowi I instancji mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie przepisów postępowania art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez uznanie, że powód nie udowodnił momentu oddania dzieła na dzień 12 lutego 2015 r., co w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia przez Sąd, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu, podczas gdy fakt ten jest potwierdzony przez przedstawioną przez powoda fakturę VAT nr (...) z dnia 12 lutego 2015 r. oraz zeznania świadków wskazanych przez powoda, jak i wyjaśnienia złożone przez samego powoda na rozprawie.

Powyższy zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Art. 6 k.c. stanowi, że ciężar dowodu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Zgodnie z art. 117 k.c. z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu, a po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Ciężar dowodu w kwestii przedawnienia spoczął na pozwanej, która w ocenie Sądu I instancji udowodniła, że dzieło powstało najpóźniej na przełomie października i listopada 2012 r., w związku z czym już wówczas zaczął biec dwuletni termin przedawnienia dotyczący roszczenia przysługującego powodowi z tytułu wynagrodzenia za wykonanie dzieła. Ponadto należy wskazać, że w zarzucie apelacyjnym powód wskazał datę oddania dzieła rozbieżną z przytoczoną następnie w uzasadnieniu apelacji. W postępowaniu przed sądem I instancji powód wskazywał na fakt oddania dzieła w dniu 12 lutego 2013 r., nie 12 lutego 2015 r. W świetle powyższych okoliczności należy uznać wskazany zarzut za niezasadny.

Powód w punkcie 3 apelacji zarzucił Sądowi I instancji mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez oparcie rozstrzygnięcia na twierdzeniu pozwanej, że przedmiotową tablicę reklamową zauważyła na przełomie października i listopada 2012 r., podczas gdy pozwana w żaden sposób faktu tego nie wykazała, a odmowie wiarygodności i mocy dowodowej przedstawionemu przez powoda dokumentowi w postaci faktury VAT nr (...) z dnia 12 lutego 2012 r., a zatem na niedokonaniu przez Sąd wszechstronnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, co w konsekwencji doprowadziło do błędnego przyjęcia, że roszczenie powoda uległo przedawnieniu.

Powyższy zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 233 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. „Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 KPC nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (wyr. SA w Szczecinie z 19.6.2008 r., I ACA 180/08, Legalis). Co więcej, skuteczne postawienie takiego zarzutu wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej, niż przyjął sąd, wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu (wyr. SA w Poznaniu z 21.5.2008 r., I ACa 953/07, niepubl.). Zwalczenie swobodnej oceny dowodów nie może polegać tylko na przedstawieniu własnej korzystnej dla skarżącego wersji zdarzeń, ustaleń stanu faktycznego opartej na jego własnej ocenie lecz konieczne jest przy posłużeniu się argumentami wyłącznie jurydycznymi wykazywanie, że wskazane w art. 233 § 1 KPC kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodów zostały naruszone, co miało wpływ na wynik sprawy (wyr. SA w Katowicach z 10.4.2003 r., I ACa 1137/02, niepubl.)” (K. Flaga-Gieruszyńska, Art. 233 KPC [w:] red. A. Zieliński, K. Flaga-Gieruszyńska Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz, 2016). Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 4 kwietnia 1974 r. (I CR 117/74): „Sprawdzianem tego, czy sąd należycie wykonał obowiązek wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego jest uzasadnienie orzeczenia, w którym winien się on m.in. wypowiedzieć co do faktów, które uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł i przyczyn dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej (art. 328 § 2 k.p.c.)”. W ocenie Sądu II instancji nie doszło do naruszenia art. 233 k.p.c. przez Sąd I instancji. Powód nie wykazał, że Sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego; nie wskazał również, jakie kryteria oceny naruszył Sąd przy ocenie wskazanych dowodów. Z uwagi na powyższe zarzut nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód w punkcie 4 apelacji zarzucił Sądowi I instancji naruszenie prawa materialnego, a mianowicie art. 646 k.c. przez jego niewłaściwe zastosowanie i uznanie, że roszczenie powoda z tytułu zapłaty w związku z zawartą między stronami umową o dzieło uległo przedawnieniu.

Art. 646 k.c. stanowi, że roszczenia wynikające z umowy o dzieło przedawniają się z upływem lat dwóch od dnia oddania dzieła, a jeżeli dzieło nie zostało oddane – od dnia, w którym zgodnie z treścią umowy miało być oddane. Zgodnie z art. 233 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. W niniejszej sprawie Sąd I instancji na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału ocenił, że termin przedawnienia upłynął na przełomie października i listopada 2014 r. Powód nie przedstawił żadnych dalszych wniosków dowodowych ani zarzutów, których przeprowadzenie pozwoliłoby zniweczyć twierdzenia pozwanej o upływie terminu przedawnienia. W ocenie Sądu II instancji Sąd i instancji nie naruszył wskazanych przepisów prawa materialnego.

Powód w apelacji wniósł o przeprowadzenie dowodu w postaci print screenu z ekranu komputera powoda z informacją na temat daty 12 lutego 2012 r. powstania pliku zawierającego zrzut zdjęcia tablicy reklamowej wydanej przez powoda na okoliczność, że dzieło powstało w dacie 12 lutego 2012 r.

Art. 505 ¹¹ k.p.c. stanowi, że sąd drugiej instancji nie przeprowadza postępowania dowodowego z wyjątkiem dowodu z dokumentu. Przepisu tego nie stosuje się, jeżeli apelację oparto na późniejszym wykryciu okoliczności faktycznych lub środkach dowodowych, z których strona nie mogła skorzystać przed sądem pierwszej instancji. Zgodnie z ogólną zasadą art. 381 k.p.c. sąd drugiej instancji może pominąć nowe fakty i dowody, jeżeli strona mogła je powołać w postępowaniu przed sądem pierwszej instancji, chyba że potrzeba powołania się na nie wynikła później. Wskazane przez pozwaną w apelacji dowody mogły zostać powołane w postępowaniu przed sądem I instancji a w konsekwencji dopuszczenie tych dowodów w postępowaniu apelacyjnym było niedopuszczalne.

Reasumując Sąd Odwoławczy stwierdził, że postępowanie Sądu pierwszej instancji było prawidłowe, wbrew twierdzeniom apelującej wyjaśniono wszystkie kwestie mające znaczenie dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Apelacja nie zawierała żadnych argumentów, które mogłyby podważyć prawidłowe ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd pierwszej instancji, czy też ich prawną ocenę. Ze wskazanych wyżej względów Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie pierwszym sentencji.

O kosztach postępowania odwoławczego, na które składały się w niniejszej sprawie koszty zastępstwa procesowego powoda przez radcę prawnego, Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 kpc w zw. z § 6 pkt 2 i § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 490 z 2013 r.)