Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 340/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący SSO Patrycja Baranowska

Protokolant Monika Ziębakowska

po rozpoznaniu w dniu 13 czerwca 2016 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko M. K.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego M. K. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę 473.736,96 zł (czterystu siedemdziesięciu trzech tysięcy siedmiuset trzydziestu sześciu złotych dziewięćdziesięciu sześciu groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot:

- 64.235,52 zł od dnia 8 sierpnia 2014 roku,

- 119.187,00 zł od dnia 6 września 2014 roku,

- 62.670,96 zł od dnia 8 października 2014 roku,

- 39.497,76 zł od dnia 8 listopada 2014 roku,

- 188.145,72 zł od dnia 8 listopada 2014 roku,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 30.904,00 zł (trzydziestu tysięcy dziewięciuset czterech złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 340/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego M. K. kwoty 473.736,96 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od następujących kwot: 64.235,52 zł od dnia 8 sierpnia 2014 r., 119.187,00 zł od dnia 6 września 2014 r., 62.670,96 zł od dnia 8 października 2014 r., 39.497,76 zł od dnia 8 listopada 2014 r. i 188.145,72 zł od dnia 8 listopada 2014 r. oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka wskazała, że strony łączyła umowa sprzedaży z dnia 14 lipca 2014 r., w ramach której pozwany zamówił i odebrał od powódki towar w postaci mieszanki stabilizowanej (...), na łączną kwotę 473.736,96 zł, na którą to powódka wystawiła faktury. Pozwany nie uregulował wskazanej należności, uznając ją za nieodpowiadającą zamówieniu.

W piśmie procesowym z dnia 19 listopada 2015 r. pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował roszczenie powódki co do zasady, wskazując, że dostarczony przez nią produkt był nieprzydatny do użycia i miał wady, które spowodowały powstanie szkody po stronie pozwanego. Celem, dla którego pozwany zamówił u powódki produkt- mieszankę (...), było uzyskanie utwardzonej nawierzchni będącej częścią infrastruktury komunikacyjnej na wale przeciwpowodziowym, którą pozwany wykonywał na rzecz inwestora (...) Zarządu Melioracji i (...) w S.. Inwestor zgłosił wadę wykonanego przedmiotu zamówienia. Wada, do której usunięcia zobowiązany jest pozwany, wynika wyłącznie z nieodpowiedniej jakości mieszanki (...), niezgodnej z warunkami aprobaty technicznej (...) nr (...)-03- (...). Zdaniem pozwanego dokonanie robót gwarancyjnych na rzecz inwestora wiązało się z poniesieniem przez pozwanego znaczących kosztów, mogących sięgać 850.000 zł.

Pozwany podniósł także, że skorzystał z przysługującego mu na podstawie art. 560 k.c. uprawnienia i odstąpił od zawartej z powódka umowy odsyłając faktury VAT dokumentujące sprzedaż mieszanki (...). Na wypadek uznania, że wypowiedzenie nie było skuteczne pozwany oświadczył, że odstępuje od zawartej z powódką umowy sprzedaży mieszanki (...).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 lipca 2014 r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w S. jako producent zawarła z pozwanym M. K. jako zamawiającym umowę sprzedaży nr (...). Przedmiotem umowy było 1.750 ton mieszanki stabilizowanej (...). Zgodnie z umową za jedną tonę produktu strony ustaliły cenę na poziomie 120 zł + VAT.

W myśl pkt 7 umowy obowiązkiem zamawiającego było między innymi przestrzeganie zasad określonych w (...) stosowania mieszanki - załączonej do przedmiotowej umowy (pkt 7.3) oraz konsultacje z producentem w zakresie parametrów (pkt 7.4).

W myśl zaś pkt 8 umowy do obowiązków producenta należało między innymi zapewnienie jakości wyprodukowanej mieszanki zgodnie z Aprobatami Technicznymi wydanymi przez Instytucje Certyfikujące (pkt 8.2) oraz konsultacje z zamawiającym w zakresie parametrów wyprodukowanej mieszanki (pkt 8.3)

Produkt miał być odbierany własnym transportem pozwanego, według jego zamówień jednostkowych.

Zgodnie z instrukcją techniczną mieszanka stabilizowana (...) musi być wbudowana w ciągu 60 godzin, zagęszczenie mieszanki winno zaś zostać wykonane mechanicznie. Dla zachowania właściwości mieszanki z uwagi na czas wiązania istotna jest temperatura i sposób składowania.

dowód: umowa - zamówienie nr (...) z dnia 14 lipca 2014 r. - karta 17,

instrukcja techniczna - karta 18-21, instrukcji - karta 155-158,

przesłuchanie w charakterze strony powodowej K. K. – karta 219

Zamówiona przez pozwanego u powódki mieszanka stabilizowana (...) miała być przeznaczona do wbudowania w koronę wału przeciwpowodziowego wykonywanego w ramach inwestycji realizowanej pod nazwą „Zabezpieczenie przeciwpowodziowe S., P. i terenów przylegających do Jeziora D. i Zalewu S. –Wyspa Pucka, etap VI- wykonanie parapetu i robót wykończeniowych wraz z oznakowaniem obwałowania”. Wykonanie prac na budowie wału było przedmiotem umowy łączącej pozwanego z inwestorem (...) Zarządem Melioracji i (...) w S..

Zgodnie z umową prace zlecone pozwanemu miały polegać na wyrównaniu korony wału do odpowiedniego poziomu, zabiciu ścianki szczelnej na pewnym odcinku wału oraz utwardzeniu nawierzchni korony wału na długości ok. 5 km. Utwardzenie miało nastąpić w ten sposób, że na podsypce z piasku miała być położona geowłóknina, na to geokrata, następnie wypełnienie mieszanką stabilizującą typu (...).

Celem zamówienia mieszanki wyprodukowanej przez pozwaną było uzyskanie utwardzonej nawierzchni będącej częścią infrastruktury komunikacyjnej na wale przeciwpowodziowym. Zgodnie z aprobatą techniczną i krajową deklaracją zgodności mieszanka (...) miała nadawać się do stosowania w inżynierii komunikacyjnej w zakresie dróg publicznych, dróg wewnętrznych oraz lotnisk.

bezsporne, nadto dowód : krajowa deklaracja zgodności - karta 154,

zeznawania świadka A. M. – karta 183,

zeznania świadka P. B. - karta 184

W oparciu o wiążącą strony umowę nr (...) w okresie od 21 lipca do 29 października 2014r. pozwany zamówił i odebrał od pozwanej łącznie 3.209,6 ton mieszanki stabilizowanej (...), na łączną kwotę 473.736,96 zł, na którą to powódka wystawiła następujące faktury VAT:

1)  nr (...) na kwotę 64.235,52 z terminem płatności wyznaczonym na dzień 7 sierpnia 2014 r.

2)  (...) na kwotę 119.187,00 z terminem płatności wyznaczonym na dzień 5 września 2014 r.

3)  (...) na kwotę 62.670,96 z terminem płatności wyznaczonym na dzień 7 października 2014 r.

4)  (...) na kwotę 39.497,76 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 7 listopada 2014 r.,

5)  (...) na kwotę 188.145,72 zł z terminem płatności wyznaczonym na dzień 7 listopada 2014 r.

dowód : faktur VAT - karta 22-26,

zeznania świadka M. P. – karta 180-181,

zeznania świadka A. J. - karta 181-182,

przesłuchanie w charakterze strony powodowej K. K. - karta 219

Odebrany przez pozwanego towar w postaci mieszanki stabilizowanej (...) został wyprodukowany na podstawie receptury (...). Receptura ta była przygotowana dla innego podmiotu wykonawczego - P.P.H.U. (...) Z. S. z G.. Charakter inwestycji realizowanej przez Z. S. i pozwaną oraz podmiot inwestora ( (...) Zarząd Melioracji i (...) w S.) były w obu przypadkach zbieżne.

Jakość mieszanki stabilizowanej (...), w tym jej skład, była stale monitorowana i poddawana badaniom przez pracowników powódki. Zachowane były wszystkie wymagane procedury przy produkcji mieszanki. Zachowana była też receptura początkowa z uwzględnieniem odpowiedniej mieszaniny surowców. Najważniejszym źródłem wytycznych, jakie powódka stosuje przy produkcji mieszanek stabilizowanych stanowi aprobata techniczna. Cały proces produkcji jest zautomatyzowany.

dowód : aprobata techniczna (...) nr (...)-03- (...) - karta 50-62,

wyniki badań poszczególnych partii towaru (zarobów) - karta 63-95,

receptura - karta 178,

zeznania świadka M. P. – karta 180-181,

zeznania świadka A. J. – karta 181-182

Pozwany nie uregulował należności objętych powyższymi fakturami.

bezsporne, nadto dowód : zeznania świadka M. P. – karta 180-181,

zeznania świadka A. J. – karta 181-182,

zeznania świadka A. M. – karta 183,

zeznania świadka P. B. – karta 184

Pozwany wykonał na rzecz inwestora - (...) Zarządu Melioracji i (...) w S. prace związane z budową wału. Prace zostały odebrane. Na dzień odbioru, a także jakiś czas po jego dokonaniu efekt był zadowalający. Pozwany otrzymał umówione wynagrodzenie za swoje prace.

dowód : zeznania świadka A. M. – karta 183,

zeznania świadka P. B. – karta 184

zeznania świadka M. H. – karta 184-185,

Po pewnym czasie od wbudowania przez pozwanego zamówionego materiału w postaci mieszanki stabilizowanej (...), nawierzchnia zaczęła przybierać postać miękkoplastyczną. Na koronie wału zaczęła wyrastać trawa.

bezsporne , nadto dowód: zeznania świadka M. P. - karta 180-181,

zeznania świadka A. J. - karta 181-182,

zeznania świadka A. M. - karta 183,

zeznania świadka P. B. – karta 184,

zeznania świadka M. H. – karta 184-185,

zeznanie świadka A. Z. – karta 185,

zeznania świadka T. R. - karta 218

W dniu 26 listopada 2014 r. na terenie inwestycji realizowanej przez pozwanego odbyło się spotkanie, w którym udział wzięli przedstawiciele inwestora (...) Zarządu Melioracji i (...) w S., przedstawiciele powódki jako producenta oraz pozwany występujący jako wykonawca. Z przebiegu spotkania sporządzona została notatka służbowa. W trakcie spotkania ustalono, że wbudowany materiał w postaci mieszanki stabilizowanej (...) na koronie wału spełnia swoje właściwości użytkowe założone przez producenta, zaś miejscowo występujące kępy traw należy usunąć wraz z systemem korzennym i powstałe ubytki uzupełnić mieszanką (...). Prace te obciążyły w całości wykonawcę.

dowód : notatka służbowa z dnia 26.11.2014 r. - karta 96,

zeznania świadka T. R. - karta 218

W dniu 17 i 19 grudnia 2014 r. w związku z reklamacjami pozwanego w zakresie ilości dostarczanego towaru odbyły się kolejne spotkania, w których udział wzięli przedstawiciele powódki oraz pozwany. W trakcie spotkań przeprowadzono ważenie mieszanki i dodatkowe badania w zakresie pomiaru gęstości i objętości materiału próbnego.

dowód : notatki służbowe - karta 30-31,

wydruku zużyć z bazy zarobów - karta 32,

kwity wagowe - karta 33-34,

W piśmie z dnia 29 grudnia 2014 r., nawiązując do polemiki stron w zakresie ilości pobranej i wbudowanej mieszanki, pozwany podniósł, że zgodnie z jego wyliczeniami dokonanymi w oparciu o gęstość objętościową materiałów na zrealizowanie prac, które miał wykonać w ramach budowy wału przeciwpowodziowego potrzebował 1.605,00 m 3 mieszanki (...), co wynikało z przeliczenia wielkości robót do wykonania (nawierzchni o długości 5.350 m, szerokości 2 i grubości 0,15 m). Zamówienie dotyczyło więc 1.750 m 3 (z rezerwą) po cenie 150 zł m 3 . Przyjmując ostatecznie do rozliczenia, że ilość wyprodukowanej i dostarczonej mieszanki wyniosła 3.209,6 ton, pozwany zaproponował wartość końcową rozliczenia w kwocie 296.000 brutto, jako przelicznik przyjmując ilość pobranego towaru na poziomie 3.210 ton i cenę jednostkową za tonę 94 zł. Zdaniem pozwanego nieporozumienia między stronami wynikały z niedokładnie doprecyzowanych parametrów określonych w aprobacie technicznej oraz badaniach i pomiarach.

Powódka nie zgodziła się z wykonanymi przez pozwanego obliczeniami wskazując, że polemika pomiędzy stronami nie dotyczy ilości wbudowanej mieszanki, a ilości mieszanki pobranej tj. zakupionej przez pozwanego. Nadto powódka wskazała na błędy w założeniach, będących podstawą wyliczeń pozwanego oraz ich sprzeczność z wynikami dokonanych wspólnie pomiarów. Zaznaczyła także, że zobowiązaniem pozwanego zgodnie z umową było przestrzeganie zasad określonych w (...) stosowania mieszanki, tymczasem pozwany przy zabudowie wału dopuścił się niedopatrzenia tychże warunków.

W kolejnych pismach, podtrzymując tezy zawarte w piśmie z dnia 29 grudnia 2014 r.

w zakresie gęstości objętościowej szkieletu gruntu, pozwany powoływał się na niezależne badania (sprawozdania z badań) oraz badania laboratoryjne wykonane przez „ Fundację Na Rzecz (...) - Laboratorium Drogowe”. Ponownie zaproponował jako wartość końcową rozliczenia kwotę 296.000 zł uznając odebranie przez siebie 3.209,6 tony materiału (...).

W późniejszych pismach z dnia 20, 24, 25 lutego oraz 5 marca 2015 r, pozwany zgłaszał, że wykonana przez niego - z nabytego u powódki materiału - nawierzchnia (korona wału przeciwpowodziowego) nie nadaje się do użytkowania, stanowi bowiem niespójną maź, po której nie można się poruszać zarówno pieszo jak i pojazdami jednośladowymi. Nadto zdaniem pozwanego analiza przekazanych badań geotechnicznych wskazywała, że w strukturze wyprodukowanej przez powódkę mieszanki brak było materiałów wiążących pozwalających na użycie mieszanki zgodnie z przeznaczeniem.

dowód : pismo z dnia 29.12.2014 r. r. - karta 27-29,

notatki służbowe - karta 30-31,

pismo z dnia 07.01.2015 r. z (...) - karta 35-38,

pismo z dnia 02.02.2015 r. z wynikami badań gruntu - karta 39-42,

pismo z dnia 23.02.2015 r. - karta 43-44,

pismo z dnia 24.02.2015 r. - karta 45-46,

pismo z dnia 25.02.2015 r. - karta 47-48

pismo z dnia 21.01.2015 - karta 142-144,

pismo z dnia 05.03.2015 r. - karta 145,

sprawozdania z badań - karta 148-153,

wyniki badań gruntu - karta 133-317,

W piśmie z dnia 4 marca 2015 r. (...) Zarząd Melioracji i (...) w S. poinformował pozwanego o przeprowadzonej kontroli obiektu pn. „Zabezpieczenie przeciwpowodziowe S., P. i terenów przylegających do Jeziora D. i Zalewu S. –Wyspa Pucka, etap VI- wykonanie parapetu i robót wykończeniowych wraz z oznakowaniem obwałowania” i stwierdzeniu wystąpienia na nim wad jakościowych mieszanki (...). W piśmie wskazano, że materiał nie spełnia wymogów technicznych oczekiwanych w zamówieniu tj. uzyskanie gładkiej, utwardzonej nawierzchni nie porośniętej roślinnością o parametrach wskazanych w specyfikacji technicznej wyrobu nr (...)-03- (...). Dalej wskazano, że mieszanka przybiera konsystencję miękkoplastyczną, co uniemożliwia poruszanie się po wale.

dowód : pismo z dnia 04.03.2015 r. - karta 140-141

W piśmie z dnia 10 marca 2015 r., skierowanym do Dyrektora (...) Zarządu Melioracji i (...) w S., w nawiązaniu do spotkań odbywających się na wale przeciwpowodziowym budowanym przez pozwanego, powódka poinformowała o istotnych jej zdaniem okolicznościach wskazując, że ani jakość ani też ilość dostarczonego materiału w trakcie dostaw i po ich zakończeniu nigdy nie była przez pozwanego kwestionowana, co nastąpiło dopiero z chwilą konieczności zapłaty za materiał. Podkreśliła też, że mieszkanka została wyprodukowana na podstawie receptury przygotowanej w oparciu o zatwierdzoną Aprobatę Techniczną oraz, że zły stan nawierzchni na koronie wału wynika nie z jakości wyprodukowanego przez powódkę materiału a z niezastosowania się pozwanego do Instrukcji (...) stosowania mieszanki (...) w zakresie wykonania i odbioru robót drogowych małej komunikacji. Dodatkowo powódka zaznaczyła, że badania przedstawione przez pozwanego zostały przeprowadzone z pominięciem uczestnictwa przedstawicieli powódki, a co za tym idzie nie mogą być miarodajne, jednakże mimo to nie wskazują, wbrew twierdzeniom pozwanego, na brak materiału wiążącego (cementu).

dowód : pismo z dnia 10.03.2015 r. - karta 97-99

W kolejnym piśmie z dnia 20 marca 2015 r. (...) Zarząd Melioracji i (...) w S. w zawiązku z przeanalizowaniem stanu rzeczywistego i warunków panujących na obiekcie tj. występowania nieprawidłowych parametrów mieszanki zastosowanej do uzyskania utwardzonej nawierzchni na koronie wału (określonej w przedmiocie zamówienia) wezwał pozwanego do rozpoczęcia prac naprawczych zmierzających do osiągnięcia utwardzonej nawierzchni.

dowód : pismo z dnia 20.03.2015 r. - karta 137-139

W piśmie z dnia 28 maja 2015 r., podtrzymując dotychczasową argumentację pozwany ponowienie odesłał, bez realizacji faktury VAT, podkreślając jednocześnie, że pomimo zaistniałej sytuacji pozwany wyraża chęć podjęcia rozmów w celu załatwienia sprawy bez nadawania jej niepotrzebnego rozgłosu.

dowód : pismo z dnia 28.05.2015 r. - karta 146-147

W dniu 8 czerwca 2015 r. Inspektor Nadzoru Budowlanego (...) Wojewódzkiego w S. w zawiązku z pismem informującym, że wyrób budowlany - mieszanka stabilizowana (...) nie spełnia wymagań określonych w wydanej dla niego przez (...) aprobacie technicznej nr (...)-03- (...) przeprowadził stosowną kontrolę. W wyniku kontroli stwierdzono, ze kontrolowany wyrób wprowadzony do obrotu spełnia wymogi ustawy o wyrobach budowlanych.

dowód : protokół kontroli - karta 100-101,

żądanie - karta 102-103,

informacja o kontrolowanym produkcie - karta 104,

upoważnienia do przeprowadzenia kontroli - karta 105-106

W piśmie z dnia 11 czerwca 2015 r. powołując się na wyniki kontroli z dnia 8 czerwca 2015 r. powódka wezwała pozwanego do uiszczenia należności wynikających z faktur VAT nr (...) z dnia 31.10.2014 r.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie pozwany odmówił realizacji wymienionych w nim faktur utrzymując, że dostarczona przez powódkę mieszanka nie spełniała warunków aprobaty technicznej, zarzucając jednocześnie, że kontrola Nadzoru Budowlanego przeprowadzona była z naruszeniem przepisów kodeksu postępowania administracyjnego.

dowód: pismo powódki z dnia 11.06.2015 r. - karta 107-108,

pismo pozwanego z dnia 15.06.2015 r. - karta 109-111

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się uzasadnione w całości.

Powódka wywodziła swoje roszczenie z normy art. 535 § 1 k.c. i domagała się zapłaty ceny za sprzedany pozwanemu towar.

Zgodnie z powołanym przepisem przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

W uzasadnieniu pozwu powódka wskazała, że dochodzi roszczeń, które zostały potwierdzone fakturami VAT o numerach nr (...), (...), (...), (...) i (...) w łącznej wysokości 473.736,96 zł

Na podstawie zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił, że pomiędzy stronami zawarta została umowa sprzedaży na, mocy której powódka zobowiązała się sprzedać pozwanemu towar w postaci mieszanki stabilizacyjnej (...) przeznaczonej do realizacji zadania związanego z „Zabezpieczeniem przeciwpowodziowym S., P. i terenów przylegających do Jeziora D. i Zalewu S. –Wyspa Pucka, etap VI- wykonacie parapetu i robót wykończeniowych wraz z oznakowaniem obwałowania”. Fakt zawarcia umowy co do 1.750 ton mieszanki za cenę 258.300 zł nie był sporny pomiędzy stronami. Pozwany początkowo wprawdzie kwestionował zwiększenie zamówienia ponad ilość określoną w umowie nr (...), niemniej w toku procesu okoliczność ustnego rozszerzenia zamówienia do ilości 3.209,6 ton okazała się być bezsporna. Ponadto ze stanu faktycznego ustalonego w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy w postaci dokumentów, zeznań świadków oraz zeznań strony powodowej, wynika, że pozwany odebrał wyprodukowany na jego zamówienie towar w większej ilości niż wstępnie określona w umowie. Towar był odbierany transportem pozwanego i przewożony na miejsce wykonywanych prac, a następnie wbudowany w wał przeciwpowodziowym. W pismach przedprocesowych dotyczących propozycji rozliczenia pozwany wprost określał ilość mieszanki wymagającej rozliczenia na poziomie około 3.210 ton.

Pozwany odmawiając zapłaty ceny za pobrany towar zarzucał, że nie została mu dostarczona odpowiednia ilość mieszanki opierając się na wytycznych w zakresie jej gęstości. Ostatecznie jednak przeprowadzane zostały przez strony wspólne badania mieszanki oraz ważenia samochodów, którym odbywał się transport. Strony ustaliły też, że 1 m 3 mieszanki odpowiada około 1 tonie mieszanki w stanie luźnym oraz, że metr materiału w stanie luźnym nie jest tożsamy z metrem materiałem zagęszczonym, co w konsekwencji wyeliminowało wątpliwości w kontekście ilości odebranej mieszanki. Do pozwu załączone zostały dowody potwierdzające wykonanie przez powódkę jako sprzedawcę wynikającego z art. 535 k.c. obowiązku wydania pozwanemu towaru - mieszanki stabilizowanej (...) w zamówionej ilości, ujętej następnie w wystawionych fakturach VAT. Pozwany po odebraniu towaru nie zgłaszał zastrzeżeń co do jakości, wykorzystał mieszankę przy wykonywaniu prac związanych z budową wału przeciwpowodziowego, a wykonane przez niego prace zostały odebrane przez inwestora. W ocenie Sądu - w okolicznościach niniejszej sprawy - nie było zatem żadnych uzasadnionych podstaw do odmowy zapłaty dochodzonego pozwem roszczenia. Wobec wykazania przez powódkę zwarcia umowy sprzedaży o określonej treści, przeniesienia na pozwanego własności rzeczy objętych składanymi zamówieniami (w formie pisemnej i ustnej)- wydania rzeczy i ich odbioru, po stronie pozwanego powstał obowiązek zapłaty ceny.

Pozwany domagając się oddalenia powództwa podnosił, że w 2015 r., a więc już po odebraniu wykonanych przez niego prac, dostarczona przez powódkę mieszanka okazała się wadliwa, bowiem nawierzchnia korony wału przybrała postać mazi i nie nadawała się do użytkowania zgodnie z jej przeczeniem. Fakt zmiany struktury nawierzchni nie był w sprawie w żaden sposób kwestionowany, wątpliwości budziły okoliczności stan ten wywołujący. Powódka nie kwestionowała, że zastosowany przez pozwanego sposób wykonania nawierzchni mógł wywołać, w przypadku zawilgocenia mieszanki, efekt jaj rozluźnienia. Odpierając zarzuty pozwanego strona powodowa wskazywała, że ujawnione w późniejszym czasie wady nawierzchni wynikały z użycia mieszanki stabilizacyjnej (...) niezgodnie z instrukcją techniczną załączoną do umowy nr (...). Obowiązek przestrzegania zasad określonych w instrukcji stosowania mieszanki zastrzeżony został zaś w pkt 7.3 umowy. Niezależnie od powołania instrukcji jako załącznika w samej umowie pozwany nawet nie twierdził jakoby nie miał możliwość zapoznania się z jej treścią. Przesłuchani w prawie świadkowie jednoznacznie wyjaśnili, że niezastosowanie się do instrukcji może spowodować brak zagęszczenia materiału. Wskazywali również w jaki sposób sprzedana pozwanemu mieszanka powinna być położona oraz na istotne elementy wiązane ze sposobem przechowywania mieszanki, czasem jej użycia i warunkami atmosferycznymi. Przedstawiciel pozwanej K. K. w trakcie przesłuchania wskazał też, że według instrukcji winny być wykonane następujące czynności: „najpierw na podłożu naturalnym jest podbudowa, potem sucha masa nielejąca się, ją się ubija, na tą masę idzie geokrata i warstwa ziemi uprawnej”. Postępowanie dowodowe, w tym dowody z dokumentów (sprawozdań z badań i wyników badań gruntu) nie wykazało, że mieszanka stabilizowana (...) została położona w sposób prawidłowy, a tym samym, że zachowane zostały wymogi zawarte w instrukcji technicznej. Sprawozdania z badań i wyniki badań gruntu w żaden sposób nie uwzględniają kwestii użycia mieszanki. Wskazując na różne uchybienia (niezachowanie wymaganych warstw, niezachowanie czasu wymaganego do wykonania wbudowania mieszanki, nieprawidłowy czasu przechowywania mieszanki, zmieszanie jej z piaskiem czy nieuwzględnienie warunków atmosferycznych) żaden ze świadków (z wyłączeniem T. R.) nie potwierdził użycia mieszanki stabilizowanej zgodnie z instrukcją. T. R. zeznał wprawdzie, że mieszanka została położona zgodnie z zaleceniami producenta, zeznania w tym zakresie trudno uznać jednak za wiarygodnie skoro świadek jedynie z dużą dozą przypuszczenia wskazał, że dokument zawierający owe zalecenia być może kiedyś czytał. Jednocześnie potwierdził, że pozwany zaakceptował swoim podpisem ustalenia zawarte w notatce służbowej z dnia 26 listopada 2014 r., zgodnie z którymi wbudowany materiał w postaci mieszanki stabilizowanej (...) na koronie wału spełnia swoje właściwości użytkowe założone przez producenta. Na problemy z mieszaną produkowaną przez powódkę wskazywał również świadek A. Z. zeznania te nie odnosiły się jednak do konkretnych okolicznościom niniejszej sprawy, a z uwagi na jedynie ogólną wiedzę świadka nie mogły stanowić podstawy do ustalenia przyczyn rozluźnienia mieszanki położonej na nawierzchni wału wykonywanego przez pozwanego w ramach zdania - „Zabezpieczenie przeciwpowodziowe S., P. i terenów przylegających do Jeziora D. i Zalewu S. –Wyspa Pucka, etap VI- wykonacie parapetu i robót wykończeniowych wraz z oznakowaniem obwałowania”. W świetle powyższego zdaniem Sądu przyjąć należało, że (pomimo pominięcia dowodu z opinii biegłego) pozwany nie przedstawił alternatywnej wersji zdarzeń i argumentacji podważającej słuszność twierdzeń powódki, iż sprzedany pozwanemu towar został wykorzystany niezgodnie z umową sprzedaży tzn. mieszanka została użyta niezgodnie z instrukcją. Badania mieszanki wykonywane przed procesem wykazują zgodność z wymogami aprobat technicznych. Nie można zatem przyjąć, że strona powodowa ponosi jakąkolwiek odpowiedzialność za ujawniony w 2015 r. stan nawierzchni wywołany rozluźnieniem mieszanki.

Odnosząc się do powoływanego w piśmie z dnia 19 listopada 2015 r. uprawnienia pozwanego wynikających z art. 560 § 1 k.c., znaczyć trzeba, że przesłanką realizacji roszczeń z tytułu rękojmi za wady rzeczy objętych hipotezą wskazanego przepisu, do których należy odstąpienie umowy jest (poza oczywistym wykazaniem zaistnienia wady) podjęcie określonego działania - złożenie stosownego oświadczenia woli. Pozwany wskazując tymczasem na ewentualne skorzystanie z takiego uprawnienia powołał się na okoliczność odsyłania faktury VAT dokumentujących sprzedaż mieszanki (...). W tym zakresie pozwany nie zawnioskował żadnego dowodu (zeznań świadków czy strony w przypadku oświadczenia ustnego bądź też dokumentu przy oświadczenia złożonego na piśmie). Z całą pewnością fakt odesłania faktur nie może zostać uznany za jednoczesne złożenie oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Oświadczenie takie nie wymaga co do zasady zachowania formy szczególnej, powinno niewątpliwie zostać jednak złożone sprzedawcy, tak aby mógł on zapoznać się z jego treścią (art. 61 k.c.). Oświadczenie powinno zatem ujawniać wolę kupującego wprost lub w taki sposób, aby przynajmniej w drodze wykładni możliwe było określenie, że zamiarem kupującego było odstąpienie od umowy. W okolicznościach przedmiotowej sprawy (mimo braku twierdzeń pozwanego w tym zakresie) można byłoby przyjąć, że złożenie takiego oświadczenia winno być zawarte w piśmie w którym pozwany powołuje się jednocześnie na odesłanie faktur. W zgromadzonym materiale dowodowym, w tym piśmie odwołującym się do ponownego odesłania faktur bez realizacji (karta 146-147) brak jest bezsprzecznie jednoznacznego oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Określenie takiego zamiaru nie jest też możliwe w drodze wykładni treści pisma skro pozwany opisując zaistniałą sytuację wyraził chęć podjęcia rozmów w celu załatwienia sprawy bez nadawania jej rozgłosu. Wobec barku stosownego oświadczenia nie można zatem przyjąć jakoby pozwany skorzystał z uprawnienia do odstąpienia od umowy.

W kontekście oświadczenia złożonego w samym piśmie procesowym z dnia 19 listopada 2015 r. podkreślić z kolei trzeba, że w piśmiennictwie i w judykaturze nie budzi wątpliwości, że uprawnienie do odstąpienia od umowy (uprawnienie niweczące) ma charakter prawa kształtującego przysługującego kupującemu. Uprawnienie do odstąpienia od umowy jest najsilniejszym z uprawnień przysługujących kupującemu, dzięki któremu mocą własnego działania (oświadczenia woli) może on bez udziału sprzedającego doprowadzić do ustania stosunku prawnego - umowy sprzedaży z mocą wsteczną ( ex tunc). Co również istotne w myśl art. 316 k.p.c. sąd ocenia sprawę, mając na uwadze stan sprawy, czyli istniejące okoliczności faktyczne i stan prawny obowiązujący na dzień, do którego strony procesu mogły przytaczać fakty i dowody (art. 217 § 1), tj. na dzień zamknięcia rozprawy (zasada aktualności orzeczenia sądowego).

W niniejszym postępowaniu nie było spornym, że pozwany odebrał zakupioną u powódki mieszankę bez zastrzeżeń, wykorzystał ją przy budowie wału przeciwpowodziowego, prace wykonane przez pozwanego z wykorzystaniem mieszanki zostały przez inwestora odebrane, pozwany uzyskał umówione wynagrodzenie za wykonane prac, do w chwili zamknięcia rozprawy inwestor korzystał z nawierzchni znajdującej się na koronie wału, a w stosunku do pozwanego nie są kierowane żadne roszczenia odszkodowawcze na które wskazywał pozwany domagając się oddalenia powództwa. Powyższe nie może doprowadzić do ustania umowy sprzedaży z mocą wsteczną. Ponadto poza tezą, że dokonanie robót gwarancyjnych na rzecz inwestora wiązało się z poniesieniem znaczących kosztów mogących sięgać 850.000 zł, pozwany nie wyartykułował żadnego wniosku procesowego. Przyjmując zaś, że ewentualny zarzut w tym zakresie opierał się na przepisie art. 471 k.c., to zgodnie z dyspozycją powołanego przepisu niezbędnymi przesłankami odpowiedzialności odszkodowawczej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy byłoby istnienie ważnego zobowiązania i niewykonanie bądź nienależyte jego wykonanie, wystąpienie szkody oraz istnienie związku przyczynowego miedzy szkodą a niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem umowy. Stosownie natomiast do treści art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. W myśl tej ogólnej zasady to na pozwanym spoczywał więc ciężar udowodnienia faktów uzasadniających jego roszczenie w określonej wysokości. Przyjmując bowiem ustalony podział faktów na tworzące prawo, tamujące powstanie prawa oraz niweczące prawo należy wskazać, że faktów prawotwórczych w zakresie podstaw zarzutu potrącenia powinien dowieść właśnie pozwany jako wywodząca z nich skutki prawne. W toku postępowania pozwany twierdził, że zobowiązanie objęte umową sprzedaży nie zostało przez powódkę należycie wykonane nie występując z konkretnym roszczeniem i nie określając jego wysokości.

Mając na uwadze powyższe Sąd orzekający nie znalazł podstaw do przyjęcia, że w okolicznościach niniejszej sprawy doszło do zniweczenia powstałego po stronie pozwanego obowiązku zapłaty ceny ani w oparciu o przepisy z tytułu rękojmi ani z tytułu roszczeń odszkodowawczych.

W tym stanie rzeczy w oparciu o przedstawioną powyżej argumentację Sąd uwzględnił powództwo w całości.

Stan faktyczny niniejszej sprawy został ustalony w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym dokumenty, które Sąd uznał za wiarygodne, jako że żadna ze stron nie kwestionowała ich treści, także Sąd nie powziął żadnych wątpliwości co do ich rzetelności i prawdziwości. Ustalenia faktyczne poczynione zostały również w oparciu o zeznania świadków, a także zeznania przesłuchanego w charakterze strony powodowej K. K.. Zeznania te, poza odmiennie przedstawianą oceną prawidłowego położenia mieszanki wyrażoną przez świadka T. R. (o czym była mowa powyżej) okazały się logiczne i co do zasady korespondowały ze sobą w zakresie niezbędnym do ustalenia okoliczności faktycznych. Z uwagi na niestawiennictwo oraz dostateczne wyjaśnienia okoliczności sprawy Sąd pominął dowód z przesłuchania świadka Z. S. oraz zeznań pozwanego. Sąd oddalił nadto wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego zgłoszony przez pozwanego mając na uwadze, że przeprowadzenie tego dowody przedłużyłoby postępowanie oraz, że dla rozstrzygnięcia sporu brak było potrzeb ustalania - w myśl tezy dowodowej przedstawionej - okoliczności w zakresie ustalenia właściwości i składu mieszanki skoro z dokumentów wynikało, że mieszanka odpowiada wymogom technicznym a ponadto pozwany nie wyartykułował żadnych roszczeń procesowych w tym zakresie.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie artykułu 481 k.c. przy uwzględnieniu terminów płatności określonych w nieuregulowanych fakturach VAT, zostały one zatem przyznane od dnia następnego po upływie terminu zapłaty wyznaczonego w tychże dokumentach rozliczeniowych.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 108 § 1 k.p.c. i art. 98 § 1 i 2 k.p.c. oraz przepisów Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U. z 2013 r., poz. 490), przy założeniu, że strona powodowa jest stroną wygrywającą proces w całości. Na koszty procesu zasadzone na rzecz strony powodowej składają się koszty zastępstwa procesowego w wysokości 7.200 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 zł oraz opłata od pozwu w wysokości 23.687 zł.

Sygn. akt VIII GC 340/15

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)