Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV K 208/16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy Szczecin - Centrum w Szczecinie w Wydziale IV Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Artur Witek

Protokolant: Mariusz Zając

w obecności prokuratora Prokuratury Rejonowej Szczecin - Śródmieście w Szczecinie Danuty Kowalskiej – Maciaszek

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2016 roku sprawy

E. N. (1)

urodz. (...) w S., córki L. i G. z domu D.,

skazanej prawomocnymi wyrokami:

1.  Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11 kwietnia 2006 roku, sygn. akt VI K 845/04 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. popełnione w dniu 6 kwietnia 2004 roku na kary 1 (jednego) roku i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 (trzech) lat oraz 30 (trzydziestu) stawek dziennych w wysokości po 10 (dziesięć) złotych, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18 listopada 2008 roku, sygn. akt VI Ko 1021/07 zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

2.  Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2008 roku, sygn. akt IV K 548/08 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 31 stycznia 2008 roku na kary 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonana na okres próby 3 (trzech) lat oraz 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny w wysokości po 10 (dziesięć) złotych,

3.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. akt IV K 217/11 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 26 października 2010 roku na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

4.  Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10 za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 31 sierpnia 2009 roku na kary 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 (pięciu) lat oraz 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych grzywny w wysokość po 10 (dziesięć) złotych, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 października 2015 roku, sygn. akt V K 943/10, V Ko 1759/15 zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

5.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 2 lutego 2015 roku, sygn. akt IV K 708/14 za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 29 sierpnia 2014 roku na karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności,

6.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2015 roku, sygn. akt IV K 273/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 24 marca 2015 roku na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

7.  Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 roku, sygn. akt IV K 976/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnionych w dniach 6 lipca 2015 roku i 2 czerwca 2015 roku na kary 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 (osiemdziesięciu) stawek dziennych grzywny w wysokości po 10 (dziesięć) złotych, za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od dnia 6 lipca 2015 roku do dnia 7 lipca 2015 roku na karę 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, a nadto karę łączną 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

I.  na podstawie art. 91 § 2 k.k. łączy kary pozbawienia wolności i kary łączne pozbawienia wolności wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10 oraz Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 roku, sygn. akt IV K 976/15 i orzeka wobec E. N. (1) karę łączną 1 (jednego) roku pozbawienia wolności.

II.  Na podstawie art. 572 k.p.k. umarza postępowanie w pozostałej części.

III.  Na podstawie art. 577 k.p.k. zalicza skazanej na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w dniu 6 lipca 2015 roku.

IV.  Na podstawie art. 71 § 2 k.k. kara łączna pozbawienia wolności ulega skróceniu o okres 25 (dwudziestu pięciu) dni odpowiadający połowie liczby stawek dziennych grzywny uiszczonej w sprawie o sygn. V K 943/10.

V.  Na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwalnia skazaną E. N. (1) od zapłaty wydatków poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt IV K 208/16

UZASADNIENIE

E. N. (1) została skazana prawomocnymi wyrokami:

8.  Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11 kwietnia 2006 roku, sygn. akt VI K 845/04 za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. popełnione w dniu 6 kwietnia 2004 roku na kary roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz 30 stawek dziennych grzywny w wysokości po 10 złotych, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18 listopada 2008 roku, sygn. akt VI Ko 1021/07 zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

9.  Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2008 roku, sygn. akt IV K 548/08 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. popełnione w dniu 31 stycznia 2008 roku na kary 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat oraz 50 stawek dziennych grzywny w wysokości po 10 złotych,

10.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. akt IV K 217/11 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 26 października 2010 roku na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności,

11.  Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10 za przestępstwo z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 31 sierpnia 2009 roku na kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 5 lat oraz 50 stawek dziennych grzywny w wysokość po 10 złotych, przy czym postanowieniem Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 października 2015 roku, sygn. akt V K 943/10, V Ko 1759/15 zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności,

12.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 2 lutego 2015 roku, sygn. akt IV K 708/14 za przestępstwo z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 29 sierpnia 2014 roku na karę 7 miesięcy pozbawienia wolności,

13.  Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2015 roku, sygn. akt IV K 273/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnione w dniu 24 marca 2015 roku na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności,

14.  Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 roku, sygn. akt IV K 976/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. popełnionych w dniach 6 lipca 2015 roku i 2 czerwca 2015 roku na kary 10 miesięcy pozbawienia wolności oraz 80 stawek dziennych grzywny w wysokości po 10 złotych, za przestępstwo z art. 270 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k. popełnione w okresie od dnia 6 lipca 2015 roku do dnia 7 lipca 2015 roku na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, a nadto karę łączną 10 miesięcy pozbawienia wolności.

Dowody: - odpis wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 2 lutego 2015 roku, sygn. akt IV K 708/14 – k. 27,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2015 roku, sygn. akt IV K 273/15 – k. 29,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10 – k. 32-33,

-

odpis postanowienia Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 22 października 2015 roku, sygn. akt V K 943/10, V Ko 1759/15 – k. 34,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 roku, sygn. akt IV K 976/15 – k. 51,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11 kwietnia 2006 roku, sygn. akt VI K 845/04 – k. 93,

-

odpis postanowienia Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18 listopada 2008 roku, sygn. akt VI Ko 1021/07 – k. 100,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2008 roku, sygn. akt IV K 548/08 – k. 107,

-

odpis wyroku Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. akt IV K 217/11 – k. 28,

-

dane o karalności – k. 11, 59-61.

E. N. (1) urodziła się w (...) roku. Jest panną. Nie posiada dzieci. Został siedem razy skazana za przestępstwa. Aktualnie odbywa karę pozbawienia wolności. Przed osadzeniem pracowała w szpitalu, osiągając wynagrodzenie w wysokości 1750 złotych miesięcznie. Nie posiada wartościowych przedmiotów majątkowych. W trakcie pobytu w jednostce penitencjarnej jej zachowanie oceniane jest jako dobre. E. N. (1) nie była karana dyscyplinarnie. Został dziesięciokrotnie nagrodzona. Nie sprawia problemów natury wychowawczej. Układa w sposób właściwy relacje interpersonalne ze współosadzonymi. Dba o czystość i porządek w celi mieszkalnej. Karę odbywa w systemie programowego oddziaływania, którego zadania realizuje na bieżąco. Nie deklaruje uczestnictwa w podkulturze przestępczej i skutecznie izoluje się od jej negatywnych wpływów. Skazana podjęła społecznie zatrudnienie, wykonując obowiązku rzetelnie i z zaangażowaniem. E. N. (1) jest ustosunkowana krytycznie wobec popełnionych przestępstw oraz dotychczasowego trybu życia.

Dowody: - protokół wyjaśnień E. N. (1) – k. 137,

- opinie o skazanej – k. 13-16, 86-88,

- dane o karalności – k. 11, 59-61.

Powyższy stan faktyczny ustalono w oparciu o zgromadzone dokumenty w postaci odpisów orzeczeń sądowych, danych o karalności i opinii o skazanej. Zostały one uznane za wiarygodne, bowiem sporządziły je uprawnione osoby w odpowiedniej formie. Strony nie kwestionowały ich treści.

E. N. (1) wystąpiła o połączenie kar wymierzonych w postępowaniach zarejestrowanych pod sygnaturami VI K 845/04, IV K 217/11, IV K 708/14, IV K 273/15 i V K 943/10. Sąd na podstawie art. 570 k.k. wziął pod uwagę z urzędu także inne skazanie w sprawie oznaczonej numerem IV K 976/15, ponieważ dotyczyło kary, podlegającej połączeniu z pozostałymi.

W sprawie, w oparciu o dyspozycję art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z dnia 20 marca 2015 r.), zastosowanie znalazły przepisy obowiązujące od dnia 1 lipca 2015 roku, ponieważ po wskazanej dacie uprawomocniło się orzeczenie kończące postępowanie przeciwko skazanej o sygnaturze IV K 976/15. Zgodnie zatem z brzmieniem znowelizowanych przepisów art. 85 § 1 i 2 k.k., art. 86 § 1 k.k., art. 87 § 1 k.k. kara łączna obejmuje kary i kary łączne tego samego rodzaju oraz pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, które podlegają wykonaniu. Jest ona orzekana w granicach od najwyższej kary wymierzonej za poszczególne czyny do ich sumy.

Aktualnie wykonaniu wobec E. N. (1) podlegają sankcje zastosowane wyrokami Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10 w wymiarze 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 29 grudnia 2015 roku, sygn. akt IV K 976/15 w łącznym wymiarze 10 miesięcy pozbawienia wolności. Odbywanie pozostałych kar skazana zakończyła w dniu 28 maja 2016 roku.

Wysokość wykonywanych sankcji pozbawienia wolności dała podstawy do określenia granic kary łącznej od 10 miesięcy do roku i 4 miesięcy. Sąd wyznaczył ją na poziomie roku, mając na uwadze fakt ich wymierzenia za przestępstwa różnego rodzaju, naruszające kilka dóbr prawnie chronionych i dopuszczenie się bezprawnych zachowań w znacznym odstępie czasu. Okoliczność te świadczyły o prowadzeniu przez E. N. (1) rozmaitej działalności przestępczej w długim okresie, wynoszącym niemal 6 lat.

Wpływ na wysokość orzeczonej kary łącznej miała także postawa skazanej po zakończeniu analizowanych spraw, w tym podczas pobytu w jednostce penitencjarnej. Na jej korzyść przemawiało dobre zachowanie w warunkach izolacji więziennej, a w szczególności przestrzeganie porządku i dyscypliny oraz uzyskanie wielu nagród regulaminowych. Podobnie potraktowano podjęcie nieodpłatnego zatrudniania, odbywanie kary w systemie programowego oddziaływania, a także deklarowanie krytycznego stosunku do popełnionych przestępstw i dotychczasowego trybu życia. Fakty te pozwoliły na istotne ograniczenie zastosowanej represji. Znaczniejsze zmniejszenie wymiaru kary łącznej byłoby jednak sprzeczne z wymogami w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Biorąc pod uwagę dopuszczanie się przez wnioskodawczynię na przestrzeni niemal 6 lat przestępstw naruszających kilka, różnych dóbr prawnie chronionych, a także siedmiokrotną jej karalność, którą należy rozpatrywać jako szczególnie negatywny czynnik prognostyczny, sąd doszedł do przekonania o braku przesłanek do poprzestania jedynie na konieczności wykonania sankcji zbliżonej do jednej kary łącznej. Dokonanej oceny nie podważa podnoszony przez obrońcę skazanej argument, dotyczący konieczności sprawowania przez E. N. (1) opieki nad babcią. Powoływanie się na sytuację osobistą nosi cechy instrumentalnego wykorzystania. Dotychczasowa droga życiowa wnioskodawczyni nie wskazuje, aby wiek i stan zdrowia osoby bliskiej miały dla niej istotne znaczenie, a tym samym wpływ na postępowanie. Skazana, podejmując w czerwcu i lipcu 2015 roku decyzje o popełnieniu kolejnych przestępstw, a tym samym narażeniu się na konieczność odbycia kary, skutkującą niemożnością udzielania pomocy babci, w ten sposób uzewnętrzniła rzeczywiście wyznawaną przez siebie hierarchię wartości.

Poczynione w niniejszej sprawie ustalenia nie dały podstaw do zastosowania wobec E. N. (1) warunkowego zawieszenia wykonania kary łącznej pozbawienia wolności. Wnioskodawczyni była siedmiokrotnie skazywana za przestępstwa. Jej zachowania nie miały zatem charakteru incydentalnego. Dopuszczała się ich w okresie od dnia 6 kwietnia 2004 roku do lipca 2015 roku, a więc przez ponad dziesięć lat i to pomimo orzekania wobec niej kar za kolejne dokonywane czyny zabronione. Świadczy to o jej niepoprawności. Skazana korzystała trzykrotnie z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania kar pozbawienia wolności, przy czym dwa razy przyjęte pozytywne prognozy kryminologiczne okazały się chybione, czego wyrazem stało się zarządzenie wykonania sankcji. Stosowane środki probacyjne nie zapobiegały popełnianiu kolejnych przestępstw. Ich nieskuteczność uczyniła niecelowym ponowne orzekanie.

W ocenie sądu, w realiach niniejszej sprawy, nie ma podstaw do traktowania jako względniejszych dla skazanej przepisów obowiązujących w chwili popełnienia przez nią czynów zabronionych i posłużenia się regułą wyrażoną w art. 4 § 1 k.k. Zgodnie bowiem z treścią art. 85 k.k., art. 86 § 1 k.k., w brzmieniu sprzed dnia 1 lipca 2015 roku, połączeniu podlegają kary tego samego rodzaju oraz pozbawienia wolności i ograniczenia wolności zastosowane za czyny, które miały miejsce zanim zapadł pierwszy, chociażby nieprawomocny wyrok, co do któregokolwiek z tych przestępstw. Warunki te spełniają tylko sankcje wymierzone wyrokami Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. akt IV K 217/11 oraz Sądu Rejonowego Szczecin – Centrum w Szczecinie z dnia 11 sierpnia 2011 roku, sygn. akt V K 943/10.

E. N. (1) została po raz pierwszy skazana wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11 kwietnia 2006 roku (VI K 845/04) za przestępstwo z art. 279 § 1 k.k. Przed wskazaną datą nie dopuściła się innych czynów zabronionych. Kolejne chronologicznie orzeczenie pochodzi z dnia 9 czerwca 2008 roku, zaś następne postępowania zarejestrowane pod numerami IV K 217/11, V K 943/10, IV K 708/14, IV k 273/14 i IV K 976/15, dotyczyły występków popełnionych później. W zbiegu, spełniającym kryteria określone w art. 85 k.k., obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 roku, pozostają jedynie przestępstwa, będące przedmiotem spraw oznaczonych sygnaturami VI K 217/11 i V K 943/10, gdyż pierwsze z nich zakończyło się w dniu 15 lipca 2011 roku, zaś kolejne dotyczyło zachowań mających miejsce w dniu 31 sierpnia 2009 roku. Wynikających z tego przepisu przesłanek do połączenia kar nie spełniają natomiast pozostałe skazania. W sprawie zarejestrowanej pod numerem IV K 708/14 wyrok został wydany w dniu 2 lutego 2015 roku, a przedmiotem zakończonych później postępowań były występki dokonane w dniach 24 marca 2015 roku i okresie od dnia 6 lipca 2015 roku do dnia 7 lipca 2015 roku oraz ciąg przestępstw w dniu 6 lipca 2015 roku.

Wysokość sankcji zastosowanych w sprawach VI K 217/11 i V K 943/10, które podlegałyby połączeniu według przepisów sprzed dnia 1 lipca 2015 roku, dałaby podstawy do orzeczenia, odpowiednio w miejsce kar 4 i 6 miesięcy pozbawienia wolności, kary łącznej na poziomie od 6 do 10 miesięcy. Nawet orzeczenie jej w wymiarze równym dolnej granicy, choć nie byłoby do tego merytorycznych przesłanek ze względu na rodzaj przestępstw i czas ich popełnienia, przy pozostawieniu do odrębnego wykonania kar zastosowanych w sprawach V K 943/10 i IV K 976/15, nie oznaczałoby korzystniejszej sytuacji dla E. N. (2) od zamiany dwóch ostatnich sankcji na karę łączną roku pozbawienia wolności.

Postępowanie zostało umorzone w części dotyczącej połączenia kar wymierzonych wyrokami Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 11 kwietnia 2006 roku, sygn. akt VI K 845/04, Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 9 czerwca 2008 roku, sygn. akt IV K 548/08, Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 15 lipca 2011 roku, sygn. akt IV K 217/11 Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 2 lutego 2015 roku, sygn. akt IV K 708/14 oraz Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z dnia 3 czerwca 2015 roku, sygn. akt IV K 273/15, gdyż nie podlegają one wykonaniu.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami zaliczono na poczet orzeczonej kary łącznej okres zatrzymania w sprawie IV K 976/15. Ulega ona również skróceniu o okres odpowiadający połowie liczby stawek dziennych grzywny uiszczonej w postępowaniu o numerze V K 943/10, ponieważ z powodu zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności, grzywna wymierzona na podstawie art. 71 § 1 k.k. nie podlega wykonaniu.

Sąd zwolnił E. N. (1) od ponoszenia należnych Skarbowi Państwa kosztów, bowiem ich uiszczenie byłoby dla niej zbyt uciążliwe z uwagi na pobyt w zakładzie karnym, ograniczający możliwość podjęcia pracy zarobkowej oraz brak źródeł dochodów i wartościowych przedmiotów majątkowych, gwarantujących ściągnięcie wierzytelności.