Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 maja 2016 roku

sprawy z odwołania W. B.

od decyzji z dnia 27 października 2016 roku znak (...)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o wysokość emerytury

I.  oddala wniosek pozwanego o odrzucenie odwołania,

II.  zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w G. z dnia 27 października 2016 roku znak (...) w ten sposób, że wysokość emerytury W. B. wynosi 1454,07 zł (przy przyjęciu kapitału początkowego wynoszącego 105.747,95 zł)

SSO Tomasz Korzeń

VI U 216/16 UZASADNIENIE

W. B. złożyła odwołanie od decyzji z dnia 27.10.2015r., którą przyznano jej emeryturę.

Wniosła o jej zmianę poprzez wyliczenie wysokości emerytury i uwzględnienie wynagrodzenia za lata 1985-1995 zgodnie z kwotami uwzględnionymi w kartach wynagrodzeń wydanych przez (...) Spółdzielnię Pracy (...).

Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o odrzucenie odwołania, ewentualnie o jego oddalenie. Podniósł, iż przepisy postępowania cywilnego przewidują jednakże miesięczny termin na wniesienia od­wołania do sądu ubezpieczeń społecznych, liczony od dnia doręczenia odpisu decyzji. Uchybie­nie terminowi powoduje odrzucenie odwołania. Wbrew jednak deklaracji zaprezentowanej w odwołaniu z dnia 8-03-2016r., w 11/2015 ubezpieczona nie złożyła odwołania lecz dnia 25-11 - 2015r. wystąpiła z nowym wnioskiem o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Do wniosku skarżąca załączyła formularz Rp-7 z dnia 24-ll-2015r. z zarobkami z okresu od 16-01-1985r. do 14-ll-1995r.

Sporną decyzję poprzedziła decyzja o ponownym ustaleniu kapitału początkowego z dnia 14-10-2015r. (k.44. t.I. akt ZUS), uwzględniająca zmiany ustawowe w zakresie zasad usta­lania kapitału początkowego. Załącznikiem do decyzji pozwany organ wyjaśnił, iż podstawy lat 1985-95 przy ustalaniu wy­sokości kapitału początkowego zostały wyliczone przy przyjęciu wynagrodzeń minimalnych, wobec braku pieczęci zakładu pracy na złożonych kartach wynagrodzeń, co stanowi uchybienie wymogom dokumentu prywatnego. Wskaźnik wwpw KP ustalony z lat 1987-96 uległ zmniejszeniu do 29,9%.

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona W. B. urodziła się (...),

12.1l.2003r. wystąpiła z pierwszorazowym wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego. Do wniosku dołączyła świadectwa pracy, zaświadczenia o pobieraniu zasił­ków dla osób bezrobotnych, zaświadczenia Rp-7 z wynagrodzeniem za okres od 16.01.1985r, do 14.11.1995r. oraz bez daty wystawienia z wynagrodzeniem za okres od 15.11.1995r. do 5.12.1995r. oraz legitymację ubezpieczeniową. Na żądanie pozwanego ubezpieczona złożyła oryginały kart wynagrodzeń z lat 1985-95. Na podstawie tychże organ rentowy ustalił podstawy wymiaru składek z lat 1985-96 a następnie kapitał początkowy przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 74,19%.

Karty wynagrodzeń ubezpieczonej odzwierciedlają jej rzeczywiste zarobki.

dowód: w t. I a.e.: wniosek k. 1, świadectwa pracy, zaświadczenia, legitymacja k. 3-15,24, karty wynagrodzeń k.25-32, wyliczenia pozwanego k. 33, decyzja k. 35-37

zeznania świadka M. S. (1) k. 23

zeznania wnioskodawczyni k. 23

Decyzją z 27-10-2015r. przyznano ubezpieczonej emeryturę na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS.

Decyzję sporną poprzedziła decyzja z 14.10.2015r. o ponownym ustaleniu kapitału początkowego. Pozwany za podstawy wymiaru składek z lat 1985-95 przyjął wynagrodzenia minimalne, uznając, iż złożone złożonych karty wynagrodzeń nie odpowiadają wymogom dokumentu prywatnego. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego ustalił pozwany z lat 1987-96 na 29,9%.

dowód: w t. I a.e.: decyzja k-44-46; w t. II a.e. decyzja k. 24-25

Nie zgadzając się z wysokością emerytury 25.11.2015 r. ubezpieczona złożyła w ZUS wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, ,dołączając do niego zaświadczenie RP-7 z 24.11.2015r.

dowód: w t. II a.e.: wniosek z załącznikiem k. 26-28, wyjaśnienia ubezpieczonej k.23

Wysokość kapitału początkowego ustalonego z uwzględnieniem spornych kart wynagrodzeń wynosi 105.747,73 zł (przy wskaźniku wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 74,19%(, a wysokość emerytury od tak ustalonego kapitału początkowego - 1454,07zł.

dowód: w wyliczenia pozwanego k. 26-32

Sąd zważył co następuje:

Sąd nie uwzględnił wniosku pozwanego o odrzucenie odwołania. Ubezpieczona podaje, iż złożyła odwołanie w listopadzie 2015 r., powołując sie na treść wniosku z 25.11.2015 r. Mając na uwadze, iż złożenie "wniosku o przeliczenie", nastąpiło to w terminie do wniesienia, a złożenia odwołania nastąpiło w terminie licząc od dnia otrzymania odpowiedzi z ZUS, należało uznać iż uchybienie terminowi nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującej i nie jest nadmierne (art. 477 ⁹ § 3 KPC).

Odwołanie ubezpieczonej zasługiwało na uwzględnienie. Spór dotyczył wysokości emerytury, której wysokość ustalono jest na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015.748; dalej jako ustawa). Wysokość takiej emerytury zależy miedzy innymi od wysokość zwaloryzowanego kapitału początkowego. W przypadku kwestionowania ustalonej w decyzji wysokości emerytury podlegają badaniu wszystkie jej składniki, w tym wysokość kapitału początkowego.

Pozwany jako podstawę prawną przeliczenia kapitału początkowego wskazał uregulowania ustawy z dnia 5 marca 2015 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2015.552). Art. 3 ust. 1 tej ustawy przewiduje, iż sprawach, w których organ rentowy ustalił kapitał początkowy z uwzględnieniem przepisów art. 174 ustawy, o której mowa w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed wejściem w życie niniejszej ustawy, kapitał początkowy ustala się ponownie na wniosek osoby uprawnionej, a jeżeli osoba uprawniona nie wystąpi z takim wnioskiem - przy obliczaniu emerytury na zasadach określonych w art. 26 ustawy wymienionej w art. 1 niniejszej ustawy, jeżeli jest to korzystniejsze dla emeryta. Działania pozwanego nie znajdują umocowania w tym uregulowaniu, skoro doprowadziło to do konsekwencji negatywnych dla ubezpieczonej. Nie stanowią ona także podstawy do ponownej oceny materiału dowodowego.

Podstaw prawnych do takich działań należy więc szukać w uregulowaniach ustawy. Art. 175 ust. 4 ustawy stanowi, iż ponowne ustalenie wysokości kapitału początkowego następuje w okolicznościach określonych w art. 114. Wysokości kapitału nie ustalano orzeczeniem organu odwoławczego, tym samym zastosowanie znajdować może jedynie art. 114 ust.1, zgodnie z którym prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. Organ rentowy nie posiada uprawnień do dokonywania zmiany ustalonej wysokości świadczenia w oparciu o powtórną, odmienną ocenę dowodów zebranych w poprzednim postępowaniu (patrz uchwała Sąd Najwyższego z dnia 5 czerwca 2003 r., III UZP 5/03, OSNPUSiSP 2003, nr 18). Wskazuje na to nie tylko uchylenie art. 114 ust. 1a ustawy (wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 28 lutego 2012 r., K 5/11, OTK-A 2012, nr 2, poz. 16), ale także orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

W sprawie nie przedłożono żadnych nowych dowodów ani nie ujawniły się okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na wysokość kapitału. Karty płac w przedłożonej formie (bez podpisów osób wypełniających) były podstawą ustalenia pierwotnej wysokości kapitału początkowego.

Na marginesie wskazać należy, iż karty płac z zasady są materiałami pomocniczymi, w których ujawnia się wysokość należnych składników wynagrodzeń, które podpisami nie są opatrywane. Odzwierciedlają jednak rzeczywiste zarobki odwołującej. Wskazują na to zeznania ubezpieczonej i świadka M. S., które sąd uznał za wiarygodne.

Wysokość kapitału początkowego i emerytury, obliczone przez pozwanego, przy przyjęciu danych uznawanych dotychczas przez pozwanego ((k.26-33), odpowiadają zasadom ustalenia tak kapitału początkowego (art. 174 ustawy), jak i emerytury (art. 26).

Mając powyższe na względzie, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 KPC, orzeczono jak w pkt. II wyroku.

SSO Tomasz Korzeń