Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Wołowie III Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Piotr Remian

Protokolant: Mariola Duszyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 maja 2016 r. w W.

sprawy z powództwa M. J. (1)

przeciwko K. J. (1)

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego K. J. (1) - ur. (...) w W. (PESEL (...)) tytułem alimentów na rzecz M. J. (1) - ur. (...) w W. (PESEL (...)) kwoty po 600 (sześćset) złotych miesięcznie, poczynając od dnia 01.03.2014 r., płatne z góry do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat;

II.  dalej idące powództwo oddala;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 1 450 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  zwalnia strony od ponoszenia kosztów sądowych, zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa;

V.  wyrokowi w pkt I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 27.03.2014 r. (data wpływu 03.04.2014 r.) M. J. (1), działając przez profesjonalnego pełnomocnika, domagała się zasądzenia od pozwanego K. J. (1) alimentów w kwocie po 1.000 zł miesięcznie, poczynając od marca 2014 r., płatnych z góry do dnia 10 każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi w razie opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat oraz zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Wniosła również o zabezpieczenie roszczenia poprzez nakazanie pozwanemu łożenia na jej rzecz kwoty 600 zł miesięcznie na czas trwania procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż pozwany jest jej ojcem. Podała, iż jest studentką III roku prawa i koszt jej utrzymania oscyluje w granicach kwoty 1.800 zł w skali miesiąca. Twierdziła, że pozwany prowadził działalność gospodarczą w postaci serwisu ogumienia, którą zawiesił, zaś jego możliwości zarobkowe nie zmalały i w skali miesiąca wynoszą 10.000 zł. Wskazała, że po rozstaniu rodziców w lutym 2014 r., pozwany zaprzestał partycypować w kosztach jej utrzymania. Dodała, iż korzysta ze wsparcia matki oraz brata M. J. (2).

W odpowiedzi na pozew z dnia 23.05.2014 r. pozwany, działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zwrot kosztów procesu.

W uzasadnieniu podał, że bezprawnie został usunięty z domu oraz odsunięty od świadczenia pracy, wskutek działań podjętych przez członków jego rodziny. Wskazał, iż zamieszkał u matki i od tego czasu jest na jej utrzymaniu. Podniósł, iż nie osiąga dochodów oraz nie może zarejestrować się w urzędzie pracy z uwagi na to, iż jest współwłaścicielem gruntów rolnych i podlega ubezpieczeniu w KRUS. Podał, iż z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej wraz z matką powódki jest zadłużony na kwotę ok. 1.000.000 zł. Twierdził, że powódka podjęła studia na prywatnej uczelni w K. bez jego zgody, a powinna była wybrać studia zaoczne, bądź wieczorowe, co umożliwiłoby podjęcie jej pracy. Nadto zarzucił, iż powódka nie stara się podjąć pracy zarobkowej, ani uzyskać stypendium, bądź kredytu studenckiego.

Postanowieniem z dnia 05.05.2014 r. zabezpieczono roszczenie w ten sposób, że zobowiązano pozwanego K. J. (1) do łożenia na rzecz powódki M. J. (1) kwoty po 600 zł miesięcznie, płatnych od 01.05.2014 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka M. J. (1), urodzona (...), pochodzi ze związku małżeńskiego E. J. (1) i K. J. (1), który został rozwiązany Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 10.12.2014 r. w sprawie sygn. akt XIII RC 924/14. Sąd rozwodowy ustalił, iż K. J. (1) jest winien rozkładowi pożycia małżeńskiego, gdyż w jego w trakcie nadużywał spożycia alkoholu, dopuścił się zdrady małżeńskiej oraz deprecjonował żonę w jej rolach życiowych.

Z dniem 01.10.2011 r. M. J. (1) rozpoczęła studia stacjonarne w (...) Akademii im. (...) - kierunek prawo. Zajęcia odbywają się od poniedziałku do piątku w godzinach od 8-ej do 20-ej. We wrześniu br. przystąpi do obrony pracy magisterskiej. Uzyskuje dobre wyniki w nauce. Zamieszkuje od początku studiów w K. w wynajmowanym mieszkaniu, zajmując z koleżanką 1 pokój. Z tego tytułu płaci kwotę 500 zł czynszu oraz kwotę 100 zł kosztów eksploatacji w skali miesiąca. Ponosi czesne za studia w wysokości 500 zł miesięcznie. Na zakup biletów do domu wydatkuje kwotę 250 zł miesięcznie. W skali miesiąca ponosi wydatki na wyżywienie 500 zł, środki czystości 60 zł, ubrania i obuwie 50 - 100 zł, zakup książek i przyrządów do szkoły 50 – 100 zł. Z uwagi na wadę wzroku zmuszona jest raz w roku dokonywać wymiany okularów, co pociąga za sobą wydatek w skali 600 zł. Od trzeciego roku studiów otrzymuje stypendium socjalne w kwocie 600 zł miesięcznie. Świadczy prace dorywcze w czasie weekendów i osiąga z tego tytułu kwotę 200 zł w skali miesiąca. Nie ma majątku. Posiada zadłużenie w płatności czesnego w kwocie 1.000 zł. Korzysta ze wsparcia brata M. J. (2), który w skali miesiąca opłaca jej telefon kwotą 50 zł oraz przekazuje środki finansowe w granicach 200 – 300 zł.

Matka powódki E. J. (1) pozostawała na zwolnieniu lekarskim i otrzymywała zasiłek z KRUS w wysokości 140 zł miesięcznie. W roku 2015 zaczęła świadczyć okresowo pracę w Niemczech. W 2016 r. wyjechała jeden raz i zarobiła kwotę 5.000 zł. W skali miesiąca przekazuje córce kwoty w granicach 500 – 600 zł. Ponosi w skali roku wydatek w granicach 5.000 zł na zakup opału do domu położonego w K..

(dowód: przesłuchanie powódki M. J. – protokół k. 303 – 00:13:32 – 01:01:35; przesłuchanie świadka M. J. - protokół k. 111 – 00:24:02 – 01:01:47; przesłuchanie świadka E. J. - protokół k. 111 – 01:01:48 – 01:41:34, protokół k. 303 – 00:05:06 – 00:12:44; zaświadczenie - k.10,129-141,223,252 – 264,266; odpis skrócony aktu urodzenia powódki – k. 9; umowa podnajmu lokalu mieszkalnego - k.11-13; potwierdzenie transakcji - k.14-20; faktura VAT - k.21-38; pismo komornika sądowego - k.149; akta Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 924/14 – w załączeniu; akta tut. Sądu o sygn. I Co 8/15 – w załączeniu)

Pozwany K. J. (1) ukończył 52 rok życia. Z zawodu jest elektromonterem górnictwa podziemnego, posiada prawo jazdy kat. B i C. Wraz z E. J. (1) w okresie od 01.04.1996 r. do 01.04.2001 r. prowadził działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych, handlu artykułami spożywczo – przemysłowymi, importu i eksportu. W dniu 01.04.2001 r. rozpoczął prowadzić działalność gospodarczą w zakresie transportu drogowego pojazdów. W roku 2012 działalność tą przyniosła stratę w wysokości 11.453,88 zł, zaś w roku 2013 dochód w wysokości 742,50 zł. Z powodu problemów finansowych z dniem 01.02.2013 r. zawiesił działalność gospodarczą, zaś w roku 2014 wyrejestrował ją. Od roku 2011 wszczęto wobec pozwanego i E. J. (1) postępowanie egzekucyjne, które aktualnie obejmuje 37 tytułów wykonawczych na łączną kwotę przekraczającą 1.100.000 zł. W jego trakcie składniki majątku wspólnego uległy zajęciu komorniczemu. W związku z zadłużeniami w dniu 06.09.2010 r. M. J. (2) zarejestrował działalność gospodarczą pod nazwą (...). Przejął on składniki majątkowe dotychczas dzierżawione przez firmę pozwanego od firmy (...). Pozwany przekazał w dniu 06.09.2010 r. w formie bezpłatnego użyczenia M. J. (2) obiekt położony w W. przy ul. (...), w której prowadził swoją działalność gospodarczą. Do dnia 16.02.2014 r. pozwany wykonywał pracę na rzecz firmy (...), zaś później przez syna został od niej usunięty. M. J. (2) przekazuje z tytułu użytkowania nieruchomości pozwanego komornikowi kwotę 800 zł, z czego pokrywana jest kwota 600 zł zabezpieczenia alimentów na rzecz powódki.

W dniu 16.02.2014 r. w związku z tym, iż pozwany nie został wpuszczony do domu w K. zamieszkał u swojej matki K. B. (1) i od tego czasu pozostaje na jej utrzymaniu. K. B. (1) otrzymuje emeryturę w wysokości 2.350 zł miesięcznie. W okresie od 15.06.2015 r. do 15.07.2015 r. pozwany wykonywał pracę na podstawie umowy zlecenia na rzecz (...) uzyskując kwotę 1.000 zł brutto, która w całości po potrąceniu podatku została przejęta przez komornika. Innych dochodów nie uzyskał. Podział majątku dorobkowego małżeńskiego nie nastąpił z uwagi na zajęcia komornicze.

Pozwany określił koszt swego miesięcznego utrzymania na kwotę 1.500 zł. Nie jest zarejestrowany w urzędzie pracy, gdyż objęty jest ubezpieczeniem w KRUS. Poszukuje pracy „na własną rękę”. Stwierdzono u niego nadwzroczność do dali i do bliży, wymagającą stałej korekcji okularowej.

(dowód: przesłuchanie pozwanego K. J. – protokół k. 303 – 01:01:36 – 01:35:15; przesłuchanie świadka M. J. - protokół k. 111 – 00:24:02 – 01:01:47; przesłuchanie świadka E. J. - protokół k. 111 – 01:01:48 – 01:41:34; przesłuchanie świadka E. S. - protokół k. 114 – 01:43:43 – 01:48:19; przesłuchanie świadka Z. P. - protokół k. 111 – 01:48:20 – 01:53:02; przesłuchanie świadka K. B. - protokół k. 111 – 01:53:03 – 02:08:20; przesłuchanie świadka M. W. - protokół k. 111 – 02:08:21 – 02:15:45; przesłuchanie świadka A. S. – k. 183 – 184, przesłuchanie świadka M. K. – k. 190 – 191; przesłuchanie świadka M. D. – protokół k. 271 – 00:13:05 – 00:17:57; umowa zlecenia - k.215-216; szczegółowa lista płac – k.217; potwierdzenie wykonania przelewu - k.219; zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT – 36 L – k.63-66; umowa użyczenia - k.236; wydruk (...) k. 38,58,; protokół zajęcia ruchomości-k.39; obwieszczenie – k.40; zawiadomienie - k.41; zajęcie wierzytelności - k. 42,43,218; zaświadczenie - k. 61; historia choroby - k.62; świadectwo pracy - k.237,240; umowa o pracę - k. 238,239,242,243-244; umowa zlecenie - k. 241,267; umowa dzierżawy - k. 245-248; przedsądowe wezwanie do zapłaty należności - k. 249; zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu PIT – 11 – k.296; akta Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 924/14 – w załączeniu; akta tut. Sądu o sygn. I Co 8/15 – w załączeniu)

Powiatowy Urząd Pracy w W. w ostatnim okresie ostatnich 2 lat dysponował ofertami pracy dla osób bez szczególnych kwalifikacji zawodowych, za proponowanym wynagrodzeniem w granicach najniższego wynagrodzenia ( od 1.680 zł do 1.800 zł brutto miesięcznie).

( dowód : pisma Powiatowego Urzędu Pracy w W. – k. 96, 213)

Powiatowy Urząd Pracy w L. w ostatnim okresie ostatnich 2 lat dla osób bez szczególnych kwalifikacji zawodowych, za proponowanym wynagrodzeniem w granicach najniższego wynagrodzenia ( od 1.680 zł do 1.800 zł brutto miesięcznie).

( dowód : pisma Powiatowego Urzędu Pracy w L. – k. 99, 211 )

Powiatowy Urząd Pracy we W. w ostatnich 2 lat dla osób bez szczególnych kwalifikacji zawodowych, za proponowanym wynagrodzeniem w granicach najniższego wynagrodzenia ( od 1.680 zł do 1.800 zł brutto miesięcznie).

( dowód : pisma Powiatowego Urzędu Pracy we W. –k. 110,221 )

W oparciu o ustalony stan faktyczny Sąd zważył, co następuje:

Powództwo o alimenty zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Powódka M. J. (1) oparła swoje roszczenie w zakresie żądania alimentów w przepisie art. 133 k.r.o., który stanowi, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Zgodnie natomiast z treścią przepisu art. 135 k.r.o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być zaspokojone w takim zakresie w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego.

Przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumie się przede wszystkim jego potrzeby bieżące. Przez potrzeby w zakresie utrzymania rozumie się zwłaszcza potrzeby materialne uprawnionego, tj. potrzeby w zakresie nauki, wyżywienia, ubrania, mieszkania. Do potrzeb w zakresie utrzymania zalicza się jednak nie tylko potrzeby materialne, ale również potrzeby niematerialne człowieka. Sąd Najwyższy zauważył, iż potrzeby te są zróżnicowane i kształtują się w zależności od indywidualnych cech uprawnionego, tj. od wieku, stanu zdrowia, zawodu, pozycji społecznej itd. (uzasadnienie tezy III uchwały SN z dnia 16 grudnia 1987 r.).

Rozpoznając niniejszą sprawę Sąd badał, czy i w jakiej wysokości pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania córki. Pozwany kwestionował bowiem swój obowiązek alimentacyjnego względem powódki. W ocenie Sądu powódka z uwagi na stacjonarny tok studiów nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Uzyskiwane przez nią środki z tytułu świadczenia prac dorywczych oraz stypendium socjalne nie pozwalają na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb, które w skali miesiąca wynoszą ok. 2.100 zł. Pozwany, jeśli nawet w dacie rozpoczęcia przez powódkę studiów na prywatnej uczelni w K. nie zgadzał się z tym wyborem, to później to zaakceptował, o czym świadczy fakt, iż do czasu gdy zamieszkiwał wspólnie z rodziną łożył na utrzymanie córki. Z chwilą, gdy został nie dopuszczony przez syna M. J. (2) do wykonywania pracy w firmie (...) przestał łożyć środki finansowe. Wówczas dopiero zawisła sprawa rozwodowa oraz sprawa o alimenty na rzecz powódki.

Odnosząc się do kwestii zakresu obowiązku alimentacyjnego rozumianego jako wysokość kwoty świadczenia alimentacyjnego, które pozwany ma obowiązek łożyć na rzecz powódki, należy wskazać w pierwszej kolejności, że kwota 2.100 zł miesięcznie, wskazana przez M. J. (1) w trakcie jej przesłuchania, jako koszt jej utrzymania jest usprawiedliwiona z punktu widzenia zasad doświadczenia życiowego. Przedłożone przez nią umowy, faktury oraz dowody opłat potwierdzają tą wysokość wydatków. Zasądzona kwota 600 zł alimentów miesięcznie odpowiada zarobkowym i majątkowym możliwościom zobowiązanego. Należy podkreślić, iż pozwany wbrew temu co wskazano w uzasadnieniu pozwu nie ma możliwości osiągania dochodu w granicach 10.000 zł miesięcznie. Mając na uwadze wysokość jego zadłużenia, które przekracza kwotę 1.100.000 zł oraz zajęcia składników majątku przez komornika, prowadzenie dalsze przez niego działalności gospodarczej w chwili obecnej staje się iluzoryczne, czy wręcz niemożliwe. Odnośnie możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego wskazać należy, że zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r. (M.P. z dnia 26.02.1988 r., Nr 6, poz. 60) przez ustawowe określenie ,,możliwości zarobkowe i majątkowe” rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych”.

Mając na uwadze posiadane przez pozwanego kwalifikacje, stan zdrowia oraz wiek należy uznać, mając na uwadze oferty pracy z urzędów pracy dla osób bez szczególnych kwalifikacji zawodowych, iż jego możliwości zarobkowe oscylują w granicach najniższego wynagrodzenia ( od 1.680 zł do 1.800 zł brutto miesięcznie). Dodatkowo M. J. (2) przekazuje z tytułu użytkowania nieruchomości użyczonej przez pozwanego na rzecz komornika kwotę 800 zł, z czego pokrywana jest kwota 600 zł zabezpieczenia alimentów na rzecz powódki. Pozwany, działając przez profesjonalnego pełnomocnika nie wskazał dowodów, które wskazywałyby na niemożność świadczenia przez niego pracy. Dodatkowo należy wskazać, iż potrzeby pozwanego zaspokajane są przez jego matkę.

Mając na uwadze powyższe, uznając, iż powództwo o alimenty zasługuje na uwzględnienie w części, Sąd orzekł jak w pkt. I sentencji wyroku. W pozostałym zakresie powództwo, jako wykraczające poza zakres możliwości zarobkowych pozwanego podlegało oddaleniu, co skutkowało orzeczeniem jak w punkcie II wyroku.

Ustalając stan faktyczny Sąd dał wiarę zeznaniom powódki w części dotyczącej kosztów jej utrzymania. Potwierdzone one zostały zeznaniami świadków E. J. (1) i M. J. (2) oraz przedłożonymi w toku procesu dokumentami. Zeznania pozwanego w zakresie braku możliwości uzyskiwania przez niego dochodów nie zasługują na wiarę, gdyż nie przedstawił on – zgodnie z obowiązującą w procesie cywilnym zasadą kontradyktoryjności ( art. 232 k.p.c. w zw. z art. 6 k.c. ) dowodów wskazujących na niemożność świadczenia pracy. Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy sąd dał wiarę w całości przedstawionym w sprawie dowodom z dokumentów, ponieważ żadna ze stron w toku postępowania nie podważyła skutecznie ich autentyczności i wiarygodności.

Orzeczenie o kosztach procesu, zawarte w punkcie III wyroku zostało oparte na przepisie art. 100 k.p.c., który stanowi, iż w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone.

Sytuacja materialna pozwanego wskazuje na zasadność nie obciążania go kosztami postępowania, zaś powódka pozostaje zwolniona z kosztów sądowych z mocy ustawy.

Zawartemu w punkcie I orzeczeniu Sąd nadał, stosownie do treści przepisu art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. rygor natychmiastowej wykonalności.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji orzeczenia .