Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 543/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 kwietnia 2015r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. S. była zatrudniona przez (...)w R. na stanowisku inspektora do spraw organizacyjnych w (...) znajdującym się przy ul. (...) w R.. Do jej obowiązków należało m.in. prowadzenie zakwaterowania lokatorów oraz zbieranie od nich opłat za pobyt.

W dniu 24.08.2014r. pokrzywdzona rozpoczęła pracę o godzinie 11.00. Do godziny 13.00 zajmowała się zbieraniem opłat za pobyt. Pobrane pieniądze włożyła do teczki koloru grantowego wykonanej z materiału. Znajdowały się w niej także faktury, dowody wpłat pieniędzy przez lokatorów oraz dowody wpłat pieniędzy pochodzących od lokatorów do (...) w R.. Łącznie w teczce znajdowała się kwota
4 370 zł.

Następnie A. S. udała się do pomieszczenia służbowego położonego na parterze budynku, gdzie po przeliczeniu zebranych pieniędzy odłożyła teczkę na półkę znajdującą się pod biurkiem. Oprócz pieniędzy, z których powinna się rozliczyć z pracodawcą do tej samej teczki włożyła pieniądze stanowiące jej prywatną własność w postaci 200 franków szwajcarskich oraz 20 funtów brytyjskich.

Po godzinie 13.00 A. S. wykonywała inne należące do zakresu jej obowiązków czynności pracownicze, które wiązały się z koniecznością opuszczania pomieszczenia, w którym znajdowała się teczka z pieniędzmi. Pokrzywdzona wychodząc z tego pokoju nie zamykała na klucz prowadzących do niego drzwi, który pozostawiała w drzwiach.

W dniu 24.08.2014r. jednym z lokatorów (...) znajdującego się przy ul. (...) w R. był T. K.. Wszczął on awanturę z powodu tego, że nie mógł dostać się do wynajmowanego pokoju, gdyż jego współlokator zamknął się od środka pozostawiając klucz w zamku. Z uwagi na zachowanie oskarżonego konieczne stało się rozwiercenie zamka do tego pokoju. Podczas tych czynności, w których uczestniczyła także A. S., a oskarżony zniknął. Wykorzystując nieobecność A. S. w pomieszczeniu służbowym T. K. zabrał z niego teczkę, w której przechowywała pieniądze w celu ich przywłaszczenia. Oskarżony większą część skradzionych pieniędzy przeznaczył na zakupu alkoholu, dopalaczy oraz spłatę długów.

A. S. w dniu 24.08.2014r. zakończyła pracę o godzinie 20.00. Po zamknięciu pomieszczenia służbowego klucz przekazała portierowi. Następnego dnia rozpoczęła pracę od godziny 7.00. Podobnie jak w dniu 24.08.2014r. opuszczając pokój klucz pozostawiała w drzwiach. Około godziny 14:45 zauważyła brak teczki, w której przechowywała pieniądze. Pokrzywdzona będąc przekonana, iż odłożyła ją w inne miejsce podjęła wraz ze sprzątaczką i portierem próbę jej odszukania. Gdy czynności te nie przyniosły spodziewanego rezultatu złożyła zawiadomienie o popełnieniu kradzieży oraz o zaginięciu teczki powiadomiła dyrektora szpitala.

Kolejnego dnia pokrzywdzona dostrzegła jak T. K. wsiada do taksówki. Wzbudziło to jej podejrzenia, gdyż przed zaistnieniem kradzieży nie miał on pieniędzy na uregulowanie należności za wynajmowany pokój. Ponadto od taksówkarzy mających postój w pobliżu (...) uzyskała informacje, że oskarżony w nocy dysponował dużą ilością gotówki w tym w postaci obcej waluty. Treść uzyskanych informacji pokrzywdzona przekazała funkcjonariuszom Policji.

T. K. został zatrzymany w dniu 27.08.2014r. o godzinie 9:30. Podczas przeszukania jego osoby, jego odzieży i podręcznych przedmiotów ujawniono: jeden banknot o nominale 200 zł, siedem banknotów o nominale 100 zł, trzy banknoty o nominalne 20 zł, cztery banknoty o nominalne 10 zł, monetę o nominalne 2 zł, monetę o nominale 50 groszy, monetę o nominale 20 groszy oraz banknot o nominalne 10 funtów brytyjskich.

Na skutek powództwa (...) w R., opartego na treści art. 114 Kodeksu pracy w zw. z art. 100 § 1 pkt 4 Kodeksu pracy, Sąd Rejonowy w Rzeszowie nakazem zapłaty z dnia 4 maja 2015r. sygn. akt IV Np. 71/15 zasądził od A. S. na rzecz strony powodowej kwotę 4 730 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 14.04.2015r. oraz kosztami zastępstwa procesowego.

dowody: wyjaśnienia oskarżonego k. 20-21, 89-90, zeznania A. S. k. 3, 170-171, protokół przeszukania osoby k. 13-15, protokół przeszukania mieszkania k. 11-12, protokół z przebiegu badania stanu trzeźwości k. 16, odpis pozwu wraz z załącznikami, notatką szpitala, kopią nakazu k. 149-164

T. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 09.07.2007r. sygn. akt II K 674/06 został uznany za winnego popełnienia: w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 278 § 1 i 5 kk w zw. z art. 275 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 1 roku pobawienia wolności oraz karę 100 stawek dziennych grzywny przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zb. z art. 294 § 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 2 lat pobawienia wolności oraz karę 100 stawek dziennych grzywny przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 1 roku i 6 miesięcy pobawienia wolności oraz karę 100 stawek dziennych grzywny przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 2 lat pobawienia wolności oraz karę 100 stawek dziennych grzywny przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych, przestępstwa z art. 275 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 1 roku pobawienia wolności.

Ponadto oskarżony wyrokiem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 02.10.2007r. został uznany za winnego popełnienia: w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 278 § 1 i 5 kk i art. 275 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 3 lat i 6 miesięcy pobawienia wolności, w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 3 lat pobawienia wolności, w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk przestępstw z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk oraz z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 279 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 3 lat i 6 miesięcy pobawienia wolności, przestępstwa z art. 275 § 1 kk, za które wymierzono mu karę 6 miesięcy pobawienia wolności.

Z kolei wyrokiem Sądu Rejonowego w Pruszkowie z dnia 07.03.2008r. sygn. akt II K 11/08 T. K. został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29.07. (...). o przeciwdziałaniu narkomanii, za które wymierzono mu karę 4 miesięcy pobawienia wolności.

Sąd Rejonowy w Pruszkowie wyrokiem łącznym z dnia 29.01.2010r. sygn. akt II K 249/09, który został utrzymany w mocy przez Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 23.07.2010r. sygn. akt X Ka 526/10 w miejsce kar jednostkowych pozbawienia wolności orzeczonych wobec T. K. wyżej opisanymi wyrokami Sądu Rejonowego w Pruszkowie wymierzył mu karę łączną 7 lat pozbawienia wolności zaliczając na jej poczet okresy rzeczywistego pozbawienia wolności oraz dotychczas odbytych kar podlegających łączeniu tj. od dnia 26.01.2006r. do dnia 27.01.2006r., od dnia 04.07.2006r. do dnia 06.07.2006r., od dnia 09.09.2006r. do dnia 10.09.2006r., w dniach 29.08.2006r., 15.11.2006r., 16.11.2006r., 17.11.2006r., 07.01.2007r., 08.01.2007r., 09.01.2007r. oraz od dnia 12.02.2007r. do dnia 20.08.2007r. i od dnia 21.08.2007r. do dnia 29.01.2010r.

Karę łączną 7 lat pozbawienia wolności wymierzoną wyrokiem łącznym z dnia 29.01.2010r. sygn. akt II K 249/09 T. K. odbywał w okresie od 30.11.2008r. do 16.02.2014r. Ponadto w okresie od 16.02.2014r. do 15.08.2014r. T. K. odbywał karę 6 miesięcy pozbawienia wolności wymierzoną mu przez Sąd Rejonowy dla m. St. Warszawy w Warszawie wyrokiem z dnia 23.10.2012r. sygn. akt III K 1791/12 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk.

Dowody: odpisy wyroków k. 38-59, 70, karta karna k. 146-148

Biegli lekarze psychiatrzy nie stwierdzili u oskarżonego objawów choroby psychicznej ani upośledzenia umysłowego. W chwili popełnienia kradzieży miał zachowaną zdolność do rozpoznania znaczenia swojego czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Dowód: opinia sądowo – psychiatryczna k. 101-103

T. K. ma 35 lat. Jest on bezdzietnym kawalerem. Posiada wykształcenie podstawowe. Nie posiada stałego zatrudnienia, utrzymuje się z prac dorywczych, z których miesięcznie osiąga dochód w wysokości około 1800 zł Oskarżony nie posiada żadnego majątku. Leczy się z powodu zespołu pozakrzepowego kończyn dolnych, padaczki pourazowej, wirusowego zapalania wątroby oraz chorób genetycznych. Był leczony odwykowo w ośrodku zamkniętym oraz podczas mitingów w związku z uzależnieniem od narkotyków. Był już wielokrotnie karany w tym za przestępstwa przeciwko mieniu.

Dowody: dane osobowe oskarżonego k. 20, 89, opinia sądowo – psychiatryczna
k. 101-103, karta karna k. 146-148, informacja skarbowa k. 177

Na etapie postępowania przygotowawczego T. K. przyznał się do popełnienia zarzuconego mu czynu i wyjaśnił, że w dniu 24.08.2014r. przebywał w (...) znajdującym się przy ul. (...) w R.. Potwierdził, że po zauważeniu w pokoju kierowniczki teczki dokonał jej kradzieży wraz z jej zawartością m.in. w postaci pieniędzy. Oskarżony wyjaśnił, że spalił znajdujące się w ukradzionej teczce dokumenty natomiast pieniądze przeznaczył na zakup alkoholu, dopalaczy i spłatę długów. Podał, że skradzione pieniądze w postaci obcej waluty uprzednio wymienił w kantorze pozostawiając sobie 10 funtów brytyjskich.

Wyjaśnienia oskarżonego złożone na etapie postępowania przygotowawczego w całości zasługują na wiarę. Ich treść koresponduje z całokształtem zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego w szczególności z zeznaniami A. S.. Należy także zaznaczyć, iż podczas przeszukania osoby oskarżonego znaleziono przy nim pieniądze w tym funty brytyjskie. Z relacji pokrzywdzonej wynika natomiast, że przed zaistnieniem kradzieży oskarżony nie miał środków finansowych na uregulowanie należności za hotel.

Dokonując ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie Sąd kierował się przede wszystkim zeznaniami A. S.. Dotyczyły one okoliczności w jakich w dniu 24 sierpnia 2014r. w R. przy ul. (...) w (...) doszło do kradzieży oraz tego co było jej przedmiotem. Relacja ww. świadka jest jasna, konsekwentna i logiczna. Znajduje również potwierdzenie w treści dołączonej do akt dokumentacji dotyczącej powództwa z jakim wystąpił przeciwko niej (...) w R. w związku z kradzieżą.

Sąd ustalając stan faktyczny, co do poczytalności oskarżonego w chwili popełnienia czynu opisanego w wyroku oparł się na pisemnej opinii sądowo – psychiatrycznej. Wymieniona opinia zasługuje na wiarę gdyż jest jasna i rzeczowa. Zawarte w niej wnioski są wewnętrznie spójne, logiczne i w sposób wyczerpujący zostały uargumentowane. Została sporządzona w oparciu o analizę akt sprawy oraz bezpośrednie badanie psychiatryczne oskarżonego. W konsekwencji Sąd kierując się wnioskami wyciągniętymi przez biegłych uznał, że oskarżony w chwili czynu nie miał wyłączonej ani ograniczonej w stopniu znacznym zdolności do rozumienia jego znaczenia oraz do pokierowania swoim postępowaniem.

Sąd uznał również za wiarygodne zgromadzone w aktach sprawy dowody z dokumentów wskazanych wyżej jako podstawa ustaleń faktycznych, albowiem zostały one sporządzone przez powołane do tego podmioty w zakresie ich kompetencji, w sposób rzetelny, szczegółowy i zgodny z prawem, a ich treść, zarówno co do autentyczności jak i rzetelności, nie budziła wątpliwości Sądu, tym bardziej, że żadna ze stron postępowania nie kwestionowała ich wiarygodności.

Sąd zważył, co następuje:

Oskarżonemu T. K. zarzucono popełnienie przestępstwa o znamionach opisanych w art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż w chwili orzekania przez Sąd w przedmiocie odpowiedzialności karnej T. K. obowiązywały przepisy Kodeksu karnego w innym brzmieniu niż miało to miejsce w chwili popełnienia przez niego przestępstwa objętego wyrokiem wydanym w przedmiotowej sprawie. Artykuł 4 § 1 kk w takich sytuacjach przyznaje prymat stosowaniu przepisów nowych tj. w znowelizowanym brzmieniu chyba, że przepisy obowiązujące uprzednio są dla sprawcy względniejsze. W ocenie Sądu przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym w chwili popełnienia przez oskarżonego przestępstwa są dla niego względniejsze niż te w aktualnym brzmieniu toteż przepisy prawa karnego materialnego w brzmieniu obowiązującym do 1 lipca 2015r. stanowiły podstawę zapadłego wyroku.

Zachowanie sprawcy przestępstwa stypizowanego w art. 278 § 1 kk polega na zaborze cudzej rzeczy ruchomej w celu jej przywłaszczenia. Przez zabór rozumieć należy bezprawne wyjęcie rzeczy spod władztwa osoby dotychczas nią władającej (jak właściciel, posiadacz lub osoba posiadająca do rzeczy inne prawa rzeczowe lub obligacyjne) i objęcie jej we własne władanie przez sprawcę. Wyjęcie rzeczy ruchomej spod władztwa nastąpić musi wbrew woli osoby nią dysponującej oraz bez żadnej ku temu podstawy.

Kradzież jest przestępstwem materialnym. Do jego znamion należy bowiem skutek w postaci objęcia rzeczy wyjętej spod władztwa osoby uprawnionej we władanie sprawcy. Skutek następuje w momencie zawładnięcia rzeczą przez sprawcę, tj. w chwili, gdy sprawca obejmują ją w swoje posiadanie.

Przedmiotem bezpośredniego działania sprawcy przestępstwa z art. 278 § 1 kk jest rzecz ruchoma, tj. przedmiot materialny, który jest wyodrębniony, może samodzielnie występować w obrocie oraz przedstawia wartość majątkową a także przedmiot, o jakim mowa w art. 115 § 9 kk. Wartość rzeczy stanowiącej przedmiot kradzieży powinna przekraczać 1/4 minimalnego wynagrodzenia tj. obecnie 462,50 zł, gdyż w aktualnym stanie prawnym kradzież rzeczy o wartości nieprzekraczającej wskazanej kwoty stanowi wykroczenie.

Przypisanie konkretnej osobie czynu zabronionego z art. 278 § 1 kk wchodzi w rachubę wyłącznie wówczas, gdy działała w zamiarze bezpośrednim zabarwionym celem przywłaszczenia cudzej rzeczy ruchomej (dolus directus coloratus). Niezbędne jest więc wykazanie, że sprawca miał zamiar pozbawienia pokrzywdzonego władztwa nad rzeczą i jednocześnie objęcia władztwa nad nią.

Przenosząc powyższe uwagi na grunt przedmiotowej sprawy stwierdzić należy, że T. K. wypełnił swoim zachowaniem, które miało miejsce w dniu 24.08.2014r. znamiona czynu zabronionego opisanego w art. 278 § 1 kk.

Ze zgromadzonych w sprawie dowodów w sposób jednoznaczny wynika, że tego dnia oskarżony dopuścił się zaboru pieniędzy w kwocie 4 730 zł, które znajdowały się w posiadaniu A. S. z racji wykonywanych przez nią obowiązków pracowniczych oraz 200 franków szwajcarskich i 20 funtów brytyjskich, które z kolei stanowiły jej prywatną własność. T. K. wykorzystując nieobecność A. S. w pomieszczeniu służbowym zabrał z niego teczkę, w której przechowywała pieniądze. Wszedł zatem w posiadanie znajdujących się w niej środków finansowych bez żadnej ku temu podstawy i bez zgody ich dysponenta. W konsekwencji również skutek stanowiący znamię czynu z art. 278 § 1 kk ziścił się. Jednocześnie łączna suma skradzionych pieniędzy przekroczyła kwotę 462,50 zł. Sąd zmienił opis czynu przypisanemu oskarżonemu gdyż ze zgromadzonych w aktach dokumentów jak i zeznań pokrzywdzonej wynika, że w zabranej przez T. K. teczce znajdowała się kwota 4 730 zł, z której A. S. miała się rozliczyć z pracodawcą, nie zaś kwota 5000 zł wskazana w akcie oskarżenia.

Okoliczności w jakich doszło do popełnienia czynu zabronionego jak i postępowanie oskarżonego po jego dokonaniu świadczą, iż T. K. działał z zamiarem bezpośrednim. Z wyjaśnień oskarżonego wynika, że zabrał teczkę należącą do pokrzywdzonej, gdyż znajdowały się w niej pieniądze. Ponadto bezpośrednio po kradzieży w znacznej części wydał zabrane pieniądze.

Z analizy treści wyroków skazujących wydanych wobec T. K. wynika, że był on karany m.in. za przestępstwa z art. 278 § 1 i 5 kk oraz z art. 279 § 1 kk, za które Sąd Rejonowy w Pruszkowie wyrokiem łącznym z dnia 29.01.2010r. sygn. akt II K 249/09 ostatecznie wymierzył mu karę łączną 7 lat pozbawienia wolności, którą oskarżony odbywał w okresie od 30.11.2008r. do 16.02.2014r. Przestępstwo objęte postępowaniem prowadzonym w przedmiotowej sprawie stanowi umyślne przestępstwo podobne do przestępstw objętych ww. wyrokiem, gdyż należą one do przestępstw tego samego rodzaju. Do popełnienia czynu objętego przedmiotowym postępowaniem doszło w dniu 24.08.2014r. a więc w okresie 5 lat po odbyciu ponad 6 miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za przestępstwa objęte wymienionym powyżej wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego w Pruszkowie. W konsekwencji należy uznać, iż przesłanki wynikające z art. 64 § 1 kk odnoszące się do czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania zostały spełnione.

Czyn popełniony przez oskarżonego charakteryzował się średnim stopniem społecznej szkodliwości, co wynika z rodzaju naruszonego dobra prawnego oraz wartości skradzionego mienia, która w sytuacji pokrzywdzonej, jak i oskarżonego nie była mała.

Oskarżonemu, w ocenie Sądu, można przypisać także zawinienie, gdyż sprawca ten jest do tego zdatny z uwagi na swój wiek, doświadczenie życiowe oraz w pełni zachowaną w czasie czynu poczytalność, co oznacza iż można postawić mu zarzut, że postąpił wbrew prawu mając pełną możliwość zastosowania się do jego norm. Mając na uwadze wiek sprawcy, jego doświadczenie życiowe Sąd ocenił poziom winy oskarżonego jako średni.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał T. K. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za ten czyn wymierzył mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Wysokość wymierzonej T. K. kary nie przekracza stopnia winy oskarżonego, mieści się ona również w granicach przewidzianych przez ustawę. Sąd ustalając wysokość kary wziął pod uwagę zarówno stopień społecznej szkodliwości czynu, jak i przede wszystkim to, że dla oskarżonego jest to kolejne przestępstwo, za które został skazany. Oskarżony uprzednio był wielokrotnie karany za przestępstwa, także skierowane przeciwko mieniu. Pomimo wymierzenia mu za te czyny bezwzględnych kar pozbawienia wolności, które były wobec niego wykonywane po raz kolejny naruszył porządek prawny. Sąd nie skorzystał z instytucji warunkowego zawieszenia kary uznając, iż w stosunku do osoby oskarżonego zachodzi negatywna prognoza kryminologiczna.

W przekonaniu Sądu dolegliwość wynikająca z wymiaru kary określonej w wyroku będzie wystarczająca dla osiągnięcia celów kary odnoszących się do indywidualnego oddziaływania na osobę oskarżonego. Orzeczona w niniejszej sprawie kara ma na celu przede wszystkim wzbudzenie w oskarżonym poczucia konieczności poszanowania porządku prawnego. Sąd uznał, że orzeczona kara jest odpowiednia dla wytworzenia w oskarżonym krytycznej oceny popełnionego czynu. Ponadto wymierzona kara osiągnie właściwe dla niej cele w zakresie prewencji generalnej poprzez właściwe kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa.

Na podstawie art. 46 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk Sąd zobowiązał oskarżonego do naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody poprzez zapłatę na rzecz A. S. kwoty 5 372,50 zł. Na wymienioną sumę składa się kwota 4 730 zł, która znajdowała się w posiadaniu pokrzywdzonej z racji wykonywania obowiązków pracowniczych i do której zwrotu została zobligowana przez Sąd Rejonowy w Rzeszowie nakazem zapłaty z dnia 4 maja 2015r. sygn. akt IV Np. 71/15 oraz równowartość skradzionej waluty obcej tj. 200 franków szwajcarskich i 20 funtów brytyjskich po uwzględnieniu tego, że A. S. odzyskała kwotę 10 funtów brytyjskich.

Zgodnie z dyrektywą wynikającą z art. 63 § 1 kk Sąd w wyroku na poczet orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, zaliczył mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie w postaci zatrzymania od dnia 27.08.2014r. godzina 09:30 do dnia 28.08.2014r. godzina 13:00.

W przekonaniu Sądu sytuacja majątkowa i rodzinna, a przede wszystkim wysokość osiąganych przez oskarżonego dochodów pozwalają mu na pokrycie kosztów sądowych w łącznej kwocie 648,72 zł.

SSR Katarzyna Baryła