Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nyga

po rozpoznaniu w dniu 7 czerwca 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. w S.

przeciwko: R. W.

o zapłatę

oddala powództwo.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 1034/15/3

UZASADNIENIE

Powód (...) S.A. z siedzibą w S. wniósł o zasądzenie od pozwanego R. W. kwoty 1 670,70 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1 500 zł od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 170,70 zł od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania.

Powód w uzasadnieniu wskazał, że w dniu 5 lutego 2013 r. zawarł z pozwany umowę zlecenia windykacji nr (...)_ (...), na mocy której pozwany zlecili powodowi odzyskiwanie wierzytelności określonej w załączniku do umowy upoważnili powoda do negocjacji z dłużnikiem, odbioru spłat, pozywania dłużnika przed właściwym sądem wykonują faktycznie obowiązki stron procesu poprzez wskazanego radcę prawnego oraz upoważnił do prowadzenia postępowania windykacyjnego. Powód w ramach prowadzonej działalności gospodarczej i zgodnie z postanowieniami umowy zlecenia windykacji z dnia 5 lutego 2013 r. na skutek pozwu wniesionego w dniu 13 września 2013 r. uzyskał nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym wobec dłużnika pozwanego. W dniu 4 grudnia 2014 r. wobec bezskutecznej egzekucji komornik sądowy wydał postanowienie o umorzeniu egzekucji. W związku z powyższym powód w dniu 23 czerwca 2015 r. w oparciu o § 5 pkt. 5 umowy zlecenia windykacyjnego z dnia 5 lutego 2013 r. wypowiedział załącznik do przedmiotowej umowy i wezwał pozwanego do uregulowania poniesionych kosztów zgodnie z wystawionymi i przesłanymi pozwanemu notami księgowymi nr (...) z dnia 17 czerwca 2015 r. na łączną kwotę 1 670,70 zł. Jako podstawę roszczenia wskazał art. 742 k.c. Wobec bezskutecznego upływu terminu płatności powód w dniu 20 lipca 2015 r. wystosował do pozwanego przedsądowe wezwanie do zapłaty należnej kwoty, jednak pismo pozostało bez odpowiedzi.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że roszenie powoda jest bezpodstawne, albowiem jedynym kosztem odzyskiwania wierzytelności miało być 20 % od odzyskanej należności. Powód nie tylko nie odzyskał należności, ale wygenerował dalsze koszty. Pozwany zaznaczył, iż to powód wypowiedział umowę. Nadto zdaniem pozwanego umowa w swej treści jednoznacznie określa jej warunki, a § 5 nie znalazł zastosowania w przedmiotowej sprawie.

W dalszym piśmie procesowym powód podtrzymał twierdzenia i żądania zawarte w pozwie. Powód wskazał, iż zgodnie z umową wynagrodzenie miało wynieść 20 % z każdej odzyskanej kwoty należności głównej oraz wszystkich odsetek. Powód w złożonym pozwie nie żąda od pozwanego wynagrodzenia z § 4, a domaga się poniesionych niezbędnych kosztów w celu realizacji zawartej umowy. Podpisana przez strony umowa zlecenia, jest umową starannego działania, a nie umową rezultatu. Powód wykazując się należytą staranności, dokonał wszelkich możliwych przewidzianych prawem czynności mających na celu odzyskanie wierzytelności pozwanych, jednakże z uwagi na bezskuteczność egzekucji odzyskanie wierzytelności pozwanych okazało się niemożliwe. Umowa została wypowiedziana przez powoda z uwagi na bezskuteczność egzekucji.

Sąd ustalił, co następuje:

Strony sporu w dniu 5 lutego 2013 r. zawarły umowę zlecenia windykacji nr (...)/mkw/2012_ (...), której przedmiotem było odzyskanie przez windykatora wierzytelności określonych w załączniku i upoważnienia go do negocjacji z dłużnikiem w celu dobrowolnej spłaty długu, odbioru spłat, wystawienia dłużnikowi not odsetkowych, pozywanie dłużnika przez właściwym sądem, wykonując faktyczne obowiązki stron procesu poprzez wskazanego radcę prawnego lub adwokata, prowadzenia postępowania egzekucyjnego. W § 2 powód zobowiązał się do prowadzenia działań zmierzających do skutecznego odzyskiwania wierzytelności, mając na uwadze słuszny interes zleceniodawcy. W § 4 pkt. 1 strony określiły, iż wynagrodzenie windykatora wynosi 20 % z każdej odzyskanej kwoty należności głównej oraz z wszystkich odsetek. W § 5 pkt. 5 strony ustaliły, że w sprawach nieuregulowanych umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

dowód: umowa zlecenia windykacji wraz załącznikiem (k. 16-17) zlecenie windykacji długu (k. 18-19).

W dniu 7 stycznia 2014 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublin we VI Wydział Cywilny wydał pod sygn. akt VI Nc-e 2184422/13 nakaz zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Postanowieniem z dnia 4 grudnia 2014 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Chrzanowie na podstawie art. 824 § 1 pkt. 3 k.p.c. umorzył postępowanie wobec bezskuteczności egzekucji.

dowód: nakaz zapłaty z dnia 12 maja 2010r. (k. 20), postanowienie (k. 21).

W dniu 17 czerwca 2015 r. powód wystawił notę księgową (...) na kwotę 233,70 zł z tytułu kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego zgodnie z § 5 pkt. 5 umowy zlecenia windykacyjnego w związku z art. 742 k.c. oraz tytułem kosztów wpisu i zaliczki komornika.

dowód: nota księgowa (k. 25).

W dniu 17 czerwca 2015 r. powód wystawił notę księgową (...) na kwotę 1 500 zł z tytułu kosztów postępowania sądowego i egzekucyjnego zgodnie z § 5 pkt. 5 umowy zlecenia windykacyjnego w związku z art. 742 k.c. oraz tytułem kosztów zastępstwa procesowego i kosztów radcy.

dowód: nota księgowa (k. 26).

Powód pismem z dnia 23 czerwca 2015 r. zgodnie z § 5 pkt. 5 umowy zlecenia windykacji nr (...)/mkw/2012_ (...) wypowiedział pozwanemu załącznik nr 1 do umowy obejmujący wierzytelność należną od dłużnika pozwanego. Jednocześnie wezwał do zapłaty kwoty 1 670,70 zł z tytułu poniesionych przez powoda kosztów.

dowód: pismo z dnia 23 czerwca 2015 r. (k. 24).

W dniu 14 września 2015 r. Kancelaria (...) wystawiła na rzecz powoda fakturę VAT nr (...) tytułem kosztów zastępstwa procesowego w sprawie o sygn. VI GNc 3198/13/4 i kosztów radcy prawnego w egzekucji (KM 293/14) w łącznej kwocie 8 100 zł brutto. Powód za podstawę roszczenia uznał art. 742 k.c.

dowód: faktura (k. 28), potwierdzenie przelewu (k. 29).

Pismami z dnia 20 lipca 2015 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1500 zł oraz kwoty 170,70 zł w terminie do 27 lipca 2015 r.

dowód: wezwania k. (30-31).

Powyższe ustalenia poczynione zostały w oparciu o powołane dowody z dokumentów, które Sąd uznał za wiarygodne w całości, gdyż żadna ze stron nie kwestionowała dowodów.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) S.A. z siedzibą w S. przeciwko R. W. nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 1 670,70 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 1 500 zł od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 170,70 zł od dnia 4 lipca 2015 r. do dnia zapłaty wraz z kosztami procesu wskazując, że kwota roszczenia stanowi koszty odzyskiwania należności w postępowaniu sądowym i egzekucyjnymi.

Pozwany w odpowiedzi na pozew podniósł, że roszenie powoda jest bezpodstawne, albowiem jedynym kosztem odzyskiwania wierzytelności zgodnie z umową stron miało być 20 % od odzyskanej należności.

Przedmiotem sporu pozostaje zasadność żądania powoda w zakresie zwrotu wydatków poniesionych w związku z realizacją umowy zlecenia windykacyjnego. Zdaniem strony powodowej zastosowanie w sprawie znajduje przepis art. 742 k.c., natomiast według strony pozwanej kwestia wynagrodzenia i rozliczenia wydatków została w umowie stron wyczerpująco uregulowana.

Strony łączy umowa o świadczenie usług. Zgodnie z art. 750 k.c. do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami, stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie. Jak wynika z art. 742 k.c. dający zlecenie powinien zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia, wraz z odsetkami ustawowymi; powinien również zwolnić przyjmującego zlecenie od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym

Strony sporu 5 lutego 2013 r. zawarły umowę zlecenia windykacji nr (...)/mkw/2012_ (...), której przedmiotem było odzyskanie przez windykatora wierzytelności określonych w załączniku i upoważnienia go do negocjacji z dłużnikiem w celu dobrowolnej spłaty długu, odbioru spłat, wystawienia dłużnikowi not odsetkowych, pozywanie dłużnika przez właściwym sądem, wykonując faktyczne obowiązki stron procesu poprzez wskazanego radcę prawnego lub adwokata, prowadzenia postępowania egzekucyjnego. W § 2 powód zobowiązał się do prowadzenia działań zmierzających do skutecznego odzyskiwania wierzytelności, mając na uwadze słuszny interes zleceniodawcy. W § 4 pkt. 1 strony określiły, iż wynagrodzenie windykatora wynosi 20 % z każdej odzyskanej kwoty należności głównej oraz z wszystkich odsetek. W § 5 pkt. 5 strony ustaliły, że w sprawach nieuregulowanych umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

Zdaniem Sądu twierdzenia pozwanego uznać należy za zasadne. W umowie strony uzgodniły wynagrodzenie, jak również sposób rozliczenia wydatków powoda. Rozliczenie miało dotyczyć wyłącznie sytuacji skutecznego wykonania przedmiotu umowy. Tym samym skoro strony uzgodniły zasady wynagradzania, w tym sposób rozliczenia wydatków uznać należy, że ułożyły swój stosunek prawny w tym zakresie zgodnie ze swoimi oczekiwaniami i zasadą swobody umów.

W zakresie potwierdzenia możliwości odmiennego uregulowania przez strony umowy zasad rozliczenia wydatków można powołać się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 sierpnia 2008 r. w sprawie IV CSK 168/08 z którego wynika że przepisy dotyczące umowy zlecenia mają charakter względnie obowiązujący i w związku z tym strony tego stosunku prawnego mogą odmiennie w umowie, zgodnie z zasadą swobody umów, określić swe prawa i obowiązki. Z tego względu należy przyjąć, że ius dispositivi stanowi także art. 742 k.c., gdyż nie występują żadne poważniejsze argumenty przemawiające za bezwzględnym charakterem tego unormowania. Owszem powód podniósł, iż żądana kwota nie stanowi wynagrodzenia w rozumieniu § 4 umowy, a domaga się poniesionych niezbędnych kosztów w celu realizacji zawartej umowy zgodnie z art. 742 k.c. Niemniej jednak uwadze Sądu nie umknęła okoliczność, iż strony w umowie w § 1 wskazały m. in. że powód był uprawniony do pozywania dłużnika przed właściwym sądem, wykonując faktyczne obowiązki stron procesu poprzez wskazanego radcę prawnego lub adwokata. Zatem pozwany mógł przypuszczać, iż koszty zastępstwa procesowego będą wliczone w uzgodnione przez strony wynagrodzenie, skoro strony umówiły się, iż ewentualne pozywanie dłużnika przed właściwym sądem, będzie wykonywane poprzez wskazanego radcę prawnego lub adwokata. Tym samym w okolicznościach sprawy należy przyjąć, że rozliczenie wydatków zostało wkalkulowane w wynagrodzenie należne przyjmującemu zlecenie, a w tym zakresie strony w sposób wyczerpujący uzależniły jego wypłatę od skuteczności wykonania umowy, a w konsekwencji art. 742 k.c. nie znajduje zastosowania.

Należy również zauważyć, że trudno wnioskować, aby zamiarem stron było pozostawienie tak istotnej kwestii jaką jest ponoszenie kosztów działalności w ramach umowy ogólnym przepisom kodeksu cywilnego. W § 5 pkt. 5 strony ustaliły, że w sprawach nieuregulowanych umową mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego. Jest to bardzo ogólne sformułowanie i jest sztampowo dopisywane do każdej umowy cywilno-prawnej, aby w zakresie oczywistych okoliczności wątpliwości rozwiewał ten kodeks. Nie sposób pogodzić się ze stanowiskiem powoda, że to sformułowanie można odnieść do tak doniosłej kwestii umownej jaką ponoszenie wydatków. Zwykle przyjmuje się, że takie odwołanie do przepisów k.c. dotyczy w zasadzie części ogólnej kodeksu cywilnego, aby nie umieszczać w umowie podstawowych zasad prawa cywilnego.

Niemniej jednak mając na uwadze przytoczone okoliczności i rozważania powództwo podlegało oddaleniu - również w zakresie kosztów procesu.

Pozwany nie poniósł dodatkowych kosztów postępowania i nie wniósł o ich zasądzenie oraz nie reprezentował go pełnomocnik profesjonalny.

SSR Jolanta Brzęk