Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Strzelcach Kraj. w I Wydziale Cywilnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Robert Słabuszewski

Ławnicy:

Protokolant: Anna Degórska

po rozpoznaniu dnia 29 grudnia 2015 r. na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) S.A. we W. (KRS (...))

przeciwko: M. W. (PESEL (...))

o zapłatę 702,54 zł

I.  zasądza od pozwanej M. W. na rzecz powoda (...) S.A. we W. kwotę 338,95 zł (trzysta trzydzieści osiem złotych dziewięćdziesiąt pięć groszy) z odsetkami ustawowymi od dnia 02.06.2015 r. do dnia zapłaty,

II.  w pozostałej części powództwo oddala,

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 108,96 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt: I C 583/15 upr

UZASADNIENIE

Powód – (...) S.A. we W. - złożył w dniu 02.06.2015 r. pozew przeciwko M. R. o zapłatę kwoty 702,54 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 02.06.2015 r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 01.04.2015 r. powód zawarł z (...) S.A. (...) umowę cesji wierzytelności, której przedmiotem była wierzytelność (...) wobec pozwanej z tytułu składki OC za samochód F. (...). Mimo wezwania do zapłaty pozwana nie uiściła należności, zaś dochodzone roszczenie obejmuje składkę w kwocie 516,00 zł oraz odsetki naliczane od dnia 21.08.2012 r. do dnia 01.06.2015 r., tj. dnia poprzedzającego wniesienie pozwu (k. 2 - 7).

Pozwana M. W. (wcześniej R.) wnosiła o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu wskazała, że nie wie czego dotyczy powództwo, gdyż nie zgadzają się numery rejestracyjne pojazdu. Na pozwaną był zarejestrowany samochód F. (...), który został zezłomowany w dniu 19.12.2012 r. i wyrejestrowany w dniu 21.12.2012 r. Składka nie została zapłacona, bo wezwania z firmy (...) dotyczyły innego samochodu a poza tym pozwana nie wie, czy składka dotyczy całego roku czy części roku (k. 51)

Sąd ustalił, co następuje:

Pozwana M. W. (wcześniej R.) była współwłaścicielem samochodu F. (...) nr VIN (...), nr rej. (...).

Dowód: umowa sprzedaży – k. 60,

umowa darowizny – k. 61.

W dniu 24.06.2010 r. M. R. ubezpieczyła samochód w firmie (...) S.A. (...)w W. w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych na okres od 24.06.2010 r. do 24.06.2011 r.

Dowód: polisa (...) nr (...) – k. 73,

wniosek o ubezpieczenie – k. 75-76,

kalkulacja składki – k. 78.

W dniu 06.08.2012 r. (...) S.A. (...) wznowiła pozwanej M. W. (wówczas R.) polisę ubezpieczenia OC nr (...) samochodu F. (...) wskazując jego numer rejestracyjny jako (...) na okres 26.06.2012 r. do 25.06.2013 r.

Składka wynosiła 516,00 zł za cały rok.

Dowód: wydruk polisy – k. 18, 90.

W dniu 19.12.2012 r. samochód F. (...) nr rej. (...), nr VIN (...) M. R. (obecnie W.) został zezłomowany.

Dowód: zaświadczenie o demontażu pojazdu – k. 49.

Decyzją Starosty S. – (...) z dnia 21.12.2012 r. samochód F. (...), nr VIN (...) został wyrejestrowany z powodu demontażu.

Dowód: decyzja z dnia 21.12.2012 r. – k. 50.

W dniu 01.04.2015 r. powód (...) S.A. nabył w drodze umowy cesji wierzytelności pakiet wierzytelności od (...) S.A. (...) w W., w tym wierzytelność wobec pozwanej M. W. w kwocie 516,00 zł z odsetkami.

Dowód: umowa sprzedaży wierzytelności – k. 20-26,

potwierdzenie zapłaty – k. 27,

płyta CD – k. 47.

Pismem z dnia 02.06.2015 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 516,00 zł z odsetkami w kwocie 186,72 zł (liczonymi od dnia 20.08.2012 r. do dnia 02.06.2015 r.) – łącznie 702,72 zł tytułem raty składki z umowy ubezpieczenia samochodu płatnej w dniu 20.08.2012 r. – nr polisy (...).

Dowód: wezwanie do zapłaty – k. 17.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w części.

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zebranych w sprawie dokumentów, załączonych do pozwu oraz złożonych przez pozwaną na rozprawie.

Wiarygodność dokumentów nie budzi wątpliwości Sądu.

Wyjaśnienia wymaga jedynie kwestii tego, jaki samochód był ubezpieczony z uwagi na rozbieżności w zakresie numeru rejestracyjnego. W niektórych dokumentach widnieje bowiem nr rej. (...) (k. 18, 78) a w innych (...) (k. 49, 50, 60, 61). W ocenie Sądu chodzi o ten sam samochód, tj. będący współwłasnością pozwanej samochód F. (...). Świadczy o tym po pierwsze, to, że zapis numeru rejestracyjnego (...) jest wynikiem powielania niewyraźnego zapisania numeru rejestracyjnego w pierwszej polisie (k. 73). Numer rejestracyjny jest wpisany ręcznie, długopisem, niewyraźnie i końcówka numeru (...) może być uznana za zapis (...) (k. 73). Po drugie, w różnych dokumentach występuje ten sam numer VIN pojazdu o końcówce „ (...)” (k. 49, 50, 60, 61, 78). Przy tym czasami do tego samego numeru VIN przypisana jest rejestracja (...) (k. 78) a w innym przypadku ten sam numer VIN towarzyszy rejestracji (...) (49, 50, 60, 61). Poza tym, wg informacji uzyskanej ze Starostwa na nazwisko pozwanej był zarejestrowany tylko jeden samochód F. (...). Poza tym była ona współwłaścicielem samochodu V. (...) o zupełnie niepodobnym numerze rejestracyjnym (najpierw (...), potem (...)) i numerze VIN (...) (k. 58, 59), więc z pewnością nie mogło tu chodzić o samochód V.. Trzeba też dodać, że polisa, na podstawie której powód dochodzi roszczenia jest kontynuacją polisy wystawionej na podstawie umowy zawartej osobiście przez pozwaną, co wynika z numeru pierwotnej polisy ((...) – k. 73) i polisy wznowionej ((...) – k. 18, 90).

Zgodnie z art. 805 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.

Zgodnie z art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych jeżeli posiadacz pojazdu mechanicznego nie później niż na jeden dzień przed upływem okresu 12 miesięcy, na który umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych została zawarta, nie powiadomi na piśmie zakładu ubezpieczeń o jej wypowiedzeniu, uważa się, że została zawarta następna umowa na kolejne 12 miesięcy, z zastrzeżeniem ust. 2.

Powołano przepisy w brzmieniu obowiązującym w chwili zawarcia umowy.

Jak wyżej wyjaśniono niesłuszny okazał się zarzut co do tego, że nie wiadomo jakiego samochodu (w szczególności czy samochodu pozwanej) dotyczy polisa. W ocenie Sądu chodzi o samochód będący współwłasnością pozwanej, który został przez nią ubezpieczony (k. 73), a więc odpowiada ona za zapłatę składki.

Wbrew zgłaszanym niekiedy odmiennym zapatrywaniom (np. wyrok SN z dnia 20.10.2006 r., IV CSK 125/06, OSNC-ZD 2008/1, poz. 7) Sąd stoi na stanowisku, że umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest umową wzajemną (zamiast wielu zob. M. Orlicki [w:] System Prawa Prywatnego pod red. Z. Radwańskiego, Tom 8, Prawo zobowiązań – część szczegółowa pod red. J. Panowicz-Lipskiej, Warszawa 2004, str. 675 i powołana tam literatura; Z. Gawlik, Kodeks cywilny, Tom III, Zobowiązania – część szczególna, Komentarz pod red. A. Kidyby, Lex/el, komentarz do art. 805 k.c.).

Zgodnie z art. 33 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w brzmieniu obowiązującym w chwili zawarcia umowy oraz w chwili demontażu i wyrejestrowania pojazdu umowa ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych ulega rozwiązaniu:

1)z upływem okresu, na który została zawarta;

2)z chwilą wyrejestrowania pojazdu mechanicznego;

3)z dniem odstąpienia od umowy w przypadku określonym w art. 29 ust. 3;

4)w przypadkach określonych w art. 31 ust. 1 i 4;

5)z chwilą udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza, z uwzględnieniem art. 79 ust. 1 pkt 5 ustawy - Prawo o ruchu drogowym;

6)z upływem 3 miesięcy od dnia ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń, z uwzględnieniem art. 474 i art. 476 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535);

7)z chwilą zarejestrowania pojazdu mechanicznego za granicą;

8)z dniem odstąpienia przez ubezpieczającego od umowy w trybie określonym w art. 16c ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny;

9)z dniem wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 pkt 1 lub 6 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie;

10)z dniem wypowiedzenia umowy zgodnie z art. 28a ust. 1.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych zwrot składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia przysługuje w przypadku:

1)wyrejestrowania pojazdu mechanicznego lub udokumentowania trwałej i zupełnej utraty posiadania pojazdu mechanicznego w okolicznościach niepowodujących zmiany posiadacza, z uwzględnieniem art. 79 ust. 1 pkt 5 ustawy - Prawo o ruchu drogowym;

2)odstąpienia od umowy w przypadku określonym w art. 29 ust. 3;

3)rozwiązania umowy w związku z jej wypowiedzeniem przez posiadacza pojazdu mechanicznego, na którego przeniesiono prawo własności pojazdu w przypadku określonym w art. 31 ust. 1 - zwrot składki przysługuje posiadaczowi, który przeniósł prawo własności tego pojazdu;

4)rozwiązania się umowy w związku z jej wypowiedzeniem przez właściciela pojazdu w przypadku określonym w art. 31 ust. 4 - zwrot składki przysługuje posiadaczowi, który zawarł umowę ubezpieczenia;

5)odstąpienia przez ubezpieczającego od umowy w trybie określonym w art. 16c ustawy z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny, z zastrzeżeniem że za okres udzielanej ochrony ubezpieczeniowej ubezpieczający obowiązany jest zapłacić składkę ubezpieczeniową;

6)wydania zaświadczenia, o którym mowa w art. 79 ust. 1 pkt 1 lub 6 ustawy - Prawo o ruchu drogowym albo równoważnego dokumentu wydanego w innym państwie;

7)rozwiązania umowy w związku z jej wypowiedzeniem zgodnie z art. 28a ust. 1 - zwrot składki przysługuje z uwzględnieniem prawa zakładu ubezpieczeń do żądania zapłaty składki za okres świadczonej ochrony.

W związku z wcześniejszym uchyleniem art. 42 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych w sprawie znajdzie zastosowanie art. 813 § 1 k.c., zgodnie z którym składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej.

Mając na uwadze powyższy przepis oraz wzajemny charakter umowy ubezpieczenia (art. 487 i nast. k.c.) Sąd uznał, że powodowi (a wcześniej (...) S.A.) przysługuje jedynie składka za okres do dnia wyrejestrowania pojazdu z uwagi na jego zezłomowanie i rozwiązanie umowy. W takiej sytuacji nie ma podstawy prawnej do żądania zapłaty składki za okres po rozwiązaniu umowy, kiedy to (...) nie ponosił już odpowiedzialności.

Przyjęcie interpretacji, że (...) nabył prawo do całej składki, zaś pozwana ma roszczenie o zwrot części składki i możliwe jest ewentualne dokonanie potrącenia wzajemnych roszczeń, prowadziłoby do zbędnego mnożenia bytów ponad rzeczywistą potrzebę, zaś uwzględniając wzajemny charakter umowy ubezpieczenia w połączeniu z faktem, że składka nie została jeszcze zapłacona, wystarczające jest uregulowanie wzajemnych stosunków stron w ten sposób, że pozwana uiści tylko składkę za okres, kiedy (...) ponosił odpowiedzialność za szkody wyrządzone samochodem F. (...), tj. do dnia wyrejestrowania pojazdu - 21.12.2012 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że powodowi, jako następcy (...) na skutek dokonanej cesji wierzytelności, przysługuje roszczenie o zapłatę kwoty 253,05 zł tytułem składki płatnej do dnia 20.08.2012 r. – wg wyliczenia 516,00 zł x 179 dni : 365 dni.

Od tej kwoty powodowi przysługują też odsetki za okres od 21.08.2012 r. do 01.06.2015 r., tj. 85,90 zł (art. 481 § 1 i 2 k.c.).

Łącznie daje to zasądzoną kwotę 338,95 zł.

Od tej kwoty – na podstawie art. 482 § 1 k.c. – zasądzono dalsze odsetki ustawowe od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty.

W pozostałej części powództwo należało oddalić.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.c. uznając, że powód wygrał w 48%. Na uwzględnioną kwotę kosztów składa się wynagrodzenie pełnomocnika w kwocie 180,00 zł, opłata od pozwu w kwocie 30,00 zł oraz opłata od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł – łącznie 227,00 zł. 48% z tej kwoty daje zasądzoną kwotę 108,96 zł.