Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 3 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Monika Skalska

po rozpoznaniu na podstawie art. 505 ¹⁰ § 1 i 2 k.p.c.

na posiedzeniu niejawnym w dniu 3 czerwca 2016 r. w Warszawie

sprawy z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie

z dnia 7 grudnia 2015 r., sygn. akt XV GC 3186/15

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie.

SSO Monika Skalska

Sygn. akt XXIII Gz 524/16

UZASADNIENIE

Postanowieniem z 7 grudnia 2015 r. Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie zawiesił postępowanie w sprawie z powództwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. W uzasadnieniu Sąd wskazał, iż zarządzeniem z 23 października 2015 r. wzywał powoda do uzupełnienia braków formalnych pozwu m.in. poprzez złożenia odpisu pozwu złożonego w ramach elektronicznego postępowania upominawczego dla strony pozwanej w terminie dwutygodniowym pod rygorem zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c. Powód pismem z 18 listopada 2015 r. uzupełnił pozostałe braki formalne pozwu, o których była mowa w zarządzeniu z 23 października 2015 r., jednakże pominął brak dotyczący odpisu pozwu złożonego w ramach elektronicznego postępowania upominawczego wraz z załącznikami dla stronny pozwanej, co w konsekwencji stanowiło podstawę do zawieszenia postępowania w sprawie, z uwagi na nienależyte wykonanie ww. zarządzenia.

Zażalenie na powyższe postanowienie Sądu Rejonowego wniósł powód, zaskarżając przedmiotowe rozstrzygnięcie w całości oraz wnosząc o jego uchylenie i nadanie sprawie dalszego biegu. W uzasadnieniu zażalenia powód wskazał, iż uzupełnił braki formalne pozwu odpowiednio do trybu w jakim jest prowadzone postępowanie. Treść pozwu złożonego na formularzu jest zgodną z treścią pozwu złożonego w trybie elektronicznego postępowania upominawczego, dlatego też nie było konieczności wzywania do przedłożenia odpisu pozwu wniesionego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego. Ponadto powód wskazywał, iż niemożliwym było złożenie odpisu pozwu złożonego w elektronicznym postępowaniu upominawczym, gdyż pozew ten złożono w formie elektronicznej w formacie .xml zgodnie ze schematem pozwów wskazanym na internetowej witrynie elektronicznego postępowania upominawczego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego brak było podstaw w niniejszej sprawie do zawieszenia postępowania na podstawie art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., albowiem wezwanie do uzupełnienia braków formalnych pozwu w postaci złożenia odpisu pozwu wniesionego w ramach elektronicznego postępowania upominawczego (dalej epu) dla strony pozwanej było nieuprawnione.

Zgodnie z treścią art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c., po przekazaniu sprawy w przypadkach wskazanych w art. 505 ³³ § 1, art. 505 ³⁴ § 1 oraz art. 505 ³⁶ § 1 przewodniczący wzywa powoda do wykazania umocowania zgodnie z art. 68 zdanie pierwsze oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 zdanie pierwsze i drugie, a po przekazaniu sprawy na podstawie art. 505 ³³ § 1 oraz art. 505 ³⁴ § 1 dodatkowo do uiszczenia opłaty uzupełniającej od pozwu - w terminie dwutygodniowym od daty doręczenia wezwania pod rygorem umorzenia postępowania. W razie nieusunięcia powyższych braków pozwu sąd umarza postępowanie. Powyższy przepis statuuje zatem, iż w przypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty (tak jak to miało miejsce w niniejszej sprawie) po przekazaniu sprawy sądowi właściwości ogólnej, powód winien wykazać umocowanie zgodnie z art. 68 zd. 1 k.p.c., dołączyć pełnomocnictwo zgodnie z art. 89 § 1 k.p.c. oraz uiścić dodatkowo opłatę uzupełniającą od pozwu, pod rygorem umorzenia postępowania. Przepis ten w żaden sposób nie nakłada na stronę powodową obowiązku dołączenia odpisu pozwu złożonego w ramach epu, jak również nie nakłada sankcji zawieszenia postępowania w przypadku nie dołączenia ww. odpisu dla strony przeciwnej. Jedyną sankcją przewidzianą przez art. 505 ³⁷ § 1 k.p.c. jest umorzenie postępowania, o ile braki formalne, o których mowa w omawianym przepisie, nie zostaną usunięte w terminie. W tym też zakresie należy podzielić stanowisko skarżącego, który wyjaśnił, iż powódka uzupełniając braki formalne pozwu, usunęła je odpowiednio do trybu postępowania w jakim kontynuowane jest postępowania. Nie ulega bowiem wątpliwości, iż w wypadku braku podstaw do wydania nakazu zapłaty (art. 505 ³³ § 1 k.p.c.), uchylenia nakazu zapłaty z urzędu przez sąd (art. 505 ³⁴ § 1 k.p.c.) lub prawidłowego wniesienia przez pozwanego sprzeciwu od nakazu zapłaty (art. 505 ³⁶ § 1 k.p.c.), rozpoczyna się drugi etap postępowania rozpoznawczego. Innymi słowy, postępowanie to jest kontynuowane ze względu na rodzaj sprawy według przepisów ogólnych o procesie albo przepisów właściwych dla innego postępowania odrębnego, natomiast nie stanowi ono odrębnego postępowania od pierwotnie zainicjowanego w epu.

Zdaniem Sądu Okręgowego należy zwrócić szczególną uwagę na uchwałę Sądu Najwyższego z 25 czerwca 2015 r., sygn. III CZP 33/15, w której stwierdzono, iż po przekazaniu sprawy przez sąd prowadzący elektroniczne postępowanie upominawcze do sądu właściwości ogólnej na podstawie art. 505 § 1 k.p.c. nie wzywa się powoda na podstawie art. 130 § 1 k.p.c. do usunięcia braków formalnych pozwu przez przedłożenie odpisu pozwu wraz z załącznikami oraz gdy sprawa rozpoznawana jest w postępowaniu uproszczonym przez złożenie pozwu na urzędowym formularzu. Wprawdzie ww. uchwała została podjęta w wyniku powstania poważnych wątpliwości na tle innego zagadnienia prawnego, jednakże w jej uzasadnieniu kompleksowo wyjaśniono problematykę związaną z interpretacją art. 505 ³⁷ k.p.c., którą w drodze analogii można odnieść do niniejszej sprawy.

W uzasadnieniu powołanej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, iż założeniem, na którym oparty jest art. 505 ³⁷ k.p.c. jest kontynuacja postępowania w sprawie po stwierdzeniu braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Brak podstaw do wydania nakazu zapłaty (art. 505 ³³ k.p.c.) powoduje zakończenie elektronicznego postępowania upominawczego, lecz nie powoduje zakończenia postępowania w sprawie. Ustawa procesowa nie przewiduje mechanizmu uzupełniania braków pozwu w postaci nadesłania pozwu w formie pisemnej (papierowej). Na gruncie obowiązujących przepisów nie ma podstaw do żądania, aby strona składała pozew lub jego odpis w sytuacji, gdy dokonała już takiej czynności przy wykorzystaniu systemu teleinformatycznego. Wymagania pozwu w elektronicznym postepowaniu upominawczym określa art. 505 ³² k.p.c., a przy uwzględnieniu zasady kontynuacji postępowania nie można żądać od strony ponownego składania tego samego pozwu. Przepis art. 130 ¹ § 1 ¹ k.p.c. nie daje podstawy do żądania dołączenia odpisu pozwu, który został skutecznie złożony do e-sądu i opatrzony podpisem elektronicznym. W interesie strony leży uzupełnienie wcześniej złożonego wcześniej pozwu przez dołączenie wymienionych w nim dowodów w celu osiągniecia celu procesu w postaci uwzględnienia powództwa. Powinność ta nie jest jednak obłożona rygorem zwrotu pozwu, czy umorzenia postępowania. Powód powinien dołączyć wskazane wcześniej dowody, mając na względzie skutki procesowe wynikające z tzw. ciężaru wspierania postępowania (art. 6 § 2 k.p.c.) i sankcje przewidziane w art. 207 i 217 k.p.c., których stosowanie wiąże się z rygorem pomijania spóźnionych twierdzeń i dowodów oraz konsekwencje związane z nieudowodnieniem swoich twierdzeń w postaci oddalenia powództwa. Wzywanie strony do uzupełnienia braków w postaci przedłożenia odpisu pozwu wraz z załącznikami, czy też do złożenia pozwu na urzędowym formularzu nie byłoby uzasadnione również z tego względu, że wymagania te nie były aktualne w chwili składania pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym. Wskazać nadto trzeba, że niezłożenie pozwu na urzędowym formularzu wymaganym w postępowaniu uproszczonym, niedołączenie odpisu pozwu i odpisu powołanych w nim dowodów (dokumentów) nie stanowi braku uniemożliwiającego nadanie sprawie biegu. W wypadku elektronicznego postępowania upominawczego ustawodawca, kierując się względami ekonomii procesowej i dążeniem do przyspieszenia postępowania, zrezygnował z zawieszenia postępowania wprowadzając, szczególne w stosunku do art. 177 pkt 6 k.p.c., unormowanie przewidujące od razu sankcję umorzenia postępowania w razie uchybienia dwutygodniowemu terminowi do usunięcia braków wskazanych w art. 505 ³⁷ KPC.

Ponadto na marginesie warto również wskazać, co zresztą również podniósł w ww. uchwale Sąd Najwyższy, że nie ma przeszkód, by sąd rozpoznający sprawę według właściwości ogólnej wydrukował pozew z systemu teleinformatycznego i doręczył go stronie pozwanej. Możliwość taką stwarza § 272 D rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 259), zgodnie z którym sąd właściwości ogólnej otrzymuje dostęp do elektronicznych akt poprzez swoje konto użytkownika w systemie teleinformatycznym wraz z informacją o przekazaniu sprawy i zakłada akta sprawy przez wydrukowanie akt prowadzonych w systemie teleinformatycznym. W razie przekazania sprawy do sądu właściwości ogólnej na podstawie art. 505 ³³ k.p.c. sąd dokonuje pierwszego doręczania, zaś w wypadku uchylenia nakazu czy wniesienia sprzeciwu wcześniejsze doręczanie było dokonane przez e-sąd. Powyższe zatem nie budzi wątpliwości, iż Sąd Rejonowy powinien dokonać pierwszego doręczenia pozwu w sprawie, gdyż przekazanie sprawy z e-Sądu nastąpiło na podstawie art. 505 ³³ § 1 k.p.c.

W konsekwencji powyższych rozważań należy stwierdzić, iż brak było podstaw do zawieszenia postępowania w niniejszej sprawie, albowiem nieuprawnione było wzywanie powoda do złożenia odpisu pozwu wniesionego w epu dla strony przeciwnej.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzekł jak na wstępie.

SSO Monika Skalska