Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 października 2010r.

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Wanda Czajkowska

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 października 2010r. w Warszawie

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) z siedzibą w P.

przeciwko (...) Bankowi (...) z/s w N.

o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone

I. uznaje za niedozwolone i zakazuje wykorzystywania w obrocie z konsumentami postanowienia zawartego we wzorcu umownym o nazwie „Regulamin świadczenia usługi bankowości internetowej (...).pl dla posiadaczy rachunków bankowych w (...) Banku (...) z/s w N.” § 30 ust. 1 pkt 5 o treści „Bank może wypowiedzieć Umowę (…) gdy Posiadacz (…) naruszył postanowienia umowy kredytu związanego z prowadzeniem Rachunku”.

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

III. nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa - Kasy Sądu Okręgowego w Warszawie kwotę 600 zł (sześćset złotych) tytułem opłaty od pozwu od uiszczenia której powód był zwolniony.

IV. zarządza publikację prawomocnego wyroku w Monitorze Sądowym i Gospodarczym na koszt pozwanego.

/-/ SSO Wanda Czajkowska

Sygn. Akt XVII AmC 1499/09

UZASADNIENIE

Powód - Towarzystwo (...) w P. wniósł pozew o uznanie za niedozwolone postanowienia wzorca umowy o nazwie Regulamin świadczenia usługi bankowości (...).pl dla posiadaczy rachunków bankowych w (...) Banku (...) z/s w N. (zw. Regulaminem) §30 ust 1 pkt 5 o treści: „ Bank może wypowiedzieć Umowę (…) gdy Posiadacz (…) naruszył postanowienia umowy kredytu związanego z prowadzeniem Rachunku”, stosowanego przez Pozwanego (...) Bank (...) z/s w N. w obrocie z konsumentami.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w/w postanowienie Regulaminu stanowi niedozwolone postanowienie bowiem pozwany uzależnił wykonanie przez siebie obowiązków wynikających z umowy rachunku bankowego od wykonania przez konsumenta obowiązków wynikających z innej umowy – umowy kredytu. Wypowiedzenie umowy rachunku bankowego jest więc „karą” dla konsumenta, który nie wywiązał się z umowy kredytu czyli z umowy nie związanej bezpośrednio z prowadzeniem rachunku bankowego. Powód wskazał, że konsument mino nie wywiązania się ze swoich obowiązków kredytowych może być zainteresowany utrzymaniem rachunku bankowego. Jeśli wywiązuje się z obowiązków wynikających bezpośrednio z umowy rachunku bankowego, to w ocenie powoda nie ma podstaw (ważnego powodu) do wypowiedzenia umowy.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa, o zobowiązanie powoda do przedstawienia oryginału Regulaminu (ponieważ dołączony do pozwu Regulamin uznać należy co najwyżej za projekt, nie wykazano że on obowiązuje, brak wskazania terminu z którym Regulamin miałby obowiązywać), o połączenie niniejszej sprawy ze sprawami o sygnaturach: XVII AmC 1422/09, XVII AmC 1426/09, XVII AmC 1496/09, XVII AmC 1498/09, XVII AmC 1501/09, XVII AmC 1502/09 do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Pozwany podniósł w odpowiedzi na pozew, że zakwestionowane w pozwie postanowienie nie stanowi niedozwolonego postanowienia, ponieważ postanowienie umów z klientami są indywidualnie uzgadniane i nie ma przeszkód, aby klient mógł żądać ich zmiany lub innego brzmienia postanowień przed zawarciem umowy lub w trakcie jej wykonywania. Pozwany podniósł, że zakwestionowane w pozwie postanowienie jest wyrwane z kontekstu albowiem postanowienie §30 ma następujące brzmienie:

„1. Bank może wypowiedzieć Umowę tylko z ważnych powodów, a w szczególności, gdy Posiadacz:

1)  naruszył warunki Umowy, Regulaminu bądź obowiązujących przepisów prawa względnie popełnił przestępstwo lub inny czyn prowadzący do utraty zaufania Banku do Posiadacza,

2)  nie regulował zobowiązań wobec Banku,

3)  udzielił informacji niezgodnych z prawdą, związanych z otwieraniem i prowadzeniem Rachunku i/lub przy zawieraniu umowy,

4)  przedłożył w banku fałszywe dokumenty lub dokumenty poświadczające nieprawdę,

5)  naruszył postanowienie umowy kredytu związanego z prowadzeniem rachunku”.

Postanowienie to zdaniem pozwanego określa okoliczności upoważniające bank do wypowiedzenia umowy z przyczyn leżących po stronie posiadacza rachunku tj. w przypadkach niewykonania lub nienależytego wykonania przez niego umowy, czyli gdy to on nie wykonuje swoich obowiązków. Takie postanowienie w ocenie pozwanego nie narusza rażąco interesów konsumenta.

Pozwany podniósł również, że powód nie wykazał swojej legitymacji do wystąpienia z powództwem o uznanie postanowienia wzorca umowy za niedozwolony.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie.

Zakwestionowane w pozwie postanowienie o treści: „ Bank może wypowiedzieć Umowę (…) gdy Posiadacz (…) naruszył postanowienia umowy kredytu związanego z prowadzeniem Rachunku” jest w Regulaminie. Regulamin został opracowany przez pozwanego i ustala szczegółowe zasady świadczenia usług bankowych w zakresie elektronicznego instrumentu płatniczego – internetowej obsługi rachunków dla klientów (...) Banku (...).

Na podstawie tego Regulaminu, pozwany zawiera umowy o udostępnienie usługi (...).pl. Potwierdzeniem tego ustalenia jest treść §10 Regulaminu, który określa, że „Bank ma prawo zablokowania dostępu do rachunku w wypadku stwierdzenia korzystania z niego w sposób sprzeczny z niniejszym Regulaminem…”.

Sąd ustalił, że w/w Regulamin zawiera jednostronnie przygotowane przez pozwanego gotowe klauzule umów, a zatem stanowi typowy wzorzec umowy. Zarzuty pozwanego podniesione w odpowiedzi na pozew dotyczącego tego Regulaminu są niezasadne, albowiem pozwany nie przedłożył dowodów potwierdzających zarzuty, że przedstawiony przez powoda Regulamin nie obowiązuje i że jest jedynie projektem nie stosowanym przez pozwanego w obrocie z konsumentami.

Powód jest stowarzyszeniem, które w zakresie swojej działalności statutowej prowadzi działalność w zakresie ochrony interesów konsumentów, a wobec tego stosowanie do art. 479 ³⁸ §1 k.p.c. jest uprawniony do wytaczania powództw w sprawach o uznanie postanowienie wzorca umowy za niedozwolone.

Wniosku pozwanego o połączenie niniejszej sprawy do wspólnego rozpoznani ai rozstrzygnięcia ze sprawami XVII AmC 1422/09, XVII AmC 1426/09, XVII AmC 1496/09, XVII AmC 1498/09, XVII AmC 1501/09, XVII AmC 1502/09 Sąd nie uwzględnił. Stosownie do art. 191 k.p.c. powód może, ale nie musi dochodzić jednym pozwem kilku roszczeń. W niniejszej sprawie powód określił żądanie pozwu jako konkretne niedozwolone postanowienie umowne zamieszczone przez pozwanego w Regulaminie, a wobec tego miał prawo w myśl art. 191 k.p.c., tak określić żądanie pozwu. Każde takie konkretne postanowienie umowne wymaga zatem indywidualnej oceny z punktu widzenia zaistnienia przesłanek z art. 385 ¹ §1 k.c., a wobec tego w ocenie Sądu nie jest uzasadnione i prawidłowe dla trafności i prawidłowości wydawanych w takich sprawach rozstrzygnięć łączenie wielu żądań pozwu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stosownie do art. 385 ¹ §1 k.c. postanowienia umowy zawartej z konsumentem nie uzgodnione z nim indywidualnie nie wiążą go, jeżeli doszło do ukształtowania praw i obowiązków konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami rażąco naruszającymi jego interesów. Nie dotyczy to postanowień określających główne świadczenia stron, jeżeli zostały sformułowane w sposób jednoznaczny.

Uznanie postanowienia umownego za niedozwolone i wyeliminowanie go z praktyki stosowania z konsumentami wymaga spełnienia łącznie następujących przesłanek:

1. nie zostało uzgodnione indywidualnie z konsumentem, czyli zostało narzucone konsumentowi,

2. nie dotyczy sformułowanych w sposób jednoznaczny głównych świadczeń stron.

3. ukształtowane w ten sposób prawa i obowiązki pozostają w sprzeczności z dobrymi obyczajami,

4. ukształtowane w ten sposób prawa i obowiązki rażąco naruszają interesy

konsumenta.

W sprawie niniejszej zostało ustalone, że Regulamin stanowi wzorzec umowy, a wobec tego należało przyjąć, że umowy zawierane na podstawie Regulaminu nie są indywidualnie uzgadniane z konsumentami, ich treść jest narzucana konsumentom.

Zakwestionowane w pozwie postanowienie dotyczy prawa banku do wypowiedzenia umów o świadczenie usług drogą elektroniczną, a zatem nie dotyczy głównych świadczeń stron, którymi są: ze strony Banku – świadczenie usługi droga elektroniczną, wykonywanie usługi świadczonej bez jednoczesnej obecności stron przez przekaz danych na indywidualne żądanie usługobiorcy, przesyłanej i otrzymywanej za pomocą urządzeń do elektronicznego przetwarzania i przekazywania, która jest w całości nadawana, odbierana lub transmitowana za pomocą sieci telekomunikacyjnych, ze strony usługobiorcy – korzystanie z usług świadczonych drogą elektroniczną.

Regulamin określa szczegółowe zasady świadczenia usług bankowych w zakresie elektronicznego instrumentu płatniczego – internetowej obsługi rachunków dla klientów (...) Banku (...).

Stosowanie do §4, 5, 6, 7, 8 Regulaminu, Bank zawiera z posiadaczem rachunku bankowego umowę o świadczenie usługi bankowości internetowej (...).pl, ale jest to odrębna umowa od umów rachunku bankowego i kredytu bankowego. Z tych względów nie jest zasadne ustalenie, że naruszenie postanowień umowy o kredyt może stanowić podstawę do wypowiedzenie umowy o świadczenie usług bankowości internetowej (...).pl. Ponadto Sąd ocenił, że Bank okoliczność „naruszenie postanowień umowy kredytu” jako „ważny powód” umożliwiający my wypowiedzenie umowy o świadczenie usług bankowości internetowej (...).pl., określił nieprecyzyjnie, bardzo ogólnie i sobie pozostawił ocenę zaistnienia okoliczności jako „ważny powód wypowiedzenia umowy”. Treść zakwestionowanego w pozwie postanowienia uzasadnia wniosek, że pozwany ukształtował prawa i obowiązki stron korzystnie tylko dla siebie z rażącym naruszeniem praw konsumenta przez możliwość jednostronnego przyjęcia, że zaistniał ważny powód na podstawie umowy o kredyt bankowy i wypowiedzenia umowy innej o świadczenie usług droga elektroniczną. Postanowienie to jest tez sprzeczne z dobrymi obyczajami, albowiem wykorzystuje brak wiedzy prawniczej przez konsumenta. którego

Z tych względów i na podstawie art. 479 ⁴² § 1 k.p.c. uwzględniono powództwo.

O kosztach postępowania postanowiono na podstawie art. 98 k.p.c.

Publikację prawomocnego wyroku w Monitorze Sądowym i Gospodarczym zarządzono na podstawie art. 479 ^{( 44)} k.p.c.

.

SSO Wanda Czajkowska