Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powodowie M. R. oraz F. S. wnieśli przeciwko pozwanej (...) spółce akcyjnej w W. pozew o zapłatę kwoty 1600 złotych netto wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 3 stycznia 2014 roku do dnia zapłaty, a także złożyli wniosek o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazali, że w dniu 15 listopada 2013 roku doszło do uszkodzenia pojazdu marki B. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiącego własność W. K.. Pojazd został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Szkoda miała charakter częściowy. Uszkodzony pojazd był niezbędny poszkodowanemu w prowadzeniu działalności gospodarczej. Z tego względu wynajął u powodów pojazd zastępczy. Z tego tytułu powodowie wystawili poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 9225 złotych (30-dniowy okres najmu przy dziennej stawce w wysokości 250 złotych netto). Następnie poszkodowany przelał na powodów wierzytelność wynikającą z przedmiotowej faktury. Pozwana przyznała odszkodowanie za najem pojazdu zastępczego w kwocie 4290 złotych. Powodowie wezwali pozwaną do zapłaty pozostałej części, to jest kwoty 3210 złotych. Pozwana odmówiła.

Poszkodowany zapłacił powodom kwotę 1725 złotych tytułem podatku VAT.

Powodowie zastrzegli możliwość rozszerzenia powództwa na dalszym etapie postępowania.

Dnia 25 lipca 2015 roku Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem powodów.

W przepisanym terminie pozwana złożyła sprzeciw, w którym wniosła o oddalenie powództwa w całości, a także złożyła wniosek o zasądzenie kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego nie służącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomiczne uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Pozwana wskazała, że z dokumentów załączonych do pozwu, a przesłanych pozwanej w dniu 1 lutego 2014 roku, wynika, że pojazd zastępczy był wynajmowany przez okres 66 dni, natomiast kwota 7500 złotych dotyczy najmu 30-dniowego, co jest sprzeczne z faktami. Odpowiedzialność pozwanej powinna być limitowana nieopóźnionym czasem czynności naprawczych i średnią stawką najmu.

W toku procesu strony podtrzymały swoje stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 15 listopada 2013 roku doszło do uszkodzenia samochodu marki B. o numerze rejestracyjnym (...) stanowiącego własność W. K.. Szkoda miała charakter częściowy. Pojazd został uszkodzony przez sprawcę posiadającego polisę od odpowiedzialności cywilnej u pozwanej. Tego samego dnia szkoda została zgłoszona towarzystwu ubezpieczeń.

-niesporne.

Uszkodzony pojazd był niezbędny poszkodowanemu w prowadzeniu działalności gospodarczej polegającej na doradztwie w zakresie informatyki. Do dnia 23 stycznia 2014 roku poszkodowany nie miał możliwości korzystania z innego samochodu.

Dowód:

-wydruk (...), k. 17;

-zeznania W. K., k. 68-69.

Z tego względu w dniu 18 listopada 2013 roku poszkodowany zawarł z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki C. o numerze rejestracyjnym (...). Samochód był ubezpieczony. Strony ustaliły wynagrodzenie za każdą rozpoczętą dobę najmu bez limitu kilometrów na kwotę 250 złotych netto. W niniejszej sprawie – ze względu na skalę uszkodzeń - można było przewidzieć, że naprawa uszkodzonego samochodu potrwa nie mniej niż dwa tygodnie. Najem trwał od dnia 18 listopada 2013 roku do dnia 23 stycznia 2014 roku. Z tego tytułu w dniu 31 stycznia 2014 roku powodowie wystawili poszkodowanemu fakturę VAT na kwotę 9225 złotych brutto tytułem 30-dniowego okresu najmu.

Dowód:

-umowa najmu, k. 20;

-potwierdzenie zwrotu, k. 22;

-faktura VAT, k. 21;

-ustna uzupełniająca opinia biegłego, k. 122-123.

Dnia 31 stycznia 2014 roku poszkodowany przelał na powodów wierzytelność przysługującą mu z tytułu przedmiotowej faktury wobec pozwanego zakładu ubezpieczeń.

Dowód:

-umowa cesji, k. 16.

Pismem z dnia 6 lutego 2014 roku powodowie wezwali pozwaną do zapłaty kwoty 7500 złotych tytułem rekompensaty kosztów najmu pojazdu zastępczego. Decyzją z dnia 13 lutego 2014 roku pozwana przyznała powodom odszkodowanie w wysokości 4290 złotych. Następnie powodowie wezwali pozwaną do zapłaty pozostałej części, to jest kwoty 3210 złotych netto. W odpowiedzi, pozwana podtrzymała swoje wcześniejsze stanowisko w sprawie i wskazała, że w niniejszej sprawie zadany był 26-dniowy okres najmu, przy dobowej stawce w wysokości 165 złotych netto.

Dowód:

-pismo powodów, k. 23;

-decyzja pozwanej, k. 24;

-pismo powodów z dowodem doręczenia, k. 25-27;

-pismo pozwanej, k. 28.

W realiach niniejszej sprawie naprawa uszkodzonego pojazdu powinna trwać łącznie maksymalnie 29 dni, w okresie od dnia 15 listopada 2013 roku do dnia 14 grudnia 2013 roku. W dniu 15 listopada 2013 roku szkoda została zgłoszona pozwanej, w dniu 25 listopada 2013 roku odbyły się oględziny pojazdu, następnego dnia zakład ubezpieczeń dokonał oszacowania kosztów naprawy. Pismem z dnia 2 grudnia 2013 roku zakład ubezpieczeń poinformował poszkodowanego o wyliczonej kwocie odszkodowania, w dniu 9 grudnia na wniosek powodów pozwana wykonała kolejne oględziny, wskutek czego uwzględniono oznaczone części do lakierowania i naprawy blacharskiej. W piśmie z dnia 16 grudnia 2013 roku pozwana informuje poszkodowanego o przyznanej kwocie odszkodowania. Warsztat naprawczy mógł przystąpić do naprawy w dniu wyliczenia pierwszego kosztorysu, to jest 26 listopada 2013 roku. W realiach niniejszej sprawy należało uwzględnić okres od dnia zaistnienia szkody do dnia wykonania pierwszych oględzin (15-26 listopada 2013 roku), dzień na weryfikację uszkodzeń (27 listopada 2013 roku), czas na wykonanie drugich oględzin oraz organizację części zamiennych (do dnia 2 grudnia 2013 roku), czas na kolejną organizację części (do dnia 4 grudnia 2013 roku). W dniu 4 grudnia 2013 roku mogła zostać rozpoczęta naprawa samochodu, która powinna trwać 9 dni (technologiczny czas naprawy) roboczych, to jest do dnia 14 grudnia 2013 roku. Przy uwzględnieniu 28-dniowego okresu najmu, dobowa stawka wynajmu pojazdu zastępczego o parametrach zbliżonych do uszkodzonego pojazdu w opcji bez limitu kilometrów, przy uwzględnieniu pełnego zakresu ubezpieczenia OC/AC/NW oraz wykupionym udziałem własnym w szkodzie wyniosła kwotę 201 złotych brutto. Przy uwzględnieniu 15-27-dniowego okresu najmu, dobowa stawka wynajmu pojazdu zastępczego o parametrach zbliżonych do uszkodzonego pojazdu w opcji bez limitu kilometrów, przy uwzględnieniu pełnego zakresu ubezpieczenia OC/AC/NW oraz wykupionym udziałem własnym w szkodzie wyniosła kwotę 311 złotych brutto. Nie istniała możliwość zakupu pojazdu o parametrach zbliżonych do pojazdu uszkodzonego za kwotę uzyskanego odszkodowania – wartość odszkodowania stanowiła 52% wartości rynkowej pojazdu.

Dowód:

-pisemna opinia biegłego, k. 79-90;

-ustna uzupełniająca opinia biegłego, k. 122-123.

Sąd zważył, co następuje

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń, roszczenie powodów zasługiwało na uwzględnienie w przewarzającej części.

Dokonując powyższego rozstrzygnięcia, Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, których prawdziwości nie kwestionowano, zeznaniach poszkodowanego W. K. oraz opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej W. S..

W nini ejszej sprawie pozwana nie kwestionowała przedstawionego przez powodów stanu faktycznego sprawy ani swojej odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy szkody, co do zasady. Natomiast, spór między stronami dotyczył czasu trwania najmu jak i stawki.

Uznawszy cesję za skuteczną Sąd przyjął, że podstawę odpowiedzialności pozwanej stanowią przepisy art. 805 § 1 w zw. z art. 822 k.c. w zw. z art. 361 k.c. oraz art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 392 ze zm.).

Zgodnie z art. 361 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Utrata możliwości korzystania z samochodu wskutek jego uszkodzenia implikuje potrzebę zwrotu przez ubezpieczyciela wydatków koniecznych tj. niezbędnych do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim poszkodowany korzystałby ze swego samochodu, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Powodowie mogą zatem żądać zwrotu wydatków poniesionych za korzystanie z pojazdu zastępczego.

Pozwana uznając swoją odpowiedzialność co do zasady oraz zasadność wypłaty odszkodowania za najem pojazdu zastępczego, kwestionowała okres wynajmu pojazdu zastępczego. Ponadto pozwana wskazała, że stawka najmu jest zawyżona.

Sąd uznał, w świetle zeznań poszkodowanego, że samochód był mu niezbędny w prowadzeniu działalności gospodarczej. Zdaniem Sądu uzasadnia to konieczność najmu pojazdu zastępczego na czas naprawy. Poszkodowany miał prawo do korzystania z innego pojazdu w takim samym zakresie, w jakim korzystałaby ze swego samochodu, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Poszkodowany do dnia 23 stycznia 2014 roku nie miał możliwości zastąpienia uszkodzonego pojazdu innym.

Strona pozwana ograniczyła się do wskazania, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych za uszkodzenie albo zniszczenie pojazdu mechanicznego niesłużącego do prowadzenia działalności gospodarczej obejmuje celowe i ekonomiczne uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Jednocześnie pozwana wskazała, że z umowy najmu oraz potwierdzenia zwrotu pojazdu, wynika, że najem trwał de facto 66 dni, a nie 30, na co wskazuje faktura VAT.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że faktycznie najem trwał dłużej niż 30 dni- wskazuje na to data rozpoczęcia najmu, to jest dzień 18 listopada 2013 roku, oraz data zwrotu pojazdu, to jest dzień 23 stycznia 2014 roku. Niemniej powodowie dochodzą zapłaty za 30-dniowy okres najmu, uznając, że pozostały okres nie jest objęty odpowiedzialnością odszkodowawczą pozwanej. Zarzut pozwanej w tym zakresie nie mógł więc zostać uwzględniony.

W sprawie dopuszczono dowód z opinii biegłego w dziedzinie techniki samochodowej W. S..

Opinia ta była przekonywująca. Biegły – odpowiadając na zarzuty - w ustnej opinii określił uzasadniony technologicznym i organizacyjnym czasem naprawy okres wynajmu pojazdu zastępczego na 29 dni w okresie od dnia 15 listopada 2013 roku do dnia 14 grudnia 2013 roku, a także potwierdził stawkę najmu 250 złotych netto za dobę (307,5 złotych brutto) jako mieszczącą się w górnej granicy stawek rynkowych. To w wyniku zarzutów strony powodowej, biegły zrewidował swoje wcześniejsze stanowisko w kwestii czasu niezbędnego na dokonanie technologicznej naprawy, z 8 na 9 dni roboczych. Biegły w sposób szczegółowy wskazał cały przebieg procesu likwidacji szkody, od dnia 15 listopada do dnia 14 grudnia 2013 roku. Biegły wyjaśnił, że w realiach niniejszej sprawy należało uwzględnić okres od dnia zaistnienia szkody, tj. 15 listopada 2013 roku, czas na wykonanie pierwszych oględzin, tj. 26 listopada 2013 roku, dzień na weryfikację uszkodzeń, tj. 27 listopada 2013 roku, czas na wykonanie drugich oględzin oraz organizację części zamiennych, co winno nastąpić do dnia 2 grudnia 2013 roku, czas na kolejną organizację części, która powinna nastąpić do dnia 4 grudnia 2013 roku. W ustnej opinii uzupełniającej biegły potrzymał swoje wcześniejsze stanowisko, że w dniu 4 grudnia 2013 roku można było przystąpić do naprawy uszkodzonego samochodu, a technologiczny okres naprawy powinien wynieść 9 dni roboczych.

Rekapitulując za zasadny należało uznać najem przez okres 29 dni.

Jak wyjaśnił biegły, zawierając umowę strony mogły przewidzieć, że najem będzie trwał co najmniej dwa tygodnie. W realiach niniejszej sprawy, za zasadną należy zatem uznać dobową stawkę, której górna granica wynosi 311 złotych brutto (przedział cenowy dla najmu trwającego od 15 do 27 dni).

Bacząc na powyższe, należało uznać, że stawka przyjęta przez powodów, to jest 307,50 złotych brutto (250 złotych netto), jest zasadna.

Kwota dochodzona pozew jest w tej sytuacji niższa niż różnica miedzy iloczynem uzasadnionego okresu najmu i ww. stawki a kwotą wypłaconą przez ubezpieczyciela

Mając na uwadze powyższe powództwo podlegało uwzględnieniu w całości, o czym orzeczono w punkcie I wyroku.

Oddaleniu podlegała część żądania w zakresie odsetek od dochodzonej kwoty. Powodowie domagali się ich od dnia 3 stycznia 2014 roku. Okres od którego zasądzone zostały odsetki od całości dochodzonego roszczenia wynika z uregulowań art. art. 481 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie natomiast z przepisem art. 817 § 1 k.c., jeżeli nie umówiono się inaczej, zakład ubezpieczeń obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie dni trzydziestu, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. Zgodnie z § 2 gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Sąd uznał, że w momencie przyznania odszkodowania za okres najmu samochodu zastępczego w wysokości 4290 złotych ubezpieczyciel winien był ustalić je w prawidłowej wysokości, dysponował bowiem wszelkimi niezbędnymi informacjami w tym zakresie. O roszczeniu pozwana dowiedziała się najpóźniej w dniu 13 lutego 2014 r. (k. 24), od tej daty miała 30 dni na zapłatę odszkodowania, co czyni zasadnym żądanie zapłaty odsetek od dnia16 marca 2014 r..

O kosztach orzeczono na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Powodowie ponieśli koszty zastępstwa procesowego (600 zł), opłatę skarbową od pełnomocnictwa (34 zł), opłatę od pozwu (80 zł) oraz część zaliczki (po wykorzystaniu całej zaliczki pozwanej) na wynagrodzenie biegłego (261,72 zł), co daję kwotę 975,72 zł. Skoro powódka wygrała niniejszy proces w całości, to należy się jej pełny zwrot kosztów, o czym orzeczono w punkcie III wyroku.

W punkcie IV wyroku zwrócono stronie powodowej część niewykorzystanej zaliczki wpłaconej na poczet wynagrodzenia biegłego (800 zł-261,72 zł).

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  A. (...)