Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 20 czerwca 2016r.

Sąd Rejonowy Gdańsk - Południe w Gdańsku, IV Wydział Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Ewa Szczutowska

Protokolant: Joanna Stobińska

po rozpoznaniu w dniu 06 czerwca 2016r. w Gdańsku

na rozprawie,

sprawy z powództwa: małoletniej L. S. (1), reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową – matkę N. S.

przeciwko P. A.

o ustalenie ojcostwa i roszczenia z tym związane,

I ustala, że pozwany P. A., urodzony (...) w miejscowości S., obywatel Niemiec, zamieszkały: (...) B., A. K. (...), jest ojcem małoletniej L. S. (1), urodzonej przez matkę N. S. w dniu 03 września 2010r. w G., dla której akt urodzenia został sporządzony przez Urząd Stanu Cywilnego w G. o nr (...);

II zasądza od pozwanego P. A. na rzecz małoletniej powódki L. S. (1) alimenty w wysokości po 850 zł (osiemset pięćdziesiąt złotych 00/100) miesięcznie, płatne od dnia 30 grudnia 2013r. do dnia 08 października 2015r. oraz alimenty w wysokości 1.000,00 zł (jednego tysiąca złotych 00/100) miesięcznie, płatne od dnia 09 października 2015r., wszystkie alimenty płatne do 5-go dnia każdego miesiąca do rąk przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki– matki N. S. wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w zapłacie którejkolwiek raty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie;

III ogranicza władzę rodzicielską pozwanego P. A. nad małoletnią powódką L. S. (1) do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących małoletniej w zakresie jej kształcenia oraz leczenia;

IV nie nadaje małoletniej nazwiska ojca;

V obciąża pozwanego P. A. kosztami postępowania w sprawie i zasądza od niego na rzecz Skarbu Państwa – Kasa Sądu Rejonowego Gdańsk –Południe w Gdańsku kwotę 8.732,15 zł (osiem tysięcy siedemset trzydzieści dwa złote 15/100), odstępując od obciążania go kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej;

VI wyrokowi w punkcie II nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 30 grudnia 2013 roku małoletnia powódka L. S. (1) reprezentowana przez matkę N. S. wniosła o zasądzenie od pozwanego P. A. na rzecz powódki kwoty 1.800 zł miesięcznie tytułem alimentów.

W uzasadnieniu wskazano, że małoletnia powódka pochodzi ze związku pozamałżeńskiego N. S. oraz P. A.. Na wypadek jednak wypierania się przez pozwanego ojcostwa strona powodowa wskazała, iż wnosi o przeprowadzenie badań genetycznych. Małoletnia powódka uczęszcza do przedszkola, za które uiszczana jest co miesiąc kwota 800 zł plus dodatkowe wyjścia zorganizowane. Matka powódki jak podano, zatrudniona jest jako specjalista ds. sprzedaży i osiąga wynagrodzenie w wysokości 3.200 zł netto miesięcznie. Powódka zamieszkuje wraz z matką w mieszkaniu, które obciążone jest kredytem hipotecznym (rata 1.400 zł miesięcznie). Łączny koszt utrzymania mieszkania to kwota ok. 550 zł miesięcznie. Pozwany jak wskazano na stałe zamieszkuje w Niemczech, nie był obecny przy porodzie dziecka, a także na jego chrzcie. Pozwany płynnie posługuje się językiem polskim. Prowadzi on firmę logistyczno-spedycyjną. Jak wskazała strona powodowa osiąga on zarobki w wysokości ok. 12.000 zł netto miesięcznie (2.900 EUR). W dniu 26 maja 2010 roku pozwany przekazał matce powódki kwotę 5.000 zł, które przeznaczyła ona na zakup mebli do pokoju dziecięcego. Koszty wyprawki oraz uroczystości chrztu matka powoda poniosła sama. Matka powódki wychowuje małoletnią sama, mieszka daleko od rodziny, korzysta z pomocy zaprzyjaźnionej opiekunki. Pozwany nie przejawia zainteresowania dzieckiem, nie bierze udziału w utrzymaniu dziecka.

Vide: pozew – k. 3-7

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2014 roku zawieszono niniejsze postępowania z uwagi na fakt, iż matka małoletniej powódki nie uprawdopodobniła faktu ojcostwa pozwanego – do czego została zobowiązania.

Vide: postanowienie – k. 122

Pismem z dnia 22 sierpnia 2014 roku strona powodowa wniosła o ustalenie, iż pozwany P. A. jest ojcem małoletniej powódki, o ograniczenie pozwanemu władzy rodzicielskiej nad małoletnią powódką poprzez pozostawienie decydowania we wszelkich ważnych sprawach takich jak edukacja, wyjazdy zagraniczne, leczenie czy miejsce pobytu dziecka wyłącznie przy matce. Nadto wniesiono o zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej powódki alimentów w kwocie 1.800 zł miesięcznie płatnych do rak matki powódki do dnia 5-tego każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat, na czas trwania postępowania.

W uzasadnieniu wskazano, że rodzice małoletniej planowali wspólnie dziecko, matka małoletniej podawała się nawet kilkukrotnie inseminacji. Otrzymała ona dedykację nasienia od pozwanego i na skutek zabiegu doszło do poczęcia małoletniej powódki. W dniu 26 maja 2010 roku pozwany dokonał przelewu na rzecz matki małoletniej tytułując go (...) – co zdanim strony powodowej świadczy o ojcostwie pozwanego. Pozwany odwiedził córkę dwa tygodnie po porodzie. Od maja 2010 roku pozwany przestał interesować się małoletnią. Pozwany w miesiąc po ogłoszeniu plajty pierwszej firmy (styczeń 2010 roku) założył nową działalność, będącą kontynuacją poprzedniej. Głównym udziałowcem w przedmiotowej firmie jest brat pozwanego, on natomiast jest jednym ze współwłaścicieli. Niezależnie od powyższego pozwany posiada jeszcze firmę w polce, której jest jednym właścicielem, o czym już wcześniej strona powodowa wspominała.

Vide: pismo procesowe – k. 132-136

Postanowieniem z dnia 15 lipca 2015 roku sąd udzielił zabezpieczenia dobra małoletniej powódki w ten sposób, że na czas trwania postępowania zobowiązał pozwanego P. A. do łożenia tytułem zaspokajania potrzeb rodziny kwoty 1.000 zł miesięcznie na rzecz uprawnionej L. S. (2), do rąk matki N. S., płatne do piątego dnia każdego miesiąca, wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat.

Vide: postanowienie – k. 318-320

Na rozprawie w dniu 3 lutego 2016 roku pozwany wskazał, że nie uznaje powództwa w całości.

Na rozprawie w dniu 6 czerwca 2016 roku pozwany uznał powództwo o alimenty do kwoty 600 zł miesięcznie.

Vide: protokół – k. 437

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

L. S. (1) urodzona w dniu (...) jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku (...) oraz P. A..

Oświadczeniem złożonym przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w G. w dniu 24 września 2010 roku matka małoletniej zmieniła imię dziecka obok wymienionego w akcie urodzenia z imienia L. T. na imiona L. M..

W dniu 6 maja 2016 roku przeprowadzono badanie genetyczno-molekularne mające na celu ustalenie ojcostwa pozwanego P. A. w stosunku do L. S. (1). W oparciu o przeprowadzone badania obliczono prawdopodobieństwo ojcostwa P. A. w odniesieniu do małoletniej powódki i uzyskano wynik W = 99,99999 %. Wyniki badań genetycznych DNA wskazują, że pozwany w niniejszej sprawie jest ojcem powódki L. S. (1).

/dowód: odpis skrócony aktu urodzenia – k. 9; odpis zupełny aktu urodzenia – k. 465; sprawozdanie z badań genetyczno-molekularnych – k. 494-496/

Małoletnia powódka od marca do czerwca 2012 roku uczęszczała do Punktu Przedszkolnego (...) Przedszkolne (...). Opłata miesięczna za zajęcia przedszkolne wynosiła 540 zł miesięcznie. W 2013 roku powódka uczęszczała do Przedszkola (...). Opłata za przedszkole wynosiła wówczas ok. 550 zł miesięcznie, konieczna była także wpłata jednorazowej zaliczki w wysokości 600 zł, zaś dzienna stawka żywieniowa wynosiła 11 zł.

W 2013 roku w skład kosztów utrzymania wchodziły między innymi koszty związane z utrzymaniem mieszkania – w części przypadającej na małoletnią – takie jak energia – ok. 39 zł miesięcznie, zarząd nieruchomością – ok. 65 zł miesięcznie, czynsz – ok. 120 zł w sezonie letnim oraz ok. 240 zł w sezonie zimowym,

/dowód: faktura – k. 20; naliczenie zaliczek – k. 21; umowa – k. 23-25; zaświadczenie – k. 152/

L. S. (1) zamieszkuje obecnie wraz z matką w G.. Małoletnia ma 5 lat, nie choruje przewlekle. Od września 2015 roku uczęszcza do „zerówki” w przy szkole nr 86 w G..

W skład kosztów mieszkaniowych jakie ponoszone są – w części przypadającej na małoletnią – przez matkę małoletniej wchodzą między innymi: opłata za Internet – ok. 15 zł miesięcznie, opłata za telewizję – ok. 25 zł miesięcznie, czynsz – ok. 200 zł miesięcznie, prąd ok. 25 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości – ok. 3 zł miesięcznie. Ponadto w skład kosztów utrzymania małoletniej wchodzą m.in. koszty związane z: obiadami w szkole – ok. 80 zł miesięcznie, wyżywieniem poza szkołą – ok. 350 zł miesięcznie, środkami czystości – ok. 20 zł miesięcznie, obuwiem – ok. 80 zł miesięcznie, odzieżą – ok. 100 zł miesięcznie, basenem – ok. 100 zł miesięcznie, rozrywką – ok. 50 zł miesięcznie.

/dowód: sprawozdanie z wywiadu środowiskowego – k. 261-262; faktura – k. 310- wezwanie do zapłaty – k. 307, 308; decyzja – k. 311; zeznania N. S. – k. 501-502/

N. S. ma 42 lata, z wykształcenia jest filologiem języka rosyjskiego oaz niemieckiego. Od dnia 3 kwietnia 2013 roku N. S. zatrudniona jest w firmie (...) na stanowisku specjalista ds. marketingu i sprzedaży w pełnym wymiarze czasu pracy. W 2013 roku osiągała wynagrodzenie w wysokości ok. 3.200 zł netto miesięcznie. Obecnie kształtuje się ono na poziomie ok. 3.200 – 3.400 zł netto miesięcznie.

Matka małoletniej na zakup mieszkania zaciągnęła kredyt hipoteczny, który spłaca samodzielnie. Rata kredytu wynosi ok. 1.600 zł miesięcznie.

N. S. posiada mieszkanie położone w G., przy ul. (...) o powierzchni ok. 38m ². Mieszkanie jest przez nią wynajmowane za kwotę ok. 600 zł miesięcznie.

/dowód: zaświadczenie o dochodach – k. 18;sprawozdanie z wywiadu środowiskowego – k. 261; zaświadczenie – k. 270; monit – k. 282,286,290-291; zeznania N. S. – k. 501-502/

N. S. opiekuje się swoją matką, która choruje na P.. Okresowo babcia małoletniej pomieszkuje z nią i jej matką.

/dowód: zeznania N. S. – k. 502/

Matka małoletniej N. S. była klientką kliniki (...) od sierpnia 2009 roku. Korzystała z usług medycznych kliniki w sierpniu, wrześniu, listopadzie oraz grudniu 2009 roku. P. A. w dniu 7 sierpnia 2009 roku wyraził zgodę na wykorzystanie bezterminowo jego nasienia zdeponowanego w banku nasienia (...) do zabiegu inseminacji/ zapłodnienia In vitro dla N. S..

/dowód: faktura – k. 145-148; oświadczenie – k. 350; dane pacjenta – k. 351; historia zdrowia i choroby – k. 352-353/

N. S. w październiku 2013 roku zadłużona była wobec Urzędu Miejskiego w G. na kwotę 653,12 zł, z tytułu opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu przy ul. (...) (działka nr (...)). W czerwcu 2014 roku kwota zadłużenia wynosiła 934,97 zł.

Ponadto była zadłużona wobec Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z tytułu opłat eksploatacyjnych w lokalu przy ul. (...) na kwotę 3.056,39 zł. Suma zadłużenia wynosiła 1.501,05 zł na dzień 19 stycznia 2015 roku.

W listopadzie 2014 roku N. S. zaciągnęła pożyczkę gotówkową na kwotę 600 zł.

W 2013 i 2014 roku matka małoletniej ponosiła koszty związane m.in. z ubezpieczeniem mieszkania – ok. 150 zł rocznie.

/dowód: wezwanie do zapłaty – k. 15,285; umowa ubezpieczenia – k. 17; wezwanie do zapłaty – k. 19,307; umowa pożyczki – k. 292-303/

N. S. oraz P. A. w dniu 3 czerwca 2011 roku zawiązali spółkę z (...) Sp. z.o.o.” z siedzibą w G.. N. S. objęła kapitał zakładowy w postaci 200 udziałów po 50 zł każdy – o łącznej wartości 10.000 zł, zaś P. A. 300 udziałów po 50 zł – o łącznej wartości 15.000 zł.

W dniu 1 lutego 2012 roku N. S. sprzedała swoje udziału za kwotę 10.000 zł P. A.. P. A. na dzień 19 sierpnia 2014 roku posiadał 500 udziałów w spółce (...) Sp. z.o.o.” - o wartości 25.000 zł.

Pozwany w listopadzie 2007 roku wraz z bratem założył Spółkę z.o.o. pod nazwą (...) zajmującą się zarządzaniem przedsiębiorstwem transportowym oraz pośrednictwem transportu.

/dowód: akt notarialny – k. 26-29; umowa sprzedaży udziałów – k. 30; informacja KRS z rejestru przedsiębiorców – k. 137-142; tłumaczenie wpisu w Sądowym Rejestrze B. – k. 153-154/

P. A. z wykształcenia jest kowalem. Obecnie jest kierownikiem w Dziale Logistyki firmy jego brata (...). Otrzymuje on wynagrodzenie w wysokości ok. 4.500 EUR miesięcznie. Dysponuje samochodem firmowym, z którego korzysta na co dzień.

Pozwany pozostaje w związku małżeńskim od 2 sierpnia 2012 roku z D. A.. Małżeństwo prowadzi wspólne gospodarstwo domowe. Pozwany jest właścicielem mieszkania o powierzchni ok. 70m ².

Pozwany posiada córkę S. A., urodzoną w dniu (...) oraz syna Alexandra A. urodzinowego w dniu 8 listopada 1992 roku. Dzieci te pochodzą z pierwszego związku małżeńskiego pozwanego z B. A.. Na oboje dzieci pozwany łoży dobrowolnie po ok. 250 EUR miesięcznie.

Pozwany widywał małoletnią powódkę podczas swoich przyjazdów do Polski, łącznie kilkanaście razy, w pierwszym roku życia małoletniej.

/dowód: zeznania P. A. (pozyskane w drodze odezwy) – k. 467/

P. A. dokonał przelewu na kwotę 5.000 zł w dniu 26 maja 2010 roku na konto matki małoletniej powódki N. S.. Przelew zatytułowano (...).

/dowód: historia rachunku – k. 149

Rodzice małoletniej byli parą do 2010 roku. Pomiędzy rodzicami małoletniej zaistniał konflikt, który skutkował brakiem porozumienia co do przebiegu kontaktów, a także roli ojca w życiu małoletniej – również odnośnie sposobu realizowania udziału pozwanego w kosztach utrzymania małoletniej.

/dowód: korespondencja e-mail – k. 151; zeznania świadka E. Ł. – k. 434-435; zeznania świadka M. B. – k. 435; zeznania świadka J. S. – k. 435-438/

W tutejszym Sądzie, w 2010 roku toczyło się postępowanie o zaprzeczenie ojcostwa wszczęte z powództwa Prokuratury Rejonowej G.-Ś. w G. (sygn. akt V RC 720/10) z udziałem P. A. oraz A. A. (2) (byłej żony pozwanego) i małoletniego V. A.. Wyrokiem z dnia 20 stycznia 2011 roku ustalono, że pozwany nie jest ojcem małoletniego V. A..

/dowód: akta sprawy V RC 720/10 tut. Sądu/

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. Sąd oparł się na treści dokumentów urzędowych załączonych do akt sprawy, gdyż zostały one sporządzone przez uprawnione do tego organy, w sposób przepisany prawem. Sąd dał również wiarę dokumentom prywatnym złożonym przez strony na potrzeby niniejszej sprawy. W ocenie Sądu stanowią one wiarygodne źródło zawartych w nich informacji, a żadna ze stron nie podważyła ich autentyczności.

Oceniając dowody Sąd dał im wiarę w zakresie jaki wskazano, gdyż w tym zakresie dowody te wzajemnie się potwierdzały lub uzupełniały tworząc logiczną i spójną całość. Dokumenty złożone do sprawy Sąd ocenił jako wiarygodne, bowiem ich autentyczność i prawdziwość nie budziły wątpliwości, nadto dokumenty znajdowały potwierdzenie w pozostałych dowodach tworząc z nimi spójną i logiczną całość.

Sąd ustalając stan faktyczny nie uwzględnił załączonych do akt paragonów. Wskazać należy, iż nie są to imienne rachunki wobec czego nie wiadomo kto dokonał zakupu wskazanych tam rzeczy, ani dla kogo były one przeznaczone.

Oceniając wiarygodność dowodu w postaci opinii z badań genetycznych G. (...) w G. Sąd doszedł do przekonania, że przedmiotowa opinia została sporządzona zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, przez osoby o odpowiednich kwalifikacjach, niezbędnych dla sporządzenia przedmiotowego dowodu zgodnie z tezą zakreśloną w postanowieniu o jego dopuszczeniu. Sąd odnotował, że strony nie kwestionowały przedmiotowej opinii.

Przechodząc do oceny osobowych środków dowodowych wskazać należy, iż Sąd ocenił jako wiarygodne zeznania świadków E. Ł., M. B. oraz J. S. albowiem byłe one spójne, logiczne oraz konkretne, jak również wzajemnie ze sobą korelowały. Świadkowie potwierdzili, iż pozwany spotykał się z matką małoletniej powódki i tworzyli oni związek, jak również fakt, że po narodzinach małoletniej nadal pozostawali oni jeszcze przez jakiś czas w kontakcie, a pozwany przyjeżdżał do Polski.

Sąd dał wiarę zeznaniom matki powódki – N. S. w przeważającej części. W opinii Sądu są one spójne i logiczne. N. S. w sposób konsekwentny i zrozumiały przedstawiła w nich, łączące ją z pozwanym relacje, przebieg kontaktów pozwanego z dzieckiem. Matka powódki przedstawiła także koszty utrzymania dziecka, które to jednak nie w pełni korelowały z przedłożonymi dowodami. Ocenie Sądu wskazywane przez matkę powódki koszty utrzymania dziecka są zawyżone, odnosi się to w szczególności do kosztów wyżywienia, dentysty, obuwia. Do kwestii kosztów utrzymania małoletniej sąd odniesie się w dalszej części uzasadnienia.

Jako wiarygodne w przeważającej części Sąd ocenił także zeznania pozwanego P. A.. Pozwany początkowo kwestionował swoje ojcostwo, wskazywał, że z matką powódki łączyły go stosunki biznesowe. Kolejno wskazywał, że udostępnił N. S. swoje nasienie odpłatnie – w zamian za udziały w spółce, która wspólnie założyli. Podawał jednocześnie, że nie wie czy powódka jest jego córką, ale w korespondencji mailowej stron zauważyć można, iż początkowo chciał kontaktować się z dzieckiem. Przekazał także po urodzeniu córki sumę 5.000 zł na jej potrzeby. Przeprowadzone badania genetyczne potwierdziły ojcostwo pozwanego, wobec czego uznał on w tym zakresie powództwo, jak również wskazał że chce uczestniczyć w życiu małoletniej i sprawować nad nią władzę rodzicielską. Pozwany przedstawił również swoją sytuację materialną.

Sąd oparł się także na sprawozdaniu z wywiadu środowiskowego przeprowadzonego w miejscu zamieszkania małoletniej powódki. Sprawozdanie zostało sporządzone zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego, przez uprawnioną osobę. Strony nie kwestionowały przedmiotowego dowodu.

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części. Jedynie roszczenie alimentacyjne zostało uznane za niezasadne w pewnym zakresie.

Odnosząc się do roszczenia małoletniej powódki o ustalenie ojcostwa pozwanego wobec niej trzeba zauważyć, że w toku procesu matka małoletniej powódki konsekwentnie wskazywała, że pozwany jest ojcem małoletniej. Nota bene to twierdzenie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki stanowiło podstawę dla dalszych żądań zgłoszonych w pozwie.

Zgodnie z art. 85 § 1 k.r.o. domniemywa się, że ojcem dziecka jest ten, kto obcował z matką dziecka nie dawniej niż w trzechsetnym, a nie później niż w sto osiemdziesiątym pierwszym dniu przed urodzeniem się dziecka. Okoliczność, że matka w tym okresie obcowała także z innym mężczyzną, może być podstawą do obalenia domniemania tylko wtedy, gdy z okoliczności wynika, że ojcostwo innego mężczyzny jest bardziej prawdopodobne (§ 2 art. 85 k.r.o.).

W toku procesu pozyskano dowód z opinii z badań genetycznych. Sąd dopuścił dowód z opinii sporządzonej przez G. (...) Medyczny. Opinia wskazywała na prawdopodobieństwo ojcostwa pozwanego wobec małoletniej powódki w stopniu graniczącym z pewnością wynoszącym 99,99999 %. Warto podkreślić, że opinia nie była w szczególności przez pozwanego kwestionowana.

Ponadto, pozostały materiał dowodowy świadczący na okoliczności istotne dla decydowania o ojcostwie pozwanego – w postaci zeznań przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki, świadków oraz zeznań pozwanego – dawał podstawy do uznania, iż pozwany jest ojcem małoletniej powódki. Na jego podstawie można ustalić okoliczności, w jakich doszło do tego, że N. S. zaszła w ciążę – z pozwanym, a następnie urodziła małoletnią powódkę.

Całokształt zebranych dowodów – tak obiektywnych, jak i subiektywnych – wskazuje, że pozwany P. A. jest ojcem małoletniej L. S. (1) urodzonej w dniu (...) w G., której matką jest N. S.. Matka małoletniej współżyła z pozwanym w okresie koncepcyjnym. Nie ma natomiast dowodów, by obcowała wówczas płciowo także z innymi mężczyznami. Nie zachodzi zatem okoliczność mogąca być podstawą obalenia domniemania ojcostwa pozwanego.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, Sąd, na podstawie art. 84 § 1 k.r.o. i dalszych przepisów przywołanych w treści uzasadnienia, orzekł jak w pkt I wyroku. Dane osobowe pozwanego (dane rodziców, data i miejsce urodzenia, numer PESEL, adres zamieszkania) oraz powódki (data urodzenia i miejsce urodzenia, dane matki, numer PESEL, oznaczenie aktu urodzenia) ustalono na podstawie dokumentów urzędowych złożonych do akt sprawy.

Stosownie do treści art. 89 § 1 k.r.o. jeżeli ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda. W razie sądowego ustalenia ojcostwa sąd nadaje dziecku nazwisko w wyroku ustalającym ojcostwo, stosując odpowiednio przepisy § 1. Jeżeli dziecko ukończyło trzynaście lat, do zmiany nazwiska jest potrzebna jego zgoda. (§ 2 art. 89 k.r.o.)

Małoletnia powódka L. S. (1), reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową N. S., nie wystąpiła o nadanie jej nazwiska pozwanego. W toku procesu matka powódki wskazywała, że nie zdecydowała się na zmianę nazwiska małoletniej z uwagi na fakt, że to przy niej na stałe małoletnia przebywa. Wiąże się to także z poczuciem przynależności i stabilności dziecka przebywającego na stałe z matką. Pozwany w toku procesu nie wyrażał sprzeciwu co do pozostawienia nazwiska małoletniej w niezmienionym kształcie. Pozwala to na uznanie, że strony porozumiały się co do tego, jakie nazwisko winna nosić małoletnia powódka.

Wobec powyższego Sąd orzekł jak w pkt IV wyroku, nadając dziecku nazwisko matki, nie nadając jej nazwiska ojca, stosownie do art. 89 § 1 zd. 1 i § 2 k.r.o.

W dalszej kolejności powódka wystąpiła z żądaniem ograniczenia pozwanemu władzy rodzicielskiej nad małoletnią.

Zgodnie z art. 92 § 2 k.r.o. jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec o zawieszeniu, ograniczeniu lub pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego lub obojga rodziców. Przepisy art. 107 i art. 109–111 stosuje się odpowiednio.

Należy wskazać, że zgodnie z wytycznymi wymiaru sprawiedliwości i praktyki sądowej w przedmiocie sądowego ustalania ojcostwa (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 9 sierpnia 1962 roku w sprawie o sygn. akt C.1188/51, OSN 1953/31/13) sąd może powierzyć w wyroku ustalającym ojcostwo władzę rodzicielską tylko wówczas, gdy przemawiają za tym przesłanki utwierdzające w przekonaniu, że władza ta będzie wykonywana tak, jak wymaga tego dobro dziecka i interes społeczny. Sąd obowiązany jest więc badać stosunek ojca do dziecka, zainteresowanie się jego losem przed procesem, wzajemny stosunek rodziców dziecka oraz kwalifikacje moralne ojca dziecka.

Stosownie do art. 107 § 1 k.r.o. jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
Zgodnie z § 2. w braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

W tym miejscu podnieść należy, że władza rodzicielska wiąże się z obowiązkami, które na rodziców nakłada prawo oraz normy moralne. Jej sprawowanie nie może być uzależnione od chwilowego kaprysu, własnych aspiracji rodzica czy jego potrzeb. Obejmuje ona zarazem prawo, jak i obowiązek do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowywania dziecka. Władza rodzicielska dana rodzicom powinna być wykonywana przez nich stale i nieprzerwanie aż do usamodzielnienia się dziecka i osiągnięcia przez nie pełnoletniości. Jest to długi i trudny proces, wymagający niejednokrotnie wielu poświęceń.

Kierując się powyższymi wskazaniami Sąd uznał, że pozwany wykazywał rażący brak zainteresowania małoletnią powódką. Pozwany widział dziewczynkę kilkanaście razy w życiu, głównie w pierwszym roku jej życia. Pozwany nie wykazał żadnego zainteresowania córką i w najmniejszym nawet stopniu nie poczuwał się do uczestnictwa w jej wychowaniu i utrzymaniu, pomimo, że z korespondencji mailowej pomiędzy rodzicami małoletniej oraz z faktu przekazania sporej sumy po urodzeniu dziecka – za pośrednictwem maila zatytułowanego (...) – wynika, iż pozwany miał świadomość, że powódka jest jego dzieckiem. Pozwany w sposób rażący zaniedbał podstawowe obowiązki rodzicielskie względem małoletniej, takie jak alimentacja, udział w wychowaniu dziecka, dbałość o jego rozwój, okazywanie uczuć, spędzanie czasu, czy zainteresowanie jej stanem zdrowia. Jednakże sąd miał na uwadze, że obecnie pozwany wyraża chęć uczestnictwa w życiu małoletniej, nie sprzeciwia się temu także generalnie matka małoletniej, która wskazywała, że dopuszcza możliwość spotkań ojca z córką.

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał, że ingerencja we władzę rodzicielską ojca małoletniej i ograniczenie mu władzy rodzicielskiej nad córką była konieczna ze względu na jej dobro. Sąd dał temu wyraz w punkcie III wyroku, na mocy art. 93 § 2 k.r.o. w zw. z art. 107 § 2 k.r.o., ograniczając władzę rodzicielską pozwanego P. A. nad małoletnią L. S. (1) do prawa współdecydowania o istotnych sprawach dotyczących małoletniej w zakresie jej kształcenia oraz leczenia.

Konsekwencją ustalenia oraz uznania ojcostwa pozwanego jest obowiązek przyczyniania się przez niego do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania małoletniego dziecka w formie renty alimentacyjnej.

Spór w niniejszym procesie dotyczył przede wszystkim właśnie zgłoszonego przez powódkę żądania o charakterze alimentacyjnym. Wskazano już, że podstawą dla tego roszczenia było ustalenie ojcostwa pozwanego wobec powódki. Strona powodowa wskazywała na koszty swojego utrzymania. Wymaga podkreślenia, że pozwany kosztów tych nie kwestionował. Twierdził natomiast, że nie jest w stanie uczestniczyć w ich pokrywaniu w takiej części, jakiej żąda powódka.

Zgodnie z art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

W doktrynie wskazuje się, iż obowiązek alimentacyjny rodziców względem dziecka jest to obowiązek względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie się utrzymać samodzielnie. Podkreślenia też wymaga, iż dziecko uprawnione jest do świadczeń alimentacyjnych niezależnie od tego czy znajduje się w niedostatku.

Odnośnie określenia wysokości zobowiązań alimentacyjnych pozwanego wobec małoletniej A. W. Sąd kierował się dyrektywami art. 135 § 1 kro, który stanowi, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Usprawiedliwione potrzeby dziecka powinny być oceniane nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania i całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności. Współzależność między usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego a możliwościami zarobkowymi i majątkowymi zobowiązanego wyraża się w tym, że usprawiedliwione potrzeby uprawnionego powinny być zaspokajane w takim zakresie, w jakim pozwalają na to możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku w sprawie o sygn. akt III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15)

W niniejszej sprawie jest bezsporne, że pozwanego obciąża obowiązek alimentacyjny wobec małoletniej powódki L. S. (1). Ustalono bowiem, że powódka jest córką pozwanego, powódka jest osobą małoletnią, a brak jest danych stwierdzających, aby miała własny majątek.

Celem obowiązku alimentacyjnego jest zapewnienie osobom, które własnymi siłami i środkami nie mogą zaspokoić swoich potrzeb bytowych, niezbędnej pomocy ze strony bliskich krewnych.

Bezspornym jest, że do usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki należy wliczyć koszty wyżywienia, środków higieny i czystości, odzieży, a także jej udział w opłatach mieszkaniowych w zajmowanym, wraz z przedstawicielką ustawową A. B., mieszkaniu. Koszty utrzymania małoletniej przedstawiła jej matka w złożonych zeznaniach oraz przedłożonym spisie kosztów utrzymania, jednak w ocenie sądu są one zawyżone. Przede wszystkim wskazać należy, iż matka małoletniej przedkładając głównie paragony – które jak powyżej wskazano, nie są źródłem dowodowym – nie udowodniła podnoszonych przez siebie twierdzeń odnośnie kosztów utrzymania małoletniej. Toteż sąd dokonywał oceny owych twierdzeń głównie na podstawie zasad doświadczenia życiowego i wobec powyższego uznał, że część wskazywanych przez N. S. kosztów dotyczących małoletniej L. S. (1) jest zawyżona. Przede wszystkim dotyczy to kosztów wyżywienia – które początkowo ustalono na kwotę 300 zł, później zaś w toku procesu oceniono na kwotę nawet 500 zł. W ocenie sądu, mając na uwadze okoliczność, iż małoletnia spożywa obiady w szkole, zasadna jest kwota 350 zł miesięcznie na pozostałe wyżywienie. Nadto matka małoletniej nie udowodniła faktu zatrudniania opiekunki oraz ponoszenia kosztów związanych z przedszkolem na poziomie 800 zł miesięcznie. Wskazać także należy, iż kredyt hipoteczny zaciągnięty przez matkę powódki nie może być wliczany w skład kosztów utrzymania małoletniej, jako że osobiste decyzje majątkowe rodziców dziecka, nie powinny w żadnym razie obciążać małoletniego.

W ocenie Sądu łączny koszt utrzymania małoletniej wynosi ok. 1.900 zł miesięcznie.

W dalszej kolejności należało uwzględnić, że o zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują – jak już wskazano – nie tylko potrzeby uprawnionego, ale również możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanych – w tym przypadku obojga rodziców powoda. Dochody matki małoletniej powódki wynoszą ok. 3.200 – 3.400 zł netto miesięcznie. Bezspornym jest, że małoletnia powódka zamieszkuje obecnie z matką. N. S. sprawuje nad córką stałą, całodobową opiekę. Stale zajmuje się dzieckiem, zapewnia jej wyżywienie, opiekę, zawozi małoletnią na wszystkie konieczne zajęcia, dba o wszystkie jej potrzeby. Obowiązek alimentacyjny obciąża oboje rodziców. Jednak stosownie do art. 135 § 2 k.r.o. wykonanie obowiązku względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie (…) może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Zatem matka powódki w dużej mierze realizuje spoczywający na niej obowiązek alimentacyjny poprzez sprawowanie osobistej, całodobowej opieki nad córką.

Odnośnie możliwości majątkowych i zarobkowych pozwanego należy wskazać, że pozwany na stałe mieszka i pracuje w Niemczech, gdzie prowadzi wraz z bratem działalność gospodarczą. Osiąga wynagrodzenie w kwocie ok. 4.500 EUR miesięcznie. Pozwany prowadzi gospodarstwo domowe wraz z żoną, posiada mieszkanie własnościowe oraz samochód firmowy do dyspozycji. Pozwany posiada dwójkę pełnoletnich dzieci z poprzedniego związku. P. A. wskazywał, że przekazuje dzieciom łącznie ok. 500 EUR miesięcznie. Wskazać w tym miejscu jednakże należy, iż córka pozwanego ma już 26 lat i jest w stanie utrzymywać się samodzielnie. Syn pozwanego zaś ma 24 lata i niedługo ukończy studia, w związku z czym także będzie wstanie rozpocząć samodzielnie utrzymywanie się. Nie można zatem uznać, iż pozwany ma na utrzymaniu inne osoby, ewentualnie poza synem – który jak już wskazano, niedługo osiągnie wiek i wykształcenie umożliwiające mu samodzielnie utrzymywanie się.

Warto w tym miejscu zauważyć, że w literaturze przedmiotu i judykaturze zgodnie przyjmuje się, że zakres usprawiedliwionych potrzeb dziecka powinien być ustalony w ten sposób, aby w razie ich zaspokojenia stopa życiowa dziecka była taka sama jak stopa życiowa rodziców, gdyż poziom i jakość realizacji potrzeb dziecka zależą od możliwości zarobkowych i majątkowych rodziców, które także wyznaczają ich poziom życia (por. wyrok Sądu Okręgowego w Sieradzu z dnia 24 lipca 2013 roku w sprawie o sygn. akt I Ca 256/13, LEX nr 1716735).

W ocenie sądu osiągane przez pozwanego zarobki na poziomie 4.500 EUR miesięcznie tj. ok. 19.800 zł miesięcznie oraz występujące po jego stronie możliwości zarobkowe i majątkowe są na tyle wysokie, że umożliwiają mu łożenie na rzecz małoletniej powódki L. S. (1) alimentów w kwotach zasądzonych przez sąd.

Dokonując oceny kosztów utrzymania powódki Sąd wyróżnił dwa okresy.

Po pierwsze Sąd wyróżnił okres od dnia 30 grudnia 2013 roku, kiedy powództwo w sprawie zostało wywiedzione, do dnia 8 października 2015 roku, kiedy to uprawomocniło się orzeczenie o udzieleniu zabezpieczenia dobra małoletniej - wydane w dniu 15 lipca 2015 roku. Sąd miał na względzie, iż wskazywane orzeczenie zobowiązywało pozwanego do łożenia na rzecz małoletniej kwoty po 1.000 zł miesięcznie tytułem zabezpieczenia, na czas trwania postępowania. Tak więc ustalenie w wyroku, iż pozwany obowiązany jest do łożenia na rzecz małoletniej kwoty po 1.000 zł miesięcznie od dnia 9 października 2015 roku utrzymuje w zasadzie istniejący status quo. Pozwany od tego momentu miał bezsprzecznie świadomość toczącego się postępowania, nie kwestionował także zasądzonej kwoty. Wcześniej zaś pozwany nie miał pewności co do swojego ojcostwa, ani także wiedzy o toczącym się postępowaniu. Mieć należy nadto na uwadze, iż pozwany obowiązany będzie do spłaty zasądzonych alimentów od dnia 30 grudnia 2013 roku. W związku z powyższym od dnia 30 grudnia 2013 roku do dnia 8 października 2015 roku sąd zasadził kwotę po 850 zł miesięcznie, zaś od dnia 9 października 2015 roku sąd zasądził kwotę po 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów należnych od pozwanego na rzecz powódki.

Zestawiając przedstawione wyżej usprawiedliwione potrzeby powódki z możliwościami majątkowymi i zarobkowymi obojga rodziców, Sąd doszedł do przekonania, że w aktualnym stanie faktycznym obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec L. S. (1) wyczerpuje się kwotami – 850 zł oraz 1.000 zł miesięcznie. Sąd zważył, że pozwany praktycznie w ogóle nie utrzymywał kontaktu z małoletnią. W żadnej formie nie uczestniczył w życiu córki. W ogóle nie wykonywał spoczywającego na nim obowiązku alimentacyjnego.

Mając na uwadze przedstawione wyżej usprawiedliwione potrzeby powódki zestawione z możliwościami majątkowymi i zarobkowymi obojga rodziców Sąd doszedł do przekonania, że w aktualnym stanie faktycznym obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec L. S. (1) winien zostać uregulowany w sposób przedstawiony powyżej. Jednocześnie – wobec tego, że powódka jest małoletnia, środki pieniężne tytułem renty alimentacyjnej powinny być przekazywane jej przedstawicielce ustawowej – w terminach wskazanych w pozwie, a uznanych przez Sąd za właściwe, również przy uwzględnieniu zasad doświadczenia życiowego.

Mając całokształt powyżej przedstawionych okoliczności na uwadze, Sąd, działając na podstawie art. 133 § 1 k.r.o. w zw. z art. 135 §§ 1 i 2 k.r.o., orzekł jak w pkt II wyroku. Sąd oddalił powództwo w zakresie, w jakim było ono wygórowane.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c., przy uwzględnieniu, że zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2015 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. j. Dz. U. z 2014 roku, poz. 1025 z późn. zm.) (dalej jako u.k.s.c.) strona dochodząca ustalenia ojcostwa oraz roszczeń z tym związanych nie ma obowiązku uiszczenia kosztów sądowych. Wobec tego w zakresie, w jakim powództwo w tym przedmiocie wywiedzione zostanie uznane za usprawiedliwione, obowiązek ponoszenia kosztów sądowych spocznie na stronie pozwanej.

W pkt V Sąd obciążył pozwanego kosztami sądowymi, od których uiszczenia powódka była zwolniona, w stosunku odpowiadającym wielkości, w której pozwany przegrał niniejszy proces w przedmiocie roszczeń alimentacyjnych. Zgodnie z treścią art. 22 k.p.c. w sprawach o prawo do świadczeń powtarzających się wartość przedmiotu sporu stanowi suma świadczeń za jeden rok, a jeżeli świadczenia trwają krócej niż rok – za cały okres ich trwania. Świadczenie alimentacyjne jest świadczeniem powtarzającym się, a zatem wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wynosi 12.000 zł (12 x 1.000 zł). Zgodnie natomiast z art. 13 ust. 1 u.k.s.c. opłatę stosunkową pobiera się w sprawach o prawa majątkowe; wynosi ona 5 % wartości przedmiotu sporu lub przedmiotu zaskarżenia, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100.000 zł. Mając powyższe na uwadze, Sąd ustalił, że opłata, od której z mocy ustawy powódka była zwolniona, wynosiła 600 zł (5 % x 12.000 zł). Obowiązek uiszczenia przedmiotowej opłaty spoczął na pozwanym.

W toku procesu dopuszczono dowód z opinii z badań genetycznych. Ponadto z uwagi na zamieszkiwanie pozwanego poza granicami kraju, w Niemczech, a także konieczność skorzystania z instytucji wysłuchania pozwanego w drodze pomocy sądowej, konieczne było zlecenie licznych tłumaczeń. W związku ze stawiennictwem świadków oraz ich wnioskami w tym przedmiocie, zasadne było przyznanie im kosztów podróży. Poniesione w związku z powyższym koszty wliczone zostały także do kosztów sądowych. Łączna kwota, do uiszczenia jakiej został zobowiązany pozwany wyniosła 8.732,15 zł.

Sąd odstąpił od obciążania pozwanego kosztami zastępstwa procesowego strony powodowej.