Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Lech Dłuski

Sędziowie: SO Elżbieta Schubert (spr.)

SR del do SO Ada Wacław

protokolant: stażysta Marlena Kowalewska

po rozpoznaniu w dniu 8 czerwca 2016 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. G.

przeciwko W. G.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Piszu

z dnia 22 stycznia 2016 roku

sygn. akt III RC 235/15

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla z dniem dzisiejszym obowiązek alimentacyjny wynikający z wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Piszu z dnia 15 kwietnia 2014 roku w sprawie VIII RC 276/13, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 07 listopada 2014 roku w sprawie VI RCa 212/14,

II.  w pozostałej części apelację oddala,

III.  koszty procesu stron za instancję odwoławczą wzajemnie znosi.

Sygn. akt VI RCa 72/16

UZASADNIENIE

Powód Z. G. wniósł o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej W. G., zasądzonego wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie VIII Zamiejscowego Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z siedzibą w Piszu w sprawie VIII RC 276/13 z dnia 15 kwietnia 2014 roku, zmienionego wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 7 listopada 2014 roku w sprawie VI RCa 212/14, w kwocie po 300 złotych miesięcznie, z dniem podjęcia przez pozwaną zatrudnienia.

W uzasadnieniu podniósł, że od czasu zasądzenia ostatnich alimentów sytuacja powoda pogorszyła się znacząco ze względu na zły stan jego zdrowia, ustawicznie wzrastające koszty leczenia oraz brak pracy. Podniósł, że zarejestrowany jest jako osoba bezrobotna poszukująca pracy i z tego tytułu otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych w wysokości 560 złotych netto miesięcznie. Jednocześnie wskazał, że sytuacja pozwanej uległa znacznej poprawie, albowiem nie kontynuuje już nauki w systemie dziennym, wyjechała do W., gdzie studiuje w systemie niestacjonarnym. Ponadto posiada stałą pracę i mieszka ze swoim partnerem.

Pozwana W. G. wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Podniosła, że jest studentką (...)na (...) Uczelni (...)w W., przy czym studia odbywają się w systemie niestacjonarnym. Podkreśliła, że jej jedynym źródłem utrzymania są na chwilę obecną alimenty zasądzone od powoda, które pozwalają jej na pokrycie kosztów dojazdów na uczelnię. Dodała, że powód od października 2014 roku nie płaci zasądzonych alimentów.

Sąd Rejonowy w Piszu wyrokiem z dnia 22 stycznia 2016 roku w sprawie III RC 235/15 oddalił powództwo.

W uzasadnieniu podał, że powód nie udowodnił, że pozwana jest w stanie utrzymać się samodzielnie, bądź posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie kosztów jej utrzymania, bądź nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się. Sąd I instancji podkreślił, że pozwana nie pozostaje w związku małżeńskim, ani w związku nieformalnym, przy czym nadal studiuje w trybie niestacjonarnym na (...)na (...) Uczelni (...)w W., gdzie ponosi czesne za szkołę w wysokości 1 300 złotych za semestr. Dodatkowo wskazał, że nie uzyskuje dochodu z tytułu wynagrodzenia za pracę, zaś powód domagał się wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego z dniem podjęcia przez pozwaną zatrudnienia. Nadto Sąd Rejonowy podał, że powód nie przedstawił również dowodów, które wskazywałyby, że jest on całkowicie niezdolny do jakiejkolwiek pracy i że od ostatniego wyrokowania nastąpił istotny wzrost kosztów jego leczenia., tym bardziej jeśli się uwzględni, że nie został on uznany za całkowicie niezdolnego do pracy.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, żądając zmiany orzeczenia poprzez uwzględnienie powództwa w całości, ewentualnie o obniżenie obowiązku alimentacyjnego do kwoty po 50 złotych miesięcznie. Jednocześnie wniósł, w przypadku nieuwzględnienia jego żądań, o uchylenie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W pisemnych motywach uzasadniania apelacji podał, że wyrok Sądu Rejonowego jest dla niego bardzo krzywdzący, gdyż nie uwzględnia jego, bardzo skomplikowanej sytuacji życiowej. Nadto zarzucił Sądowi I instancji, że nie wziął on pod uwagę, że pozwana uzyskuje stypendium w wysokości 750 złotych miesięcznie i stać ją na ponoszenie wydatków związanych z jej bieżącym utrzymaniem. Podniósł, że w związku ze stanem zdrowia ma znaczne problemy z podjęciem zatrudnienia.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji.

Podniosła, że nie otrzymuje już stypendium socjalnego i pozbawiona jest środków na jej utrzymanie. Dodatkowo wskazała, że pozwany jest w stanie w dalszym ciągu łożyć na jej utrzymanie, gdyż posiada wystarczające możliwości zarobkowe w tym zakresie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powoda jest zasadna i zasługuje na uwzględnienie.

Sąd I instancji wprawdzie prawidłowo ustalił stan faktyczny w niniejszej sprawie, tym niemniej na podstawie poczynionych ustaleń wyciągnął wnioski, których to Sąd Okręgowy nie aprobuje. W ocenie tut. Sądu, zebrany w sprawie materiał dowodowy, wskazuje na konieczność uwzględnienia apelacji i zmiany zaskarżonego wyroku.

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 138 k.r.o., w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia dotyczącego obowiązku alimentacyjnego, w tym podwyższenia, obniżenia lub uchylenia alimentów. Rozstrzygnięcie oparte na podstawie art. 138 k.r.o. polega na porównaniu stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się wyroku zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o ich zmianie. Nie ulega również wątpliwości, że w myśl art. 133 § 1 k.r.o., rodzice zobowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dzieci, które nie są jeszcze w stanie utrzymywać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Przepis ten wyznacza nie tylko zakres obowiązku alimentacyjnego, ale określa także czas jego obowiązywania, przez użycie pojęcia „usamodzielnienie się dziecka”. Rodzice mogą być zwolnieni od świadczeń alimentacyjnych w stosunku do dziecka tylko wtedy, gdy dziecko jest w stanie utrzymać się samodzielnie i nie pozostaje w niedostatku lub posiada własny majątek, a dochody z tego majątku wystarczają na całkowite pokrycie jego kosztów utrzymania lub wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się – art. 133 § 3 k.r.o. We wszystkich innych wypadkach na rodzicach ciąży stanowczy obowiązek utrzymania dziecka, ograniczony tylko ich możliwościami zarobkowymi i majątkowymi.

Przenosząc te rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, wbrew stanowisku Sądu I instancji, że w niniejszej sprawie powód wykazał, że pozwana jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Pozwana jest osobą pełnoletnią i samodzielną. Studiuje w systemie niestacjonarnym i uzyskuje stypendium w wysokości 850 złotych. Dotychczas podejmowała różnego rodzaju zatrudnienia i uzyskiwała nieregularne dochody. Dodatkowo korzysta z pomocy matki i poszukuje pracy.

Odnosząc się natomiast do sytuacji materialnej i możliwości zarobkowych powoda, to podnieść należy, że w związku ze stanem zdrowia, ma znaczne trudności z podjęciem zatrudnienia. Źródłem jego utrzymania jest jedynie zasiłek okresowy z powodu niepełnosprawności w wysokości 317 złotych. Zamieszkuje u siostry, z pomocy której korzysta. Powód ma przeciwwskazania do wykonywania prac fizycznych, co przy uwzględnieniu jego wykształcenia i dotychczasowego doświadczenia zawodowego, bardzo ogranicza możliwość podjęcia zatrudnienia.

Reasumując powyższe okoliczności, Sąd doszedł do przekonania, że aktualna sytuacja materialna powoda jest bardzo trudna i nie jest on w stanie, w dalszym ciągu łożyć na utrzymanie pełnoletniej córki. W ocenie Sądu pozwana ma realne możliwości zarobkowe, ponadto uzyskuje stypendium, którego wysokość jest znacznie większa od dochodu, którym dysponuje powód. Sytuacja materialna pozwanej jest znacznie korzystniejsza aniżeli powoda, jak też większe są jej możliwości zarobkowe.

Zdaniem Sądu Okręgowego zasadnym było uwzględnić apelację powoda i na podstawie art. 386 § 1 kpc, zmienić zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylić z dniem 8 czerwca 2016 roku, obowiązek alimentacyjny wynikający z wyroku Sądu Rejonowego w Szczytnie VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w Piszu z dnia 15 kwietnia 2014 roku w sprawie VIII RC 276/13, zmieniony wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 07 listopada 2014 roku w sprawie VI RCa 212/14 (punkt I wyroku).

Konsekwencją powyższego rozstrzygnięcia, było oddalenie apelacji w pozostałej części (punkt II wyroku).

W punkcie III orzeczono na podstawie art. 100 kpc, mając na uwadze ostateczny wynik sprawy, jak i sytuację materialną stron.