Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Janusz Madej

Protokolant – st. sekr. sądowy Dorota Hańc

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2016 r. w Bydgoszczy na rozprawie

odwołania: H. T.

od decyzji : Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 24 stycznia 2014 r., znak: (...)

w sprawie: H. T.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o ponowne ustalenie kapitału początkowego

I oddala odwołanie w zakresie żądania uwzględnienia przy ponownym ustaleniu kapitału początkowego ubezpieczonego H. T. – jako okresów składkowych - okresów :

- od 1 listopada 1988 r. do 31 stycznia 1991 r.

- od 1 stycznia 1992 r. do 7 września 1992 r.,

II umarza postępowanie w pozostałej części.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 24 stycznia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. ponownie ustalił ubezpieczonemu H. T. wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r. na kwotę 131.759 zł 87 gr. W punkcie 2 tej decyzji organ wskazał, iż do ustalenia powyższej wartości kapitału początkowego przyjął:

a)  okresy składkowe – łącznie: 26 lat 9 miesięcy i 19 dni, to jest 321 miesięcy,

b)  nieskładkowe – łącznie: 6 miesięcy i 29 dni, to jest 6 miesięcy.

W punkcie V decyzji organ rentowy podał, że nie uwzględnił do wartości kapitału początkowego okresu od 15 września 1993r. do 29 października 1993r., gdyż w tym okresie ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym.

Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony H. T., zarzucając iż organ rentowy – pomimo wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 października 2013r. (który uchylił zaskarżony apelacją ubezpieczonego wyrok) - ponownie sprawy nie rozpoznał, tylko wydał decyzję identyczną jak z dnia 18 maja 2012r., czyli nie uwzględnił spornego okresu ubezpieczenia od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. Skarżący podnosił, że wydane zaświadczenie z dnia 14 marca 2000r. wyraźnie stwierdza, które okresy nie będą zaliczone w przypadku renty lub emerytury, a anulowanie przez ZUS po 13 latach wydanego zaświadczenia jest bezpodstawne. W ocenie skarżącego ZUS posiadał materiały źródłowe do wydania takiego zaświadczenia. W trakcie rozprawy w dniu 25 września 2012r. ZUS otrzymał polecenie odszukania materiałów źródłowych, z których korzystała osoba wystawiająca zaświadczenie, lecz tego nie uczynił, tylko anulował wystawione przed laty zaświadczenie. Stąd wyrok Sądu Apelacyjnego uchylający wyrok i poprzedzającą go decyzję.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania, wyjaśniając co następuje:

Decyzją z dnia 9 lutego 2012r. organ rentowy wyliczył wysokość kapitału początkowego H. T. w wymiarze 26 lat, 5 miesięcy i 18 dni. Do wartości kapitału początkowego pozwany nie uwzględnił okresu od 15 września 1993r. do 29 października 1993r., ponieważ ubezpieczony w tym okresie przebywał na urlopie bezpłatnym.

Od niniejszej decyzji ubezpieczony złożył odwołanie, wnosząc o doliczenie do okresów składkowych prowadzonej działalności gospodarczej od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r., ponieważ w tym okresie podlegał obowiązkowi ubezpieczenia, co potwierdza zaświadczenie ZUS z dnia 18 października 2010r.

Wyrokiem z dnia 15 listopada 2012r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy oddalił odwołanie ubezpieczonego – sygn. akt VI U 1426/12.

Od powyższego wyroku ubezpieczony złożył apelację do Sądu Apelacyjnego w Gdańsku, który wyrokiem z dnia 9 października 2013r. uchylił zaskarżony wyrok i poprzedzające go decyzje i sprawę przekazał bezpośrednio organowi rentowemu do rozpoznania – sygn. akt III AUa 196/13.

W kwestii zarzutu dotyczącego okresu prowadzenia działalności gospodarczej przez ubezpieczonego w spornym okresie od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. należy wyjaśnić, iż zaistniała nieprawidłowość, której podstawą był fakt anulowania zaświadczenia z dnia 14 marca 2000r. Powyższe zaświadczenie poświadczało bowiem okres w ciągłości od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r.

Wskazując na wydane zaświadczenie z dnia 18 października 2010r. organ rentowy nie uwzględnił przerw w prowadzeniu działalności gospodarczej, na które wskazał ubezpieczony w piśmie z dnia 12 listopada 1992r. (k.123).

Organ rentowy wskazał też, że otrzymane dokumenty z Wydziału (...)nie powodują zmiany wysokości ustalonego decyzją z dnia 18 maja 2012r. kapitału początkowego (k.114 – 124).

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

Decyzją z dnia 9 lutego 2012r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po otrzymaniu nowych dowodów mających wpływ na wysokość kapitału początkowego – ponownie ustalił wartość tego kapitału dla ubezpieczonego H. T. na dzień 1 stycznia 1999r. W punkcie III podpunkcie 2 tej decyzji organ rentowy podał, że do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjął okresy:

a)  składkowe łącznie: 25 lat, 10 miesięcy i 19 dni t.j. 310 miesięcy,

b)  nieskładkowe łącznie: 6 miesięcy, 29 dni t.j. 6 miesięcy, 29 dni.

Odwołanie od tej decyzji wniósł ubezpieczony, twierdząc że nie zgadzają się okresy składkowe ze stanem faktycznym oraz że odnalazł on dokumenty, które świadczą o tym, iż w okresie od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W odpowiedzi na to odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania, wyjaśniając, iż z okresu od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. uwzględnił następujące okresy:

-

od 1 grudnia 1985r. di 31 maja 1988r., t.j. 2 lata i 6 miesięcy;

-

od 1 lipca 1988r. do 31 lipca 1988r., t.j. 1 miesiąc;

-

od 8 września 1992r. do 31 maja 1993r., t.j. 8 miesięcy i 23 dni.

Z okresu podanego przez ubezpieczonego opłacono składki za okres od 12/1985r. do 05/1988r., 07/1989r. i od 8 września 1992r. do maja 1993r.. Za pozostałe okresy składki nie zostały zapłacone i tych okresów nie uwzględniono do stażu pracy odwołującego się.

Decyzją z dnia 18 maja 2012r. wydaną po wniesieniu do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy powyższego odwołania Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. – po otrzymaniu nowych dowodów mających wpływ na wysokość kapitału początkowego – ponownie ustalił ubezpieczonemu H. T. wartość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999r., wskazując w punkcie III podpunkcie 2 tej decyzji, że do ustalenia wartości kapitału początkowego przyjął okresy:

a)  składkowe łącznie 26 lat 9 miesięcy i 19 dni, t.j. 321 miesięcy;

b)  nieskładkowe łącznie 6 miesięcy, 29 dni, t.j. 6 miesięcy;

oraz wyjaśniając w punkcie V decyzji, że do ustalenia wartości kapitału początkowego Zakład nie uwzględnił okresu od 15 września 1993r. do 29 października 1993r., gdyż w tym okresie ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym.

Wyrokiem z dnia 15 listopada 2012r. (sygn. akt VI U 1426/12) Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

1)  umorzył postępowanie w części objętej zaskarżoną decyzją zamienną o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 18 maja 2012r.,

2)  oddalił odwołanie w pozostałym zakresie.

W uzasadnieniu tego wyroku Sąd Okręgowy podał, że ubezpieczony w toku postępowania przedłożył książeczkę wpłat składek na ubezpieczenie społeczne, z której wynika, że w okresie od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r. opłacił składki na ubezpieczenie społeczne, a organ rentowy w decyzji zamiennej z dnia 18 maja 2012r. zaliczył ten okres do stażu pracy ubezpieczonego. Okoliczność ta stanowiła podstawę do umorzenia postępowania na podstawie art.477 ¹³ K.p.c. w części objętej decyzją zamienną (pkt 1 wyroku).

W pozostałym zakresie – w ocenie Sądu Okręgowego w Bydgoszczy – odwołanie ubezpieczonego podlegało oddaleniu, gdyż poza dowodem z książeczki wpłat składek na ubezpieczenie społeczne za okres od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r., w pozostałych okresach brak podstaw do uwzględnienia odwołania. W ocenie tego Sądu (w składzie rozpoznającym sprawę o sygn. akt VI U 1426/12) fakt, że zaświadczeniem z dnia 14 marca 2000r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych potwierdził, że ubezpieczony podlegał ubezpieczeniu społecznemu w okresach wskazanych w tym zaświadczeniu, bez innych dokumentów źródłowych, nie może przemawiać za uwzględnieniem żądania ubezpieczonego, tym bardziej, że po analizie posiadanej dokumentacji organ rentowy anulował to zaświadczenie, a ubezpieczony nie przedstawił żadnych nowych dowodów potwierdzających opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne w pozostałym okresie, to jest od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r. i od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r. Z powyższych względów Sąd Okręgowy na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 K.p.c. orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

Po rozpoznaniu apelacji wniesionej przez ubezpieczonego Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 9 października 2013r. (III AUa 196/13) uchylił zaskarżony wyrok i poprzedzające go decyzje i sprawę przekazał bezpośrednio organowi rentowemu do rozpoznania. Podzielając zasadność apelacji Sąd drugiej instancji uznał, że Sąd Okręgowy bezkrytycznie przyjął, że wydane przez pozwany organ rentowy decyzje z 9 lutego 2012r. i z 18 maja 2012r. zostały oparte na należycie ustalonym stanie faktycznym i odpowiadają prawu, podczas gdy materiał dowodowy, na którym oparł się ZUS nie pozwalał na dokonanie jednoznacznej i nie budzącej wątpliwości oceny ich prawidłowości. Sąd drugiej instancji podkreślił przy tym, iż organ rentowy ustalając ilość udokumentowanych przez wnioskodawcę okresów składkowych i nieskładkowych na potrzeby obliczenia kapitału początkowego wnioskodawcy, nie uwzględnił do okresów składkowych okresu od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. pomimo faktu, że z zaświadczenia z dnia 18 października 2010r. – wydanego przez pozwanego – wynika, że w tym czasie apelujący podlegał ubezpieczeniu z tytułu działalności gospodarczej (k.11 akt sądowych). Powyższe wynika również z zaświadczenia z dnia 14 marca 2000r., w którym organ rentowy, wskazał, że H. T. podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej m. in. w okresie od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. Faktem jest, że zaświadczenie, o którym mowa zostało przez pozwanego anulowane (k.33 akt sądowych), niemniej jednak – zdaniem Sądu Apelacyjnego – nie jest to jednoznaczne z uznaniem, że we wskazanych wyżej okresach skarżący nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Sąd Apelacyjny zaznaczył przy tym, że pozwany wydając zaświadczenie opatrzone datą 14 marca 2000r. musiał je oprzeć na dokumentacji, na podstawie której uprawnionym było wyprowadzenie jednoznacznego wniosku, że okresy w nim wskazane są dla wnioskodawcy okresami podlegania ubezpieczeniu społecznemu. Ponadto we wskazanym zaświadczeniu organ rentowy podał również w jakich okresach wnioskodawca nie opłacił składek na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne, stąd nie bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy jest to, jaka dokumentacja stanowiła podstawę wydania przedmiotowego zaświadczenia, zwłaszcza, że – jak wynika z jego treści – pozwoliła ona na precyzyjne wskazanie okresów składkowych ubezpieczonego, jak również tych, w których składki nie były przez niego opłacane. Dodatkowo Sąd Apelacyjny zaznaczył, że pozwany, anulując zaświadczenie z dnia 14 marca 2000r. – wskazał jedynie, że istnieją rozbieżności w poświadczeniach okresów ubezpieczenia, nie podając jednak na czym one dokładnie polegają. Taka sytuacja jest – w ocenie Sądu Odwoławczego – nie do przyjęcia, zwłaszcza że przedstawione zaświadczenie przez trzynaście lat dawało wnioskodawcy uzasadnione przeświadczenie, że okresy w nim wskazane są jego okresami składkowymi. Jeśli więc Zakład Ubezpieczeń Społecznych aktualnie dokonuje jego unieważnienia, to winien precyzyjnie odnieść się do wszystkich dokumentów, które były podstawą jego wydania w marcu 2000r.

Podkreślić bowiem trzeba, że przecież zaświadczenie wydane przez organ administracji publicznej – organ zaufania publicznego, mogło stanowić i niewątpliwo stanowiło dla wnioskodawcy podstawę do uprawnionego przekonania, że w sposób prawidłowy wykazał fakt legitymowania się odpowiednią liczbą okresów składkowych – zaliczonych przez ZUS.

Nie bez znaczenia dla dokonywanych ustaleń jest również to, że wnioskodawca w spornym okresie posiadał dwa numery NKP, co oznacza, że prowadził działalność gospodarczą w dwóch różnych branżach. I tak z pisma ZUS z dnia 25 października 2012r. wynika, że do stażu ubezpieczeniowego wnioskodawcy zostały przyjęte okresy (k.33 akt sądowych):

NKP – (...)– elektromechanika – od 1 sierpnia 1985r. do 30 września 1985r.; od 1 grudnia 1985r. do 31 maja 1988r.; od 1 lipca 1988r. do 31 lipca 1988r.; od 8 września 1992r. do 31 maja 1993r.; od 1 października 1996r. do 31 grudnia 1998r.

NKP – (...) – od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1998r.

Wobec powyższego należało ustalić, czy w okresach w których wnioskodawca zgłaszał przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej w branży elektromechanicznej – zaświadczenie z dnia 16 września 1988r. oraz zaświadczenie z dnia 12 listopada 1992r. (k.48 akt ZUS) – nie prowadził innego rodzaju działalności, z tytułu której opłacał składki na obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Do powyższych wniosków prowadzi m.in treść wskazanego wyżej pisma ZUS z dnia 25 października 2012r., w którym pozwany wskazuje m. in., że w okresie pomiędzy 1 sierpnia 1988r. a 7 września 1992r. H. T. nie podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w branży elektromechanicznej ( (...)), przy jednoczesnym ustaleniu, że w okresie od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1998r. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej o nr (...). Wskazana rozbieżność wymaga przeprowadzenia przez organ rentowy szczegółowego postępowania wyjaśniającego, którego wyniki posłużą dokonaniu ustaleń w zakresie okresów składkowych ubezpieczonego, co z kolei pozwoli na wydanie decyzji „kapitałowej”.

Sąd odwoławczy nie odnosił się do kwestii merytorycznych w zakresie tego, czy okresy wskazywane przez wnioskodawcę są okresami, w których podlegał on obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej. Tę kwestię rozstrzygną dopiero wyniki postępowania przed organem rentowym i ewentualnie przed Sądem pierwszej instancji w toku rozpoznania odwołania w niniejszej sprawie.

Organ rentowy ponownie rozpoznając sprawę ustali w sposób wnikliwy i precyzyjny okresy, w których H. T. podlegał ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej i dopiero po ustaleniu powyższego wyda decyzję w zakresie wyliczenia wartości kapitału początkowego – zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego. Pozwany przeprowadzi w tym celu wyczerpujące postępowanie wyjaśniające poprzedzające wydanie zaskarżonej decyzji i dołączy dokumenty, a także inne dowody stanowiące podstawę jej wydania, umożliwiając również ubezpieczonemu czynny udział w prowadzonym przez siebie postępowaniu.

Wydając zaskarżoną w niniejszej sprawie decyzję z dnia 24 stycznia 2014r. organ rentowy w ujęciu merytorycznym w zakresie liczby przyjętych do obliczenia kapitału początkowego okresów składkowych i nieskładkowych, powielił swoje stanowisko przedstawione we wcześniejszej decyzji z 18 maja 2012r., w której uwzględnił:

-

okresy składkowe w wymiarze 26 lat 9 miesięcy i 19 dni (tj. 321 miesięcy),

-

okresy nieskładkowe w wymiarze 6 miesięcy i 29 dni (tj. 6 miesięcy)

Ubezpieczony odwołując się od tej decyzji, na posiedzeniu rozprawowym z dnia 9 grudnia 2014r. (e protokół rozprawy k.15 a.s.), przedstawił precyzyjnie swoje stanowisko w zakresie dochodzonego na obecnym etapie procesu roszczenia. Domagał się on uwzględnienia przy obliczaniu wartości swojego kapitału początkowego jako okresów składkowych (okresów ubezpieczenia) dwóch okresów:

-

od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r.,

-

od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r.

Okolicznością zgodnie potwierdzoną przez strony było z kolei to, że pozostałe dwa okresy objęte pierwotnym żądaniem odwołania (od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r. oraz od 8 września 1992r. do 31`maja 1993r.) zostały przez organ rentowy uwzględnione przy obliczaniu wartości kapitału początkowego jako okresy składkowe w zaskarżonej w niniejszej sprawie decyzji z dnia 24 stycznia 2014r. Powód udowodnił bowiem, że opłacił składki na ubezpieczenia społeczne w pierwszym z tych okresów z tytułu prowadzonej działalności handlowej oznaczonej symbolem NKP (...)

(dowód: oryginał książeczki wpłat składek na ubezpieczenia społeczne NKP(...) za okres od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r. – k.11 akt sprawy Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o sygn. VI U 1426/12 i Sądu Apelacyjnego w Gdańsku o sygn. III AUa 196/13)

Co do drugiego z uwzględnionych powyżej okresów (od 8 września 1992r. do 31 maja 1993r.) stwierdzić należy, iż ubezpieczony prowadził wtedy działalność w zakresie usług transportowych oznaczoną symbolem NKP (...). Podkreślić należy, iż rozpoczęcie prowadzenia tej działalności gospodarczej potwierdził on złożonym w dniu 18 września 1992r. w ZUS Oddziale w B. drukiem zgłoszenia do ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność. Druk ten wypełniał on własnoręcznym pismem, a w rubryce 7: „Data rozpoczęcia wykonywania działalności” wpisał datę 9.09.1992r.

(dowód: odpis druku NKP (...) – k.64 a.s.)

Co do tych dwóch okresów postępowanie w sprawie podlegało umorzeniu na podstawie art.477 ¹³ K.p.c. albowiem zaskarżona decyzja uwzględniała w tym zakresie żądanie odwołania poprzez zaliczenie omówionych dwóch okresów ubezpieczenia powoda do okresów składkowych.

(dowód: „Potwierdzenie ubezpieczenia osób opłacających składki na własne ubezpieczenia oraz osób z nimi współpracujących” z dnia 11 grudnia 2013r. poprzedzające wydanie zaskarżonej decyzji – k.120 – 121 akt organu rentowego)

Na obecnym etapie procesu spór ograniczał się zatem do tego czy do obliczenia wartości kapitału początkowego powinny zostać uwzględnione – zgodnie z żądaniem ubezpieczonego – dalsze dwa okresy:

-

od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r.,

-

od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r.

jako okresy składkowe, w których odwołujący podlegał ubezpieczeniom społecznym.

W kwestii tej zebrany materiał dowodowy nie był jednoznaczny.

Z jednej strony bowiem dowód z dokumentu – zaświadczenia z dnia 14 marca 2000r. o okresie ubezpieczenia (wystawionego ubezpieczonemu przez (...) Oddział w B. Wydział (...) i Składek) potwierdzał, że H. T. podlegał obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresach od 1 sierpnia 1985r. do 30 września 1985r., od 1 grudnia 1985r. do 31 maja 1988r., od 1 lipca 1988r. do 31 lipca 1988r., od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. i od 1 października 1996r. do 21 stycznia 2000r., z jednoczesnym wymienieniem w jego treści tylko trzech miesięcy (12/98, 08/99 i 09/99), w których składki nie zostały opłacone i które to miesiące nie będą zaliczone do okresu ubezpieczenia w przypadku renty lub emerytury (zaświadczenie k.11 akt sprawy VI U 1426/12 i III AUa 196/13). Podkreślić w tym miejscu należy, iż zaświadczenie to opatrzone zostało znakiem NKP (...) – (...) właściwym dla działalności gospodarczej ubezpieczonego w zakresie elektromechaniki (vide pismo procesowe pełn. ZUS z dnia 14 grudnia 2015r. k.53 a.s. oraz odpisy dokumentów na drukach NKP k.63, 64, 65, 66 akt sprawy oraz dowody z tak zwanych kart kontowych – w odrębnej teczce dołączonej do akt sprawy na etapie postępowania sądowego, Karty kontowe, w których w rubryce 4 figuruje nr NKP (...)

Z kolei z zeznań świadka E. K. wynikało, że w kartach kontowych odnotowane były: przypisanie należnej składki i wpłata składki, która została dokonana z określoną datą. Karty kontowe ubezpieczonego sporządzano od sierpnia 1985r. do maja 1993r. Świadek ta podała ponadto, że z karty kontowej wynika, że ubezpieczony miał przerwy w prowadzeniu działalności gospodarczej od 1 czerwca do 30 czerwca 1988r., a od 1 lipca do 31 lipca 1987r. był objęty ubezpieczeniem i wtedy był zwolniony z opłacania składki za lipiec dlatego, że nie prowadził działalności dłuższej niż 15 dni. Następna przerwa odnotowana została na karcie kontowej w okresie od 1 sierpnia 1988r. do 15 listopada 1988r. – od 1 sierpnia 1988r. ubezpieczony nie opłacał już składek z tytułu żadnej działalności gospodarczej. Tak samo nie opłacał składek w 1989r., a kolejna składka została przez niego opłacona za wrzesień 1992r. (dokładnie od 8 września 1992r.) – wtedy występowała już tak zwana podzielność składek. Od października 1992r. ubezpieczony opłacał już pełne składki. Jak podała świadek E. K. karta kontowa ubezpieczonego za lata 1988 – 1992 (k. 4 teczki zawierającej karty kontowe) dotyczyła działalności rzemieślniczej ubezpieczonego: elektromechaniki oraz usług transportowych. Natomiast od 8 września 1992r. ubezpieczony wznowił działalność w zakresie usług transportowych i nie prowadził już w tym czasie działalności w zakresie usług elektromechanicznych.

Druk NKP dotyczący działalności handlowej ubezpieczony wypełnił własnym pismem ręcznym z datą rozpoczęcia działalności od 1 lutego 1991r. Ubezpieczony przyznał przy tym na rozprawie, że jeśli wpisał do dokumentu NKP w rubryce 7 (k.66 a.s. – NKP(...)) datę rozpoczęcia działalności 01.02.1991r. widocznie działalność handlową rozpoczął w tej dacie. Z karty kontowej ubezpieczonego dotyczącej działalności handlowej wynika, że składki z tytułu prowadzenia tej działalności opłacił on w okresie od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r.

Świadek E. K. podała także w swoich zeznaniach, że:

-

jeśli chodzi o działalność handlową, to jest jedyna karta kontowa dotycząca roku 1991r., a konkretnie okresu od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r., a pierwsza składka z tytułu prowadzenia przez ubezpieczonego usług transportowych została opłacona od 8 września 1992r.,

-

gdyby ubezpieczony wznowił działalność handlową po dniu 31 grudnia 1991r., to także byłoby to odnotowane na karcie kontowej i byłyby odnotowane składki.

Zdaniem świadka z powyższych okoliczności potwierdzonych dowodami z dokumentów (kart kontowych) wynika, że w zaświadczeniu potwierdzającym okres ubezpieczenia w ciągłości mogła wystąpić normlana ludzka pomyłka. Zaświadczenie z dnia 14 marca 2000r. (w skróconym protokole rozprawy błędnie wskazano datę 14 lutego 2014r. – k70 a.s.) dotyczy rzemiosła (w przypadku ubezpieczonego chodziło o usługi transportowe i elektromechanikę z dalszym numerem (...) – to ten numer NKP, który widnieje na kartach kontowych m. in. obejmujących lata 1989 – 1993. W ocenie świadka E. K. trudno wytłumaczyć dlaczego A. Ż. (zeznająca w niniejszej sprawie także jako świadek) wystawiła ubezpieczonemu powyższe zaświadczenie, mając do dyspozycji karty NKP dotyczące tych okresów. Ubezpieczony nie opłacił składek od sierpnia 1988r. do 7 września 1992r. z tytułu działalności w zakresie elektromechaniki (z numerem NKP (...)). Wiarygodność zeznań świadka potwierdzają zresztą dowody z dokumentów na k.122 – 124 akt kapitałowych – pisma Urzędu Miejskiego w B. Wydziału (...)adresowane do H. T. oraz oświadczenie ubezpieczonego z dnia 12 listopada 1992r. Dowody te dają wiarygodną – w ocenie Sądu Okręgowego – podstawę do dokonania ustaleń, iż ubezpieczony w okresach od 15 lipca 1988r. do 8 września 1992r. nie prowadził działalności rzemieślniczej z zakresu elektromechaniki (oznaczonej numerem NKP(...)), którą ubezpieczony prowadził od 1 sierpnia 1985r.

(dowód k.65 akt sprawy potwierdzenie do ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność gospodarczą)

W ujęciu chronologicznym dalsze prowadzenie działalności pozarolniczych ubezpieczonego przedstawia się następująco:

-

od 1 lutego 1991r. do 31 grudnia 1991r. prowadził on działalność pozarolniczą w zakresie handlu (osobiście wpisane przez ubezpieczonego zgłoszenie do ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność NKP (...) numer wpisu do ewidencji działalności gospodarczej (...) – z datą jej rozpoczęcia od 1 lutego 1991r. – k.66 a.s.)

-

od 8 września 1992r. rozpoczął on prowadzenie działalności w zakresie usług transportowych (zgłoszenie do ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność – druk NKP (...) – z numerem wpisu do ewidencji (...) – k.64 a.s.)

-

w latach późniejszych nie objętych sporem (1996 – 2000) ubezpieczony prowadził jeszcze działalność w zakresie handlu, a ponadto w Zakładzie Usług (...) w zakresie usług wulkanizacyjnych, wyważania kół i elektrodiagnostyki pojazdów (odpisy dokumentów k.63 – 66 a.s. oraz oryginały w teczce zawierającej karty kontowe).

Rozpoczęcie działalności handlowej od 1 lutego 1991r. ubezpieczony potwierdził do protokołu rozprawy (skrócony protokół rozprawy k.68 – 69; e protokół k.75).

Natomiast pierwszą składkę ubezpieczeniową z tytułu rozpoczętej od dnia 8 września 1992r. działalności w zakresie usług transportowych ubezpieczony opłacił od dnia 8 września 1992r.

(dowód: karta kontowa dotycząca tej działalności oraz dokumenty w odrębnej teczce z kartami kontowymi oraz karta 64 akt sprawy VI U 590/14)

Oceniając powyższy materiał dowodowy Sąd Okręgowy uznał, iż decydujące dla rozstrzygnięcia sporu znaczenie przypisać należy oryginalnym dokumentom z teczki złożonej do akt sprawy przez organ rentowy, teczki zawierającej oryginalne dokumenty potwierdzające okresy ubezpieczenia H. T., takie jak: karty kontowe, oświadczenie ubezpieczonego co do okresów zawieszenia bądź zakończenia prowadzonych przez niego działalności gospodarczych oraz pisma Urzędu (...)w B. Wydziału (...) (...) i Usług adresowane do powoda i odwołujące się do składanych przez niego pism.

Dowody te w sposób spójny, a przez to wiarygodny potwierdzały okresy rzeczywistego prowadzenia przez ubezpieczonego poszczególnych działalności. Część z tych dowodów sporządzona została osobiście przez niego, co tylko wzmacnia ich wiarygodność i moc dowodową. Za w pełni wiarygodne Sąd Okręgowy uznał zeznania świadka E. K., gdyż opierały się one na szczegółowej analizie dowodów z dokumentów (zebranych w teczce z tak zwanymi kartami kontowymi oraz znajdującymi się na k.63 – 66 akt rozpoznawaj sprawy), a przede wszystkim zeznania te były z tymi dowodami w pełni zgodne i w sposób precyzyjny i logiczny tłumaczyły istotne dla rozstrzygnięcia sporu kwestie okresów prowadzenia przez ubezpieczonego poszczególnych działalności gospodarczych, przerw w ich prowadzeniu oraz okresów opłacania składek z tego tytułu.

Powyższe dowody podważyły natomiast wiarygodność i moc dowodową „zaświadczenie o okresie ubezpieczenia” z dnia 14 marca 2000r. (podpisanego w imieniu ZUS przez świadka A. Ż. i E. M.), potwierdzającego podleganie przez ubezpieczonego obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym m.in w całym okresie od 1 listopada1988r. do 31 maja 1993r. Wskazane wyżej dokumenty wykluczały aby ubezpieczony w okresach od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r. oraz od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r. prowadził działalność podlegającą ubezpieczeniu społecznemu i aby w tych okresach opłacił składki na to ubezpieczenie. Na tak zwanej karcie kontowej ubezpieczonego dotyczącej jego działalności handlowej widnieje adnotacja dokonana czerwonym długopisem – „likwidacja 31.12.91), zatem po tej dacie ubezpieczony tego rodzaju działalności już nie prowadził i nie ma też dowodów na opłacanie z tytułu działalności handlowej składek na jego ubezpieczenie społeczne po 31 grudnia 1991r. Z kolei na karcie kontowej dotyczącej działalności ubezpieczonego w zakresie elektromechaniki, a następnie usług transportowych odnotowane są przerwy w ich prowadzeniu: od 1 czerwca do 30 czerwca 1988r., od 15 lipca do 15 września 1988r. oraz od 16 września 1988r. do 15 listopada 1988r. i od 19 stycznia 1989r. do 15 lutego 1989r. Adnotacje te są zgodne z pisemnymi oświadczeniami ubezpieczonego złożonymi w aktach zawierających karty kontowe, a dodatkowo wskazać należy, iż w oświadczeniu z dnia 12 listopada 1992r. (k.8 teczki kontowej) sam ubezpieczony potwierdził (świadomy odpowiedzialności karnej z art.247 KK), że w okresie od 16 listopada 1988r. do 19 stycznia 1989r. oraz od 16 lutego 1989r. do 8 września 1992r. nie prowadził działalności w zakresie elektromechaniki. Z kolei z pisma Urzędu (...) w B. z 17 stycznia 1989r. (k.10 teczki z kartami kontowymi) wynika, iż organ rejestrujący działalność rzemieślniczą wyraził – w odpowiedzi na pismo ubezpieczonego z 11 stycznia 1989r. – zgodę na przerwę w prowadzeniu działalności rzemieślniczej branża elektromechanika w okresie od 15 stycznia 1989r. do 15 lutego 1989r. Pismo tego Urzędu do powoda z 16 września 1988r. (k.11 akt kontowych) wyraża zgodę na przerwę w prowadzeniu tej działalności we wcześniejszym okresie od 16 września 1988r. do 15 listopada 1988r.

Nie było natomiast wiarygodnych dowodów na okoliczność, iż w okresach od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r. oraz od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r. ubezpieczony H. T. rzeczywiście prowadził działalność podlegającą ubezpieczeniu społecznemu i że opłacił składki na to ubezpieczenie. Z treści powołanych dowodów wynika, że w okresie od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r. ubezpieczony nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, a ponowne jej rozpoczęcie zgłosił od 8 września 1991r. w zakresie usług transportowych. Oświadczenia o nieprowadzeniu działalności w zakresie elektromechaniki w okresach od 16 września 1988r. do 15 listopada 1988r., od 16 listopada 1988r. do 19 stycznia 1989r., od 15 stycznia 1989r. do 15 lutego 1989r. i od 16 lutego 1989r. do 8 września 1992r. ubezpieczony złożył osobiście (oświadczenie na k.11, 10 i 8 teczki z kartami kosztowymi). Natomiast zgłoszenie do ubezpieczenia osoby prowadzącej działalność w zakresie usług transportowych wypisane przez ubezpieczonego (k.64 a.s.) potwierdza datę rozpoczęcia tej działalności od 8 września 1992r. Z kolei zgłoszenie do ubezpieczenia dotyczące działalności z zakresu handlu (k.66 a.s.) wskazuje jako datę rozpoczęcia tej działalności dopiero 1 lutego 1991r.

Brak jest też potwierdzenia w kartach kontowych dotyczących tych działalności opłacenia składek w okresie od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r.

Konfrontacja wspomnianego zaświadczenia (...) Oddziału w B. Wydziału (...) z dnia 14 marca 2000r. z powyższymi dowodami z dokumentów podważyła – w ocenie Sądu Okręgowego – wiarygodność i moc dowodową tego zaświadczenia w części potwierdzającej podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu H. T. w okresach objętych żądaniem odwołania: od 1 listopada 1988r. do 31 stycznia 1991r. oraz od 1 stycznia 1992r. do 7 września 1992r. Dowodu wykazującego powyższą okoliczność nie stanowiły również zeznania świadka A. Ś. twierdziła, że wydając powodowi zaświadczenie z 14 marca 2000r. musiała najpierw sprawdzić na ręcznie wypisanych kontówkach okresy podlegania ubezpieczeniu i że to zrobiła. Konfrontacja tych zeznań świadka z treścią kart kontowych oraz zeznaniami świadka E. K. nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, iż A. Ż. przed wystawieniem omawianego zaświadczenia nie zanalizowała dokładnie treści kart kontowych, które są niezgodne z okolicznościami podanymi w zaświadczeniu z 18 marca 2000r. Gdyby bowiem świadek ta dokładnie zapoznała się z kartami kontowymi i pozostałymi dokumentami zebranymi w teczce zawierającej te karty, to nie mogłaby ona potwierdzić w ciągłości podlegania przez ubezpieczonego ubezpieczeniu społecznemu z tytułu prowadzonych działalności gospodarczych m. in. w ciągłości od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r.

Dodatkowo w tym miejscu podkreślić należy, iż także dowód z przesłuchania ubezpieczonego (e-protokół rozprawy k.50) nie potwierdził powyższej okoliczności. Ubezpieczony wspomniał w swoich zeznaniach o prowadzeniu w powyższym okresie działalności w zakładzie elektromechanicznym oraz w swojej firmie transportowej. Natomiast inne działalności gospodarcze prowadził później – po okresie którego spór dotyczył – od 1 listopada 1988r. do 31 maja 1993r. ( Zakład Usług (...)) albo nawet w tym okresie, ale były to okresy, które organ rentowy już zaliczył do okresów składkowych.

Wyżej przedstawione motywy uzasadniały zatem oddalenie odwołania w zakresie wskazanym w punkcie I wyroku na podstawie art.477 ¹⁴ § 1 K.p.c. w związku z art.173 ust.1 i art.174 oraz art.6, art.7 pkt 5 oraz art.7 pkt 1 – 4 i 6 – 12 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2015r., poz.748 ze zm.).

Na oryginale właściwy podpis.