Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013r. w Suwałkach na rozprawie

sprawy z powództwa B. Ś.

przeciwko (...) Bank S.A we W.

o odszkodowanie

na skutek apelacja powódki B. Ś.

od wyroku Sądu Rejonowego w Ełku IV Wydziału Pracy

z dnia 23 kwietnia 2013r. sygn. akt IV P 516/12

1.  oddala apelację;

2.  odstępuje od obciążania powódki B. Ś. kosztami zastępstwa prawnego pozwanego za II instancję;

3.  przyznaje radcy prawnemu W. M. prowadzącemu Kancelarię Radcy Prawnego w S. przy ul. (...) kwotę 73,80 (siedemdziesiąt trzy, 80/100) złotych tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu przed Sądem II instancji, w tym kwotę 13,80 (trzynaście 80/100) złotych podatku VAT.

UZASADNIENIE

Powódka B. Ś. wystąpiła z pozwem przeciwko (...) Bank S.A. we W. domagając się odszkodowania za nieuzasadnione wypowiedzenie umowy o pracę. W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż była zatrudniona przez stronę pozwaną na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony na stanowisku doradca, a następnie na stanowisku starszy doradca. Po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wykorzystała przysługujący jej urlop wypoczynkowy i po jego zakończeniu powróciła do pracy. W dniu 07.11.2012r. pozwany wypowiedział powódce umowę o pracę z zastosowaniem skróconego okresu wypowiedzenia, wynoszącego jeden miesiąc, a jako przyczynę wypowiedzenia podał likwidację stanowiska pracy. W ocenie powódki podana przez pozwanego przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę jest nieprawdziwa. Nadto, zdaniem powódki, pozwany pracodawca dopuścił się nadużycia prawa w stosunku do powódki, jako pracownika powracającego do pracy po zakończeniu urlopu, najpierw macierzyńskiego, następnie wypoczynkowego, gdyż po zakończeniu urlopu pracownik ma prawo do powrotu na uprzednio zajmowane stanowisko pracy.

Pozwany nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie w całości. Podniósł,
iż rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z przyczyny leżącej po stronie pracodawcy, zatem pozwany skrócił powódce okres wypowiedzenia do miesiąca wypłacając
z tego tytułu odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres dwóch miesięcy, a także zwolnił ją od dnia wręczenia wypowiedzenia z obowiązku świadczenia pracy. Pozwany wypłacił również powódce odprawę na podstawie ustawy o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników w wysokości wynagrodzenia za okres dwóch miesięcy.

Wyrokiem z dnia 23.04.2013r. Sąd Rejonowy w Ełku oddalił powództwo
i przyznał pełnomocnikowi powódki koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej
z urzędu.

Z ustaleń Sądu Rejonowego wynikało, iż powódka B. Ś. była zatrudniona w (...) Bank (...) S.A. we W. na podstawie umowy
o pracę z dnia 31.12.2007r. na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy początkowo na stanowisku doradcy. W takcie trwania zatrudnienia pozwany porozumieniem z dnia 01.08.2010r. powierzył powódce stanowisko starszego doradcy, pozostawiając w pozostałym zakresie dotychczasowa umowę bez zmian.
W dniu 12.04.2012r. z uwagi na urodzenie dziecka powódka złożyła wniosek
o udzielenie jej urlopu macierzyńskiego w okresie od 12.04.2012r. do 28.08.2012r. Nadto do dnia 25.09.2012r. korzystała z dodatkowego urlopu macierzyńskiego
w wymiarze 4 tygodni. W okresie przebywania przez powódkę na urlopie macierzyńskim pozwany zatrudnił na podstawie umowy o pracę na zastępstwo powódki K. K.. We wrześniu 2012r. pozwany dokonał analizy modeli obciążeniowych i doszedł do wniosku, że ilość pracowników zatrudnionych
w l Oddziale w E. jest za duża i że utrzymywanie w ramach jego struktury dwóch stanowisk "doradcy" nie posiada ekonomicznego uzasadnienia. W efekcie powyższego pozwany w dniu 13.09.2012r. złożył zatrudnionemu na czas nieobecności powódki - K. K. - oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę, mocą którego stosunek ten ustał w dniu 19.09.2012r. Od 26.09.2012r.
do 06.11.2012r. powódka korzystała z urlopu wypoczynkowego.

Pismem z dnia 07.11.2012r. pozwany wypowiedział powódce umowę o pracę ze skróconym okresem wypowiedzenia, wypłacając jej odszkodowanie w pozostałej wysokości okresu wypowiedzenia. W oświadczeniu woli o rozwiązaniu umowy o pracę pozwany wskazał jako przyczynę rozwiązania umowy o pracę likwidację stanowiska pracy powódki. Nadto poinformował ją o przysługującej jej odprawie pieniężnej w wysokości 2-miesięcznego wynagrodzenia, która została jej wypłacona.

Zadaniem Sądu Rejonowego pracodawca wskazał prawdziwą i konkretną przyczynę rozwiązania umowy o pracę, którą była likwidacja stanowiska pracy.
Od września 2012r. pozwany planował zmniejszenie liczby etatów w placówce
w E., która była wyodrębnionym oddziałem pozwanego wpisanym do KRS. Na dzień 30.11.2012r. pozwany zatrudniał dwie osoby, w tym powódkę na stanowisku starszego doradcy, ponadto zatrudnione były jeszcze 3 osoby i na stanowisku kasjera, kierownika oddziału i jego zastępcy. Na dzień orzekania przez Sąd Rejonowy w Ełku liczba etatów w placówce w E. została zmniejszona do 4,
a likwidacja etatu doradcy była rzeczywista. Na miejsce powódki nie została zatrudniona nowa osoba.

Sąd I instancji uznał za nieuprawnione twierdzenia strony powodowej,
iż pozwany winien zwolnić kasjera, bowiem miał najniższe kwalifikacje. Sąd Rejonowy wskazał, iż to pracodawca autonomicznie podejmuje decyzję
o wytypowaniu grupy pracowników do zwolnienia, a Sąd nie może ingerować
w decyzje pracodawcy w zakresie zmian personalnych. Skoro decyzją pracodawcy było zwolnienie starszego doradcy to badaniu podlega jedynie jednolitość kryteriów
w odniesieniu do tej grupy zawodowej, a nie w stosunku do wszystkich pracowników zatrudnionych, w tym do kasjera.

Sąd Rejonowy rozważał czy pracodawca w sposób obiektywny i sprawiedliwy dokonał doboru pracownika do zwolnienia. Z analizy materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie wysnuł wniosek, iż M. W. była bardziej dyspozycyjna, niż powódka, uzyskiwała lepsze wyniki sprzedażowe, miała odbyte wszystkie szkolenia obowiązkowe, a nadto była kilkakrotnie wymieniana w ramach listy "TOP 10", przedstawiającej ranking 10 najlepszych i najbardziej wydajnych pracowników spośród osób zatrudnionych w 185 oddziałach pozwanego banku. Wobec powyższego trudno było oczekiwać od pozwanego pracodawcy, biorąc pod uwagę cel działania banków, konieczność realizacji założonych planów, że pozostawi on na stanowisku osobę, która musi odbyć wszystkie szkolenia, co niewątpliwie wiązałoby się z zaburzeniem funkcjonowania oddziału, jak też ma niższe wyniki sprzedażowe. W trakcie trwania procesu, pozwany nie kwestionował wysokich umiejętności powódki, jej nienagannej pracy, jak też sumienności. Z uwagi na to, że kwalifikacje pracowników zatrudnionych na stanowisku starszego doradcy były porównywalne, jak też porównywalny był staż pracy, pozwany pozostawił na stanowisku osobę z jego punktu widzenia bardziej przydatną.

Ponadto w opinii Sądu I instancji materiał dowodowy nie potwierdza, aby pozwany dopuścił się nadużycia prawa podmiotowego, naruszając treść art. 183 ² KP. Wskazał, iż przepis ten nie wymienia sytuacji, w której w okresie korzystania przez pracownika z urlopu nastąpiły takie zmiany organizacyjne, że nie jest możliwe zatrudnienie pracownika na stanowisku odpowiadającym kwalifikacjom pracownika. W takiej sytuacji pracodawca może dokonać wypowiedzenia stosunku pracy zgodnie z ogólnymi zasadami, co zresztą pozwany uczynił.

Apelację od tego wyroku złożył pełnomocnik powódki zaskarżając go w części oddalającej powództwo, zarzucając mu naruszenie prawa materialnego
tj. art. 45 §1 KP i art. 183 ² KP poprzez niewłaściwe zastosowanie. Wskazując na powyższe wniósł o zmianę wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości, zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu w postępowaniu apelacyjnym oraz nieobciążanie powódki kosztami postępowania apelacyjnego na rzecz pozwanego, powołując się na art. 102 kpc.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie jej
w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 900,00zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja powódki nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy dokonał ustaleń stanu faktycznego oraz przeprowadził właściwą ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Sąd Okręgowy w pełni podziela i akceptuje te ustalenia i właściwą argumentację prawną.

Apelacja nie zawierała zarzutu naruszenia art. 233 kpc stąd należało przyjąć, iż ustalenia Sądu Rejonowego nie budziły zastrzeżeń. Zdaniem Sądu Okręgowego, nawet podniesienie takiego zarzuty byłoby bezpodstawne., gdyż stan faktyczny nie budzi wątpliwości. Ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy znalazły oparcie
w materiale dowodom zgromadzonym w sprawie, który nie budzi żadnych zastrzeżeń.

Przed przystąpieniem do omówienia zarzutu naruszenia art. 183 ² KP zasadnym jest ponowne przytoczenie treści tego przepisu. Stanowi on,
iż pracodawca dopuszcza pracownika po zakończeniu urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym jego kwalifikacjom zawodowym, za wynagrodzeniem za pracę, jakie otrzymywałby, gdyby nie korzystał z urlopu.

Nie można zgodzić się z apelacją, iż powódka nie została dopuszczona do pracy przez pozwanego po zakończeniu urlopu macierzyńskiego na tym samym stanowisku, czyli doradcy. Powyższa regulacja służy ochronie pracownika powracającego do pracy po urlopie macierzyńskim lub po urlopie na warunkach urlopu macierzyńskiego przed wypowiedzeniem stosunku pracy z tego powodu, że zatrudnianie pracownika na dotychczas zajmowanym stanowisku nie jest obiektywnie możliwe, np. wskutek dokonanych przez pracodawcę zmian organizacyjnych w okresie korzystania przez pracownika z urlopu i zlikwidowania stanowiska, które zajmował pracownik. Pracodawca ma obowiązek dopuszczenia pracownika do pracy na innym stanowisku równorzędnym lub odpowiadającym kwalifikacjom pracownika, czyli dokonania jednostronnego przeniesienia pracownika na inne stanowisko. Przeniesienie pracownika na inne stanowisko nie może powodować obniżenia wynagrodzenia pracownika. Natomiast udzielenie powódce urlopu wypoczynkowego potwierdza właśnie takie zatrudnienie po zakończeniu urlopu macierzyńskiego. Okoliczność ta nie budzi żadnych wątpliwości. Przepis art. 183 ² KP nie przewiduje sytuacji, na jaką powołuje się powódka gdyż nie odnosi się do jakiekolwiek urlopu. Wymienione w nim zostały konkretne urlopy z pominięciem urlopu wypoczynkowego. Tym samym oświadczanie o wypowiedzeniu umowy o pracę złożone powódce po zakończeniu urlopu wypoczynkowego nastąpiło w prawidłowym trybie. Co więcej, nie ma regulacji prawnych, które zakazywałyby pracodawcy rozwiązanie umów o pracę w ten właśnie sposób. I nie ma tu znaczenia przyczyna rozwiązania tzn. czy wypowiedzenie nastąpiło z winy pracownika czy pracodawcy. Zarzut apelacji naruszenia art. 183 ² KP należało ocenić jako chybiony.

Za taki należało również uznać zarzut niewłaściwego doboru pracowników
do zwolnienia. Nie można podzielić stanowiska powódki, iż pracodawca powinien dokonać wyboru spośród innych pracowników danego oddziału banku. Likwidacja stanowiska doradcy była rzeczywista i wybór nastąpił spośród osób, które je zajmowały. Nie można wymagać od pracodawcy, aby rozszerzył swoje badania i uwzględnił inne osoby, które ewentualnie mogłyby być brane pod uwagę przy zwolnieniu. Mimo iż w oddziale pracowała osoba o niższych kwalifikacjach i wykonująca czynności nie wymagające takich kwalifikacji jakie posiadała powódka, to nie może dochodzić do sytuacji, że osoba ta zostaje zwolniona a pozostawione zostają osoby z wyższymi kwalifikacjami, które zostają przeniesione na niższe stanowisko. Działania pracodawcy nie naruszały przepisów i były prawidłowe. Jak słusznie uwypuklił to Sąd Rejonowy, działania Sądu nie mogą wkraczać w sferę zarezerwowaną dla pracodawcy. Swoboda pracodawcy w doborze pracowników do zwolnienia nie budzi żadnych wątpliwości. Odmienna ocena apelującej, zrozumiała z uwagi na fakt, iż to zajmowane przez nią stanowisko uległo likwidacji i tym samym rozwiązano z nią umowę, nie znajduje potwierdzenia w przepisach.

Tym samym należy uznać, iż zarzut naruszenia art. 45 §1 KP jest niezasadny. Wypowiedzenie powódce umowy o pracę było uzasadnione likwidacją stanowiska pracy i nie naruszało przepisów o wypowiadaniu umów o pracę.

W świetle powyższego apelacja powódki jako bezzasadna, na mocy
art. 385 kpc podlegała oddaleniu.

W oparciu o art. 102 kpc odstąpiono od obciążania powódki kosztami zastępstwa prawnego za II instancję. Sąd brał pod uwagę okoliczności związane ze statusem materialnym powódki oraz jej sytuację życiową.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej orzeczono na podstawie § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę ustanowionego z urzędu (t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 490).

mt