Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

K., dnia 12 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu, II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Wojciech Vogt

Sędziowie: SSO Barbara Mokras – spr.

SSO Janusz Roszewski

po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2016 r. w Kaliszu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa małoletniego M. Ł., reprezentowanego przez matkę K. Ł.

przeciwko M. D.

o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane

w przedmiocie zażalenia pozwanego

na postanowienie Sądu Rejonowego w Kaliszu

z dnia 16 grudnia 2015 r., III RC 485/15

p o s t a n a w i a :

1.  zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zasądzoną kwotę udzielonego zabezpieczenia obniżyć do kwoty
po 400,00 zł miesięcznie (czterysta 00/100);

2.  oddalić zażalenie w pozostałym zakresie.

SSO Barbara Mokras SSO Wojciech Vogt SSO Janusz Roszewski

Sygn. akt II Cz 171/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Kaliszu udzielił zabezpieczenia małoletniemu powodowi M. Ł., w sprawie przeciwko M. D. o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane, poprzez zobowiązanie pozwanego do łożenia na rzecz powoda kwot po 500,00 zł miesięcznie, płatnych z góry do rąk matki małoletniego powoda K. Ł. do dnia 10 – ego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności którejkolwiek z rat – poczynając od dnia 1 grudnia 2015 r.

Uzasadniając rozstrzygnięcie, Sąd Rejonowy wskazał, że małoletni powód urodził się w dniu (...) i jest synem pozwanego. Matka małoletniego osiąga dochód z tytułu zasiłku macierzyńskiego w kwocie średnio ok. 1.144 zł miesięcznie. Ojciec natomiast osiąga dochód z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego 7.000 – 8.000 zł rocznie, dopłat unijnych 2.300 – 2.400 zł rocznie oraz świadczenia usług budowlanych w kwocie ok. 2.000 zł miesięcznie. Pozwany ponosi koszty swojego utrzymania w łącznej kwocie ok. 1.700 zł miesięcznie. Usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniego powoda Sąd I instancji ustalił na maksymalnym poziomie 1.200 zł miesięcznie, do której to kwoty zaliczono : koszty utrzymania mieszkania – 420 zł, koszty zakupu: mleka – 200 zł, słoiczków Gerbera – 90 zł, soczków – 30 zł, pieluch jednorazowych – 200 zł, środków czystości – 80 zł, odzieży – 100 zł oraz prywatnej opieki lekarskiej i zakupu lekarstw – 50 zł. Uwzględniając powyższe ustalenia, Sąd Rejonowy uznał, że pozwany winien przyczyniać się do zaspokojenia usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego powoda w wysokości 500 zł miesięcznie, mając na uwadze dodatkowo fakt czynienia przez matkę dziecka osobistych starań o wychowanie i utrzymanie dziecka oraz okoliczność, że zasądzona kwota nie pokrywa nawet 50 % usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda.

Od powyższego postanowienia pozwany wniósł zażalenie, zaskarżając je w części ponad kwotę 300 zł i wniósł o jego zmianę poprzez udzielenie zabezpieczenia na rzecz małoletniego powoda w kwocie po 300 zł miesięcznie i oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia w pozostałym zakresie, jak również o zasądzenie od strony powodowej na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm przepisanych.

Skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie prawa procesowego, a mianowicie art. 730 ¹ § 1 k.p.c. i art. 753 § 1 k.p.c. poprzez ustalenie, że usprawiedliwione potrzeby małoletniego powoda wynoszą ok. 1.200 zł miesięcznie oraz, że pozwany dysponuje możliwościami zarobkowymi uzasadniającymi łożenie przez niego na rzecz małoletniego powoda kwoty po 500 zł miesięcznie, jak również naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 135 § 1 k.r.o. przez ustalenie, że zobowiązanie pozwanego do łożenia na rzecz małoletniego powoda kwoty po 500 zł miesięcznie odpowiada usprawiedliwionym potrzebom małoletniego powoda oraz zarobkowym i majątkowym możliwościom pozwanego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Należy przyznać rację skarżącemu, że Sąd I instancji niesłusznie uznał, iż w skład usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego powoda należy zaliczyć koszty utrzymania mieszkania, w którym małoletni powód zamieszkuje wraz z matką, w kwocie przekraczającej 80 zł miesięcznie. Jak wynika bowiem z niezakwestionowanego przez strony stanu faktycznego – matka małoletniego powoda wynajmuje mieszkanie jednopokojowe, co oznacza, że narodziny małoletniego powoda w żaden sposób nie wpłynęły na wysokość kosztów wynajmu mieszkania ponad koszt, który matka małoletniego poniosłaby na swoje własne utrzymanie. Jak trafnie wskazał natomiast skarżący, zasadne jest zaliczenie w koszt utrzymania powoda połowy opłat za media, tj. w niniejszym przypadku w wysokości ok. 80 zł miesięcznie.

Sąd Okręgowy podziela również zarzuty skarżącego odnoszące się do zawyżenia usprawiedliwionych kosztów utrzymania małoletniego powoda w zakresie przejętej przez Sąd I instancji kwoty 80 zł przeznaczanej na zakup środki czystości i kwoty 200 zł przeznaczanej na zakup pieluch jednorazowych, uznając, że skoro z przedłożonych przez matkę powoda dokumentów wynika, że wydatki na zakup środków czystości wyniosły 50 zł, a na zakup pieluch – 100 zł, to tego rzędu kwoty należy wziąć pod uwagę - w przybliżeniu - przy ustaleniu usprawiedliwionych potrzeb małoletniego powoda. W pozostałym zakresie Sąd Okręgowy uznał, że ustalenia Sądu Rejonowego w tym zakresie zostały dokonane na podstawie wszechstronnego rozważania zebranego materiału dowodowego i zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, że wysokość usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego plasuje się na poziomie co najmniej 730 zł miesięczne, na którą to kwotę składają się koszty utrzymania mieszkania – 80 zł, koszty zakupu: mleka – 200 zł, słoiczków Gerbera – 90 zł, soczków – 30 zł, pieluch jednorazowych – 120 zł (3 paczki po 40 zł), środków czystości – 60 zł, odzieży – 100 zł, prywatnej opieki lekarskiej i zakupu lekarstw – 50 zł. Dokonując oceny usprawiedliwionych potrzeb małoletniego, Sąd Okręgowy miał na uwadze z jednej strony jego wiek (niespełna rok), w którym usprawiedliwione potrzeby (zdrowego) dziecka nie są nadmiernie wygórowane, a z drugiej strony niebyt wysokie możliwości zarobkowe i majątkowe jego rodziców.

W ocenie Sądu Okręgowego na częściowe uwzględnienie zasługuje także zarzut skarżącego niewłaściwego uznania przez Sąd I instancji, że pozwany nie dysponuje możliwościami zarobkowymi uzasadniającymi łożenie przez niego na rzecz małoletniego powoda kwoty po 500 zł miesięcznie, jak również zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego, a mianowicie art. 135 § 1 k.r.o. przez ustalenie, że zobowiązanie pozwanego do łożenia na rzecz małoletniego powoda kwoty po 500 zł miesięcznie odpowiada zarobkowym i majątkowym możliwościom pozwanego. Jak wynika z treści Obwieszczenia Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 23 września 2015 r. w sprawie wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego w 2014 r. wynosił 2506 zł. Z treści umowy darowizny z dnia 26 sierpnia 2004 r. (k. 75 – 77), mocą której pozwany nabył własność gospodarstwa rolnego, wynika, że jego powierzchnia wynosi 4.52,24 ha, co oznacza, że dochód z tego gospodarstwa należy oszacować na kwotę 11.327,12 zł rocznie, czyli 943 zł miesięcznie. Z kolei na podstawie zadeklarowanego przez pozwanego dochodu z usług budowlanych za rok 2014 na kwotę 13.503,70 zł wynika, że miesięczny dochód pozwanego z tego tytułu wyniósł co najmniej 1.125,31 zł. Łączny dochód pozwanego należy zatem oszacować na kwotę co najmniej 2.068,31 zł. Oznacza to, że pozwany ponosząc koszty utrzymania na poziomie ok. 1.700 zł miesięcznie jest w stanie ponieść koszt utrzymania małoletniego powoda w kwocie 400 zł, zwłaszcza że jak wynika z ustaleń Sądu Rejonowego, poza ww. dochodem, otrzymuje jeszcze dopłaty unijne w kwocie 2.300 – 2.400 zł, które może i powinien przeznaczyć na opłacenie – wskazanych w uzasadnieniu zażalenia – składek na ubezpieczenie społeczne rolników oraz ubezpieczenie budynków rolników.

Dokonując rozkładu ciężaru obowiązku alimentacyjnego pomiędzy rodziców małoletniego powoda, Sąd Okręgowy wziął pod uwagę okoliczność czynienia przez matkę dziecka osobistych starań o wychowanie i utrzymanie dziecka, jak również znacznie większe możliwości zarobkowe pozwanego, niż matki małoletniego powoda, wespół z faktem, że pozwany dysponuje większymi możliwościami zwiększenia dochodu z uwagi na wykonywany zawód oraz niesprawowanie bezpośredniej opieki nad dzieckiem.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c., orzeczono, jak w punkcie 1. sentencji postanowienia.

W pozostałym zakresie zażalenie podlegało oddaleniu na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSO Barbara Mokras SSO Wojciech Vogt SSO Janusz Roszewski