Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 listopada 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. uchylił decyzję z dnia 27 czerwca 2014 r. i z dnia 23 lipca 2014 r. i odmówił E. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, na podstawie tego, że orzeczeniem komisji lekarskiej z dnia 20 października 2014 r. nie została uznana za niezdolną do pracy. Nadto wskazano, iż w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę tj. w okresie od 25 kwietnia 2004 r. do 24 kwietnia 2014 r. wnioskodawczyni ma wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych. / decyzja k. 181/182 akt ZUS/.

W dniu 16 stycznia 2015 r. wnioskodawczyni reprezentowana przez pełnomocnika złożyła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ewentualnie - w razie stwierdzenia zaistnienia nowych okoliczności sprawy - o uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenie postępowania. Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych. / odwołanie k. 2-5/.

Odpowiadając na odwołanie pismem z dnia 27 lutego 2015 roku organ rentowy wnosił o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w skarżonej decyzji. /odpowiedź na odwołanie k. 6/

Na rozprawie z dnia 10 czerwca 2016 r. pełnomocnik wnioskodawczyni poparł odwołanie a pełnomocnik ZUS wniósł o jego oddalenie. /stanowiska procesowe 00:03:07-00:03:18, 00:03:47-00:04:52, 00:05:03-00:05:23 – płyta CD k. 146/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

E. W. urodziła się (...) Wnioskodawczyni ma wykształcenie średnie ogólne, uzyskała zawód technika chemika. Wykonywała pracę w charakterze ucznia praktycznej nauki zawodu (w latach 1987-1990), sprzedawcy (w latach 1991-1995), kierownika sklepu (w latach 2004-2006), pracownika księgowości (w latach 2009-2012), księgowej (2012-2013), pomocy kucharza (2013 – luty 2014), prowadziła działalność gospodarczą (w latach 1993-1997, 1999-2006), była zarejestrowana w urzędzie pracy jako bezrobotna (w latach 1990-1991, 1997-1999, 2006-2009, 2012, 2013). Obecnie wnioskodawczyni nie pracuje. /okoliczność bezsporna; świadectwa pracy, zaświadczenia – akta ZUS/.

Decyzją z dnia 27 czerwca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił E. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, na podstawie tego, że orzeczeniem Lekarza Orzecznika z dnia 12 czerwca 2014 r. nie została uznana za niezdolną do pracy. Nadto wskazano, iż w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę tj. w okresie od 25 kwietnia 2004 r. do 24 kwietnia 2014 r. wnioskodawczyni ma wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych / decyzja k. 143/144 akt ZUS/.

Decyzją z dnia 23 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. uchylił decyzję z dnia 27 czerwca 2014 r. i odmówił E. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, na podstawie tego, że orzeczeniem komisji lekarskiej z dnia 15 lipca 2014 r. nie została uznana za niezdolną do pracy. Nadto wskazano, iż w dziesięcioleciu przed złożeniem wniosku o rentę tj. w okresie od 25 kwietnia 2004 r. do 24 kwietnia 2014 r. wnioskodawczyni ma wymagane 5 lat okresów składkowych i nieskładkowych / decyzja k. 157/158 akt ZUS/.

W dniu 1 września 2014 r. wnioskodawczyni reprezentowana przez pełnomocnika złożyła odwołanie od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ewentualnie w razie stwierdzenia zaistnienia nowych okoliczności sprawy o jej uchylenie decyzji i przekazanie sprawy do rozpoznania organowi rentowemu i umorzenie postępowania. Ponadto wniosła o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych. Podniosła, że z powodu złego stanu zdrowia spowodowanego wieloma schorzeniami (schorzenia kardiologiczne, astma oskrzelowa, bóle kręgosłupa, bóle w klatce piersiowej, osłabienie tolerancji wysiłku, zaburzenia widzenia, bóle miednicy po urazie kości ogonowej w dniu 15 października 2012 roku, zmiany destrukcyjne chrząstki stawowej w śródstopno-paliczkowym I palca stopy prawej oraz zmiany zwyrodnieniowe) powinna zostać uznaną za niezdolną do pracy. Do odwołania załączyła dokumentację lekarską z leczenia szpitalnego i diagnostyki po badaniu przez Komisję Lekarską / odwołanie k. 163-167 akt ZUS/.

Wobec uznania przez Przewodniczącego Komisji Lekarskiej, że odwołanie zawiera nowe okoliczności w sprawie w postaci leczenia szpitalnego w celu diagnostyki choroby niedokrwiennej serca, sprawa została skierowana do ponownego rozpatrzenia. /pismo k. 164 akt ZUS, stanowisko k. 161 akt ZUS/

W dziesięcioleciu przypadającym przed zgłoszeniem wniosku o rentę, to jest w okresie od 25 kwietnia 2004 r. do 24 kwietnia 2014 r., wnioskodawczyni udokumentowała okresów składkowych i nieskładkowych 6 lat, 4 miesiące i 16 dni, w tym okresów składkowych 4 lata, 9 miesięcy i 20 dni oraz okresów nieskładkowych 1 rok, 6 miesięcy i 26 dni / bezsporne, karta przebiegu zatrudnienia k. 179/180 akt ZUS/.

U wnioskodawczyni występują wczesne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym oraz zapalenie nadkłykci obu kości ramiennych, bez upośledzenia funkcji stawów łokciowych. Wnioskodawczyni nie utraciła zdolności do pracy zgodnie z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z przyczyn ortopedycznych wnioskodawczyni jest zdolna do wykonywania pracy /opinia biegłego ortopedy M. S. k. 52-55, pisemna uzupełniająca opinia tego biegłego k. 70/

E. W. cierpi także na przewlekłą chorobę wrzodową żołądka, przewlekłe zapalenie żołądka i opuszki dwunastnicy. Ostatni raz czynny wrzód żołądka stwierdzono u niej w gastroskopii w 2006 roku. W gastroskopiach kontrolnych (2006, 2012, 2014) stwierdzano u badanej przewlekłe zapalenie błony śluzowej żołądka i opuszki dwunastnicy, bez obecności czynnego wrzodu. Od 2012 r. była leczona w Poradni Gastrologicznej, odbywając od 0 do 3 wizyt lekarskich w roku. Wnioskodawczyni była leczona zachowawczo z rozpoznaniem przewlekłego zapalenia żołądka i dwunastnicy, zlecano jej przyjmowanie C., P., a ostatnio R. wskutek czego uzyskano poprawę stanu zdrowia. Choroba wrzodowa żołądka przebiega u badanej bez powikłań, nie upośledza stanu odżywienia badanej - wskaźnik (...) 25,0 (norma 18 - 25). Obecnie cały czas była leczona zachowawczo, odbywała okresową kontrolę w Poradni Gastrologicznej. Nie wymagała leczenia szpitalnego, nie było wskazań do leczenia operacyjnego. Rozpoznanie w wyniku ostatniej gastroskopii z września 2014r. w postaci przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka, zostało potwierdzone badaniem histopatologicznym. Z punktu widzenia gastrologicznego wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy / opinia biegłego gastrologa M. Ł. k. 44-45 odwrót/

Wnioskodawczyni cierpi także na astmę oskrzelową kontrolowaną farmakologicznie o łagodnym przebiegu klinicznym, nikotynizm w wywiadzie. Stwierdzona u wnioskodawczyni astma oskrzelowa ma łagodny przebieg, z dobrą reakcją na stosowane leczenie, bez istotnych zaostrzeń, bez upośledzenia sprawności wentylacyjnej płuc w badaniu spirometrycznym. Nie narusza obecnie sprawności organizmu wnioskodawczyni w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

Z zawartej w aktach dokumentacji lekarskiej wynika, że w wyniku konsultacji wnioskodawczyni w dniu 2 stycznia 2016 r. w Izbie Przyjęć Szpitala im. (...) w Ł. z powodu bólu ucha lewego i szyi po stronie lewej oraz kataru, bólu gardła i kaszlu, rozpoznano u niej nieropne zapalenie ucha środkowego i zastosowano lek A.. Zapalenie ucha u wnioskodawczyni nie miało związku z astmą oskrzelową. Podczas konsultacji nie stwierdzono objawów zaostrzenia astmy oskrzelowej. Z punktu widzenia pulmonologa wnioskodawczyni jest zdolna do wykonywania pracy zarobkowej zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.

/opinia biegłego pulmonologa A. M. k. 38-39, pisemna uzupełniająca opinia tego biegłego k. 76/

U odwołującej stwierdza się także okresowy zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego bez objawów powikłań korzeniowych, przebyte złamanie kości ogonowej. Poza asymetrią odruchów skokowych nie występują u odwołującej inne objawy uszkodzenia układu nerwowego, w szczególności mogące powodować istotne ograniczenie sprawności ruchowej w postaci niedowładów czy porażenia kończyn oraz bólowych objawów powikłań korzeniowych o objawach rwy kulszowej. Brak jest danych o leczeniu tych objawów po dacie złożenia wniosku i po dacie wydania decyzji przez Komisję Lekarską ZUS. Po ostatniej wizycie wnioskodawczyni w Poradni Neurologicznej Medyceusz w Ł. w dniu 4 czerwca 2013 r. opisano pobolewanie w okolicy krzyża. Z neurologicznego punktu widzenia brak podstaw do orzekania długotrwałej niezdolności wnioskodawczyni do pracy zgodnej z posiadanym poziomem kwalifikacji zawodowych – wykształcenie zasadnicze zawodowe w zawodzie sprzedawcy (z wywiadu wynika, że pracowała w okresie od października 2013 r. do grudnia 2014 r., następnie pobierała świadczenie rehabilitacyjne) / opinia biegłego neurologa J. Z. k. 40-41 odwrót, pisemna uzupełniająca opinia tego biegłego k. 74-74 odwrót/

Wnioskodawczyni cierpi także na przewlekłą stabilną chorobę niedokrwienną serca, niedokrwienie mięśnia serca indukowane wysiłkiem w badaniu scyntygraficznym obejmujące 3% mięśnia. Stwierdzone u wnioskodawczyni schorzenie z nieznaczną zmianą w badaniu scyntygraficznym (niedokrwienie indukowane wysiłkiem 3% mięśnia serca), przy dobrej funkcji skurczowej lewej komory EF 60%, nadciśnienia tętniczego, nie obniżają sprawności 43-letniej wnioskodawczyni w stopniu powodującym długotrwałą niezdolność do pracy. Z punktu widzenia kardiologa wnioskodawczyni jest zdolna do pracy zarobkowej /opinia biegłego kardiologa B. Lao-L. k. 46-47 odwrót, pisemna uzupełniająca opinia tego biegłego k. 72/

Powyższych ustaleń Sąd Okręgowy dokonał w oparciu o powołane - niekwestionowane przez strony dokumenty oraz opinie biegłych lekarzy z zakresu ortopedii, gastrologii, pulmonologii, neurologii i kardiologii. Organ rentowy uwag ani zarzutów wobec opinii biegłych lekarzy nie zgłosił. Natomiast pełnomocnik wnioskodawczyni w piśmie procesowym z dnia 5 lutego 2016 r., po zapoznaniu się z opiniami biegłych, podtrzymał odwołanie wnioskodawczyni. Zakwestionował wydane w sprawie pisemne opinie biegłych ortopedii, pulmonologii, neurologii i kardiologii oraz wniósł o dopuszczenie dowodu z uzupełniających opinii tych biegłych na podstawie dodatkowej dokumentacji lekarskiej okoliczność stanu zdrowia wnioskodawczyni /k. 60-61/.

Sąd w toku postępowania dopuścił dowód z pisemnych uzupełniających opinii biegłych z zakresu wnioskowanych specjalności ortopedii, pulmonologii, neurologii i kardiologii /k. 65/. Pełnomocnik wnioskodawczyni, na rozprawie z dnia 18 marca 2016 r., po zapoznaniu się z uzupełniającymi opiniami biegłych, podtrzymał swoje stanowisko odnośnie zmiany zaskarżonej decyzji oraz nie wnosił o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych.

Sąd, oceniając zgromadzony materiał dowodowy, w pełni uznał wartość dowodową opinii powołanych w sprawie biegłych.

W ocenie Sądu złożone do sprawy opinie nie zawierają żadnych braków i wyjaśniają wszystkie okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Biegli opinie wydali po przeprowadzeniu stosownych badań i analizie dostępnej dokumentacji lekarskiej wnioskodawczyni, w tym przedstawionych wyników i wywiadu lekarskiego. Określili schorzenia występujące u badanej oraz ocenili ich znaczenie dla jej zdolności do pracy, odnosząc swą ocenę do poziomu jego kwalifikacji zawodowych.

Zdaniem Sądu, opinie biegłych są rzetelne, sporządzone zgodnie z wymaganiami fachowości i niezbędną wiedzą w zakresie stanowiącym ich przedmiot, a wynikające z nich wnioski są logiczne i prawidłowo uzasadnione.

W uznaniu Sądu ubezpieczona nie przedstawiła żadnych zasadnych argumentów w celu skutecznego podważenia wydanych w sprawie ekspertyz. Stanowisko procesowe pełnomocnika wnioskodawczyni sprowadza się jedynie do własnej odmiennej oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni. Dlatego też Sąd nie odmówił tym opiniom wiarygodności i mocy dowodowej, nie znalazł też usprawiedliwionych przesłanek do dopuszczenia dowodu z opinii kolejnych uzupełniających dopuszczonych w sprawie biegłych czy powołania innego zespołu biegłych tylko z tego powodu, że ocena własnego stanu zdrowia dokonana przez wnioskodawczynię jest odmienna od opinii dotychczasowych biegłych i stanowi jedynie polemikę z twierdzeniami biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie jest niezasadne.

Zgodnie z art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U z 2015 r. poz. 748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1.  jest niezdolny do pracy;

2.  ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3.  niezdolność do pracy powstała w wymienionych okresach składkowych lub nieskładkowych albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, natomiast częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne /art. 13 ust. 1/.

Zgodnie zaś z art. 14 ust. 1 oceny niezdolności do pracy, jej stopnia oraz ustalenia daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik. Od orzeczenia lekarza orzecznika osobie zainteresowanej przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej w ciągu 14 dni od dnia doręczenia tego orzeczenia /ust. 2a/. Komisja lekarska, rozpatrując sprzeciw, dokonuje oceny niezdolności do pracy i jej stopnia oraz ustalenia okoliczności, o których mowa w ust. 1. Rozstrzygnięcia komisja lekarska dokonuje w formie orzeczenia /ust. 2e, ust. 2f/. Orzeczenie lekarza orzecznika, od którego nie wniesiono sprzeciwu lub co do którego nie zgłoszono zarzutu wadliwości, albo orzeczenie komisji lekarskiej, stanowi dla organu rentowego podstawę do wydania decyzji w sprawie świadczeń przewidzianych w ustawie, do których prawo jest uzależnione od stwierdzenia niezdolności do pracy oraz niezdolności do samodzielnej egzystencji /ust. 3/.

Zaskarżoną decyzją organ rentowy odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wobec stwierdzenia przez komisję lekarską, iż jest ona zdolna do pracy.

W rozpoznawanej sprawie ustalono, że odwołująca E. W. od 1987 r. z pewnymi przerwami (jako bezrobotna) pracowała głównie w charakterze sprzedawcy, kierownika sklepu, pracownika księgowości, księgowej, a ostatnio pomocy kucharza, prowadziła również działalność gospodarczą, a obecnie nie pracuje. Zaskarżoną decyzją z dnia 18 listopada 2014 r. organ rentowy, w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej stwierdzające brak niezdolności do pracy, odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Zasadność takiego stanowiska zakwestionowała ubezpieczona.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe nie dało podstaw dla uwzględnienia odwołania. Na okoliczność oceny stanu zdrowia wnioskodawczyni Sąd przeprowadził dowód z opinii biegłych lekarzy z zakresu ortopedii, gastrologii, pulmonologii, neurologii i kardiologii. Opinie biegłych są zgodne i jednoznaczne co do tego, że występujące schorzenia wnioskodawczyni: wczesne zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez upośledzenia funkcji z subiektywnym zespołem bólowym i zapalenie nadkłykci obu kości ramiennych, bez upośledzenia funkcji stawów łokciowych; przewlekła choroba wrzodowa żołądka, przewlekłe zapalenie żołądka i opuszki dwunastnicy; astma oskrzelowa kontrolowana farmakologicznie o łagodnym przebiegu klinicznym, nikotynizm w wywiadzie; okresowy zespół bólowy kręgosłupa lędźwiowego bez objawów powikłań korzeniowych, przebyte złamanie kości ogonowej a także przewlekła stabilna choroba niedokrwienna serca, niedokrwienie mięśnia serca indukowane wysiłkiem w badaniu scyntygraficznym obejmujące 3% mięśnia, nadciśnienie tętnicze, aktualnie nie powodują niezdolności do pracy, nawet w stopniu częściowej niezdolności.

Opinie biegłych są zgodne we wnioskach co do tego, że stwierdzone u wnioskodawczyni schorzenia w obecnym stopniu ich zaawansowania nie ograniczają zdolności wnioskodawczyni do pracy zgodnej z posiadanymi przez nią kwalifikacjami zawodowymi.

W szczególności z powodów ortopedycznych wnioskodawczyni nie wymaga obecnie przeprowadzenia zabiegów operacyjnych oraz nie stwierdzono u niej upośledzenia funkcji narządu ruchu (w tym w stawach łokciowych) w stopniu uzasadniającym uznanie za niezdolną do pracy.

Również pod względem gastrologicznym nie stwierdzono u wnioskodawczyni wskazań do leczenia szpitalnego czy operacyjnego z powodu schorzeń przewodu pokarmowego.

Podobnie schorzenia pulmonologiczne wnioskodawczyni nie powodują niezdolności do pracy.

Także z punktu widzenia neurologicznego nie stwierdzono u wnioskodawczyni objawów uszkodzenia układu nerwowego w szczególności mogących powodować istotne ograniczenie sprawności ruchowej w postaci niedowładów czy porażenia kończyn oraz bólowych objawów powikłań korzeniowych o objawach rwy kulszowej.

Występująca u wnioskodawczyni przewlekła stabilna choroba niedokrwienna serca z nieznaczną zmianą w badaniu scyntygraficznym (niedokrwienie indukowane wysiłkiem 3% mięśnia serca), przy dobrej funkcji skurczowej lewej komory EF 60%, nadciśnienie tętnicze nie powoduje naruszenia sprawności organizmu skutkującego niezdolnością do pracy. Aktualnie schorzenia wnioskodawczyni mają bowiem taki charakter i występują z takim nasileniem, że nie przekładają się na zdolność świadczenia przez nią pracy.

Skoro zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że wnioskodawczyni w aktualnym stanie zdrowia może świadczyć pracę zgodną z poziomem posiadanych kwalifikacji, to stwierdzić należało, że zaskarżona decyzja organu rentowego odpowiada prawu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, na postawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł jak w sentencji wyroku.