Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Olsztynie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 09 czerwca 2016 r. w Olsztynie

sprawy B. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o zasiłek chorobowy

na skutek odwołania B. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 29 stycznia 2014 r., nr (...)

orzeka:

oddala odwołanie

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus

Sygn. akt IV U 264/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 29 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił B. K. (1) wypłaty zasiłku chorobowego od dnia 27 grudnia 2013 r. na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010r. nr 77, poz. 512 ze zm.).

W uzasadnieniu wskazano, iż zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Jak wynika z art. 14 ust. 2 pkt 2 Ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych – dobrowolne ubezpieczenia chorobowe ustaje w przypadku gdy ubezpieczony opłacił składkę na ubezpieczenie chorobowe w niepełnej kwocie albo po określonym przepisami terminie. Wyłączenie z ubezpieczenia chorobowego w obu przypadkach następującej od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie lub opłacono ją w terminie lecz w niepełnej wysokości. W niniejszej sprawie, z potwierdzenia Wydziału (...) i Składek w O. wynika, że od 01.10.2013r. odwołująca nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, bowiem opłaciła ona składki po obowiązującym przepisami terminie. W związku z powyższym zasiłek chorobowy za okres od 27.12.2013r. nie przysługuje jej.

Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższą decyzją i złożyła od niej odwołanie, w którym wskazała, że składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe były przez nią opłacane przed upływem zakreślonego do tego terminu tj. każdego 15ego kolejnego miesiąca na Poczcie Polskiej przekazem na rachunek bankowy specjalnie wskazany przez ZUS. Nie może ona ponosić negatywnych konsekwencji opóźnionego zaksięgowania dokonanych przez nią wpłat, gdyż nie ma żadnego wpływu na termin właściwego zaksięgowania dokonanych przez siebie płatności. Dodatkowo podniosła, że zwróciła się do ZUSu z wnioskiem o przywrócenie terminu płatności na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS podtrzymał swoją argumentację, przedstawioną w zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu wskazał, że odwołująca została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca od dnia 23.09.2013r., gdzie za miesiąc październik 2013r. i listopad 2013r. zadeklarowano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne 8.000 złotych, zaś za miesiąc grudzień 2013r. – 6.709,68 złotych. Skarżąca składkę na ubezpieczenie społeczne za miesiąc październik 2013r. opłaciła po terminie (powinna ona być opłacona do dnia 15.11.2013r. natomiast została opłacona w dniu 18.11.2013r.) i w niepełnej wysokości. Dopłaty w kwocie 9 złotych dokonano w dniu 04.02.2014r. Zatem odwołująca od dnia 01.10.2013r. nie podlega do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ponadto wnioskodawczyni po terminie opłaciła też składki za 11/2013r. (w dniu 17.12.2013r. podczas gdy prawidłowy termin to 16.12.2013r.) oraz za 12/2013r. (w dniu 16.01.2014r., podczas gdy prawidłowy termin to 15.01.2014r.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

B. K. (1) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą – z J. Ł. (1), która jako płatnik składek posługuje się nazwą(...) (...) J. Ł. - od dnia 23.09.2013r.

Za miesiąc październik 2013r. i listopad 2013r. zadeklarowano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne w kwocie 8.000 złotych, zaś za miesiąc grudzień 2013r. – 6.709,68 złotych. Jednocześnie, w związku z tym, że odwołująca w listopadzie 2013r, dowiedziała się, że jest w ciąży - wystąpiła z roszczeniem o wypłatę zasiłku chorobowego za okres od 27.12.2013r. do 10.03.2014r.

(dowód: akta rentowe)

Skarżąca składkę na ubezpieczenie społeczne za miesiąc październik 2013r. opłaciła po terminie (powinna ona być opłacona do dnia 15.11.2013r. natomiast została opłacona w dniu 18.11.2013r.). Również za listopad składkę opłaciła po terminie (w dniu 17.12.2013r. podczas gdy prawidłowy termin to 16.12.2013r.).

(dowód: pismo z dnia 08.06.2016r. k: 66; dowody wpłaty k: 44-46, 56-58)

Decyzją z dnia 29 stycznia 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. odmówił B. K. (1) wypłaty zasiłku chorobowego od dnia 27 grudnia 2013 r. na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.

(dowód: akta rentowe decyzja k:4)

Pismem z dnia 31.01.2014r. wnioskodawczyni złożyła do ZUSu wniosek o przywrócenie jej terminu płatności na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. W uzasadnieniu wniosku wskazała, że składki na ubezpieczenie od początku prowadzenia firmy tj. od 2002r. były płacone najpóźniej do 15 każdego miesiąca przez Bank (...). Pomimo dokonywania wpłat w terminie były one księgowane z opóźnieniem z przyczyn niezależnych od odwołującej.

Organ rentowy nie wyraził na powyższe zgody.

W piśmie z dnia 07.03.2014r. skarżąca zawarła kolejny wniosek o wyrażenie zgody na opłacenia po terminie składek na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe za okres od 10/2013 do 12/2013

( dowód: akta rentowe – wniosek k: 5; odpowiedź k: 6-8, dowód z przesłuchania odwołującej k. 62v)

Decyzją z dnia 7 kwietnia 2014r.( znak (...)/ (...)- (...)) ZUS stwierdził, że B. K. (1) jako osoba współpracująca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność u płatnika składek (...) J. Ł. (1) podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu od dnia 1 grudnia 2012r. Wyrokiem z dnia 19.08.2015r. Sąd Apelacyjny w (...) zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że B. K. (1) nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 01.12.2012r. do 22.09.2013r.

(dowód: dokumenty z akt sprawy IV U 5748/14- odwołanie, odpowiedź na odwołanie, wyrok z uzasadnieniem k. 87-87v, 92-97v)

Kolejną decyzją z dnia 07.04.2014r. nr (...) ustalono, iż odwołująca jako osoba współpracująca z osobą prowadząca działalność u płatnika składek P-C J. J. Ł. (1) podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 30.09.2013r. do 30.09.2013r. i od 01.01.2014r. do 28.02.2014r.

( dowód: decyzja k. 11-13v)

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. (Dz. U. Nr 60 poz. 636 z późn. zm.) o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który stał się niezdolny do pracy z powodu choroby w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 180 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego, jeśli jest ubezpieczony dobrowolnie (art. 4 ust. 1 pkt 2 cytowanej ustawy ). Zaś stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. Nr 137 poz. 887 p późn zm.) - dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ustaje w przypadku, gdy ubezpieczony opłacił składkę na ubezpieczenie chorobowe między innymi po określonym przepisami terminie. Wówczas wyłączenie z ubezpieczenia chorobowego następuje od 1-go dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej za to ubezpieczenie.

Jak wynika z okoliczności niniejszej sprawy odwołująca nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu społecznemu chorobowemu w związku z uiszczeniem składki za październik i listopada 2013r. po terminie. W pierwszej kolejności należy wskazać na decyzję ZUS z dnia 07.04.2014r. nr (...), w której ustalono, iż odwołująca jako osoba współpracująca z osobą prowadząca działalność u płatnika składek (...) J. J. Ł. (1) podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 30.09.2013r. do 30.09.2013r. i od 01.01.2014r. do 28.02.2014r. Od powyższej decyzji B. K. nie złożyła odwołania ( odwołanie dotyczyło drogiej decyzji z dnia 07.04.2014r. dotyczącej obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowym – sprawa IV U 5748/14). Tym samym wskazana decyzja uprawomocniła się tworząc określoną sytuację prawną odwołującej , jako ubezpieczonej.

Nie mniej jednak Sąd dokonując ustaleń w sprawie, przeprowadził postępowanie dowodowe celem ustalenia terminowości dokonywanych przez odwołującą wpłat z tytułu dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego.

Jak wynika z art. 47 ust. 1 i 4-4b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1) do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie;

2) do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3) do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników ( ust. 1).

Składki opłaca się na wskazane przez Zakład rachunki bankowe odrębnymi wpłatami, w podziale na:

1) ubezpieczenia społeczne;

2) ubezpieczenie zdrowotne;

3) Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych;

4) (uchylony);

5) Fundusz Emerytur Pomostowych ( ust.4).

Składki, o których mowa w ust. 4, płatnik składek opłaca przy użyciu:

1) bankowych dokumentów płatniczych składanych za pośrednictwem banku według wzorów, o których mowa w art. 49 ust. 3,

2) dokumentu elektronicznego z oprogramowania, o którym mowa w art. 47a ust. 1, lub wydruku z tego oprogramowania,

3) dokumentu elektronicznego z programu informatycznego udostępnianego płatnikom składek przez bank,

4) dokumentu w postaci uzgodnionej z instytucją obsługującą wpłaty składek na ubezpieczenia społeczne

- zwanych dalej "dokumentami płatniczymi".

Płatnik składek jest obowiązany opłacać należności z tytułu składek, o których mowa w ust. 4, w formie bezgotówkowej w drodze obciążenia rachunku bankowego płatnika składek lub obciążenia rachunku płatniczego płatnika w instytucji płatniczej w rozumieniu ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 873 i 1916).

Jednocześnie Art. 60. § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa przewiduje, iż za termin dokonania zapłaty podatku uważa się:

1) ⁽¹⁰⁵⁾ przy zapłacie gotówką - dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub w kasie podmiotu obsługującego organ podatkowy lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, w biurze usług płatniczych, w instytucji płatniczej lub w instytucji pieniądza elektronicznego albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta;

2) ⁽¹⁰⁶⁾ w obrocie bezgotówkowym - dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika, rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej lub instytucji pieniądza elektronicznego na podstawie polecenia przelewu lub zapłaty za pomocą innego niż polecenie przelewu instrumentu płatniczego, zwanego dalej "innym instrumentem płatniczym".

Okolicznością mając bezpośredni wpływ na ocenę poczynionych w sprawie ustaleń jest fakt, iż odwołująca osobiście dokonała płatności przedmiotowych składek za pośrednictwem Banku (...) usługi (...). Z konta (...) (prowadzonego przez Bank (...)), bank realizuje dyspozycję posiadacza konta, w następnym dniu roboczym po dokonaniu wpłaty i złożeniu polecenia przelewu w urzędzie pocztowym do godz. 18.00. W przypadku dokonania wpłaty po godz. 18.00 polecenie przelewu zostanie zrealizowane w drugim dniu roboczym po dokonaniu wpłaty. Polecenia przelewów przyjmowane są w urzędach pocztowych wyłącznie w dni robocze od poniedziałku do piątku. Powyższe reguluje par. 9 Regulaminu otwierania i prowadzenia rachunków dla osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą w Banku (...) SA ( (...)/konta/regulamin-konto-firmowe-do-2012-10-21.pdf).

Tym samym, odwołująca dokonując płatności za październik 2013r. w dniu 15.11.2013r. i za listopad 2013r. w dniu 16.12.2013r. uiściła składki po terminie tj odpowiednio faktycznymi terminami uiszczenia składki były: 18.11.2013r. i 17.12.2013r.. Również za grudzień 2013r. płatność była dokonana z opóźnieniem tj 16.01.2014r. ( winna być 15.01.2014r.).

W celu dokonania terminowej zapłaty składek, należy składać polecenia przelewu z odpowiednim wyprzedzeniem, zapewniającym obciążenie rachunku bankowego najpóźniej w terminie płatności. Oznacza to, że dla płatników korzystających z płatności z konta (...) o opłaceniu należności z tytułu składek decyduje data obciążenia rachunku bankowego G., a nie data złożenia dyspozycji dokumentu przelewu na poczcie. Natomiast jak wynika z niekwestionowanych okoliczności sprawy, odwołująca sama przez wiele lat prowadziła działalność gospodarczą uiszczając na rzecz ZUS składki z tytułu ubezpieczenia społecznego, w tym podlegając procedurze przywrócenia terminu do uiszczenia składek w związku z nieterminowym ich opłaceniem. W związku z tym, kwestia terminowości w uiszczaniu opłat oraz konsekwencji jej niezachowania była jej znana. Tym samym, brak jest w ocenie Sądu także przesłanek uzasadniających ewentualne przywrócenie terminu do opłacenia składki. Jak wskazano w wyroku A. S. w Ł. z dnia 08.08.2014r. ( III AUa 2219/13) „ Nawet jednodniowe opóźnienie nie jest uzasadnionym przypadkiem skutkującym wyrażenie zgody na opłacenie składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe po terminie”.

Reasumując, w ocenie Sądu, brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania. Dlatego też w oparciu o art. 477(14) par. 1 kpc w zw. ze wskazanymi powyżej przepisami oddalono odwołanie.

SSR Grażyna Giżewska-Rozmus