Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lutego 2013 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. na podstawie przepisów art.114 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił W. T. prawa do zmiany wysokości świadczenia.

W treści decyzji organ rentowy wskazał, że wnioskodawca nie wskazał nowych dokumentów mających wpływ na zmianę wysokości jego świadczenia.

(decyzja k.322/323 plik III akt ZUS)

W odwołaniu od powyższej decyzji W. T. wskazał, że nie zgadza się ze stanowiskiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz że wszystkie argumenty zaprezentował w piśmie z dnia 16 stycznia 2013 r. W piśmie tym W. T. wskazał, że z 20 lat służących do wyliczenia emerytury organ rentowy błędnie przyjął mu wynagrodzenie w:

-

1958 r. - organ rentowy podał wskaźnik 35,90% zamiast proponowanego przez wnioskodawcę wskaźnika za 1960 r. wynoszącego 95,22 %,

-

1963 r. - przyjęto wskaźnik 58,34% zamiast wskaźnika wynoszącego 92,65%,

-

1966 r. - przyjęto wskaźnik 96,55% zamiast wskaźnika wynoszącego 112,61%,

-

1974 r. - przyjęto wskaźnik 34,01% zamiast wskaźnika wynoszącego 172,64%.

Zdaniem wnioskodawcy, wobec przyjęcia przez organ rentowy powyższych wskaźników, należna mu emerytura została zmniejszona na przestrzeni 3 ostatnich lat (tj. od 23 stycznia 2009 r. do 22 stycznia 2012 r.) o kwotę 5.841,66 zł.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że W. T. posiada prawo do emerytury od dnia 29 stycznia 2005 r. , a podstawę wymiaru emerytury ustalono stosownie do treści art. 21 ust.3 ustawy emerytalnej dla osoby, która pobierała świadczenie przedemerytalne.

W wyniku szczegółowej analizy akt organ rentowy zwrócił się do Powiatowego Urzędu Pracy i uzyskał decyzję Prezydenta Miasta Ł. z dnia 1 czerwca 2007 r. odmawiającą wnioskodawcy prawa do świadczenia przedemerytalnego od dnia 7 marca 2003 r. W wyniku tych ustaleń w decyzji z dnia 21 czerwca 2010 r. organ rentowy ustalił ponownie podstawę wymiaru emerytury wnioskodawcy przy zastosowaniu art.15 przyjmując kwotę bazową obowiązującą w dacie nabycia prawa do emerytury tj. 1.829,24 zł oraz wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wynoszący 113,53%, a do wyliczenia emerytury przyjęto wynagrodzenia z lat: 1958 oraz 1963 – 1981.

Za okresy zatrudnienia od 13 stycznia 1958 r. do 2 maja 1959 r., od 8 września 1959 r. do 1 listopada 1960 r., od 14 października 1962 r. do 10 sierpnia 1963 r., od 1 stycznia 1966 r. do 15 kwietnia 1966 r. , od 1 stycznia 1974 r. do 31 stycznia 1974 r. oraz od 1 lutego 1974 r. do 31 grudnia 1974 r. przyjęto kwoty wynagrodzeń minimalnych.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że organ rentowy nie uzupełniał wynagrodzeniami minimalnymi okresu zatrudnienia wnioskodawcy w (...) od 22 maja 1965 r. do 31 stycznia 1974 r., z uwagi na zatrudnienie w tym zakładzie na podstawie umowy agencyjnej (na podstawie umowy o pracę ubezpieczony został zatrudniony w (...) w dniu 1 lutego 1974 r.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony W. T. urodził się w dniu (...)

Decyzją zaliczkową z dnia 31 stycznia 2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. T. emeryturę od 29 stycznia 2005 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. W treści decyzji wskazano, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto podstawę wymiaru emerytury przyjętą do ustalenia świadczenia przedemerytalnego z uwzględnieniem waloryzacji przysługujących po ustaleniu prawa do tego świadczenia oraz że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 105,05%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru tj.105,05% przez 1 .62,62 zł tj. kwotę bazową wyniosła 1.956,68 zł ( podstawa wymiaru po waloryzacji od 1 marca 2004 r. wynosiła 1.991,90 zł).

(decyzja k.6 plik III akt ZUS)

Decyzją z dnia 13 października 2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył ubezpieczonemu emeryturę.

W treści decyzji wskazano, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia oraz że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 104,91%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru tj.104,91% przez 1.862,62 zł tj. kwotę bazową wyniosła 1.954,07 zł ( podstawa wymiaru po waloryzacji od 1 marca 2004 r. wynosiła 1.989,24 zł).

(decyzja k.17 plik II akt ZUS)

Decyzją z dnia 23 stycznia 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ponownie przeliczył W. T. emeryturę. W treści decyzji wskazano że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia oraz że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 113,53%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru tj.113,53% przez 1.862,62 tj. kwotę bazową wyniosła 2.114,63 zł ( podstawa wymiaru po waloryzacji od 1 marca 2006 r. wynosiła 2.286,16 zł, a od 1 marca 2008 r. wynosiła 2.434,76 zł.)

(decyzja k.173 plik III akt ZUS)

Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury W. T. przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia za:

-

1958 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 5.807 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 16.176 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 35,90 %,

-

1963 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 12.342 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.156 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 58,34 %,

-

1964 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 18.585 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 21.792 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 85,28 %,

-

1965 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 21.780 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 22.404 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 97,21 %,

-

1966 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 22.408 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 23.208 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 96,55 %,

-

1967 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 26. 501 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 24.192 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 109,54 %,

-

1968 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 32.895 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 25.272 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 130,16 %,

-

1969 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 28.800 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26.088 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 110,40 %,

-

1970 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 35.350 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 26.820 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 131,80 %,

-

1971 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 31.014 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 28.296 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 109,61 %,

-

1972 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 35.452 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 30.108 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 117,75 %,

-

1973 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 39.371 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 33.576 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 117,26 %,

-

1974 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 13.000 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 38.220 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 34,01 %,

-

1975 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 104.569 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 46.956 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 222,70 %,

-

1976 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 102.479 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 51.372 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 199,48 %,

-

1977 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 89.534 zł co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 55.152 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 162,34 %,

-

1978 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 76.509 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 58.644 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 130,46 %,

-

1979 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 71.350 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 63.924 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 111,62 %,

-

1980 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 84.441 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 72.480 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 116,50 %,

-

1981 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wyniosła 86.464 zł, co przy kwocie rocznego przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok kalendarzowy wynoszącej 92.268 zł dało stosunek podstawy wymiaru składek do rocznego przeciętnego wynagrodzenia o wartości 93,71 %,

Suma wyniosła 2270,62%

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru stanowiący stosunek sumy wskaźników z poszczególnych lat kalendarzowych do liczby lat wyniósł 113,53 % ( 2270,62% : 20).

(załącznik do decyzji z dnia 23 stycznia 2009 r. k.169/170 plik III akt ZUS)

Decyzją z dnia 21 czerwca 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył W. T. emeryturę zaznaczając, że w związku z wydaniem decyzji przez Prezydenta Miasta Ł. z dnia 1 czerwca 2007 r. odmawiającej W. T. prawa do przyznania świadczenia przedemerytalnego uchylono decyzję z dnia 3 kwietnia 2003 r. o ustaleniu wysokości emerytury dla potrzeb świadczenia przedemerytalnego i tym samym zmianie uległa kwota bazowa wynosząca na dzień przyznania emerytury 1.829,24 zł.

W treści decyzji wskazano, że do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia oraz że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 113,53%.

Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru tj.113,53% przez 1.829,24 tj. kwotę bazową wyniosła 2.076,74 zł (podstawa wymiaru po waloryzacji od 1 marca 2009 r. wynosiła 2.492,14 zł, a od 1 marca 2010 r. wynosiła 2.607,28 zł.)

(decyzja k.249/250 plik III akt ZUS)

W dniu 6 lutego 2013 roku do organu rentowego wpłynął wniosek W. T. o przeliczenie emerytury, po rozpatrzeniu którego wydano zaskarżoną decyzję.

(wniosek k.316-321 plik III akt ZUS, decyzja k.322/323 plik I akt ZUS)

Prawomocnym wyrokiem z dnia 19 grudnia 2006 roku Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Łodzi VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o wysokość emerytury oddalił odwołania ubezpieczonego od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 13 października 2005 r. oraz dnia 15 listopada 2005 r. W treści uzasadnienia wyroku Sąd wskazał, że ubezpieczony nie wykazał ile wynosiło jego wynagrodzenie w okresie zatrudnienia w Przędzalni (...). W. w Ł. od października 1962 r. do sierpnia 1963 r. oraz że w związku z wykonywaniem przez wnioskodawcę umowy agencyjnej na rzecz I Inspektoratu (...) w Ł. w okresie od 22 maja 1965 r. do 31 stycznia 1974 r. i faktem (w związku z obowiązującymi wówczas przepisami) braku odprowadzania składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne nie było podstaw do uwzględnienia osiąganych z tego tytułu wynagrodzeń przy wyliczeniu wysokości emerytury dla ubezpieczonego.

(wyrok k.37 oraz uzasadnienie k.40-45 akt o sygn. VIII U 2125/05)

W okresie od 8 września 1959 r. do 10 sierpnia 1963 r. W. T. zatrudniony był w Przędzalni (...). W. w Ł. na stanowisku ślusarza.

(świadectwo pracy k.7 plik I akt ZUS)

Przed rozpoczęciem odbywania zasadniczej służby wojskowej W. T. był zatrudniony w ww. zakładach pracy przez okres 9 miesięcy. Wynagrodzenie ubezpieczonego wynosiło 6 złotych na godzinę plus 30 % premii.

(zeznania wnioskodawcy min.00:02:41 – 00:19:28 protokołu rozprawy z dnia 11.04.2016 r.)

W angażu z dnia 27 października 1962 r. wskazano, iż wynagrodzenie ubezpieczonego od dnia 23 października 1962 r. wynosiło 6 zł za godzinę pracy plus premia grupy IX. Na wskazanym dokumencie, sporządzonym w całości pismem maszynowym, po słowie ,,premia”, a przed słowem ,,grupy IX” widnieje dopisany odręcznie znak w postaci gwiazdki. Znajdujący się na dole dokumentu odnośnik do wskazanego znaku wskazuje wartość 30 %.

(angaż k.250)

W okresie od 25 sierpnia 1964 r. do 15 kwietnia 1966 r. W. T. zatrudniony był w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlu (...) w Ł..

(świadectwo pracy k.12 plik I akt ZUS)

Wynagrodzenie ubezpieczonego w 1964 r. wyniosło 6.985 zł, a w 1965 r. wyniosło 21.780 zł.

(zaświadczenie w dokumentacji pracowniczej k.254)

Z zaświadczenia wystawionego przez Państwowe Przedsiębiorstwo Handlu (...) w Ł. z dnia 18 maja 1965 r. wynika, że zarobki wnioskodawcy wynoszą miesięcznie 1.815 zł.

(zaświadczenie w dokumentacji pracowniczej k.254)

Przy założeniu, że wynagrodzenie wnioskodawcy w 1966 r. wynosiło miesięcznie 1.815 zł suma całego wynagrodzenia wnioskodawcy w 1966 r. wyniosła 26.117 zł i tym samym stosunek wynagrodzenia wnioskodawcy do średniej krajowej wyniósł 112,53 %. Przy takim założeniu wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wynosi 114,33%.

(wyliczenia pełnomocnika ZUS min.00:01:34 – 00:04:24 protokołu rozprawy z dnia 10.05.2016 r.)

W okresie od 22 maja 1965 r. do 31 stycznia 1974 r. wnioskodawca wykonywał na rzecz I Inspektorat (...) w Ł., w oparciu o umowę agencyjną, obowiązki pośrednika ubezpieczeniowego.

W okresie od 1 lutego 1974 r. do 28 lutego 1982 r. W. T. był zatrudniony w I Inspektoracie (...) w Ł. w oparciu o umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Z treści świadectwa pracy wynika, że wnioskodawca otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne.

(zaświadczenie k.29 oraz świadectwo pracy k.27 plik I akt ZUS)

Za okres od 1 lutego 1974 r. do 31 grudnia 1974 r. nie zachowała się dokumentacja płacowa wnioskodawcy. Natomiast za lata 1975-1982 pracodawca wskazał, że od kwot wskazanych w zaświadczeniu zostały naliczone składki na cele emerytalne.

(zaświadczenie k.28 – 28 odwrót plik I akt ZUS)

Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach agentów ubezpieczeniowych otrzymywali prowizje od zawartych umów ubezpieczenia, a wysokość prowizji była różna. Od umowy agencyjnej nie były odprowadzane składki do ZUS, a jedynie zaliczka podatek.

(zeznania świadków: M. W. k.113 odwrót oraz J. G. k.114)

W drukach rozliczania polis ubezpieczeniowych agenci ubezpieczeniowi określali numery polis, adresy ubezpieczeniowych, składkę oraz należną prowizję, stanowiącą określony procent składki. Agenci ubezpieczeniowy otrzymywali wynagrodzenie prowizyjne.

(zeznania świadków: M. C. k.165 oraz J. D. k.166)

Jako agent ubezpieczeniowy wnioskodawca zajmował się obsługą i sprzedażą polis (OC i AC samochodów, OC lekarzy, kradzież – ogień , ubezpieczenia mieszkań) oraz ubezpieczeń posagowych (w tym przypadku klient sam opłacał składki zgodnie z książeczką otrzymaną od wnioskodawcy) stanowiących znaczną pozycję w portfelu ubezpieczeń. W 1974 r. ubezpieczony otrzymywał wynagrodzenie prowizyjne, pomniejszone o zasiłek na dzieci. Od wynagrodzenia były odprowadzane składki na ubezpieczenie społeczne.

(zeznania wnioskodawcy k.234 odwrót)

Druki rozliczeniowe polis blokowych jakie w 1974 r. wypełnił wnioskodawca nie zawierają adnotacji, że zostały one zaakceptowane przez I Inspektorat (...) w Ł. co do wysokości wskazanych w nich prowizji należnych agentowi.

(wykazy polis blokowych zawartych przez wnioskodawcę w 1974 r. k.112)

Druki rozliczeniowe polis blokowych nie stanowią potwierdzenia faktu dokonania wypłaty prowizji agentowi.

(pismo (...) k.178)

Na podstawie druków rozliczeniowych polis blokowych przedstawionych przez wnioskodawcę biegły sądowy w zakresie księgowości obliczył, że łączna wartość wynagrodzenia prowizyjnego wnioskodawcy w okresie od 1 lutego 1974 r. do 31 grudnia 1974 r. wyniosła 43.691 zł. Wysokość prowizji wnioskodawcy kształtowała się w różnej wysokości w zależności od rodzaju zawieranej polisy (w przypadku polisy OC samochodu było to 6%).W przypadku większości polis prowizja wynosiła 17 % składki.

(opinia biegłego sądowego w zakresie księgowości M. K. k.199-218)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego , dokumentacji złożonej przez wnioskodawcę, a odnoszącej się do kwestionowanych przez niego okresów, wyroku i uzasadnienia w sprawie o sygnaturze VIII U 2125/05, opinii biegłego z zakresu księgowości oraz częściowo o zeznania świadków i wnioskodawcy.

Wskazać należy, że Sąd nie brał pod uwagę zeznań S. Ł., gdyż ten nigdy nie pracował z wnioskodawcą, a co za tym idzie nie miał wiedzy w zakresie osiąganego przez niego zarobku.

W odniesieniu do okresu zatrudnienia W. T. w Przędzalni (...). W. w Ł. wskazać należy, że dokumentacja osobowa wnioskodawcy nie pozwoliła przyjąć innych kwot wynagrodzeń niż przyjęte przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W kwestii wynagrodzeń osiąganych w 1960 r. wnioskodawca nie przedstawił żadnych nowych dowodów, które pozwoliłyby przyjąć inne kwoty wynagrodzeń niż przyjęte przez organ rentowy. W kwestii zaś wynagrodzeń jakie osiągał wnioskodawca w tym zakładzie w 1963 r. (tj. do dnia 10.08.1963 r.) wskazać należy, że nie było możliwym wyliczenie wynagrodzenia wnioskodawcy na podstawie załączonego angażu określającego jego wynagrodzenie od dnia 23 października 1962 r. Wskazany dokument zawiera co prawda adnotację określającą wysokość premii, ale z dokumentu tego jednoznacznie wynika, że adnotacja ta została sporządzona w inny sposób niż cały dokument i tym samym nie sposób uznać, że dokument ten jest wiarygodny co do wysokości premii i może posłużyć do wyliczenia wynagrodzenia wnioskodawcy.

W odniesieniu do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlu (...) w Ł. wskazać należy, że zaświadczenie wystawione przez ten zakład z dnia 18 maja 1965 r. było w pełni wiarygodne i pozwoliło wyliczyć wynagrodzenie wnioskodawcy jakie osiągał w tym zakładzie w 1966 r.

W odniesieniu do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w I Inspektoracie (...) w Ł. od 1 lutego 1974 r. do 31 grudnia 1974 r. wskazać należy, że przedstawiona przez wnioskodawcę dokumentacja w postaci wykazów zawartych przez niego w tym okresie polis była niewystarczająca do przyjęcia wskazanych prowizji jako wypłaconego mu wynagrodzenia. Co istotne wykazy te nie zawierały adnotacji pracodawcy, co do prawdziwości danych tam wskazanych. Wprawdzie powołany przez Sąd biegły określił sumę prowizji wykazaną w zestawieniach polis za ww. okres, ale jednocześnie nie określił, że prowizje te zostały rzeczywiście wypłacone. Co również istotne sam pracodawca wnioskodawcy określił jednoznacznie, że druki rozliczeniowe polis blokowych nie stanowią potwierdzenia faktu dokonania wypłaty prowizji. Zeznający zaś w sprawie świadkowie wskazywali co prawda, że agenci ubezpieczeniowi otrzymywali wynagrodzenie prowizyjne, ale same ich twierdzenia (które w żaden sposób nie odnosiły się do wynagrodzenia wnioskodawcy), w świetle innych dowodów odnoszących się do tej kwestii okazały się niewystarczające do zakwestionowania ustaleń organu rentowego w tym zakresie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie jest częściowo zasadne.

Zgodnie z treścią art.27 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz.U. z 2015 r., poz. 748 z późn zm.) ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku przysługuje emerytura, jeżeli spełnią następujące warunki:

1)  osiągnęli wiek emerytalny określony w ust.2 lub 3,

2)  mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn z zastrzeżeniem art.27a.

Zgodnie z treścią art.53 ust.1 ww. ustawy emerytura wynosi:

1)  24% kwoty bazowej, o której mowa w art. 19, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4, oraz

2)  po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,

3)  po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych

- z uwzględnieniem art. 55.

Decyzją zaliczkową z dnia 31 stycznia 2005 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał W. T. emeryturę od 29 stycznia 2005 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Decyzją z dnia 21 czerwca 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył W. T. emeryturę wskazując, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru obliczony z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia wyniósł 113,53%.

W dniu 6 lutego 2013 roku do organu rentowego wpłynął wniosek W. T. o przeliczenie emerytury.

Zgodnie z treścią art.109 ww. ustawy na wniosek emeryta lub rencisty wysokość emerytury określonej w art.53 oraz renty podlega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art.110-113.

Stosownie do treści art.111 ust.1-3 ww. ustawy wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie, z zastrzeżeniem ust.2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art.15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)  z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2)  z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art.176,

3)  z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru, obliczony na zasadach określonych w art.15, mnoży się przez kwotę bazową ostatnio przyjętą do obliczenia świadczenia.

Zgodnie z treścią art.15 ust.1 ww. ustawy podstawę wymiaru emerytury stanowi ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę z uwzględnieniem ust.6 i art.173. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury może stanowić ustalona w sposób określony w ust.4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenie emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu (art.15 ust.6).

W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury:

1)  oblicza się sumę kwot podstawy wymiaru składek i kwot wskazanych w ust.3 (m.in. zasiłków chorobowych, zasiłków dla bezrobotnych) w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego,

2)  oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy wyrażając go w procentach z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3)  oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik podstawy wymiaru, z zastrzeżeniem ust.5,

4)  mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art.19.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%. (art.15 ust.4 i 5 ww. ustawy). Kwota bazowa wynosi 100% przeciętnego wynagrodzenia pomniejszonego o potrącone od ubezpieczonych składki na ubezpieczenia społeczne określone w przepisach o systemie ubezpieczeń społecznych w poprzednim roku kalendarzowym (art.19 ww. ustawy).

Jeżeli nie można ustalić postawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującą w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy (art.15 ust.2a ww. ustawy).

Zgodnie z dyspozycją art.114 ust.1 ww. ustawy o emeryturach i rentach prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość.

Zgodnie z § 21 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. nr 237 poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia.

Wskazana tu regulacja, wyrażona także w poprzednio obowiązującym Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz. U. nr 10 poz. 49 ze zm.) wyznacza kierunek postępowania dowodowego, nie oznacza to jednak, aby wysokość uzyskiwanego uposażenia nie mogła być wskazana i w inny sposób, tak przy pomocy pisemnych środków dowodowych pochodzących od pracodawcy, czy też nawet dowodów pośrednich, nie wyłączając zeznań świadków - aczkolwiek wskazujących wprost na wysokość wynagrodzenia danego zainteresowanego (tak m. in. Sąd Najwyższy w wyroku z 25.07.1997r. - II UKN 186/97, OSNAP 1998/11/324 a także Sąd Apelacyjny w Warszawie wyrok z dnia 4.03.1997r. - III AUa 105/97, Apel. W-wa 1997/2/7 Sąd Apelacyjny w Rzeszowie z dnia 27.06.1995 - III Aur 177/95, OSA 1996/10/32, czy Sąd Apelacyjny w Białymstoku III AUr 294/93, PS - wkład. 1994/3/6).

Należy podkreślić, iż Sąd nie jest związany ograniczeniami dowodowymi określonymi dla dowodzenia przed organami rentowymi, co wynika z treści art.473 k.p.c. i sprawie, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane i ich dopuszczenie za celowe.

Ubezpieczony wniósł o uwzględnienie do obliczenia wysokości świadczenia wynagrodzenia jakie osiągał w latach: 1960 (zamiast 1958), 1963, 1966 oraz 1974.

Przeprowadzone w niniejszej sprawie postępowanie wykazało, że nie było możliwym przyjęcie innych wynagrodzeń wnioskodawcy za lata: 1960, 1963 oraz 1974.

W latach 1960 i 1963 (do dnia 10 sierpnia) ubezpieczony pracował w Przędzalni (...). W. w Ł.. Podkreślić należy, że na okoliczność zarobków osiąganych w 1960 r. ubezpieczony oprócz własnych twierdzeń nie przedstawił żadnych dokumentów na okoliczność faktycznie osiąganych zarobków.

W odniesieniu zaś do roku 1963 wskazać należy, że do zarobków osiąganych przez ubezpieczonego odniósł się Sąd Okręgowy w Łodzi w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 grudnia 2006 roku wskazując, że wnioskodawca nie wykazał ile wynosiło jego wynagrodzenie w okresie od października 1962 r. do sierpnia 1963 r. Niemniej jednak przepis art.114 ust.1 ww. ustawy o emeryturach i rentach, umożliwia ponowne ustalenie prawa do świadczeń lub ich wysokość, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawnione okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość. W niniejszym postępowaniu ubezpieczony przedstawił angaż z dnia 27 października 1962 r. i na jego podstawie wnosił o ustalenie wynagrodzenia osiąganego w ww. zakładach w 1963 r. , ale dokument ten z uwagi na naniesioną na nim adnotację nie mógł posłużyć do ustalenia wiarygodnego wynagrodzenia osiąganego przez wnioskodawcę.

Reasumując, nie było możliwym przyjęcie ubezpieczonego we wskazanych latach z okresu pracy w Przędzalni (...). W. w Ł. innego wynagrodzenia niż przyjęte przez organ rentowy.

W odniesieniu zaś do okresu zatrudnienia wnioskodawcy w I Inspektoracie (...) w Ł. od 1 lutego 1974 r. do 31 grudnia 1974 r. wskazać należy, że ubezpieczony na okoliczność osiąganych w tym okresie zarobków przedstawił wykazy zawartych przez siebie polis. Co prawda, wykazy te zawierały wysokość należnej agentowi prowizji (która kształtowała się różnie w zależności od rodzaju polisy) to jednak nie było możliwym zweryfikowanie czy te prowizje ubezpieczony rzeczywiście otrzymał. Dokumentacja ta nie zawierała żadnej wzmianki świadczącej o przyjęciu tych dokumentów przez (...) , a nadto sam pracodawca ubezpieczonego podał, że wykazy nie stanowią potwierdzenia faktu dokonania wypłaty prowizji agentowi.

Zatem również we wskazanym powyżej okresie nie było możliwym ustalenie ubezpieczonemu innego wynagrodzenia niż przyjęte przez organ rentowy.

Jedynym okresem, za który możliwym było przyjęcie innego wynagrodzenia ubezpieczonego niż uczynił to organ rentowy, był okres zatrudnienia W. T. w Państwowym Przedsiębiorstwie Handlu (...) w Ł. w okresie od 1 stycznia 1966 r. do 15 kwietnia 1966 r. Zawarte w dokumentacji pracowniczej wnioskodawcy zaświadczenie wskazuje, że już od 18 maja 1965 r. jego wynagrodzenie wynosiło 1.815 zł i tym zasadnym jest stwierdzenie, że w 1966 r. wynagrodzenie wnioskodawcy było wyższe niż przyjęte przez organ rentowy za ten rok.

Przy ustaleniu wynagrodzenia ubezpieczonego za 1966 roku w wysokości 1.815 zł miesięcznie wskaźnik podstawy wymiaru świadczenia wynosi 114,33 %.

Wobec powyższego Sąd, na podstawie art.477 ¹⁴§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i nakazał przy ponownym ustaleniu wysokości świadczenia W. T. uwzględnić wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia o wartości 114,33 %.

Jednocześnie wobec braku możliwości jednoznacznego stwierdzenia ile wynosiło wynagrodzenie wnioskodawcy w pozostałych spornych okresach Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałej części.

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi ZUS z pouczeniem o prawie, terminie i sposobie złożenia apelacji oraz pełnomocnikowi ubezpieczonego bez pouczenia.

2.  Wypożyczyć pełnomocnikowi ZUS akta rentowe, zobowiązując do zwrotu w razie złożenia apelacji.

3.  Doręczyć pełnomocnikowi ZUS odpisy protokołów rozpraw.

6 czerwca 2016 r.