Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów G. K. i W. K. (1) w pozwie skierowanym przeciwko D. K. i W. K. (2) wniosła o zasądzenie alimentów w kwocie po 600 zł miesięcznie na każdego z powodów od każdego z nich, łącznie 1.200 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu pozwu podniosła, iż pozwani są dziadkami małoletnich, a rodzicami ich ojca R. K., który nie spełnia obowiązku alimentacyjnego wobec dzieci. Prowadzone wobec niego postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne. Z informacji matki powodów wynika, iż dziadkowie dziecci są osobami dobrze sytuowanymi, zatrudnionymi w ramach umów o pracę. Wskazała, że sama nie jest w stanie podjąć zatrudnienia. Pozostaje na urlopie wychowawczym w związku z urodzeniem dziecka z innego związku. Obecnie czyni osobiste starania o utrzymanie właściwego poziomu życia i zaspokajanie podstawowych potrzeb małoletnich dzieci.

Na rozprawie w dniu 04 sierpnia 2016 r. pozwana D. K. uznała powództwo do kwot po 100 złotych na każdego z wnuków. Takie samo stanowisko zajął pozwany W. K. (2). Wymienieni wnieśli o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Alimenty na rzecz małoletnich powodów W. K. (1) i G. K. od ich ojca R. K. zostały ostatnio ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczytnie z dnia 23 maja 2014 r., sygn. akt III RC 13/14, do kwot po 350 zł miesięcznie na każdego z powodów, tj. łącznie 700 złotych miesięcznie.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z 23.05.2014 r., sygn. akt III RC 13/14, k. 21 akt III RC 13/14)

Następnie wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 13 lutego 2015 r. na rzecz małoletnich W. i G. K. zasądzono alimenty od pozwanej D. K., w kwotach po 100 złotych na każdego z powodów, tj. łącznie po 200 zł miesięcznie, a od W. K. (2) w kwotach po 150 zł, tj. łącznie 300 zł miesięcznie – za okres od 01 września 2014 r. do 31 grudnia 2014 r. W tym okresie ojciec małoletnich również nie płacił alimentów, jednak w trakcie postępowania podjął pracę i zapłacił alimenty za miesiąc styczeń 2015 r. deklarując, iż będzie uiszczał alimenty systematycznie.

(dowód: wyrok Sądu Rejonowego w Szczytnie z 13.02.2015 r., sygn. akt III RC 213/14, k. 26)

Egzekucja alimentów wobec ojca dzieci R. K., jest obecnie bezskuteczna. Wymieniony nie łoży na utrzymanie swoich dzieci. Od wpłaty uiszczonej w styczniu 2015 r. nie przekazał na utrzymanie dzieci innej kwoty.

(bezsporne)

Małoletni W. ma obecnie 15 lat, a G. ma lat 13. Zamieszkują wspólnie z matką, M. K. na terenie Wielkiej Brytanii. Uczęszczają do szkoły i biorą udział w zajęciach dodatkowych. Dojazdy W. K. (1) na treningi piłki nożnej związane są z ponoszeniem kosztów dojazdu i wyżywienia. Z kolei małoletnia G. K. ma alergię i bierze leki. Matka dzieci nie pracuje. Otrzymuje zasiłek wychowawczy na swoje 3-letnie dziecko w kwocie 293,60 funtów miesięcznie, zasiłek rodzinny w łącznej wysokości 293,60 funtów miesięcznie oraz dodatek na dzieci, który wynosi łącznie 692,32 funtów miesięcznie. Ponosi koszty w postaci czynszu najmu domu w wysokości 700 funtów miesięcznie oraz opłat za media w kwocie 200-250 funtów na miesiąc. M. K. nie posiada innych źródeł utrzymania, nie może podjąć pracy z uwagi na opiekę nad najmłodszym dzieckiem, koszty opiekunki lub przedszkola przewyższyłyby jej zarobki. Aktualnie mieszka sama z trójką dzieci, jej obecny partner wyjechał do swojego kraju, do (...), gdzie opiekuje się schorowaną matką, nie przekazuje obecnie żadnych środków na utrzymanie swojego dziecka.

(dowód: przesłuchanie przedstawicielki ustawowej powodów, k. 51v-52)

Pozwana D. K. jest zatrudniona na umowę o pracę w(...)jako intendent magazynier, osiągając z tego tytułu dochód w kwocie 1560 zł netto miesięcznie. Jest osobą zdrową. Z kolei W. K. (2) pracuje w przedsiębiorstwie (...), z wynagrodzeniem w wysokości 2087 zł netto. Wymieniony przyjmuje leki na żołądek i wątrobę, koszt ich zakupu wynosi ok. 100 zł miesięcznie.

Pozwani ponoszą miesięczne opłaty eksploatacyjne, takie jak rachunki za prąd (ok. 160 zł miesięcznie), internet (130 zł miesięcznie), woda (115 zł miesięcznie), telefon (50 zł miesięcznie), wywóz śmieci (42 zł miesięcznie), a także opłacają składkę na ubezpieczenie OC komunikacyjne (ok. 40 zł miesięcznie) i podatek od nieruchomości (27,50 zł miesięcznie). Pozwani spłacają również pożyczkę w kwocie 10.000 złotych, zaciągniętą na potrzeby naprawy dachu domu. Miesięczna rata z tego tytułu wynosi 365 złotych. Dom pozwanych wymaga remontu, dach jest nieocieplony, konieczna jest także wymiana pieca centralnego ogrzewania. Pozwani ponoszą także bieżące wydatki na swoje wyżywienie i zakup paliwa do pojazdu marki O. (rocznik 2000).

(dowód: przesłuchanie pozwanych D. i W. K. (2), k. 52-52v, zaświadczenie z 27.06.2016 r., k. 24, zaświadczenie o zarobkach z 25.01.2016 r., k. 26, rachunki i potwierdzenia wpłat, k. 34, 36, 38, 49, 50, decyzja w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości za 2015 rok, k. 39, harmonogram spłat kredytu, k. 40, polisa ubezpieczeniowa, k. 44)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo zasługuje uwzględnienie w części.

Zgodnie z treścią art.129 k.r. i o. obowiązek alimentacyjny obciąża zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych przed rodzeństwem; jeżeli jest kilku zstępnych lub wstępnych- obciąża bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.

Kierując się powyższą zasadą podnieść należy, iż zobowiązanymi w pierwszej kolejności wobec małoletnich dzieci są ich rodzice.

Artykuł 132 k.r. i o. określa przesłanki powstania obowiązku alimentacyjnego osoby zobowiązanej w dalszej kolejności. Zgodnie z jego brzmieniem obowiązek taki powstaje dopiero wtedy, gdy nie ma osoby zobowiązanej w bliższej kolejności albo gdy osoba ta nie jest w stanie uczynić zadość swemu obowiązkowi lub gdy uzyskanie od niej na czas potrzebnych uprawnionemu środków utrzymania jest niemożliwe lub połączone z nadmiernymi trudnościami.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie jest, iż uzyskanie na czas alimentów od ojca małoletnich powodów jest niemożliwe, a prowadzona przeciwko niemu egzekucja alimentów okazała się bezskuteczna. Skoro obowiązek alimentacyjny nie jest realizowany przez ojca dzieci, należało uznać, iż powstał obowiązek alimentacyjny zobowiązanych w dalszej kolejności dziadków małoletnich, pozwanych D. i W. K. (2).

Zgodnie z art. 135 § 1 k.r. i o. zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego. Do usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów, będących w wieku szkolnym, należy koszt podręczników i przyborów, wycieczek i zajęć pozaszkolnych, koszt żywności, odzieży i obuwia, środków higieny, lekarstw w przypadku zachorowania. Oceniając zakres usprawiedliwionych potrzeb małoletnich należało uznać, iż jest on szeroki.

Granicę obowiązku zaspokojenia tych potrzeb wyznaczają jednak możliwości zarobkowe zobowiązanych do alimentacji.

Należy podkreślić, iż obowiązek alimentacyjny dziadków nie polega na przerzuceniu na nich niespełnionego obowiązku alimentacyjnego rodzica, mogą oni bowiem zostać zobowiązani jedynie do takich świadczeń, na jakie pozwalają ich możliwości majątkowe, przy uwzględnieniu również ich usprawiedliwionych potrzeb (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 października 1976 r., III CRN 205/76 , LEX nr 7853).

Jak wynika z przesłuchania pozwanych, zaświadczeń o ich wynagrodzeniu oraz rachunków za opłaty eksploatacyjne, ich możliwości zarobkowe są stabilne, ale nie należą do znacznych.

Dokonując oceny sytuacji materialnej pozwanych, należało uznać, iż pozwany W. K. (2) jest w stanie spełnić obowiązek alimentacyjny wobec wnuczków W. i G. K. w kwotach po 150 zł, tj. łącznie 300 zł miesięcznie. Uiszczenie takiej kwoty nie spowoduje z jednej strony popadnięcia przez niego w stan niedostatku, a z drugiej przyczyni się do częściowego pokrycia potrzeb małoletnich wnuków. Należy mieć również na względzie wiek i stan zdrowia pozwanego, który ponosi także koszty związane z wydatkami na leki.

Odnośnie pozwanej D. K. Sąd zasądził od niej kwotę po 100 zł na każdego wnuka, tj. łącznie 200 zł miesięcznie. Zasądzenie niższej kwoty niż od W. K. (2) było podyktowane wyraźnie mniejszym wynagrodzeniem za pracę, jakie uzyskuje pozwana.

Wysokość miesięcznych opłat pozwanych, z wyłączeniem podstawowych wydatków takich jak zakup jedzenia, ubrań, środków higieny, lekarstw, wynosi ok. 1.000 złotych miesięcznie. Pozwani są także w trakcie remontu domu, przy czym jest to stary budynek, wymagający ponoszenia bieżących nakładów. Z tych względów zasądzenie alimentów w wyższej kwocie w ocenie Sądu wykraczałoby poza możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanych, a z pewnością byłoby połączone z uszczerbkiem dla zaspokojenia ich własnych usprawiedliwionych potrzeb.

Zasądzone kwoty pozwolą w pewnym zakresie zaspokoić usprawiedliwione potrzeby powodów, jednocześnie nie można na pozwanych przerzucić wszystkich kosztów utrzymania małoletnich, albowiem również matka powodów jest zobowiązana do ich ponoszenia. Obecnie trudna sytuacja matki powodów wynikająca z niemożności podjęcia pracy z uwagi na opiekę nad najmłodszym dzieckiem i brak pomocy ze strony jej obecnego partnera w utrzymaniu jej i dziecka, nie może powodować większego niż możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanych zakresu ich obowiązku alimentacyjnego wobec wnuków. Należy także zauważyć, iż dotychczas dziadkowie starali się także dodatkowo pomagać wnukom robiąc im okazjonalne prezenty, czy dokładając do kosztów biletów lotniczych, jednak ta pomoc jest ograniczona z uwagi na brak kontaktów z wnukami.

Mając na uwadze powyższe rozważania orzeczono jak w pkt I wyroku. Konsekwencją tego rozstrzygnięcia jest oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, o czym rozstrzygnięto w pkt II.

Orzeczenie o kosztach oparto o treść art. 102 k.p.c., uznając że wzgląd na dobro małoletnich przemawia za tym, by ich dziadkowie, obowiązani do płacenia alimentów, nie ponosili dodatkowo kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa.

W pkt IV stosownie do art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c. orzeczono o rygorze natychmiastowej wykonalności. Zgodnie z powołanym przepisem rozstrzygnięcie w tym przedmiocie było obligatoryjne.

z/

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

S. (...)