Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 maja 2016 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. Wydział II Cywilny Odwoławczy w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na posiedzeniu niejawnym w postępowaniu uproszczonym

sprawy z powództwa P. K. (...) z/s w P.

przeciwko J. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb.

z dnia 19 maja 2015 roku, sygn. akt I C 309/14

oddala apelację.

Sygn. akt II Ca 312/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 19 mjaja 2016r. Sąd Rejonowy w Piotrkowie Trybunalskim po rozpoznaniu sprawy z powództwa P. K. (...) z siedzibą w Ł. przeciwko J. M. o zapłatę zasądził od pozwanego J. M. na rzecz powoda P. K. (...) z siedzibą w Ł. kwotę 5 904 (pięć tysięcy dziewięćset cztery) złote z umownymi odsetkami w wysokości stanowiącej równowartość czterokrotności stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego, naliczonymi od dnia 27 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 250 (dwieście pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrot kosztów procesu.

Podstawą powyższego rozstrzygnięcia były przytoczone poniżej ustalenia i rozważania Sądu Rejonowego.

W dniu 04 lutego 2013 r. pozwany J. M. zawarł z powodem P. K., prowadzącym działalność gospodarczą pod firmą (...), P. K. z siedzibą w P. umowę pośrednictwa, numer umowy (...)

Na mocy zawartej umowy powód za stosownym wynagrodzeniem zobowiązał się do podjęcia czynności zamierzających do dokonania sprzedaży mieszkania pozwanego, położonego w B. przy ulicy (...), oznaczonego numerem (...).

Przedmiotowy lokal mieszkalny miał zostać sprzedany za kwotę 160 000 złotych.

W umowie strony przewidziały, iż w przypadku zawarcia umowy sprzedaży mieszkania z klientem wskazanym przez powoda, przysługiwać mu będzie od pozwanego wynagrodzenie w kwocie 4 800 złotych, podwyższone o obowiązującą stawkę podatku VAT.

W dniu 05 maja 2013 r. w mieszkaniu pozwanego pojawił się P. P. (1), zainteresowany kupnem przedmiotowego lokalu. Do mieszkania pozwanego skierowany został przez powoda P. K.. Powód był w mieszkaniu pozwanego razem z P. P. (1).

Z P. P. (1) strona powodowa nie podpisywała żadnej umowy na pośrednictwo w poszukiwaniu mieszkania.

W przedmiotowym mieszkaniu, przed jego zakupem P. P. (1) był jeszcze kilkakrotnie, wypytując o warunki sprzedaży mieszkania.

Z uwagi na brak chętnych na zakup lokalu mieszkalnego, ogłoszenie o zamiarze sprzedaży mieszkania umieszczone zostało w internecie przez syna powoda M. M..

Wśród osób które odpowiedziały na przedmiotowe ogłoszenie był także P. P. (1). Po tygodniowych negocjacjach dotyczących warunków umowy strony doszły do porozumienia co do warunku zakupu mieszkania przez P. P. (1).

W dniu 27 czerwca 2013 r. podpisana została umowa notarialna, na mocy której pozwany J. M. sprzedał przedmiotowy lokal mieszkalny P. i M. małżonkom P.. Mieszkanie zostało sprzedane za (...)złotych.

O fakcie sprzedaży mieszkania pozwany nie poinformował strony powodowej, nie rozwiązał także podpisanej w lutym 2013 r. umowy.

Powyższy stan faktyczny, niekwestionowany przez żadną ze stron toczącego się procesu Sąd ustalił w oparciu o całokształt zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego.

Mając takie ustalenia Sąd Rejonowy zważył, iż powództwo strony powodowej jest w ocenie Sądu uzasadnione. Bezspornym w sprawie jest, iż w dniu 04 lutego 2013 r. strony zawarły umowę pośrednictwa, numer umowy (...) na mocy której strona powodowa za stosownym wynagrodzeniem zobowiązała się do podjęcia czynności zamierzających do dokonania sprzedaży mieszkania pozwanego, położonego w B. przy ulicy (...), oznaczonego numerem (...).

W przedmiotowej umowie (k.6) strony ustaliły także wysokość wynagrodzenia należnego powodowi oraz warunki jego wypłaty. W § 3 umowy ustalone zostały szczegółowe warunki dotyczące wysokości wynagrodzenia należnej stronie powodowej, zaś w § 4 sytuacje, kiedy wynagrodzenie to będzie wypłacone.

Bezspornym w sprawie jest również, iż nabywca nieruchomości pozwanego – P. P. (1) po raz pierwszy do mieszkania pozwanego skierowany został właśnie przez stronę powodową. Okoliczność, iż wówczas nie doszło do zwarcia umowy (z uwagi na rozbieżności finansowe obu stron) jest bezprzedmiotowa z punktu widzenia pozwu wniesionego przez stronę powodową.

Jak już wyżej wskazano w § 4 zawartej umowy strony postanowiły, iż zamawiający (w niniejszej sprawie pozwany) zapłaci powodowi stosowne wynagrodzenie m.in. w sytuacji, gdy w terminie sześciu miesięcy po rozwiązaniu umowy zawrze on umowę sprzedaży z osobą skojarzoną przez pośrednika lub też jeżeli zamawiający (pozwany) zawrze umowę przenosząca własność z kupującym wskazanym przez pośrednika i nie poinformuje o tym fakcie pośrednika. Nie budzi wątpliwości, iż taka sytuacja w niniejszej sprawie wystąpiła. Jak wskazano po raz pierwszy P. P. (1) w mieszkaniu pozwanego pojawił się z powodem, po wskazaniu mu lokalu pozwanego, jaki ten zaoferował do sprzedaży. Okoliczność że P. P. (1) ponownie w tym mieszkaniu pojawił się w związku z ofertą internetową zamieszczoną przez syna pozwanego jest również bezprzedmiotowa dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy z uwagi na zapisy umowy wiążącej pozwanego z powodem - § 4 umowy.

W tej sytuacji mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym wyroku.

O kosztach procesu (punkt drugi wyroku) Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył pozwany. Z lakonicznie zredagowanego środka zaskarżenia wynika, iż skarżący zarzuca Sądowi naruszenie prawa procesowego polegające na błędnym ustaleniu, iż to za sprawą pozwanego doszło do skojarzenia kupującego z pozwanym sprzedawcą mieszkania w związku z czym - zdaniem pozwanego - żadne pieniądze powodowi się nie należą.

Skarżący wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa i obciążenie powoda kosztami procesu.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego w sposób oczywisty jest bezzasadna.

Zarzut jakoby Sąd naruszył przepisy prawa procesowego poprzez błędne ustalenie, iż to za sprawą pozwanego doszło do skojarzenia kupującego z pozwanym sprzedawcą mieszkania jest bezzasadny. Ustalenia faktyczne dokonane zostały bowiem przez Sąd na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Z ustaleń tych wprost wynika , iż o ofercie pozwanego sprzedawcy kupujący P. P. (1) dowiedział się od powoda. To przez niego był tam skierowany. Okoliczność, iż w okresie późniejszym doszło do ogłoszenia o sprzedaży mieszkania nie zmienia faktu, iż to za sprawą powoda doszło do skojarzenia stron umowy. Z ustaleń faktycznych Sądu – nie zakwestionowanych w skardze apelacyjnej - wynika, iż nabywca mieszkania był w mieszkaniu kilkakrotnie będąc zainteresowany jego zakupem jednakże przeszkodą pierwotnie była cena.

Uzupełniając argumentację prawną Sądu I instancji podkreślić należy, iż zgodnie z art. 180 ust. 4 ustawy z 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2010r. nr 102 poz.651 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w chwili zawierania umowy przez umowę pośrednictwa pośrednik w obrocie nieruchomościami lub podmiot prowadzący działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami zobowiązuje się do dokonywania dla zamawiającego czynności zmierzających do zawarcia umów wymienionych w art. 180 ust. 1, a zamawiający zobowiązuje się do zapłaty pośrednikowi w obrocie nieruchomościami lub podmiotowi wynagrodzenia. Jest to umowa wzajemna i konsensualna, przy czym zobowiązanie pośrednika do dokonywania czynności nie jest tożsame z obowiązkiem doprowadzenia do zawarcia umowy. Obowiązki pośrednika polegają więc na wyszukaniu i przedstawieniu kontrahentowi odpowiednich ofert, tak aby mógł on zawrzeć stosowną umowę, czyli na stworzeniu warunków, „nastręczeniu sposobności do zawarcia umowy” (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 czerwca 2003 roku, II CKN 240/01, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2004 roku, I CK 270/04 i z dnia 20 grudnia 2005 roku, V CK 295/05, niepubl.).

Bezpośrednim celem działań pośrednika nie jest wywołanie określonego skutku prawnego, ale stworzenie warunków, w których zawarcie głównej umowy jest możliwe. Pośrednik nabywa prawo do wynagrodzenia wtedy, gdy stworzone przez niego warunki doprowadzą zainteresowanych do zawarcia głównej umowy, co w przedmiotowym stanie faktycznym miało miejsce. Przy czym nie ma znaczenia za jaką kwotę strony dokonały transakcji. Mając zatem na uwadze, iż pomimo, że pozwany zawarł umowę sprzedaży mieszkania z pominięciem powoda to stwierdzić należy, iż zaistniały podstawy do żądania przez powoda wynagrodzenia o którym mowa w § 3 umowy w zw. z § 4 umowy.

Okoliczność, iż mieszkanie zostało sprzedane po dokonaniu ogłoszenia w internecie nie ma przesądzającego znaczenia gdyż z uwagi na bliskość czasową między zawarciem umowy przez pozwanego (4.02.2013r.) , pierwszymi oględzinami lokalu przez nabywcę (2.05.2013r.) a zawarciem umowy sprzedaży mieszkania (27.06.2013r.) postępowanie sprzedawcy w każdej takiej sytuacji mogłoby zmierzać do obejścia zapisów umowy. Strona umowy chcąc bowiem uchylić się od spełnienia świadczenia na rzecz pośrednika dawałoby ogłoszenie w internecie tylko po to aby nabywca który powziął wcześniej informacje od pośrednika i był zainteresowany zakupem mógł nabyć mieszkanie dowiadując się o lokalu czy też niższej cenie rzekomo z internetu. Takie postępowanie w okolicznościach niniejszej sprawy nie może korzystać z ochrony.

Konsekwencją powyższego było oddalenie apelacji, a to na podstawie art. 385 k.p.c.