Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 czerwca 2016r. w S.

odwołania A. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 5 października 2015 r. (Nr (...))

w sprawie A. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo A. A. do emerytury od dnia 21 września 2015 r.;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz A. A. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 1285/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 5 października 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił A. A. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony staż pracy w szczególnych warunkach obejmuje okres zatrudnienia od 14 lipca 1988r. do 8 stycznia 1990r. w ramach budowy eksportowej w M. oraz od 15 października 1992r. do 30 września 1993r. w firmie (...) w B. (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich i urlopów bezpłatnych, co łącznie 2 lata, 4 miesiące i 22 dni.

Odwołanie od w/w decyzji złożył A. A. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał m.in., że do okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach należy doliczyć okres pracy w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w S. od 1 marca 1980r. do 8 lipca 1988r. i od 9 stycznia 1990r. do 10 sierpnia 1990r., a także w Przedsiębiorstwie (...) w S. od 13 sierpnia 1990r. do 31 grudnia 1998r. Wskazał, że w pierwszym z wymienionych zakładów pracował jako operator betoniarki, a następnie jako spawacz, a w drugim z wymienionych zakładów pracy pracował jako spawacz i monter urządzeń służących do wytwarzania i przesyłania energii cieplnej. Prace te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i podlegają one zaliczeniu do stażu pracy w szczególnych warunkach (odwołanie k.3-4 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.1-2 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. A. w dniu 21 września 2015r. ukończył 60-ty rok życia. Uprzednio - w dniu 10 września 2015r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 10 września 2015r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy, uzupełniony okresem pracy w gospodarstwie rolnym, w wymiarze 25 lat. Ponadto organ rentowy ustalił, że do 1 stycznia 1999r. ubezpieczony osiągnął staż pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 2 lata, 4 miesiące i 22 dni z tytułu zatrudnienia na budowie eksportowej w M. od 14 lipca 1988r. do 8 stycznia 1990r. oraz w firmie (...) w B. od 15 października 1992r. do 30 września 1993r. (świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach z 2 kwietnia 2015r. i 14 kwietnia 2015r. k.13 i 15 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 5 października 2015r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 5 października 2015r. k.40 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w okresie od 18 grudnia 1979r. do 10 sierpnia 1990r. w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym w okresie od 9 lipca 1988r. do 8 stycznia 1990r. korzystał z urlopu bezpłatnego w związku z wyjazdem na budowę eksportową do Magnitogorska (świadectwo pracy z 10 sierpnia 1990r. - w aktach osobowych).

Ubezpieczony zatrudniony został na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 18 grudnia 1979r. na stanowisku operatora linii potokowej (umowa o pracę z 18 grudnia 1979r. - w aktach osobowych). Na wymienionym stanowisku ubezpieczony pracował do końca lutego 1980r. Z dniem 1 marca 1980r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko operatora automatu betoniarskiego – betoniarza (pismo pracodawcy z 29 lutego 1980r. o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska operatora automatu betoniarskiego – w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 30 czerwca 1982r., a zatem przez 2 lata i 4 miesiące. Od 1 lipca 1982r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko mechanika w dziale utrzymania ruchu (pismo pracodawcy z 1 lipca 1982r o powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska mechanika). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 8 lipca 1988r. (od 9 lipca 1988r. przebywał na urlopie bezpłatnym w związku z wyjazdem na budowę eksportową), a zatem przez 6 lat i 8 dni, a także od 9 stycznia 1990r. (po powrocie z urlopu bezpłatnego) do 10 sierpnia 1990r. ,tj. do końca zatrudnienia w powyższej firmie, a zatem przez 7 miesięcy i 2 dni. (...) Przedsiębiorstwo Budownictwa (...) zajmowało się produkcją materiałów budowlanych, z których następnie budowało głównie budynki mieszkalne z tzw. wielkiej płyty. W okresie zatrudnienia na stanowisku operatora automatu betoniarskiego ubezpieczony pracował w ramach tzw. węzła betoniarskiego, gdzie obsługiwał dużą betoniarkę, do której wchodziło blisko 2 tysiące metrów sześciennych cementu i piachu. Ubezpieczony nadzorował zasypywanie w/w materiałów do betoniarki, a następnie proces produkcji betonu. Pracę te wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Po powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska mechanika w dziale utrzymania ruchu ubezpieczony pracował w trzyosobowej grupie pracowników, której zadaniem było przygotowanie produkcji dla betoniarzy i zbrojarzy poprzez spawanie szablonów i form wykorzystywanych w produkcji materiałów budowlanych – głównie płyt elewacyjnych i ścianek działowych. Ubezpieczony przezbrajał baterie poprzez spawanie puszek, kasetonów i innych elementów. Jeżeli zaistniała taka potrzeba ubezpieczony wykonywał również prace spawalnicze w ramach naprawy urządzeń na węźle betoniarskim. W początkowym okresie po powierzeniu ubezpieczonemu stanowiska mechanika ,tj. od 1 lutego 1982r. ubezpieczony wykonywał opisane prace bez formalnych uprawnień spawalniczych. Następnie pracodawca skierował ubezpieczonego na kurs spawalniczy, w ramach którego w dniu 30 czerwca 1983r. ubezpieczony ukończył kurs spawania gazowego, a w dniu 27 lipca 1983r. kurs spawania elektrycznego, co dokumentuje książeczka spawacza. Wykonując prace spawalnicze ubezpieczony miał do pomocy innego pracownika, który przynosił mu potrzebne materiały i pomagał bezpośrednio przy spawaniu (zeznania świadków: T. O. k.21-21v, L. D. k.21v i A. S. k.21v-22 akt sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.22 i k.20-20v akt sprawy).

W okresie od 13 sierpnia 1990r. do 31 grudnia 1998r. i dalej ubezpieczony był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. w pełnym wymiarze czasu pracy, przy czym w okresach od 1 czerwca 1992r. do 14 września 1993r. (1 rok, 3 miesiące i 14 dni), od 10 października 1995r. do 10 listopada 1995r. (1 miesiąc i 1 dzień), od 1 października 1996r. do 31 października 1996r. (31 dni), od 18 października 1997r. do 31 października 1997r. (14 dni) i od 8 września 1998r. do 27 października 1998r. (20 dni) przebywał na urlopie bezpłatnym. Łącznie w okresie zatrudnienia trwającego od 13 sierpnia 1990r. od 31 grudnia 1998r., a zatem 8 lat, 4 miesiące i 19 dni ubezpieczony przebywał na urlopie bezpłatnym przez 1 rok, 6 miesięcy i 20 dni (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 2 września 2015r. k.17 akt emerytalnych).

W powyższym przedsiębiorstwie ubezpieczony został zatrudniony na podstawie umowy o pracę z 13 sierpnia 1990r. zawartej na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacza-montera urządzeń i instalacji grzewczych (umowa o pracę z 13 sierpnia 1990r. k.1 części B akt osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował przez cały okres zatrudnienia w przedmiotowym zakładzie pracy (angaże – w części B akt osobowych). Przez cały okres zatrudnienia ubezpieczony pracował w tzw. źródle ,tj. centralnej kotłowni, w której wytwarzana była energia cieplna zasilająca wszystkich odbiorców na terenie miasta S. i okolic. Praca ubezpieczona polegała na spawaniu urządzeń ciepłowniczych znajdujących się na terenie kotłowni. Kotłownia składała się z 6 dużych kotłów i rurociągów. Ubezpieczony spawał części kotłów - pompy, ekrany, rury, a także rurociągi. Centralna kotłownia pracowała bez przerwy, jedynie na czas remontu wyłączano jeden kocioł, do którego wchodził spawacz w celu wymiany zużytych części poprzez spawanie. W kotłowni centralnej panowała bardzo wysoka temperatura, która powodowała, że elementy urządzeń zużywały się bardzo szybko i konieczna była stała praca spawaczy przy wymianie zużytych części (zeznania świadków: T. O. k.21v i J. S. k.22 sprawy oraz zeznania ubezpieczonego k.22 i k.20-20v akt sprawy).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.38 akt emerytalnych). We wniosku o emeryturę ubezpieczony wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu na dochody budżetu państwa (wniosek emerytalny k.2 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. A. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach, gdyż oprócz niekwestionowanej przez organ rentowy pracy w takich warunkach na budowie eksportowej w M. oraz w firmie (...) w B., pracę w szczególnych warunkach wykonywał również na rzecz (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) w okresie od 1 marca 1980r. do 8 lipca 1988r. oraz od 9 stycznia 1990r. do 10 sierpnia 1990r., a także na rzecz Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. w okresie od 13 sierpnia 1990r. do 31 grudnia 1998r., z wyłączeniem w/w urlopów bezpłatnych. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe wykazało słuszność twierdzeń ubezpieczonego i dało podstawy do ustalenia, że w okresie zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) od 1 marca 1980r. do 8 lipca 1988r. (8 lat, 4 miesiące i 8 dni) oraz od 9 stycznia 1990r. do 10 sierpnia 1990r. (7 miesięcy i 2 dni) ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w szczególnych warunkach wykonując – w okresie od 1 marca 1980r. do 30 czerwca 1982r. - pracę operatora automatu betoniarskiego przy produkcji betonu na potrzeby przedsiębiorstwa, a w okresie od 1 lipca 1982r. do 8 lipca 1988r. i od 9 stycznia 1990r. do 10 sierpnia 1990r. pracę polegającą na spawaniu. Oba wymienione rodzaje prac zaliczone są do pracy w szczególnych warunkach o czym stanowi wykaz A dział V poz.15 i dział XIV poz.12 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Ponadto przeprowadzone dowody pozwoliły na ustalenie, że również w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) Sp. z o.o. trwającego od 13 sierpnia 1990r. do 31 grudnia 1998r. - z wyłączeniem wymienionych wyżej okresów urlopów bezpłatnych - co stanowi łącznie 6 lat, 9 miesięcy i 29 dni ubezpieczony wykonywał prace przy spawaniu urządzeń służących do wytwarzania energii cieplnej znajdujących się w centralnej kotłowni przedsiębiorstwa, które to prace przy spawaniu – jak wskazano wyżej - zaliczone są do pracy w szczególnych warunkach o czym stanowi wykaz A dział XIV poz.12 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnych charakterze.

Na fakt wykonywania przez ubezpieczonego pracy operatora automatu betoniarskiego, a następnie prac polegających na spawaniu - tak w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...), jak i w Przedsiębiorstwie (...) w S. wskazują dowody z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz spójne zeznania w/w świadków - współpracowników ubezpieczonego w rozpatrywanych okresach, a także korespondujące z tymi dowodami logiczne zeznania samego ubezpieczonego. Powyższych ustaleń nie podważa przy tym fakt, że w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach wystawionym w dniu 2 września 2015r. przez Przedsiębiorstwo (...) w S. (na k.17 akt emerytalnych) pracodawca określił dwa stanowiska pracy ubezpieczonego – spawacza elektrycznego i gazowego oraz montera urządzeń i instalacji ciepłowniczych. W istocie – jak wynika z ustaleń Sądu – ubezpieczony pracował na jednym stanowisku: spawacza - montera urządzeń i instalacji grzewczych, co wynikało z tego że wykonywane przez ubezpieczonego prace polegające na spawaniu stanowiły sposób montażu i konserwacji urządzeń służących do wytwarzania energii cieplnej.

Reasumując uznać należało, że po doliczeniu powyższych okresów zatrudnienia do stażu pracy w szczególnych warunkach, ubezpieczony spełnia przesłankę 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Mając to na uwadze Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że A. A. przysługuje prawo do emerytury od 21 września 2015r. ,tj. od chwili ukończenia przez ubezpieczonego 60. roku życia.

Zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art.98§1 i 3 kpc w zw. z art.99 kpc i w zw. z §11 ust.2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. Nr 163, poz.1349 ze zm.) Sąd zasądził od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kwotę 180 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego.