Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu w XVII Wydziale Karnym-Odwoławczym
w składzie:

Przewodniczący: SSO Agata Adamczewska

Protokolant: prot. sąd. Patrycja Rataj

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Marzanny Woltman-Frankowskiej

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2016 r.

sprawy M. D. oskarżonej o popełnienie przestępstw z art. 286 § 1 k.k. i in.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Rawiczu

z dnia 25 lutego 2016 roku, sygn. akt II K 76/15

1.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

2.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa zwrot wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w postępowaniu odwoławczym w wysokości 50 złotych i wymierza jej opłatę w kwocie 700 złotych za drugą instancję.

SSO Agata Adamczewska

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 25 lutego 2016r. Sąd Rejonowy w Rawiczu w sprawie o sygn. akt II K 76/15 uznał oskarżoną M. D. za winną występków z art. 286 § 1 k.k. i art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 12 k.k., za co wymierzył oskarżonej karę łączną 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną 200 stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych oraz zasądził obowiązek naprawienia wyrządzonej szkody. (k. 151-152 akt)

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca oskarżonej, zaskarżając go w całości i wnosząc o zmianę zaskarżonego orzeczenia poprzez uniewinnienie oskarżonej od obu zarzucanych jej czynów i obciążenie Skarbu Państwa kosztami obrony udzielonej oskarżonej z wyboru w I i II instancji według norm prawem przepisanych, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Rawiczu do jej ponownego rozpoznania i merytorycznego rozstrzygnięcia. (k. 177-182 akt)

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie stwierdzić trzeba, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji w sposób właściwy, a w związku z tym wnikliwy i skrupulatny przeprowadził postępowanie dowodowe i wszechstronnie rozważył wszystkie dowody i okoliczności ujawnione w toku rozprawy, na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne oraz należycie wykazał zarówno sprawstwo jak i winę oskarżonej. Ocena materiału dowodowego przez Sąd Rejonowy dokonana została z uwzględnieniem reguł sformułowanych w przepisach art. 5 i 7 k.p.k., jest oceną wszechstronną i bezstronną, nie narusza granic oceny swobodnej, jest zgodna z zasadami wiedzy i doświadczeniem życiowym oraz nie zawiera błędów faktycznych lub logicznych. Swoje stanowisko Sąd I instancji w sposób szczegółowy i przekonywujący umotywował w pisemnym uzasadnieniu. Uzasadnienie to jako pełne, jasne i logiczne, odpowiada wymogom z art. 424 k.p.k., umożliwiając kontrolę odwoławczą zaskarżonego rozstrzygnięcia.

Uwagi zawarte w analizowanym środku odwoławczym sprowadzają się de facto do zarzutu niewłaściwej oceny dowodów dokonanej przez Sąd Rejonowy. Jeszcze raz podkreślić należy, że brak jest jakichkolwiek powodów do kwestionowania poczynań Sądu I instancji w tym zakresie, bowiem ocenił on całość zgromadzonych dowodów, w ocenie tej uwzględnił aktualną wiedzę, zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenie życiowe. Podkreślenia wymaga, że dokonanie oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób odmienny od oczekiwań stron procesowych nie stanowi naruszenia przepisów art. 7 k.p.k. i art. 4 k.p.k. Błędów Sądu Rejonowego skarżący właściwie upatruje w uznaniu za niewiarygodne wyjaśnień oskarżonej, w których twierdziła, że pożyczyła od pokrzywdzonych pieniądze, a następnie pobrane kwoty zwróciła, przy daniu wiary zeznaniom pokrzywdzonych, którzy utrzymywali, że S. R. nie otrzymała zwrotu przekazanych M. D. pieniędzy. Sąd orzekający, dokonując analizy materiału dowodowego słusznie, w ocenie Sądu odwoławczego, odmówił waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej, a swoje stanowisko w tym względzie należycie i logicznie uzasadnił. Sąd odwoławczy w całości podziela ocenę tych wyjaśnień, uznając powielanie jej w tym miejscu za zbędne. Z naciskiem wskazać trzeba, że obrońca oskarżonej, odwołując się w zasadzie wyłącznie do twierdzeń swojej mandantki, w których ograniczyła się ona do stwierdzenia, że zaciągnęła pożyczki, a następnie je spłaciła, zdaje się nie zauważać pozostałych dowodów przeprowadzonych przez Sąd I instancji. Wszechstronna ocena wszystkich dowodów i wynikających z nich okoliczności jest obowiązkiem nie tylko sądu orzekającego, ale dotyczy również wyciągania wniosków przez strony procesowe, które przedstawiając własne stanowisko nie mogą opierać się na fragmentarycznej ocenie dowodów z pominięciem tego wszystkiego, co może prowadzić do innych wniosków. Skarżący zaś w sposób uznany za korzystny dla oskarżonej, wybiórczy, formułuje zarzuty apelacyjne i je uzasadnia, przedstawia własny pogląd co do sposobu oceny dowodów, nie uwzględniając przy tym całokształtu materiału dowodowego. Sąd Rejonowy dużo uwagi poświęcił kwestii analizy zamiaru popełnienia przestępstwa i w pełni słusznie uznał, że ocena zgromadzonych w sprawie dowodów, dokonana według zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego prowadzi do jedynego wniosku, a mianowicie przyjęcia, iż zachowanie oskarżonej wypełniło znamiona strony podmiotowej przestępstw z art. 286 § 1 k.k. W całości należy zgodzić się z wywodami Sądu I instancji, iż kierunkowy zamiar popełnienia przestępstw na szkodę S. R. i R. R. przyświecał M. D. już w momencie zaciągania u pokrzywdzonych pożyczek.

Oczywistym jest, że oskarżona nie ma obowiązku dowodzenia swojej niewinności. Zauważyć jednak należy, że za wyjątkiem lakonicznego stwierdzenia M. D., iż pieniądze zwróciła, nie ma nawet cienia dowodu, że taka sytuacja miała miejsce. Brak jest też jakichkolwiek sygnałów o istnieniu dowodów, które mogłyby gołosłowne twierdzenia oskarżonej potwierdzić. Przeciwnie: Sąd dysponował na tyle mocnymi dowodami, że właściwym okazało się przypisanie M. D. winy i sprawstwa w zakresie zarzucanych jej przestępstw.

Sąd Najwyższy wielokrotnie wypowiadał się już na temat sposobu formułowania w środkach odwoławczych zarzutu naruszenia art. 5 § 2 k.p.k., stwierdzając między innymi, że: „Nie można zasadnie stawiać zarzutu obrazy art. 5 § 2 k.p.k., podnosząc wątpliwości strony co do treści ustaleń faktycznych lub co do sposobu interpretacji prawa. Dla oceny, czy nie został naruszony zakaz in dubio pro reo nie są bowiem miarodajne tego rodzaju wątpliwości, zgłaszane przez stronę, ale jedynie to, czy orzekający w sprawie sąd rzeczywiście powziął wątpliwości co do treści ustaleń faktycznych lub wykładni prawa i wobec braku możliwości ich usunięcia rozstrzygnął je na niekorzyść oskarżonego.” (tak Sąd Najwyższy w uzasadnieniu postanowienia z dnia 4 kwietnia 2008r., w sprawie V KK 24/08, LEX nr 395213 ). Do naruszenia reguły in dubio pro reo mogłoby zatem dojść jedynie wtedy, gdyby Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie dostrzegł istnienie nie dających się usunąć wątpliwości, a mimo to nie rozstrzygnął ich na korzyść oskarżonej. Sytuacja taka w sprawie nie zaistniała. Jak wynika z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, Sąd I instancji na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie, był w stanie ustalić stan faktyczny w sposób stanowczy, bez konieczności tworzenia alternatywnych wersji inkryminowanego zdarzenia. Natomiast, należy wyraźnie stwierdzić, iż z takimi wątpliwościami, o jakich mowa w przepisie art. 5 § 2 k.p.k. nie można utożsamiać odmiennej oceny materiału dowodowego dokonanej w apelacji przez jej autora. W przedmiotowej sprawie Sąd I instancji ustalając przebieg wydarzeń, oparł się na dowodach, które wspierały przyjęty stan faktyczny z jednoczesnym przedstawieniem argumentacji przemawiającej za takim wyborem i wskazaniem, dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym. Zatem, w zaistniałej sytuacji nie mogło dojść do naruszenia dyrektywy zawartej w art. 5 § 2 k.p.k.

Zgodnie z brzmieniem art. 447 § 1 k.p.k., w przypadku zaskarżenia wyroku Sądu I instancji w całości, kontrola odwoławcza obejmuje również orzeczenie o karze. Odnosząc się do wymiaru kar, zarówno jednostkowych, jak i łącznych orzeczonych wobec oskarżonej M. D. przez Sąd I instancji, stwierdzić należy, iż są one słuszne i wyważone. Sąd Rejonowy prawidłowo uwzględnił całokształt okoliczności rzutujących na wymiar kary. Kar tych z pewnością nie można uznać za rażąco niesprawiedliwie surowe, bowiem wymierzone one zostały w dolnych granicach ustawowego zagrożenia. Podkreślenia wymaga, że przewaga okoliczności obciążających w niniejszej sprawie, należycie zanalizowanych przez Sąd I instancji, nie pozwalała przyjąć, iż M. D. zasługuje na zastosowanie wobec niej dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności.

Kompensacyjna funkcja postępowania karnego nakazywała orzec wobec oskarżonej obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody, co słusznie uczynił Sąd Rejonowy w punkcie 7 zaskarżonego wyroku.

Mając na uwadze powyższe Sąd odwoławczy nie dopatrzył się żadnych powodów, które nakazywałyby zmienić lub uchylić zaskarżony wyrok, w związku z czym utrzymał go w mocy.

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. kosztami postępowania odwoławczego obciążono M. D.. Wydatki poniesione przez Skarb Państwa w postępowaniu przed Sądem II instancji wyniosły 50 złotych (20 zł ryczałtu za doręczenia oraz 30 zł za informację z KRK na temat uprzedniej karalności oskarżonej).

Na podstawie art. 8 i art. 2 ust. 1 pkt 4 i art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23.06.1973r. o opłatach w sprawach karnych wymierzono oskarżonej opłatę w wysokości 700 złotych za drugą instancję.

SSO Agata Adamczewska